Συνέντευξη στην Βένια Αδαμάκου για την Κουλτουρόσουπα.
Λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία της τρίτης κατά σειρά δισκογραφικής δουλειάς του «Primavera», ο Γιώργος Περού μοιράζεται μαζί μας τις σκέψεις του και μας συστήνει τα νέα του τραγούδια.
Πρόκειται για έναν ταλαντούχο τραγουδοποιό και συνθέτη με καταγωγή από την Τήνο, ο οποίος δραστηριοποιείται στη μουσική παραγωγή και την ενορχήστρωση, έχοντας ήδη αρκετές πετυχημένες συνεργασίες.
-Πώς και πότε ξεκίνησε η ενασχόλησή σου με τη μουσική;
Ξεκίνησε τυχαία και ενστικτωδώς γύρω στα 15-16, που ανακάλυψα πως μπορώ να βρίσκω τις μελωδίες που ακούω πάνω σε κάποιο όργανο. Μετά από αρκετά χρόνια κατάλαβα πως μπορώ να γράψω και δικά μου τραγούδια που να έχουν ευδιάκριτα το δικό μου χαρακτήρα, πέρα από τις επιρροές που όλοι έχουμε.
-Πώς ένιωθες όταν πρωτοεμφανίστηκες στη σκηνή;
Δε θυμάμαι καθόλου την πρώτη φορά. Νομίζω σε κάποια συναυλία στο Mοναστηράκι. Τρόμος είναι το αίσθημα και ξαφνική ανασφάλεια πως όλα θα πάνε χάλια όμως αμέσως μετά αλλάζει. Είναι μια δύσκολη ακροβατική φιγούρα να προσπαθείς να συνδεθείς με τους άλλους ενεργά και ταυτόχρονα να μη σε επηρεάζει η κριτική τους στάση ή ακόμα χειρότερα η αδιαφορία τους. Έχω παρατηρήσει όμως πως όταν παύω να προσπαθώ να αποδείξω πράγματα, τότε συμβαίνει κάτι μαγικό και όμορφο σε αυτή τη διάδραση που υπερβαίνει το όποιο τράκ ή συστολή ή ανασφάλεια. Άλλωστε, οι καλλιτέχνες είναι φορείς της τέχνης που ασκούν και τίποτα άλλο…Οπότε, σε τελική ανάλυση, ό,τι πηγάζει από τον εαυτό μας διαχωρίζεται από αυτόν και γίνεται κάτι άλλο. Άρα, δεν πρέπει να παίρνουμε και πολύ προσωπικά ή τόσο «σοβαρά» τον εαυτό μας αλλά κυρίως να υπηρετούμε με συνέπεια ως καλοί «αγωγοί» αυτό που ο καθένας ασκεί.
-Τι αποτελεί πηγή έμπνευσης για σένα;
Ο Shakespeare λέει σε ένα από τα καλύτερα σονέτα του κάτι που με εκφράζει απολυτα: “Γιατί οι στίχοι μου στερούνται νέου κόσμου, και δεν γεννούν λαμπρές τροπές ή ποικιλμούς;
Γιατί δεν στρέφω όπως στρέφει ο καιρός μου, σ’ άλλες μεθόδους, σε παράξενους ειρμούς;
Γιατί το ίδιο γράφω πάντα, μόνο ένα, μες στα καλύτερα γραπτά μου τετριμμένος, κι όλες οι λέξεις μου σχεδόν δείχνουν εμένα, λέγοντας όνομα, προέλευση και γένος;
Για σένα λέω πάντα, κι ο δικός μου μύθος έχει για θέμα του τον έρωτα και σένα• κι ανακαινίζω τα παλιά με νέο ήθος, πάλι ξοδεύοντας τα ήδη ξοδεμένα.
Όπως ο ήλιος λάμπει νέος και παλιός, ο έρωτάς μου ξαναλέγεται κι αλλιώς. “
Μετάφραση Διονύσης Καψάλης – Εκδόσεις Άγρα
Ό,τι άλλο σας πουν είναι ψέμα. Φυσικά ο έρωτας δεν επικεντρώνεται σε ένα πρόσωπο αλλά είναι μια γενικότερη ανάγκη να κατανοήσεις και να εκφράσεις τη φύση (και τη φύση σου) αλλά και μια αντίδραση στο πόσο “αφύσικα” συμπεριφέρεται πολύ συχνά το είδος μας.
-Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την κυκλοφορία της πρώτης σου δισκογραφικής δουλειάς «Δύο Κόσμοι». Τι ήταν αυτό που σε ώθησε τότε να μοιραστείς τη δουλειά σου με το κοινό; Τι στόχευες μέσω εκείνου του δίσκου;
Τότε όπως και σήμερα και κάθε φορά καταθέτω την άποψη μου και την οπτική μου πάνω στο τραγούδι. Όταν κάτι πιστεύω πως πρέπει να ειπωθεί με συγκεκριμένο τρόπο και κανείς άλλος τρόπος δεν «καλύπτει» την ανάγκη μου αυτή, τότε προσπαθώ να την εκφράσω εγώ. Αυτό είναι το κίνητρο πίσω από κάθε κοινοποίηση της δουλειάς μου. Συγκεκριμένα όμως κάθε πρώτο άλμπουμ είναι και σαν συστατική επιστολή ή μάλλον σαν δελτίο ταυτότητας για κάθε δημιουργό. Οπότε, ίσως το χρησιμοποίησα τότε για να πω και ποιος είμαι και ποιες είναι οι προθέσεις μου. Βεβαίως, λειτούργησε ως μια κάποια ταυτότητα ως τώρα αλλά δεν λειτούργησε ως διαβατήριο που μάλλον είναι και το ζητούμενο. Ελπίζω το «Primavera» να παίξει αυτό τον ρόλο στις καρδιές σας.
-Πρόσφατα κυκλοφόρησε και η νέα σου δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Primavera». Πώς θα την περιέγραφες και πώς προέκυψε αυτός ο τίτλος;
Primavera σημαίνει άνοιξη. Μου αρέσει η άνοιξη σαν εποχή γιατί κουβαλάει μέσα της τεράστια ορμή αλλά ταυτόχρονα κι έναν χειμώνα στους ώμους της και γνωρίζω πια πως η μετάβαση αυτή είναι πολύ ζόρικη, ιδιαίτερα σκληρή και απαιτητική για όλα τα πλάσματα είτε έχουν συνείδηση αυτής της σκληρότητας είτε όχι.
Είναι ένα μεγάλο μάθημα της φύσης προς τον άνθρωπο και την κοινωνία που έχει τροφοδοτήσει τους μύθους μας διαχρονικά και τον αγώνα του ανθρώπου. Επιπλέον, μου αρέσει πολύ πως ηχεί η λέξη. Είναι κάτι που συμβαίνει σε μένα αυτό. Πολλές φορές επισκέπτομαι μέρη που μ’ αρέσει το όνομα τους και συμπαθώ αυτόματα σχεδόν τους ανθρώπους που μ’ αρέσει ο τρόπος που λένε τις λέξεις.
-Στα εξώφυλλα και των δύο αυτών άλμπουμ σου υπάρχει ένα ιδιαίτερο έργο τέχνης. Με ποιο κριτήριο έγινε η επιλογή του;
Η συντοπίτισσα σας Σοφία Χατζημιχαήλ έχει πολλά χαρακτικά και ζωγραφικά έργα που με εκφράζουν και ο τρόπος με τον οποίο συνδέει στα έργα της μοτίβα από την φύση με το ανθρώπινο σώμα με βρίσκει απολύτως σύμφωνο. Άλλωστε, πριν ηχογραφήσω το άλμπουμ είχα προτείνει τον τίτλο «Primavera” για έκθεση με έργα της. Ήταν επόμενο να της ζητήσω τα 3 αυτά έργα και είναι πολύ ευγενικό εκ μέρους της που μου τα παραχώρησε και την ευχαριστώ και δημόσια γι αυτό. Τώρα όσο αφορά το “Δύο Κόσμοι” πρόκειται για μια σύνθεση κάποιων σκίτσων που έκανε για ‘μένα ο Γιώργος Κολιός, τότε σκηνογράφος της λυρικής, εικαστικός και πολύ καλός φίλος. Ευτυχώς που με τριγυρίζουν ταλαντούχοι άνθρωποι με περιεχόμενο γιατί αλλιώς θα ήσασταν υποχρεωμένοι να υποστείτε τη φάτσα μου και τα διάφορα μουσικά όργανά που χρησιμοποιώ όταν ηχογραφώ και στα εξώφυλλα των δίσκων.
