«Τα χέρια δεν χτυπάνε, τα χέρια αγαπάνε»  | Η Φιλιώ και η Κατερίνα πάνε θέατρο | Νέλη Βυζαντιάδου

Γράφει η Νέλη Βυζαντιάδου για την Κουλτουρόσουπα

Ο τίτλος και μόνο ήταν αρκετός για να προσελκύσει την προσοχή μου και να αποφασίσω να δω αυτήν την παράσταση με τη μικρή μου φίλη τη Φιλιώ. Ήμουν σίγουρη ότι ο χρόνος που θα επενδύαμε βλέποντας αυτό το έργο θα ήταν παραπάνω από ποιοτικός και ωφέλιμος. Έτσι κι έγινε.

Από την πρώτη σκηνή είχα πειστεί ότι η επιλογή μου ήταν σωστή. Σωστή για τις ανάγκες ενός παιδιού. Σωστή για να περάσει όμορφα συνδυάζοντας γνώση και ψυχαγωγία. Σωστή για να μπορέσει κυρίως να μάθει ή να έρθει για άλλη μια φορά σε επαφή με σημαντικές αξίες όπως αυτή της φιλίας, της αγάπης, της συνεργασίας. Η Φιλιώ παρακολουθούσε κάθε αλληλεπίδραση των δύο κοριτσιών πάνω στη σκηνή αφήνοντας το μυαλό της να ταξιδέψει. Στην αρχή προβληματίστηκε αρκετά για την απομόνωση που ένιωθε το χέρι και για όλα αυτά που σκαρφιζόταν προκειμένου να τραβήξει το ενδιαφέρον των άλλων. Κι ήταν τότε που της εξήγησα ότι πολλά παιδιά καταφεύγουν σε αταξίες ή ακραίες συμπεριφορές πιστεύοντας πως έστω κι έτσι οι υπόλοιποι θα τους προσέξουν. Κι ήταν τότε που σκέφτηκα ότι η αρνητική προσοχή είναι κι αυτή προσοχή με μικρή όμως διάρκεια και χωρίς να διασφαλίζει αυτό που επιθυμεί ένα παιδί. Τι είναι αυτό που επιθυμεί κάθε παιδί; Μα ασφαλώς να νιώσει αγαπητό, επιθυμητό και σημαντικό για τους γύρω του. Δεν διαφέρει και πολύ από αυτό που επιθυμούμε οι ενήλικες. Μόνο που ένα παιδί βιώνει πολύ πιο έντονα την απόρριψη και εξηγεί συνήθως προσωπικά όλο αυτό που συμβαίνει.

Το λυπημένο χέρι είχε κλειστεί στο δικό του κόσμο και για να διαχειριστεί τα αρνητικά συναισθήματα που ένιωθε, έπεισε τον εαυτό του ότι δεν χρειαζόταν την αγάπη, την έγκριση, την αποδοχή των άλλων. Όλο αυτό βέβαια άλλαξε μόλις συνάντησε την Πολύχρωμη, ένα χέρι που το προσέγγισε και του έδωσε την ευκαιρία να βγει από τη μοναξιά του και να αρχίσει να επικοινωνεί. Τότε ήρθαν στο μυαλό μου τα λόγια του Γκράχαμ Γκρην: «Υπάρχει πάντα στην παιδική μας ηλικία μια στιγμή που ανοίγει μια πόρτα από όπου μπαίνει το μέλλον». Αυτό είχε συμβεί με την παρουσία της Πολύχρωμης. Είχε καταφέρει να τρυπώσει στη ζωή του λυπημένου χεριού και να φωτίσει τα σκοτάδια του θυμίζοντας του ότι το καλό και το όμορφο μπορούν να επικρατήσουν αρκεί να προσπαθήσουμε για αυτό. Και πώς προσπαθούμε; Αφήνοντας στην άκρη αρνητικές σκέψεις και αρνητικές συμπεριφορές και αγκαλιάζοντας την ειρήνη, το σεβασμό και την αποδοχή. Αποδέχομαι τον άλλον για αυτό που είναι όπως είναι χωρίς να επιδιώκω να τον αλλάξω. Μαθαίνω να επιλύω συγκρούσεις και να διαχειρίζομαι εντάσεις χωρίς να χρησιμοποιώ βία. Εκπαιδεύομαι στο να σέβομαι τον άλλον και τις ανάγκες του χωρίς να παραβιάζω τα όρια του.

Κι όλα αυτά τα μηνύματα ξεπηδούσαν το ένα μετά το άλλο κατεβαίνοντας από τη σκηνή και φτάνοντας στο κοινό. Και το πιο ενδιαφέρον είναι πως όλο αυτό γινόταν μέσα από παιχνίδι, δράση, χορό και τραγούδι. Με άλλα λόγια έτσι όπως ξέρει και μπορεί να μαθαίνει ένα παιδί. Η Φιλιώ συνέχιζε να παρακολουθεί με ενθουσιασμό τη φιλία που αναπτυσσόταν μεταξύ των δύο κοριτσιών, της Πολύχρωμης και της Χρωματιστούλας. Το λυπημένο χέρι είχε πλέον μετονομαστεί σε Χρωματιστούλα θυμίζοντας μας πως ακόμα και τα πιο πονεμένα μας κομμάτια μπορούν να αποκτήσουν θετική διάσταση με την κατάλληλη βοήθεια. Κατά την έξοδό μας από το κινηματοθέατρο ArtBox(πρώην Φαργκάνη) συζητούσαμε για τις φιλίες στο σχολείο, τα παιχνίδια αλλά και για τα παιδιά που προσπαθούν να τραβήξουν πάνω τους τα φώτα προξενώντας προβλήματα. Είχα την ελπίδα ότι η μικρή μου φίλη θα ήταν πλέον πιο δυνατή μέσα της και ακόμα πιο σίγουρη για την αξία της φιλίας και της αγάπης σε αυτή τη ζωή. Κι ήμουν επίσης βέβαιη ότι θα θυμόταν πως τα χέρια τα έχουμε για να δημιουργούμε και να αγαπάμε αλλά όχι για να χτυπάμε.

