Είδε ο Γιώργος Τοκμακίδης και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα
Η νέα ταινία του πιο άμεσου σκηνοθέτη στη σύγχρονη ιστορία της έβδομης τέχνης, Μάικλ Μαν, «φρέναρε στα πιτ» των κινηματογραφικών αιθουσών και εμείς θα μιλήσουμε για αυτή. Ο λόγος για τη βιογραφική ταινία με τίτλο: Φεράρι (Ferrari, 2023). Ο Μάικλ Μαν μίλησε για αυτή σα να είναι η απόλυτη βιογραφία του Ιταλού σχεδιαστή των πιο αναγνωρισμένων σπορ αυτοκινήτων. Το τμήμα που διαφήμισε την ταινία κάνει λόγο για μια αγωνιστική ταινία που τρέχει με τέρμα τα γκάζια σε ιστορικούς αγώνες που άφησαν εποχή και ιστορία. Τι από τα δύο ισχύει;
Υπόσχεση:
Ο Μάικλ Μαν γοητεύτηκε από μικρή ηλικία με το σπορ αμάξι και ήθελε εδώ και 30 χρόνια να γυρίσει μια ταινία για την πολυτάραχη ζωή του αγαπημένου του δημιουργού. Αν και μέσα από τη δεκαετία του ’90 βγήκε ιδιαίτερα δημοφιλής λόγω των ταινιών του, «Τελευταίος των Μοϊκανών» (Last of the mohicans, 1992) και η «Ένταση» (The Heat, 1995), τα άστρα δεν είχαν λάβει ακόμη τη θέση τους για να εκπληρώσουν την επιθυμία του. Ακολούθησαν βιογραφικές ταινίες όπως το «Insider» και το «Ali», οι οποίες στέφθηκαν υπό καθολική επιτυχία. Η ταινία για τη ζωή του ΈνζοΦερράρι παρέμενε στο συρτάρι. Τα χρόνια περνάνε και ο Μάικλ Μαν κάνει αυτό που κάνει καλά στο είδος ταινιών εγκλήματος με μια σταδιακή πτώση σε επίπεδο βαρύτητας και πλοκής. Το 2015 παραδίδει την τελευταία του ταινία, «Blackhat» και απέχει από τα κινηματογραφικά δρώμενα μέχρι πρότινος. Η ταινία για τον Φερράρι είναι στα σκαριά και αυτή τη φορά θα την πετύχει!
Πλοκή:
Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του ‘50, ο Ένζο Φερράρι έχει χάσει τον γιο του Ντίνο από ανίατη ασθένεια και η εταιρεία του βρίσκεται στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Είναι χωρισμένος ανάμεσα στη σύζυγο του που θρηνεί και στην ερωμένη του που περιμένει να της αναγνωρίσει το παιδί ως δικό του. Ο μοναδικός τρόπος για να τα καταφέρει, φαίνεται να είναι η νίκη του στους αγώνες που προκηρύσσονται στη διαβόητη πίστα του «Μίλλε Μίλια», αλλά άραγε με τι κόστος;
Σκηνοθεσία:
Ο Μάικλ Μαν σε αυτή τη φάση της καριέρας του δεν έχει όρεξη για πειραματισμούς, θέλει να πει μια ιστορία που τον γοήτευσε και τον ενδιαφέρει. Αυτός είναι ο λόγος που επικεντρώνεται περισσότερο στο οικογενειακό δράμα της οικογένειας Φεράρι, και όχι τόσο στο αγωνιστικό. Προφανώς, υπάρχουν αγωνιστικές σκηνές δράσης και έντασης, αλλά έρχονται σχεδόν μετά από μιάμιση ώρα ταινίας, διαλόγων και ερμηνειών. Είναι ευχάριστο για το μάτι όταν συμβαίνουν, αλλά και για το αυτί ακούγοντας τους κινητήρες και τις μηχανές να γρυλίζουν.
Άρα, γίνεται λόγος για δύο διαφορετικές ταινίες, οι οποίες ενώθηκαν κάπως άκομψα μεταξύ τους και δε θέλει η μία την άλλη, όπως ακριβώς είναι η σχέση ανάμεσα σε Ένζο Φερράρι και τη σύζυγό του, Λόρα. Ο Μάικλ Μανν δήλωσε ότι αυτή η επιλογή ήταν επιτηδευμένη, αλλά εκ πρώτης όψεως δε διαφαίνεται ο λόγος. Κατά ανάλογο τρόπο, ο σκηνοθέτης διαχωρίζει τις «δύο του ταινίες», εκφάνσεις μιας ταινίας, με την επιλογή στησίματος και φωτισμού να διαφέρουν εκ διαμέτρου.
Στις σκηνές του οικογενειακού δράματος, ο σκηνοθέτης επηρεάζεται από τον αναγεννησιακό Καραβάτζιο, και αφήνει φυσικό φως να εισέρχεται στους χώρους και να φωτίζει τα υποφωτισμένα πρόσωπα των ηθοποιών. Αντιθέτως, στις σεκάνς με τα γρήγορα αυτοκίνητα τόσο της Φερράρι, όσο και της Μασεράτι, τα πλάνα είναι γενικά, μακρινά δείχνοντας μας όλη την εικόνα μεταξύ αυτοκινήτου και περιβάλλοντος. Δεν λείπουν βέβαια σε καμία περίπτωση τα κοντινά στα μάτια που βλέπουν τους δείκτες να αμφιταλαντεύονται και στα χέρια που γλιστρούν πάνω στο τιμόνι.