-Ήδη έχουν κυκλοφορήσει και τα δύο πρώτα βιντεοκλιπ των τραγουδιών «Χόρεψε για μένα» και «Ποτάμια δροσερά». Υπήρχε λόγος που προτίμησες να οπτικοποιήσεις αυτά τα τραγούδια;
Δεν προτίμησα να οπτικοποιήσω τα συγκεκριμένα απλά τυχαίνει να είναι τα πρώτα videos που ανέβασα. Άλλωστε δεν πρόκειται για κάποια οπτικοποίηση τραγουδιού αλλά για απλά lyricvideos που μόνταρα μόνος στα πλαίσια μιας γενικότερης τάσης πειραματισμού που με πιάνει κατά καιρούς. Φρόντισα οι εικόνες να συνοδεύουν τα τραγούδια και τους στίχους χωρίς να τα περιγράφουν και χωρίς να υπάρχει κάποια παράλληλη ιστορία ή σενάριο, ώστε να μην αποσπάται η προσοχή από το ίδιο το τραγούδι. Μέσα στους επόμενους μήνες θα ανέβουν αντίστοιχα lyricvideos και για τα υπόλοιπα τραγούδια και ελπίζω και 2 videoclips.
Ποτάμια Δροσερά
ΧόρεψεΓια ‘Μένα
-Οι ηχογραφήσεις των τραγουδιών ολοκληρώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ήταν εύκολο να διατηρήσεις τη δημιουργικότητά σου και τη θετική σου ενέργεια εκείνη την περίοδο;
Παραδόξως δε δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα. Υπήρχαν κάποιοι περιορισμοί αλλά κι αυτοί με διάφορες πατέντες ξεπεράστηκαν. Το σημαντικό μου πλεονέκτημα είναι πως έχω σπουδάσει ηχοληψία και διαθέτω και αξιόπιστο εξοπλισμό ο οποίος μου επιτρέπει να ηχογραφήσω στο σπίτι μου. Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι η ύπαρξη του σκύλου μου του Ορφέα στη ζωή μου ο οποίος πρόσφερε τεράστιες βόλτες αποφόρτισης στην καραντίνα και έτσι κύλησαν όλα αρκετά ομαλά. Άλλωστε μην πιστέψετε πως για να ηχογραφηθεί ένας δίσκος χρειάζεται δημιουργικότητα και θετική ενέργεια. Η δημιουργικότητα εξαντλείται κυρίως στην σύνδεση των τραγουδιών και στα προσχέδια της ενορχήστρωσης. Στην τελική ηχογράφηση απλά καθαρογράφεται το υλικό και όσο για τη θετική ενέργεια θα έλεγα πως περισσότερο πείσμα και τεχνικές διαχείρισης θυμού χρειάζεται κάποιος για να ολοκληρώσει ηχογραφήσεις παρά θετική ενέργεια με την τρέχουσα έννοια. Πολύ σημαντικό επίσης είναι να έχεις καλούς φίλους να συνδράμουν και αρκετό χιούμορ για να ισορροπεί η κατάσταση καθε φορά που κάτι κολλάει.
-Η συνεργασία σου με τη Λόλα Γιαννοπούλου πώς προέκυψε;
Η Λόλα εκτός από φανταστική τραγουδίστρια και εξαιρετική μουσικός είναι και παιδική φιλή. Εκεί στα πρώιμα εφηβικά μας χρόνια συμμετείχαμε στην ίδια παιδική χορωδία, είχαμε κοινούς δασκάλους στη μουσική, κοινούς φίλους και μουσικές παρέες και μεγαλώσαμε σχεδόν στην ίδια γειτονιά. Έπειτα χαθήκαμε μετά ξαναβρεθήκαμε, παίξαμε λίγο μαζί κι έπειτα ξαναχαθήκαμε, όπως συνήθως γίνεται. Αλλά επειδή εμείς οι μουσικοί είμαστε σαν τους κομήτες στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους, οι τροχιές μας συναντιούνται ξανά εδώ. Το αληθινό ερώτημα λοιπόν είναι αυτό που θέσαμε ο ένας στον άλλον όταν την κάλεσα να συμμετέχει στο album και είναι «Γιατί δε συνεργαζόμασταν τόσον καιρό;», μιας και το πως προέκυψε η συνεργασία αυτή είναι μάλλον αυτονόητο.