Όσο για εσένα που σκοπεύεις να παρακολουθήσεις αυτό το έργο, αξιοποίησε στο βαθμό που θέλεις, κάποιες ιδέες που παραθέτω ευθύς αμέσως. Κι αυτό γιατί η ουσιαστική μάθηση ξεκινά μετά την παρακολούθηση μιας θεατρικής παράστασης. Έχει να κάνει με αυτά που θα συζητήσεις με το παιδί σου και με το πόσο πιο μακριά θα το πας.

Ιδέες για εφαρμογή μετά την παράσταση

• Ζήτησε από το παιδί σου να γράψει ένα γράμμα στο λυπημένο χέρι εξηγώντας του γιατί δεν είναι καλή ιδέα να κάνει αταξίες και να πειράζει τα άλλα παιδιά.
• Μίλησε με το παιδί σου για τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές του προσπαθώντας να δεις αν υπάρχει ένα ‘λυπημένο χέρι’ στην τάξη που συμπεριφέρεται με παρόμοιο τρόπο και τι θα μπορούσαν να κάνουν τα υπόλοιπα παιδιά για να το βοηθήσουν.
• Ζήτησε από το παιδί σου να γράψει ένα γράμμα στην Πολύχρωμη λέγοντας της τι θαυμάζει σε αυτήν και για ποιους λόγους θα την ήθελε για φίλη του.
• Ζήτησε από το παιδί σου να γράψει ένα γράμμα στη Χρωματιστούλα λέγοντας της πόσο καλά τα κατάφερε να γίνει κάτι διαφορετικό από αυτό που ήταν πριν και πόσο χαίρεται για αυτό που πέτυχε.
• Συζήτησε με το παιδί σου για όλα αυτά που κάνουμε με τα χέρια μας και είναι θετικές και δημιουργικές πράξεις (π.χ. χαϊδεύουμε, αγκαλιάζουμε, χτενίζουμε τα μαλλιά μας, μαγειρεύουμε, πλέκουμε, ζωγραφίζουμε, γράφουμε κλπ).
• Συζήτησε με το παιδί σου για όλα που κάνουμε με τα χέρια μας και είναι αρνητικές και καταστροφικές πράξεις (π.χ. χτυπάμε, τραβάμε μαλλιά, σπάμε παιχνίδια, ψάχνουμε χωρίς να έχουμε την άδεια του άλλου, κλέβουμε κλπ).
• Ζήτησε από το παιδί σου να ζωγραφίσει τη Χρωματιστούλα και την Πολύχρωμη.
• Ζήτησε από το παιδί σου να ζωγραφίσει πολλά χέρια σε ένα μεγάλο χρωματιστό χαρτόνι και εν συνεχεία να γράψει μέσα στα χέρια τα ονόματα των αγαπημένων του προσώπων.
• Ζήτησε από το παιδί σου να ζωγραφίσει ένα μεγάλο χέρι σε ένα χρωματιστό χαρτόνι και εν συνεχεία να γράψει μέσα λέξεις που να συμβολίζουν αυτά που κάνει ένα χέρι όταν αγαπά.
• Ζωγραφίστε μαζί με το παιδί σου τα χέρια σας σε ένα μεγάλο χρωματιστό χαρτόνι και φτιάξτε μια ιστορία για τα χέρια σας.
• Ζήτησε από το παιδί σου να σκεφτεί σε ποια επαγγέλματα χρησιμοποιούντα τα χέρια (π.χ. γιατρός, κομμωτής, οικοδόμος, υδραυλικός κλπ).
• Φτιάξτε σπιτικά μπισκότα σε σχήμα χεριού και πρότεινε στο παιδί σου να κεράσει την επόμενη μέρα τους/τις συμμαθητές/τριες του λέγοντας τους τι έμαθε από την παράσταση που παρακολούθησε.

Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν αρκεί να συνοδεύεις το παιδί σου με τη φυσική σου παρουσία αλλά να μην είσαι ουσιαστικά εκεί. Μοιράσου μαζί του την όλη εμπειρία, για να μάθει κι αυτό να μοιράζεται με τη σειρά του. Δείξε αληθινό ενδιαφέρον, για να μάθει κι αυτό να ενδιαφέρεται με τη σειρά του. Σεβάσου τους κανόνες που ισχύουν μέσα στην αίθουσα θεάτρου, για να μάθει κι αυτό να τους σέβεται και να τους τηρεί με τη σειρά του.

Όσο για εμάς θα συναντηθούμε ξανά μέσα από αυτή τη στήλη με μια καινούργια πρόταση… σε 15 μέρες να με ‘διαβάσεις’… αγαπάμε πολύ το παιδικό θέατρο… κι οι δυο φίλες μου, η Φιλιώ και η Κατερίνα πάνε θέατρο και μετά μοιράζονται μαζί σας το βίωμά τους μέσα από τα άρθρα μου…

Πληροφορίες για τις παραστάσεις θα βρείτε εδώ