Αυτά, όμως βρίσκονται στην τρίτη πράξη και ακόμα και σε αυτή, η «άλλη ταινία» εισέρχεται για να μας θυμίσει ότι υπάρχει. Ο Μάικλ Μαν παραδίδει μια ταινία προσγειωμένα γυρισμένη και σε βαθμό βασικά κινηματογραφημένη. Η κάμερα στο χέρι είναι σπάνια, κατεξοχήν μέθοδος του κινηματογραφιστή. Δεν υπάρχουν τα ξημερώματα γαλάζιας απόχρωσης που μας είχε συνηθίσει κάποτε, κατεξοχήν αισθητική επιλογή του σκηνοθέτη. Δεν υπάρχουν στιγμές που θα σε κάνουν να επιστρέφεις στην ταινία ξανά και ξανά, και ίσως για πρώτη φορά, ταινία του έχει μέτρια έως και καθόλου μουσική.
Ερμηνείες:
Στον πρωταγωνιστικό ρόλο έχουμε τον Άνταμ Ντράιβερ, ένα πολυαγαπημένο πρόσωπο τα τελευταία χρόνια για τους σκηνοθέτες και τους παραγωγούς. Έχει δουλέψει με όλα τα μεγάλα ονόματα και πρωταγωνιστήσει σε αρκετές βιογραφικές ταινίες, όπως το «Πάτερσον» (Paterson, 2016) του Τζιμ Τζάρμους και ο Οίκος των Γκούτσι, (House of Gucci,2021) του Ρίντλεϊ Σκοτ. Παραδίδει κάτι μεστό και στιβαρό, αλλά μέχρι εκεί. Το σενάριο έχει γραφτεί με αυτό τον τρόπο, έτσι ώστε να τον χειρίζεται όπως θέλει, αλλά να μην τον αφήνει να αναπτυχθεί περαιτέρω. Αυτό που απομένει είναι μια καλή ερμηνεία, η οποία όμως δεν φθάνει για να μνημονεύεται.
Συμπρωταγωνίστρια του Άνταμ Ντράιβερ είναι η μοναδική Πενέλοπε Κρουζ. Η Κρουζ φέρνει στον ρόλο ένα ανθρώπινο ερείπιο, κατεστραμμένο από την απώλεια, αλλά και την υποψία της απάτης. Ακολουθεί ερμηνευτικά τον Ντράιβερ. Δεν έχει πολλά πράγματα να κάνει, παρά μόνο να στέκεται με μαύρους κύκλους στα μάτια της και να κατηγορεί τον χαρακτήρα του Ένζο Φερράρι.
Το γυναικείο κάστινγκ έρχεται να συμπληρώσει η Σέιλεν Γούντλει. Έχει τον άχαρο ρόλο της ερωμένης που ζητάει και ζητάει. Ο χαρακτήρας της υπάρχει για του λόγου το αληθές και δεν προσφέρει κάτι στην ταινία.
Τεχνικό κομμάτι:
Το τεχνικό κομμάτι στο ενδυματολογικό αλλά και στην επιλογή των αυτοκινήτων είναι η καρδιά της ταινίας. Μας γυρνάει πράγματι στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Τα ψηφιακά εφέ έχουν κάποια θεματάκια, αλλά ίσως να είναι καλό αυτή τη δεδομένη φορά, αφού πρόκειται για σκηνές με ατυχήματα.
Αποτίμηση:
Ο Μάικλ Μαν δεν είναι σαν τους άλλους σκηνοθέτες. Το έχει αποδείξει πολλάκις και μας χάρισε ταινίες που μας κάνουν να επιστρέφουμε πίσω σε αυτές σχεδόν με ευλάβεια. Η καινούργια του ταινία δεν ανήκει όμως σε αυτό το ευτυχές σύνολο. Είναι αργή, διχασμένη, δίχως κατεύθυνση και λόγο. Σε αυτό ίσως να οφείλονται τα χρόνια που δουλευόταν, η αλλαγή της εποχής, αλλά και τα χρόνια του σκηνοθέτη. Το αρχικό κάστινγκ έβλεπε ως πρωταγωνιστή τον Κρίστιαν Μπέιλ, ο οποίος πρωταγωνίστησε σε μια άλλη «αγωνιστική ταινία», το «Φόρντ εναντίον Φεράρι» (Ford v Ferrari, 2019). Αυτή, ναι, ήταν ταινία με αγώνες δρόμου! Η επόμενη επιλογή ήταν ο ΧιούΤζάκμαν, σίγουρα ενδιαφέρουσα και αυτή. Τα χρόνια όμως πέρασαν, ήδη από το 2013, με το αριστούργημα του Ρον Χάουαρντ, «Rush» που ανεβάζει τον πήχη.
Θα έβαζα με ταπεινότητα όπως πάντα ένα 6,4 για τον αχρείαστο διαχωρισμό που συντελείται εντός της ταινίας, αλλά και για τους αργούς της ρυθμούς.
Φεράρι (Ferrari, 2023) εγχρ.
Διάρκεια: 2 ώρες και 10 λεπτά Είδος: Ιστορικό Δράμα
Σκηνοθεσία: Μάικλ Μαν Πρωταγωνιστές: Άνταμ Ντράιβερ, Πενέλοπε Κρουζ, Σέιλεν Γούντλει.