Παρεπιπτόντως η Λόλα εκτός από τις συμμετοχές της σε albums διάφορων δημιουργών διαθέτει και δικό της προσωπικό album τις “6 αυτοτελείς ιστορίες” το οποίο σας προτρέπω να ανακαλύψετε αν θέλετε να τη γνωρίσετε πραγματικά. Επιπλέον, διαθέτει απίστευτο χιούμορ γεγονός που μετατρέπει κάθε επαγγελματική συνεργασία μαζί της σε ευχάριστο διάλειμμα από την καθημερινότητα.
-Γνωρίζουμε ότι έχεις επιμεληθεί ο ίδιος τους στίχους, τη μουσική καθώς και την ενορχήστρωση του δίσκου. Πόσος καιρός χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί το «Primavera»;
Ο κύριος όγκος των ηχογραφήσεων έγιναν την άνοιξη του 2021 μέχρι τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Έπειτα το φθινόπωρο έγιναν οι μίξεις οι οποίες ολοκληρώθηκαν μαζί με τις όποιες προσθήκες ή διορθώσεις μέχρι τις αρχές του 2022. Φυσικά λόγω των περιορισμών της πανδημίας αλλά και άλλων υποχρεώσεων από παράλληλα μουσικά projects δουλεψα πάνω στο album αποσπασματικά. Παράλληλα όμως μέχρι την έκδοση έπρεπε να γίνει και όλη η επιμέλεια, εξώφυλλα, videos, φωτογράφιση, mastering, δελτία τύπου και πιστέψτε με, όλα αυτά κάνουν τη διαδικασία ιδιαίτερα χρονοβόρα. Δεν αναφέρω τα προσχέδια των ενορχηστρώσεων τα οποία έχουν γίνει πριν χρόνια στο 90% (τα περισσότερα την διετία 2014/2016) μαζί με άλλα τραγούδια που δεν βρίσκονται στην συγκεκριμένη συλλογή. Τώρα η σύνθεση των τραγουδιών σε κάποια πηγαίνει 15 χρόνια πίσω ενώ υπάρχουν και κάποια (λιγότερα) πιο πρόσφατα. Ο όγκος της δουλειάς για ένα «τίμιο» album με 12 τραγούδια συγκρίνεται περίπου με την παραγωγή μιας ταινίας μεσαίου μήκους και το κόστος σε προσωπική εργασία, χρόνο και χρήματα είναι δυσβάσταχτο. Αυτό είναι σπόντα προς το ελληνικό ακροατήριο το οποίο δυστυχώς δεν έχει την κουλτούρα στην συντριπτική του πλειοψηφία να στηρίξει έμπρακτα τους δημιουργούς ενώ αγαπάει τη μουσική και εκτιμά τα τραγούδια τους τα θέλει όλα εντελώς δωρεάν χωρίς να αναρωτιέται αν το προϊόν που καταναλώνει παράγεται απο κάποιους και με τι κόστος. Δυστυχώς η πλειοψηφία, αν και όχι όλοι, ταυτίζουν τους καλλιτέχνες του τραγουδιού με τους ερμηνευτές για τους οποίους υπάρχει μια γενικότερη αντίληψη πως βγάζουν πολλά χρήματα από τις εμφανίσεις τους πράγμα το οποίο επίσης δεν είναι ακριβές. Κανείς δε σκέφτεται τους στιχουργούς, τους συνθέτες και τους ανεξάρτητους παραγωγούς κι αυτό κάποια στιγμή θα φέρει το τέλος της παραγωγής τραγουδιών με ελληνικό στίχο και ποιοτικού αποτελέσματος ανεξαρτήτως είδους. Μία πλατφόρμα που είναι η πιο «φιλική» ως προς τους καλλιτέχνες είναι το Bandcamp. Όποιος το επιθυμεί μπορεί να με στηρίξει εκεί αλλά και να ανακαλύψει πολύ ενδιαφέρον υλικό που υπάρχει στις ανεξάρτητες κυκλοφορίες.
