Μπορεί να προέλθει από τον θάνατο πολλών ανθρώπων έπειτα από μια φυσική καταστροφή, ένα τρομοκρατικό χτύπημα ή κάποιο άλλο δυστυχές γεγονός, όπως επίσης και από το γεγονός θανάτου ενός ιδιαίτερα σημαντικού ανθρώπου για ένα έθνος ή λαό. 

Κατά την διάρκεια του σε ορισμένες περιπτώσεις αποφασίζεται το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών ή σχολείων, η ανάρτηση των σημαιών μεσίστια και άλλες συμβολικές κινήσεις. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει αποφασιστεί το κλείσιμο των σχολείων.

Παρόμοια εκδήλωση πένθους μικρότερης διάρκειας είναι η τήρηση ενός λεπτού σιγής σε διάφορες συναθροίσεις και συγκεντρώσεις.

Πότε έχει κηρυχθεί στην Ελλάδα εθνικό πένθος

Στην Ελλάδα έχει κηρυχθεί εθνικό πένθος 17 φορές, με πρώτη το 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη.

Οι φορές που έχει κυρηχθεί εθνικό ή δημόσιο πένθος στην Ελλάδα:

τον Μάρτιο του 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη κηρύχθηκε εθνικό πένθος,

τον Ιούνιο του 1996, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος

τον Ιούλιο του 1996 κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος μετά την αποδημία του Παρθενίου Γ΄ Αλεξανδρείας

τον Απρίλιο του 1998 κηρύχθηκε εθνικό πένθος για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή,

η 14η Σεπτεμβρίου κηρύσσεται ημέρα εθνικού πένθους λόγω της επίθεσης της 11ης Σεπτεμβρίου

τριήμερο δημόσιου πένθους λόγω του θανάτου του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ΄ (11/9/2004)

η 16η Αυγούστου 2005 κηρύχθηκε ημέρα δημόσιου πένθους μετά το δυστύχημα της Helios μια ημέρα νωρίτερα

το καλοκαίρι του 2007 για τις εκτενείς πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα σε πολλά μέρη της, με την Ηλεία να δέχεται την μεγαλύτερη καταστροφή και οι οποίες επέφεραν τον θάνατο τουλάχιστον 63 ανθρώπων, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος,

τον Ιανουάριο του 2008, κηρύχθηκε τετραήμερο εθνικό πένθος για τον θάνατο του Μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου,

τον Μάιο του 2017, 4 ημέρες δημόσιου πένθους μετά τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη,

τον Νοέμβριο του 2017 για τις φονικές πλημμύρες της Δυτικής Αττικής που στην κόστισαν την ζωή σε 23 ανθρώπους στην Μάνδρα,

τον Ιούλιο του 2018, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος για την φονική πυρκαγιά στο Μάτι

τριήμερο εθνικό πένθος (6, 7, 8 Σεπτεμβρίου 2021), έπειτα από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη την Πέμπτη, 2 Σεπτεμβρίου του 2021.

στις 27 Οκτωβρίου 2021, την ημέρα της κηδείας της Φώφης Γεννηματά, Προέδρου του ΚΙΝΑΛ.

τριήμερο δημόσιο πένθος (27, 28, 29 Δεκεμβρίου 2021), έπειτα από τον θάνατο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Καρόλου Παπούλια.

τριήμερο δημόσιο πένθος (3, 4, 5 Φεβρουαρίου 2022), έπειτα από τον θάνατο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Χρήστου Σαρτζετάκη.