Ζωγραφίζει κεραυνούς η Λίλλυ Μελεμέ στην παράσταση «ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΤΖΟΥΛΙΑ». ΕΙΔΑΜΕ & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ.
Βρεθήκαμε στην πρεμιέρα της παράστασης «Δεσποινίς Τζούλια» στο Νέο θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου. Το εμβληματικό/ανατρεπτικό έργο του Αύγουστου Στρίντμπεργκ σκηνοθετεί η Λίλλυ Μελεμέ ενώ τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερμηνεύουν οι Μαρία Κίτσου, Ορέστης Τζιόβας και Αμαλία Αρσένη. Η μετάφραση είναι της Μαργαρίτας Μέλμπεργκ, τα σκηνικά του Γιώργου Γαβαλά, ενώ η μουσική επένδυση της παράστασης είναι του Σταύρου Γασπαράτου.
Δεσποινίς Τζούλια (Froken Julie 1888) και το πολυανεβασμένο έργο του Αύγουστου Στρίντμπεργκ σε θεατρικές σκηνές και κινηματογράφο, αφορά την καταιγίδα ανάμεσα στα δύο φύλα και τις κοινωνικές τάξεις. Αν και ανατρεπτικό από την ημέρα που γράφτηκε ή μάλλον σοκαριστικό της εποχής, συνεχίζει μέχρι σήμερα να μας πολιορκεί εξαιτίας της διπύρηνης θεματικής του: άνδρας γυναίκα, αστοί και πληβείοι. Η υπόθεση εκρηκτική με την δεσποινίς Τζούλια να παρασύρεται στο υπόγειο/κουζίνα του αρχοντικού της και να συνάπτει μια ερωτική βραδιά με τον υπηρέτη της Ζαν που από καιρό πολιορκεί. Η δράση τοποθετείτε από τον Αύγουστο Στρίντμπεργκ την νύχτα του μεσοκαλόκαιρου, τη μικρότερη του καλοκαιριού σε ένα εκρηκτικό γλέντι.
Γνωστός για τη αμφιθυμία του αναφορικά με το γυναικείο φύλο ο Στρίντμπεργκ στη δεσποινίς Τζούλια σκιαγραφεί με νυστέρι τη ψυχοδυναμική σχέση ενός αταίριαστου ζευγαριού και δομεί με αξιοθαύμαστο συγγραφικό τρόπο, τις ιδιοσυγκρασίες τους σε μια υπόγεια και φρενήρη ερωτική/σαδομαζοχιστική διαδρομή (ανταλλαγή τάξεων και φυλετική υπεροχή). Καθόλου τυχαία η υπόγεια φυγή/περιγραφή στα άδυτα ενός οίκου και μιας επιθυμίας να σκιαγραφηθεί η γυναικεία ψυχή (μήτρα/ κουζίνα). Περισσότερο η “Δεσποινίς Τζούλια” είναι μια περιγραφή βίαιης διείσδυσης όπως και αν θεωρηθεί!
Κακοκαιρία στο μεσοκαλόκαιρο και η Λίλλυ Μελεμέ σκηνοθετεί ζωγραφίζοντας κεραυνούς. Αγνοεί μια στερεοτυπική θεατρική γραμμή και εμμένει στα πάθη ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που τα πάντα ανάμεσά τους είναι εκτροχιασμένα και έντονα. Σκηνοθεσία πληθωρική, εμμονική στα βλέμματα,σωματικώς συγκρουσιακή και αισθηματικώς ολίγον κωμικοτραγική όπως και η ίδια η ανθρώπινη διαπλοκή/σύζευξη. Η Μελεμέ έχει κατανοήσει το “κατά Ευαγέλλιο Στρίντμπεργκ” ολιστικά και επιτρέπει την κάθοδο στην Τζούλια και το αδιέξοδο στο Ζαν. Ουσιαστικά ένα σκηνοθετικό ποίημα επί σκηνής, με ευφάνταστη διαπλοκή, διαλόγους στην απαραίτητη καθίζηση, συγκρούσεις πάσης φύσεως και κατευθύνσεως και μια σκηνοθετική γραμμή που ακροβατεί ανάμεσα στα μεγάλα πάθη (τραγωδία) και σε εκείνα τα μετέπειτα αστικά (σύγχρονο).
Εξαιρετικός ο διαχωρισμός της τετράγωνης λογικής/σκηνής και των ορίων αυτής «εντός εκτός και επί τα αυτά» για να αφηγηθεί μια αρχετυπική σχεσιακή/χαρακτηριολογική προβληματική. Μονολεκτικά η Λίλλυ Μελεμέ στα καλύτερά της ως μια σκηνοθέτης που παραμένει σε τροχιά ανοδική και ουσιαστική, σε ένα από τα ωραιότερα έργα της παγκόσμιας δραματουργίας. (Έχει αίσθημα η γυναίκα, το αναγνωρίζει και στους υπολοίπους και απλόχερα το προσφέρει/εικονοποιεί).
.
Δεσποινίς Τζούλια και η Μαρία Κίτσου απλώς άργησε να την ερμηνεύσει/αφηγηθεί στη σκηνή και προκαταβολικά συγγνώμη αν ειπωθεί ό,τι αν δε γνωρίζετε το έργο του Αυγούστου Στρίντμπεργκ δεν είναι εύκολο να κατανοηθεί τι κάνει η ηθοποιός επί σκηνής! Ερμηνεία στο δέρμα της γυναικείας φύσης, της πανάρχαιας ενοχικής καταβολής και της απαραίτητης διεκδίκησης της φυγής με δεκτικότητα, υπερβολή, αυτοχλευασμό, φυσική αυτοκτονικότητα και κυρίως συνεχόμενα ερωτική. Αδικαιολόγητο το στιγμιαίο άγχος μιας ερμηνείας που αποτυπώνει, όχι μοναχά το έργο του σπουδαίου σουηδού συγγραφέα, αλλά και την ιστορία της γυναικείας φύσης. Ακόμα και αν διασκευάζαμε το έργο σε μονόλογο, θα ήταν άξια να το αφηγηθεί μόνη στη σκηνή.
Στον αντίποδα η ερμηνεία του Ορέστη Τζιόβα που δε λειτούργησε ολιστικά, καθώς αποσυρόταν συχνά από τον περίπλοκο ρόλο του Ζαν και επανερχόταν κυρίως σε οτιδήποτε αφορούσε την άμεση σχεσιακή επαφή. Δεν είναι εύκολος ρόλος, χρειάζεται επιδεξιότητα και ακροβατισμούς δίχως φυγή από μια κατάσταση συνεχόμενης πλοκής και επιβίωσης. Επικουρική η Αμαλία Αρσένη εντός και εκτός επί σκηνής και με μια ερμηνευτική που κατανόησε πλήρως την περιφρούρηση μιας κανονικής ζωής.
Στα συν [+] της παράστασης:
1. Η μετάφραση της Μαργαρίτας Μέλμπεργκ.
2. Τα εξαιρετικά σκηνικά του Γιώργου Γαβαλά.
3. Η ψυχολογική μουσική/ζευγάρωμα με τη σκηνοθεσία του Σταύρου Γασπαράτου και ο καλός ήχος.
4. Τα κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα.
5. Η χορογραφία της Μόνικας Κολοκοτρώνη.
Στα πλην [-] της παράστασης:
1. Οι κουραστικοί και μη βοηθητικοί φωτισμοί καθ΄ όλη της διάρκεια της δράσης/παράστασης.
2. Ο πολύς καπνός επί σκηνής!
Εν κατακλείδι [=] η παράσταση «Δεσποινίς Τζούλια» είναι για τη θεατρική ζωγραφική σκηνοθεσία της Λιλλύς Μελεμέ και για την άνευ περισσότερης περιγραφής ερμηνεία της Μαρία Κίτσου.
Βαθμολογία
7 στα 10
ΥΓ: ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ υπήρξε και ζωγράφος.
Φωτογραφικό υλικό