-Πρόσφατα συνεργάστηκες με τον Γιώργο Νταλάρα για το τραγούδι «Πάσχα και Πρωτομαγιά» στο οποίο ανέλαβες τη σύνθεση και την ενορχήστρωση του, αλλά και με την Κορίνα Λεγάκη για το τραγούδι «Ένα Πρωί Γλυκό», στο οποίο επιμελήθηκες τη μουσική και τους στίχους. Τι αποκόμισες από αυτές τις συνεργασίες;
Και οι 2 αυτές συνεργασίες προέκυψαν μέσα στην πανδημία δουλεύοντας από απόσταση στέλνοντας emails, ανταλλάσσοντας αρχεία και τηλεφωνήματα. Η Κορίνα Λεγάκη είναι από τις πιο συνεπείς ερμηνεύτριες στην πρόσφατη ελληνική δισκογραφία που αποφάσισε να επικοινωνήσει με δημιουργούς της γενιάς της κι έτσι απευθύνθηκε και σε μένα. Το προξενιό το χρωστάμε στον Μανώλη Φάμελλο και το album που προέκυψε θα έχει τίτλο «Σεκάνς» και θα περιλαμβάνει 5 τραγούδια σε δικούς μου στίχους και μουσική, ενώ τα υπόλοιπα τραγούδια υπογράφουν εξαιρετικοί συνάδελφοι όπως ο Ορέστης Ντάντος, ο Σταύρος Σιόλας και ο Κώστας Μπουντούρης. Έως σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 2 τραγούδια από αυτήν τη παραγωγή το Ένα Γλυκό Πρωί που έγραψα εγώ και το «Δική σου» του Ορέστη Ντάντου.
Το κέρδος από αυτήν τη συνεργασία είναι πως απέκτησα μια νέα φίλη και συνεργάτη χτίζοντας μια πολύτιμη για μένα σχέση καθώς και η γνωριμία μου με έναν πολυδιάστατο καλλιτέχνη που θαύμαζα πάντοτε, τον Γιώργο Ανδρέου που έχει μαζί με το Μανώλη Φάμελλο την επιμέλεια της παραγωγής.
Ο Γιώργος Νταλάρας είναι ολόκληρη ιστορία. Ένα τεράστιο κεφάλαιο για το ελληνικό τραγούδι. Είναι μεγάλη τιμή για εμένα αυτή η συνεργασία η οποία έχει αφετηρία της μια άλλη συνεργασία που είχε ξεκινήσει παλιότερα. Αναφέρομαι στον στιχουργό και ποιητή Ισαάκ Σούση που έγραψε αυτούς τους συγκλονιστικούς στίχους κι έκανε το μουσικό αυτό προξενιό. Ομολογώ πως εντυπωσιάστηκα από τη γενναιοδωρία, την εμπιστοσύνη και την ικανότητα να προσαρμόζει την φωνή του υπηρετώντας τη σύνθεση και τις προθέσεις του συνθέτη με τον καλύτερο τρόπο. Ο Γιώργος Νταλάρας είναι κυριολεκτικά σχολείο για όλους τους ερμηνευτές γιατί λειτουργεί σαν μουσικός – φορέας του υλικού που μεταφέρει στον κόσμο, προσφέροντας τον εαυτό του σαν έναν καλό αγωγό. Αυτό εξηγεί την αγαπη που του έχει ο κόσμος διαχρονικά. Δύσκολα πια συναντάς τραγουδιστές – φίρμες να προσφέρουν τον εαυτό τους με τέτοια φυσικότητα. Κι όσο «μεγαλώνει έτσι όμορφα», τόσο περισσότερο με κερδίζει ως ερμηνευτής.
