«Ω, ΘΕΕ ΜΟΥ!»: Θαυμάσια παράσταση… ένα κλικ πιο «γήινη» παρά «θεϊκή». Είδαμε & Σχολιάζουμε.
Δεν συμβαίνει συχνά στη Θεσσαλονίκη, καταξιωμένοι πρωταγωνιστές να ξεκινούν την παράστασή τους από την πόλη τιμώντας την με την πρεμιέρα τους και τους ευχαριστούμε ιδιαίτερα γι αυτό. Πολύ δε περισσότερο όταν πρόκειται για φροντισμένη δουλειά επιπέδου και ένα έργο ξεχωριστό, καθότι το θέμα της «συνδιαλλαγής με τα θεία» που πραγματεύεται το συγκεκριμένο, ξεφεύγει από τις συνήθεις θεατρικές επιλογές. Μιλούμε για την παράσταση «Ω Θεέ μου!» της Ανάτ Γκαβ και σε σκηνοθεσία Λίνας Ζαρκαδούλα, που παρακολουθήσαμε στο θέατρο Αριστοτέλειον με πρωταγωνιστές τους Γρηγόρη Βαλτινό και Κατερίνα Διδασκάλου. Φεύγοντας «γεμάτοι», ενδόμυχα σκεφτήκαμε «Θεέ μου… έφτιαξες μια πανέμορφη παράσταση, που με ένα μικρό… κλικ, θα προσθέταμε αυθόρμητα και το θαυμαστικό «Ω»!
Ευφυής και απρόβλεπτη η ιδέα της συγγραφέως να οδηγήσει τον ίδιο τον Θεό στο κρεβάτι της ψυχολόγου Άννας, καθώς υποφέρει από κατάθλιψη. Το γιατί προφανές: όλοι οι θεϊκοί σχεδιασμοί αφότου δημιούργησε τον άνθρωπο, πήγαν… κατά διαόλου και απογοητευμένος σκέφτεται την ολική καταστροφή! Αντί της αρετής που ευελπιστούσε με το «καθ’ ομοίωσιν», κυριάρχησε η πλήρης ηθική κατάπτωση… Μοιραίο το σοκ της «επίσκεψης» για την ψυχολόγο, μητέρα αυτιστικού παιδιού και επιπλέον δηλωμένη άθεη, που όμως δέχεται την πρόκληση, εκμαιεύοντας με επαγγελματισμό τα «εσώψυχα» του θεού, βγαλμένα άλλοτε με αγανάκτηση ή πόνο ψυχής κι άλλοτε με πικρό χιούμορ. Στους διαλόγους μεταξύ ανθρώπου και «ανθρωποποιημένου» θεού, θα καταπέσουν οι συμβάσεις και θα βγουν στην επιφάνεια βαθύτερες σκέψεις, καταπιεσμένα αισθήματα, κρυμμένα μυστικά, τόσο από τη ζωή της ψυχολόγου και το δράμα του παιδιού της, όσο και από τη δράση του θεού, καταγραμμένη στη Βίβλο. Θα συνδιαλλαγούν επί ίσοις όροις, θα ανοίξουν αμφότεροι τις καρδιές τους, θα αναζητήσουν λύση- θεραπεία και ένα συγκινητικό φινάλε θα επισφραγίσει την ανάγκη της θεϊκής παρουσίας στις ζωές των ανθρώπων…
Θαυμάσαμε πολλά (+) στην παρούσα παράσταση και πρώτο απ’ όλα το ίδιο το έργο και τη συγγραφική ιδέα της Ανάτ Γκαβ:
– Η οποία, μέσα από το ευφυές και αλληγορικό εύρημα της ψυχανάλυσης ενός θεού με ανθρώπινο/ευάλωτο/ οικείο πρόσωπο, κατόρθωσε να φέρει στο φως τους διαχρονικούς προβληματισμούς του κοινού θνητού σε σχέση με το θείο. Όλα τα αναπάντητα «γιατί» και κρυφές προσδοκίες που απευθύνει στις προσευχές του και δεν τολμά να εκφράσει ανοιχτά, εγκλωβισμένος σε θρησκευτικούς τύπους. Αυτούς που η ηρωίδα απορρίπτει δηλώνοντας άθεη, παρότι η θεϊκή διάσταση ως ύπαρξη ή ανυπαρξία θεού έχει παίξει καταλυτικό ρόλο στη ζωή της, Και η συγγραφέας της δίνει τη δυνατότητα – με τη χρήση μιας σουρεαλιστικής παραδοχής- να αντιμετωπίσει κατάματα ως φυσική και ισότιμη παρουσία τον θεό που αμφισβητεί, ωστόσο έχει ανάγκη ως ύψιστο ηθικό πρότυπο και νιώθει να την «προδίδει»… Ενώ παράλληλα προσφέρει και στο θεό την ευκαιρία να «απολογηθεί» για τις κατηγορίες που του αποδίδει το δημιούργημά του, μιλώντας στη γλώσσα του, και την δυνατότητα να αποκαταστήσει τις σχέσεις μαζί του.
