Είδε η Αριάδνη Καναβάκη και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα
Παρακολουθήσαμε την παράσταση έκπληξη της Αθηναϊκής σκηνής “Αντιγόνη του Ζαν Ανούιγ” στο Υπόγειο του θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν στο πρώτο ανέβασμά της.
.
Φέτος παρουσιάζεται με την ίδια επιτυχία και ανανεωμένη μορφή με τη Μαρία Πρωτόπαππα να αναλαμβάνει να αρθρώσει η ίδια το μεγαλύτερο μέρος των λόγων της Αντιγόνης. Ερμηνεύουν ο Χρήστος Στέργιογλου, ο Γιάννης Τσορτέκης, ο Δημήτρης Μαμιός, ο Δημήτρης Μαργαρίτης, η Μαρία Πρωτόπαππα, στο πρόσωπο της οποίας ταυτίζεται ο ρόλος της σκηνοθέτιδος με το ρόλο της Αντιγόνης, τον οποίο μοιράζεται επί σκηνής με την πρωτοεμφανιζόμενη Ηλέκτρα Μπαρούτα.
Υπάρχει η Αντιγόνη και κατά πόσο είναι αληθινή η επιθυμία-ανάγκη που τη γεννά; Πρώτος ο Σοφοκλής μετέφερε τον μύθο της στη θεατρική σκηνή το 441 π.Χ. και ο Γάλλος συγγραφέας Ζαν Ανούιγ τον μετάπλασε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Από το 1944 και μετά, όποτε και ανέβηκε πρώτη φορά η «Αντιγόνη» του Ανούιγ, έχει παρουσιαστεί σε θεατρικές σκηνές σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας πάντα έντονες συζητήσεις. Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1946-1947 στο Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν, με την Έλλη Λαμπέτη στον ομώνυμο ρόλο. Έτσι, το έργο που έφερε στην Ελλάδα ο Κάρολος Κουν επιστρέφει στο θέατρο που το ανάδειξε για 2η χρονιά, σηματοδοτώντας παράλληλα τα 80 χρόνια από την ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης (1942-2022).
Ο Κρέοντας με νόμο απαγορεύει την ταφή του αδελφού της Αντιγόνης Πολυνείκη γιατί κινήθηκε με στρατό ενάντια στην πόλη των προγόνων του και τον αδελφό του Ετεοκλή. Η Αντιγόνη θα εναντιωθεί σε αυτήν τη διαταγή. H Αντιγόνη αντι-μιλά στον Κρέοντα και η δύναμη της εκφοράς των λέξεων, η εν δυνάμει ικανότητά τους να διαμορφώνουν ή και να εκλαμβάνονται ως πραγματικότητες είναι η βασική διεκδίκηση αυτής της ανάγνωσης πάνω στην Αντιγόνη.
Γιατί σήμερα η Αντιγόνη;
Η Αντιγόνη του Σοφοκλή και η σύγχρονη μεταγραφή/σχολιασμός της από το Γάλλο Ζαν Ανούιγ μέσα στα χρόνια της ναζιστικής θηριωδίας δεν θα μπορούσε παρά να βρει καλύτερη απήχηση στη θεατρική σκηνή σχεδόν ένα αιώνα μετά. Η πολυσχιδής και καμουφλαρισμένα επιθετική και χαοτική καθημερινότητά μας που μας αμφισβητεί τη θέση, τη φύση και την ταυτότητα ενώ ταυτοχρόνως επιθυμεί την διακαή έκφρασή μας είναι πλέον βασανιστική. Διανύοντας την 4η βιομηχανική επανάσταση (περισσότερος αυτοματισμός, τηλεργασία κτλ) ο εξουσιαστής και ο εξουσιαζόμενος συνεχίζουν ευδιάκριτα να διατηρούν τις θέσεις τους και η ίσως η μόνη απόχρωση είναι η ηθική σκέψη και πράξη. Ας το θεωρήσουμε αντίσταση, αλλά η αντίσταση ή αν θέλετε η θέση φαίνεται ό,τι δεν επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης της σύγχρονης τεχνολογίας και της προχειρότητας αυτής. Η θεατρική σκηνή, η θρασύτητα της μικρής Αντιγόνης, ο αναστοχασμός ενός έργου που έρχεται από το παρελθόν είναι μια δημιουργική συνθήκη. Είναι συμμετοχή, είναι πολιτική. Πόσο δε μάλλον όταν βρίσκεται σε άξια χέρια.
