Είδε και σχολιάζει η Ειρήνη Σοφιανίδου
Όταν το ταλέντο, η έμπνευση, η παράδοση, το μεράκι κι η απλότητα συναντούν έναν ατμοσφαιρικό χώρο όπως αυτός της σοφίτας του Μπενσουσάν Χαν, τότε δημιουργούν μια ευτυχή για εμάς τους θεατές θεατρική συγκυρία.
Τα παραμύθια αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής παράδοσης. Σκοπό δεν έχουν μόνο να ψυχαγωγήσουν.Ένα καλό παραμύθι έχει πάντα πολλές «αναγνώσεις», δηλαδή πολλά επίπεδα και οπτικές προσέγγισης που διευρύνουν, μεταξύ πολλών άλλων, την αντίληψη της πραγματικότητας.Το παραμύθι πραγματεύεται και μιλά για τα πιο σημαντικά ζητήματα που απασχολούν τον άνθρωπο, δηλαδή, για τη ζωή και το θάνατο, για τις διαφορές ανάμεσα στο καλό και στο κακό κ.ά., με άλλα λόγια, για πολλές δυσκολίες και προκλήσεις που ο καθένας μας, ως άνθρωπος, πρόκειται να αντιμετωπίσει κάποια στιγμή στη ζωή του.
Το παραδοσιακό λαϊκό παραμύθι έχει πάντα και διδακτικό χαρακτήρα ενώ περνάει νοήματα και προσεγγίζει θέματα τόσο ευαίσθητα, τρομακτικά αλλά και σκανδαλώδη που αν δεν καλύπτονταν από το παραμυθικό πέπλο του μεταφυσικού κα της μαγείας θα μπορούσαν με άνεση να αποτελούν κραυγαλέους τίτλους εφημερίδων. Φόνοι, αδερφοκτονίες, αντιζηλίες, μητροκτονίες, μίση, πάθη, έρωτες, απιστίες ακόμα και κανιβαλισμοί συναντώνται στα παραμύθια. Οι ήρωες όμως πάντα με θάρρος, χωρίς μιζέρια, με γενναιότητα κοιτούν κατάματα τη ζωή και φτάνοντας στο τέλος του παραμυθιού καταφέρνουν να βγουν στο πολυπόθητο ξέφωτο, αφού έχουν παλέψει με τέρατα, κακές μάγισσες, ακόμα και με τον ίδιο τον θάνατο.
.
.
Εν προκειμένω η Ιωάννα Μαμακούκα έπλεξε τρία λαϊκά παραμύθια με κοινό άξονα τη σχέση μητέρας- παιδιού, με την πολύτιμη βοήθεια της πολύ ταλαντούχας Ελιόνας- Ελένης Σινιάρη και υπό τη σκηνοθετική μπαγκέτα του Δαμιανού Κωνσταντινίδη τα αφηγήθηκε στην σοφίτα του Μπενσουσάν Χαν.
Στο πρώτο παραμύθι, τη «Μαύρη όρνιθα» από την περιοχή της Μικράς Ασίας μια μάνα προσπαθεί να «απαλλαγεί» από τα παιδιά της με κάθε τρόπο, για να χαρεί τον παράνομο έρωτα της. Στον «Τσυρόγλε» ( από τη Σκύρο) μια άλλη μάνα έχοντας δολοφονηθεί από την ίδια της την κόρη, τη νοιάζεται και τη συμβουλεύει ακόμα και μέσα από τον τάφο προβάλλοντας την ανιδιοτέλεια της μητρικής αγάπης. Στον «Καημό» (από τη Σκιάθο) μια μάνα «παραδίδει» τα νεογέννητα παιδιά της στο δικό της βάσανο, στον καημό που τα τρώει. Και τα τρία παραμύθια έχουν αμέτρητους συμβολισμούς πέρα από την πρώτη ανάγνωση, ενώ το ερωτηματικό στον τίτλο δικαιολογείται καθώς σίγουρα οι μητέρες των παραμυθιών αυτών απέχουν μακράν από το συμβατικό μοντέλο τα μάνας. Τέλος είναι εντυπωσιακό ότι στον «Τσυρόγλε» παρουσιάζονται πολλές μητρικές φιγούρες. Πολύμορφες μητέρες στην όψη και στην ψυχή όπως η μάνα που δολοφονείται από την κόρη της και παρόλα αυτά τη φροντίζει ακόμα και νεκρή, η ίδια η κόρη που γίνεται μάνα, η κακιά μητριά, η μάνα που έχει χάσει το παιδί της, η πεθερά. Ένα παραμύθι που πραγματικά αξίζει ψυχολογικής ανάλυσης.