-Έχεις γράψει και ενορχηστρώσει τη μουσική και τα τραγούδια θεατρικών παραστάσεων στις οποίες έλαβαν μέρος καταξιωμένοι ηθοποιοί όπως οι Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Τρύφων Καρατζάς, Γιώργος Γιαννόπουλος και Θανάσης Κουρλαμπάς. Με ποια κριτήρια επιλέγεις τις κατάλληλες μελωδίες για να ντύσουν μια θεατρική παράσταση και πώς κατόρθωσες να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των παραγωγών;
Δεν ξέρω αν κέρδισα την εμπιστοσύνη των παραγωγών. Αυτό είναι κάτι που μάλλον θα πρέπει να το πουν οι ίδιοι. Άλλωστε δεν έχω δουλέψει με πολλούς διαφορετικούς παραγωγούς στην ουσία. Όσο αφορά τις συνθέσεις για το θέατρο, στην δική μου περίπτωση επειδή η βασική μου ιδιότητα είναι τραγουδοποιός και όχι αμιγώς συνθέτης ορχηστρικής μουσικής, λειτουργώ με βάση το ένστικτο και προσπαθώ με τις γνώσεις και το όποιο γούστο διαθέτω, να δημιουργήσω ενδιαφέροντα ορχηστρικά κομμάτια χρησιμοποιώντας τα μουσικά θέματα των τραγουδιών μου. Αυτό το θεωρώ αρκετά «τίμιο» και ενδιαφέρον γιατί αφενός αντί να γράψω κατά παραγγελία προσαρμόζω πάλι κατά παραγγελία κατι που ήδη υπάρχει και έχει κατασταλάξει μέσα μου και το θεωρώ ήδη αποτέλεσμα μιας εμπνευσμένης μου στιγμής (γι’ αυτό και ασχολούμαι άλλωστε). Η προσαρμογή αυτή έχει ενδιαφέρον γιατί αποκαλύπτει τις δυνατότητες ενός ή περισσότερων τραγουδιών να σταθούν χωρίς το στίχο και να αναπτυχθούν μουσικά. Ως διαδικασία λειτούργησε εκπαιδευτικά σε μένα με πετυχημένο (ελπίζω) αποτέλεσμα.
.
Στην περίπτωση των 12 Ένορκων συνέβη και κάτι πολύ ενδιαφέρον. Ενώ χρησιμοποίησα αρχικά θέματα από το τραγούδια μου Δύο Κόσμοι και από ένα άλλο ακυκλοφόρητο ακόμα που ονομάζεται «Καμπάνα», στην πορεία προέκυψαν και 2 νέα τραγούδια που γράφτηκαν με αφορμή το κείμενο και την ανάγνωση του σκηνοθέτη και των ηθοποιών, τα οποία υπάρχουν και ως τραγούδια αλλά και ως ορχηστρικά. Γενικότερα ως συνθέτης προτιμώ να συμπυκνώνω το νόημα και το κείμενο της παράστασης παρά να υπογραμμίζω και εν τέλει να επιβάλλω το αίσθημα που θέλουμε να προκαλέσει στο θεατή. Στο album “Primavera” υπάρχουν 2 τραγούδια που έχουν κάνει τον κύκλο τους σε θεατρική παράσταση. Συγκεκριμένα στον μονόλογο “Εκτός Ύλης” του Κώστα Λειμονή και της Κωνσταντίνας Νικολαίδη με τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση. Πρόκειται για το τραγούδι “Σιώπη” που ακούγοταν στην αρχή και στο φινάλε της παράστασης – τραγούδι που γράφτηκε το 2010/2011 και το τραγούδι “Ο Σωτήρας”, που ακούγονταν ως μουσικό θέμα σε διάφορες παραλλαγές σε κάποιες σκηνές του έργου.
-Κι ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες μας;
Το μήνυμά μου είναι ένας στίχος που επαναλαμβάνεται στο τραγούδι «Η Πρώτη Αχτίδα» που ανοίγει το album: “Αύριο τίποτα πια δεν θα‘ναι το ίδιο”
Υ.Γ. Μπορεί να ισχύσει μόνο όταν το αύριο δεν είναι υποθηκευμένο, αλλιώς παραμένει μια ευχή…
Ευχαριστούμε!