Τι παράξενη κοπέλα είσαι εσύ τι μεράκια έχεις και σε βασανίζουν;
Σε αυτή την συμμετοχή ποντάρει καιη Μαρία Πρωτόπαππαμε βάση τις σκηνοθετικές οδηγίες του Ζαν Ανούιγ και τοποθετεί εαυτόν και συμπρωταγωνιστές της σε μια ευθεία γραμμή απέναντι στο θεατρόφιλο κοινό. Η σκηνοθετική της μπαγκέτα την υποχρεώνει σε μια ανοιχτή αναπαράσταση του έργου που μοιάζει με πρόβα/καλοσχηματισμένο σχεδιασμό (θέατρο στο θέατρο). Οι ερμηνευτές της δεν συσχετίζονται μεταξύ τους και παραμένουν στις θέσεις τους έχοντας ελάχιστη δράση και εξάρσεις. Η συνθήκη αυτή επιτρέπει την καθαρή αφήγηση και την απευθείας όσμωση με την πλατεία. Ο θεατρικός μετασχηματισμός θα συμβεί ζωηρά και εντός σας με τον κάθε ρόλο απέναντί σας να υποστηρίζει τη θέση του σθεναρά και φυσικά την υπαρξιακή του αγωνία.
Η διάχυτη αίσθηση ειρωνείας, το κωμικοτραγικό της κατάστασης με την ευκρίνεια των ρόλων χωρίς υπερβολές έφερε συχνά το χαμόγελο στα χείλη μας σε μας τους κωφούς μεταξύ μας (σκηνοθετικό εύρημα η νοηματική γλώσσα ). Δεν είναι μια τραγωδία είναι θνητότητα. Το σύνολο των ερμηνευτών είναι δομημένο και παίζει μεταξύ ισορροπίας και ανισορροπίας. {Παρεμπιπτόντως μιας Σεζανικής (Paul Cezanne) μορφής αισθητική η ισορροπία και η ανισορροπία που δημιούργησε τη σύγχρονη τέχνη}. Η Πρωτόπαππα και οι ερμηνευτές της φέρνουν εις πέρας το μήνυμα χωρίς ναρκισσισμό αλλά ως παιχνίδι ενηλίκων με αίμα και θυσία στο υπόβαθρο σαστισμένοι από την αντίσταση μια μικρής Αντιγόνης. Στα υπέρ της αυτής της παράστασης είναι η ξεκάθαρη αίσθηση της θολωμένης θνητότητας. Ή αλλιώς μίλα μου για δικαιοσύνη!
Στα συν (+):
-Η επιλογή του έργου και το ανέβασμα της παράστασης
-η σκηνοθεσία και η δραματουργική επεξεργασία από τη Μαρία Πρωτόπαππα
-οι εξαιρετικές ερμηνείες του συνόλου των ηθοποιών
– τα σκηνικά και τα κοστούμια από την Εύα Νάθενα
-η επιμέλεια κίνησης από την Κατερίνα Φωτιάδη
Στα πλην (-) :
– Η άστοχη μουσική επένδυση
-Ο φωτισμός
Εν κατακλείδι (=)
Πήρε η Μαρία Πρωτόπαππα με μαεστρία την Αντιγόνη μέσα από τα χέρια του Ζαν Ανούιγ και την επέστρεψε σπίτι της.
Βαθμολογία
7,8 στα 10
-k-
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΝ
«Αντιγόνη» του Ζαν Ανούιγ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Παρασκευή 20 Ιανουαρίου, 21:00
Η Αντιγόνη ως μυθικό πρόσωπο θέτει ένα γοητευτικό αίνιγμα ανά τους αιώνες. Τι την ωθεί να συγκρουστεί με την εξουσία; Η σύγκρουση αυτή δικαιολογεί τη θυσία της ζωής της; Υπάρχουν κάποια ελαφρυντικά στον Κρέοντα με τον οποίο αντιπαρατίθεται; Πόσο χρειάζεται η κάθε κοινωνία την παρουσία μιας Αντιγόνης και για ποιους λόγους πέρα από τους προφανείς;
/
Σκηνοθεσία: Μαρία Πρωτόπαππα.
Ερμηνεύουν: Χρήστος Στέργιογλου, Γιάννης Τσορτέκης, Δημήτρης Μαμιός, Δημήτρης Μαργαρίτης, Μαρία Πρωτόπαππα, Ηλέκτρα Μπαρούτα.
Ημερες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή 20, Σάββατο 21 18:30 & 21.00, Κυριακή 22/01 στις 19.00
.
-Κ-
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν έως 14/05/2023 στη Θεσσαλονίκη, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 12α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2023