Θεατρικός οργασμός στο «ΚΟΥΡΔΙΣΤΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ». ΕΙΔΑΜΕ & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ… [αναλυτικά]

    Λίγα Λόγια για το έργο: To  έργο είναι θεατρική διασκευή της  ομώνυμης ταινίας επιστημονικής φαντασίας  του 1971, σκηνοθετημένη από τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Η ταινία είναι βασισμένη πάνω στο  μυθιστόρημα του Άντονι Μπέρτζες. Θεματολογικά, πρόκειται  για μια ομάδα νεαρών που προβαίνει σε βιαιότητες: βανδαλισμούς, κλοπές, βιασμούς χωρίς λόγο ενώ δείχνει να το διασκεδάζει πολύ. Μετά από μια δολοφονία, ο Άλεξ βρίσκεται στη φυλακή όπου διαλέγει να ακολουθήσει ένα νέο σωφρονιστικό πρόγραμμα που επινόησε η κυβέρνηση. Στην ουσία πρόκειται για ένα κυβερνητικό πείραμα με πειραματόζωο τον ίδιο. Θεωρήθηκε εξτρεμιστική για την εποχή της και απαγορεύτηκε σε αρκετές χώρες. Ο ίδιος ο Κιούμπρικ, ενοχλημένος από την απαγόρευση, ζήτησε η ταινία του να μην προβληθεί στην Αγγλία παρά μόνο μετά το θάνατό του.

    Σε ένα ζοφερό σκηνικό σκουριάς και παρακμής, με βαρέλια σχεδόν φλεγόμενα από τις ψυχολογικές εντάσεις των χαρακτήρων και κυρίαρχο στοιχείο έναν τεράστιο ανεμιστήρα στο πίσω μέρος της σκηνής, δημιουργήθηκε ένα αυτούσιο τοπίο βίας και βανδαλισμού όπου άλλοτε μετατρεπόταν σε φυλακή, άλλοτε σε κακόφημη γειτονιά και τέλος σε εργαστήριο παβλοφικών πειραμάτων.To σκηνικό κατόρθωνε ευθύς να σε βάλει στο κλίμα του έργου νιώθοντας το συναίσθημα του φόβου να ακουμπάει τις αισθήσεις σου. (Σκηνικά: Μανόλης Παντελιδάκης).

    Στην σκηνοθεσία-κέντημα της συγκεκριμένης παράστασης συναντάμε τον Γιάννη Κακλέα που αυτή τη φορά κατόρθωσε κάτι το διαφορετικό. Ο Γ. Κακλέας εμπεριέχει  σχεδόν πάντα πληθωρικότητα στην σκηνοθεσία του και συνήθως δημιουργεί θεάματα που χορταίνουν το μάτι. Πολυπληθείς θίασοι, πομπώδη σκηνικά και κουστούμια, διάφορα ευφάνταστα σκηνοθετικά ευρήματα. Εδώ όμως έκανε κάτι άλλο. Προσέδωσε μια δεύτερη ανάγνωση στην σκηνοθεσία του, πιο βαθιά και πιο σκεπτόμενη. Πήρε απόσταση από οτιδήποτε θα μπορούσε να θεωρηθεί μια ακόμα αντιγραφή και δημιούργησε μια γλαφυρή σκηνοθεσία με κυρίαρχο στοιχείο τη σωματικότητα των ηθοποιών του κατορθώνοντας εντέχνως μέσα από αυτήν  να προβάλει ρεαλιστικά  τους προβληματισμούς του μυθιστορήματος.

Μπορούμε άραγε να ελέγξουμε την ενστικτώδη φύση του ανθρώπου; Πώς επιλέγουμε αν η κάθε μας ανάγκη όπως η βία προέρχεται από την ελεύθερη βούληση της επιλογής η γίνεται καταναγκαστική λύση που δημιουργείται μέσα από την ίδια την κοινωνία; Η ελευθερία της έκφρασης υπάγεται άραγε σε όρια ηθικής;

Φυσικά ο Γ. Κακλέας σε αυτό το αξιοσημείωτο σκηνοθετικό του πόνημα, δεν θα τα κατάφερνε το ίδιο, χωρίς τον χαρισματικό του πρωταγωνιστή Κωνσταντίνο Ασπιώτη. Ο συγκεκριμένος ηθοποιός με πολύ αυστηρή επιλογή ρόλων και εμφανίσεων μας κατέστησε σαφές τι σημαίνει νέος, ταλαντούχος ηθοποιός. Αναφέρουμε τη λέξη νέος διότι όπως όλα τα πράγματα έτσι και η τέχνη πορεύεται  μέσα από το φάσμα της εξέλιξης. Οι παλαιότεροι καλοί ηθοποιοί διαθέτουν συνήθως μια αξεπέραστη πρόζα. Ο λόγος είναι κυρίαρχος όλων. Στη σημερινή καλλιτεχνική εποχή όμως η ερμηνεία διοχετεύεται και μέσω της κινησιολογίας. Τα συναισθήματα γεννιούνται μέσα από αυτήν και ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης μας υπέδειξε τι σημαίνει ξεχωριστός ηθοποιός στο σήμερα. Με ενέργεια, εκφραστικότητα, πλαστικότητα στις κινήσεις, κυνισμό, παράνοια, κωμική παραβατικότητα παρουσίασε τον χαρακτήρα του απόλυτα ολοκληρωμένο. Η ενδελεχής προβολή του σουρεαλιστικού ρόλου του και η ερμηνευτική του διαμόρφωση μέχρι και τελευταίας λεπτομέρειας, όπως η  προβολή τoυ σχήματος της τραγικής ειρωνείας του ήρωα, ένα πορτοκάλι στεγνό από τους χυμούς του, μας επιβάλει να δώσουμε τα εύσημα στον “αλάνθαστο” Κωνσταντίνο Ασπιώτη.

Η μοναδική μας ένσταση [-] είναι το γεγονός ότι οι υπόλοιποι ρόλοι που πλαισίωναν τον πρωταγωνιστή διαφάνηκαν κατώτεροι των περιστάσεων διαμορφώνοντας συχνά αισθητή και απότομη  αντίθεση κατά τη διάρκεια της αλλαγής σκυτάλης στο ερμηνευτικό πλαίσιο. Επίσης θα αναφέρουμε και τη δυσκολία παρακολούθησης των εικόνων που προβάλλονταν δεξιά και αριστερά των θεατών, με τους προτζέκτορες τοποθετημένους χωροταξικά άναρχα. Υποθέτουμε ότι η προβλεπόμενη  θέση τους ήταν στα πλάγια της σκηνής όπου λόγω της διαρρύθμισης του συγκεκριμένου θεάτρου κατέστη ανέφικτο.