Στα θετικά (+) η σκηνοθεσία του Δαμιανού Κωνσταντινίδη υπήρξε σύγχρονη και πολύ ενδιαφέρουσα. Αν και πρόκειται για παράσταση-αφήγηση η σωστή χρήση της δραματοποίησης, οι μάσκες, οι μουσικές (υπέροχο νανούρισμα) ενεργοποιήσαν της αισθήσεις και ένωσαν περίτεχνα το μεταφυσικό με το πραγματικό. Με ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα, ατμόσφαιρα υπόγειου καμπαρέ με τζαζ ήχους, με όμορφους φωτισμούς, ο Κωνσταντινίδης κατάφερε να μας παρασύρει σε έναν κόσμο εξωπραγματικό, παραμυθένιο. Πάρα πολύ έξυπνη η γκροτέσκο προσέγγιση. Η γελοιογραφική υπερβολή του κακού και του άσχημου ελάφρυνε «το βαρύ» περιεχόμενο και προσέδωσε κωμικά στοιχεία στην παράσταση.Δημιούργησε δυνατές εικόνες σχεδόν από το τίποτα όπως αυτή όπου με ένα μακρύ σεντόνι, τον κατάλληλο φωτισμό και την υπέροχη φωνή της Σινιάρη οι θεατές αισθάνθηκαν το απόκοσμο και ανατριχιαστικό του νεκροταφείου όπου η κόρη μιλάει με την νεκρή μάνα της.
Είναι κάτι πολύ δύσκολο να κρατήσεις αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού μόνο με την αφήγηση. Να παίζεις χωρίς να παίζεις. Κι η Ιωάννα Μαμακούκα τα κατάφερε. Με την αφηγηματική τεχνική της έδωσε ζωή στα παραμύθια. Χωρίς υπερβολές, με τη σωστή φωνητική τονικότητα και χρωματισμό και την αφηγηματική κινησιολογία δεν έχασε ούτε στιγμή την προσοχή των θεατών. Η ώρα κύλησε σαν νερό.
Η συμβολή της Ελιόνας- Ελένης Σινιάρη στο όλο εγχείρημα ήταν πολύτιμη. Έχοντας περίσσιο ταλέντο συνέβαλλε τα μέγιστα παίζοντας πιάνο, ερμηνεύοντας ρόλους, τραγουδώντας και κάνοντας ήχους, ενώ και η μουσική σύνθεση της παράστασης είναι δική της. Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη.
Όσον αφορά τα σκηνικά, ο καθαυτός χώρος της σοφίτας του Μπενσουσάν Χαν είναι ατμοσφαιρικός και κλειστοφοβικός και ταίριαζε απόλυτα με το ύφος της παράστασης. Τα σκηνικά αντικείμενα ήταν ελάχιστα και απολύτως λειτουργικά όπως τα δυο μπλε και το ένα ροζ μπαλόνι που έβγαζε η Μαμακούκα από ένα μπαούλο και συμβόλιζαν τα τρία παιδιά που παραδίδει η μάνα στον «Καημό».
Τα κοστούμια κι οι μάσκες είναι του Απόστολου Αποστολίδη. Οι δύο γυναίκες είχαν εικόνα κόμικ. Η μένΣινιάρη θύμιζε Τζέσικα Ράμπιτ ,η δε Μαμακούκα ήταν ντυμένη καθαρίστρια και φορούσε φακιόλι στο κεφάλι. Δημιούργησαν μια κωμική αντίθεση που εξυπηρέτησε τη ροή όλης της παράστασης.
Το μόνο που θα παρατηρήσω ως αρνητικό (-) κι αυτό αν θέλω να σταθώ στις λεπτομέρειες είναι ότι μια δυο φορές η Μαμακούκα έχασε τα λόγια της, κάτι που έγινε αντιληπτό από τους θεατές και τους «πέταξε» από τη συναισθηματική συνθήκη της παράσταση.
Συνοψίζοντας (=) είδαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα αφηγηματική παράσταση που με τα τρία παραμύθια της πλούσιας λαϊκής μας παράδοσης γεφύρωσε το μεταφυσικό με το πραγματικό και μας μετέφερε σ’ έναν κόσμο όπου το καλό μάχεται με το κακό κι οι άνθρωποι πάντα κοιτούν μπροστά ατσαλωμένοι από τις δυσκολίες τους. Με μια σύγχρονη σκηνοθεσία, έξυπνα ευρήματα και πολύ καλές ερμηνείες η ομάδα αυτή απέδειξε ότι με φαντασία, μεράκι και δημιουργικότητα γίνονται μικρά θαύματα. Τέλος να πούμε ότι αν και στον τίτλο αναφέρονται ως «παραμύθια για ενήλικες», ο τρόπος που έχουν αποδοθεί, κάνει την παράσταση καθ’ όλα προσιτή και για παιδιά. Όπου ακούσετε να παίζεται, σπεύστε!
Βαθμολογία:
6,4/10
.
Δείτε & αυτά:
..
.
.
.
/
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 15/5/2019 έως 14/05/2020 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 10α -επετειακά- Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2020.
& αυτά:
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα, κλικ εδώ.
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη, κλικ εδώ.
–Συναυλίες: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Σινεμά: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Βιβλίο: Διαβάσαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
.
–Κερδίστε προσκλήσεις – Βιβλία, κλικ εδώ.
..
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό
