.
Είδε και σχολιάζει η Πίτσα Στασινοπούλου.
Είναι σίγουρα τιμητικό το γεγονός μιας πανελλήνιας πρεμιέρας στη Θεσσαλονίκη, καθώς και τα δύο ιστορικά πρόσωπα του έργου, με κάποιον τρόπο και από διαφορετικούς δρόμους συνδέονται με τη Μακεδονία. Επίσης παρουσιάζει πάντα ξεχωριστό ενδιαφέρον μια παράσταση που επιχειρεί να διεισδύσει στον ψυχισμό ιστορικών προσωπικοτήτων, μέσα από μια ιδιαίτερη προσωπική στιγμή, παρά το αυξημένο ρίσκο της επιλογής… Εν προκειμένω αναφερόμαστε στην παράσταση «Πηνελόπη Δέλτα- Ίων Δραγούμης: Η τελευταία συνάντηση», σε κείμενο Μαρίας Παπαδήμα και σκηνοθεσία Ειρήνης Ευαγγελάτου, που παρακολουθήσαμε στο θέατρο Αθήναιον, ενώ ακολουθούσε (χθες βράδυ Παρασκευή 21/12/2018), η 30η Κουλτουροβραδιά (ρεπορτάζ, βίντεο και εικόνες προσεχώς), με έντονο ενδιαφέρον όπως αποδείχθηκε και θα αναφερθούμε αναλυτικά…
Όπου επί σκηνής συναντώνται για τελευταία φορά στο σταθμό του τρένου, προκειμένου να αναχωρήσουν για σύντομο ταξίδι, οι δυο βαθιά ερωτευμένοι, Πηνελόπη Δέλτα και Ίων Δραγούμης. Στη διάρκειά του, απομονωμένοι και προστατευμένοι από αδιάκριτα βλέμματα, θα έχουν την ευκαιρία για εξομολογήσεις εκ βαθέων, βιώνοντας έναν δυνατό «τραυματικό» έρωτα που θα μείνει πνευματικός μέχρι τέλους και ουδέποτε θα ολοκληρωθεί… Από τη μια ο ιδεαλιστής πολιτικός των οραμάτων Ίων Δραγούμης, διχασμένος ανάμεσα στους δύο έρωτες της ζωής του, την θεατρίνα Μαρίκα Κοτοπούλη και τη συγγραφέα Πηνελόπη Δέλτα… και από την άλλη η ευαίσθητη, ακέραια, τραγική Πηνελόπη Δέλτα, παντρεμένη με κάποιον που δεν αγαπά και του ομολογεί η ίδια την απιστία της, να συνθλίβεται ανάμεσα στο πάθος της, την αντίζηλο και τα σκληρά «πρέπει» μιας εποχής που δεν συγχωρούσε…
Ξεκινούμε από τα θετικά στοιχεία του κειμένου (+) της Μαρίας Παπαδήμα με την ιδιαίτερη δυσκολία, καθώς εκ των πραγμάτων ακροβατεί μεταξύ ιστορικών δεδομένων – μαρτυριών και μυθοπλασίας. Κι αυτό διότι πρόκειται για μια «επινοημένη» και αυστηρά ιδιωτική συνάντηση, για το περιεχόμενο της οποίας έπρεπε να επιστρατευτεί μεγάλο κομμάτι φαντασίας, πατώντας στη γνώση των ιστορικών χαρακτήρων και της μεταξύ τους σχέσης, κατόπιν σοβαρής μελέτης. Πιθανόν, αν αυτό το ταξίδι είχε υλοποιηθεί, δεν θα μαθαίναμε ποτέ τί πραγματικά διεμείφθη ή ίσως οι εξελίξεις ήταν εντελώς διαφορετικές, ωστόσο η παρούσα συγγραφική προσέγγιση, στην οποία όντως η μελέτη ήταν εμφανής, έμοιαζε αληθοφανής για την εποχή και τα δεδομένα, τεκμηριωμένη στις ιστορικές αναφορές, με σεβασμό στην ποιότητα- ιδιαιτερότητα των υπαρκτών προσώπων, με πλεόνασμα συναισθήματος, με σωστή δομή, ενώ κάποιες επισημάνσεις θα αναφερθούν στη συνέχεια…
Όσον αφορά στη σκηνοθεσία από την Ειρήνη Ευαγγελάτου, παρότι εντοπίσαμε μια αδυναμία (παρακάτω) που μπορούσε να αποφευχθεί, εντούτοις εκτιμήσαμε καταρχάς τη σκηνοθετική λιτότητα εστιάζοντας στους διαλόγους ως κυρίαρχο ζητούμενο… επίσης τη θαυμάσια αισθητική όσον αφορά στο «εικαστικό» μέρος της παράστασης παραπέμποντας στην εποχή και τις συνθήκες… επιπλέον την φροντισμένη υποβλητική ατμόσφαιρα στο σταθμό ή στο βαγόνι, δημιουργώντας πειστικό κλίμα και τονίζοντας συναισθήματα… Πολύ εύστοχη λειτουργικά – χωροταξικά υπήρξε η αξιοποίηση του περιστρεφόμενου σκηνικού, δίνοντας δυνατότητα για άμεσες αλλαγές σκηνών, με τους δύο ηθοποιούς να εντάσσονται «οργανικά» στο όλο ατμοσφαιρικό πλαίσιο και με κάποιες στιγμές εμπνευσμένες καλλιτεχνικά, αποδίδοντας λυρικούς συμβολισμούς…
Σε ερμηνευτικό επίπεδο, η Δήμητρα Παπαδήμα ως Πηνελόπη Δέλτα, απέδωσε μια ερμηνεία λιτή και ουσιαστική, αλλά σε σημεία αμφιλεγόμενη, καθώς ο υπέρμετρος συναισθηματισμός του λόγου δεν συνοδευόταν από αντίστοιχη σωματική έκφραση. Η άκαμπτη, σχεδόν παγωμένη, σχεδόν ανέκφραστη κινησιολογία στο μεγαλύτερο μέρος, μπορεί να απέδιδε τον εγκλωβισμό, τα ταμπού, την ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα, ωστόσο ερχόταν σε αντίθεση με το πάθος των λόγων, μοιάζοντας σε στιγμές αποστασιοποιημένη κι απόμακρη, περίπου ως «αφηγήτρια» του ζωντανού της βιώματος, ενώ περιστασιακά «χάναμε» λέξεις λόγω εκφοράς…
Ο Μάνος Κωστής στο ρόλο του Ίωνα Δραγούμη, υπήρξε πειστικός, συναισθηματικός, εύστοχος, συνδυάζοντας την ιδιότητα του ρομαντικού πολιτικού και ευάλωτου ερωτευμένου άνδρα, διχασμένου ανάμεσα σε δυο σημαντικές γυναίκες, αποδίδοντας το συναίσθημα με ρεαλισμό, εκφραστικότητα, ένταση, αίσθηση μέτρου, με μια μικρή παρατήρηση μόνο όσον αφορά στην αμηχανία των χεριών…
Το εξαιρετικό, περιστρεφόμενο σκηνικό με τις προσεγμένες λεπτομέρειες και τη θαυμάσια αισθητική, παρέπεμπε νοσταλγικά και πειστικά στην εποχή δημιουργώντας ιδανική ατμόσφαιρα, την οποία ενίσχυσαν τα επίσης φροντισμένα κοστούμια, ενώ καθοριστική υπήρξε η συμβολή της πρωτότυπης μουσικής… μελωδικά, λυρικά, μελαγχολικά κομμάτια στο πιάνο με υπόκωφο ήχο ατμομηχανής στο βάθος, έδεσαν υπέροχα με την ατμόσφαιρα και το συναίσθημα, που επιπλέον τονίστηκαν από άψογα μελετημένους φωτισμούς με σωστές διακυμάνσεις, ολοκληρώνοντας ένα ποιοτικό αποτέλεσμα στο τεχνικό κομμάτι.
Ερχόμενοι στις επισημάνσεις μας (–), θα αναφερθούμε αρχικά στη σκηνοθεσία, όπου θεωρούμε ότι ο χαρακτηριστικά αργός ρυθμός που σε στιγμές άγγιζε την υποτονικότητα, τόσο στη συνολική ροή όσο και στην επιμέρους κινησιολογία, στέρησε ένα σημαντικό κομμάτι ζωντάνιας από την παράσταση, ενώ στη σκηνή του εμβόλιμου δραματικού μονολόγου θα εκτιμούσαμε λιγότερο μελοδραματισμό. Σε επίπεδο κειμένου και δεδομένου ότι πρόκειται για μια συνάντηση φανταστική, ας μας επιτραπεί να εκφράσουμε κάποιες μικρές επιφυλάξεις όσον αφορά στο ιδιαίτερο ύφος, τον συναισθηματικό λυρισμό, τις λεκτικές λεπτομέρειες στην εκφορά των διαλόγων, κατά πόσο ανταποκρίνονται πειστικά στα πρότυπα των ηρώων βάσει ψυχοσύνθεσης και κουλτούρας ή προέκυψαν «συγγραφική αδεία» με δόσεις αυθαιρεσίας, κι εδώ εντοπίζεται το ρίσκο παρόμοιων ιστορικών προσεγγίσεων, παρότι αναγνωρίζουμε την τόλμη του εγχειρήματος, την επάρκεια και τον εμφανή σεβασμό.
Καταλήγοντας (=) πρόκειται για παράσταση, που παρά τις όποιες επισημάνσεις (ως προσωπική εκτίμηση), φωτίζει ατμοσφαιρικά, με καλλιτεχνική ευαισθησία, το ερωτικό δράμα και τον ιδιαίτερο ψυχισμό δύο εμβληματικών ιστορικών προσώπων με ποιότητα «αλλοτινού καιρού» και βαθιά τραγικότητα, σε μια εποχή έντονων πολιτικών αναταράξεων στα Βαλκάνια…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
6,1 ΣΤΑ 10
.
-k-
.
ΑΘΗΝΑΙΟΝ
«ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ–ΊΩΝΑΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ: ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ» της Μαρίας Παπαδήμα
Δύο «ολάκερα» πρόσωπα, δύο διχασμένες προσωπικότητες, μία πατρίδα, ένας ακέραιος έρωτας. Μια τελευταία προσπάθεια να καταλάβουν αν τα πράγματα θα μπορούσαν να έχουν έρθει διαφορετικά απ’ ότι ήρθαν. Με την Μαρία Παπαδήμα. Τον ρόλο του Ίωνα Δραγούμη στην παράσταση υποδύεται ο Μάνος Κωστής.
.
Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Παρασκευή – Σάββατο 21.00 / Κυριακή 20.00 (έως 13.1.2019). (2) extra παραστάσεις εκτός των προγραμματισμένων οι οποίες θα δοθούν ανήμερα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς στις 9μμ.
-Δείτε τη συνέντευξη της Δήμητρας Παπαδήμα στην Κουλτουρόσουπα, εδώ
-Bίντεο στα πλαίσια συνέντευξης Τύπου παρουσίασης της παράστασης, εδώ
.
-k-
.
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 20/9/2018 έως 20/05/2019 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 9α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2019 που θα πραγματοποιηθούν τέλη Μαίου 2019 – Πληροφορίες για τα 9α ΘΒΘ θα βρείτε ΕΔΩ – Facebook pages ΕΔΩ
.
Φωτογραφικό υλικό