Ένα έργο που ως σύλληψη και ουσιαστική ανάγνωση θα μπορούσε να ανήκει στην κατηγορία των φιλοσοφικών κειμένων, έστω κι αν η εξωτερική του θεατρική φόρμα το κατατάσσει στην κατηγορία μιας «τρυφερής κωμωδίας» και καλώς κάνει ώστε να γίνει πιο εύληπτο το βαθύ του περιεχόμενο. Αυτό που αφορά στον εσωτερικό διάλογο του ανθρώπου με την υπέρτατη δύναμη, εκφρασμένος με όλη την αμεσότητα και τα απρόβλεπτα μιας ζωντανής συνομιλίας, που στην κατάληξή της επιφέρει λύτρωση… ακόμα και με το πειστήριο ενός απροσδόκητου θαύματος. Βρήκαμε εξαιρετική την ανάπτυξη του συγκεκριμένου διαλόγου, με έξυπνο χιούμορ «παρωδίας», συγγραφικά ευρήματα, έντονο συναίσθημα, στέρεα επιχειρήματα εκατέρωθεν… πλην ελάχιστων «υπερβάσεων», που θα αναφερθούν παρακάτω.
– Όσον αφορά στη σκηνοθεσία της Λίνας Ζαρκαδούλα, είναι γεγονός ότι κινήθηκε σε συμβατικά, «ασφαλή» πλαίσια και προσέφερε μια καλοστημένη, φροντισμένη, κλασική παράσταση, υπηρετώντας αξιοπρεπώς και με πινελιές φαντασίας, τις συνθήκες μιας τρυφερής κωμωδίας. Έδωσε όμορφες αισθητικά εικόνες και ατμόσφαιρα με ένα καλόγουστο και «γεμάτο» σκηνικό, κράτησε ισορροπίες και ομαλό ρυθμό, ανέδειξε τόσο το χιούμορ, όσο και το συναίσθημα με ευαισθησία κι αυθεντικά συγκινητικές στιγμές, αποφεύγοντας επιμελώς την παγίδα του μελό. Παράλληλα κάποια σκηνικά ευρήματα «παίζοντας» με ήχους και φωτισμούς, απέδωσαν εν μέρει το υπέρκοσμο «θεϊκό» στοιχείο του έργου, καθώς η ίδια επέλεξε να εστιάσει και να δώσει βαρύτητα στο «γήινο» και στο ρεαλισμό, μένοντας περισσότερο στην εξωτερική φόρμα και σε αυτό αναφέρεται το «κλικ» που μας έλειψε και θα μιλήσουμε στη συνέχεια.
– Για το πρωταγωνιστικό ζευγάρι Γ. Βαλτινός – Κ. Διδασκάλου, αλλά και τον νεαρό Μίλτο Τσιάντα στο ρόλο του αυτιστικού παιδιού, θα πούμε τα καλύτερα με μια μικρή «παρατήρηση» στην ερμηνεία του Γ. Βαλτινού. Ενός καταξιωμένου και πολύπειρου ηθοποιού, που απέδωσε το συγκεκριμένο ρόλο με την χαρακτηριστική του άνεση, πηγαίο χιούμορ, αμεσότητα, εικόνα παραίτησης ενός καταθλιπτικού, αλλά μας έλειψε αυτό το ιδιαίτερο «κάτι» – στην ερμηνεία και όχι στα εφέ – που θα σηματοδοτούσε ως υπονοούμενο την «υπέρτατη θεϊκή δύναμη», αντί του προτύπου ενός… υπερβολικά «γήινου» θνητού που επέλεξε.
Η σπουδαία Κ. Διδασκάλου, που έχουμε θαυμάσει πολλάκις, με έναν ρόλο «επίπεδο» στο μεγαλύτερο μέρος του, κατάφερε να του δώσει όγκο και εντυπωσίασε με τη φυσικότητα, την αρτιότητα, την ακρίβεια, τη μαεστρία σε όλα τα επίπεδα, τις καλοδουλεμένες λεπτομέρειες μέχρι την πιο αδιόρατη κίνηση, την εξαιρετική εκφραστικότητα και κινησιολογία. Απλά υπέροχη!
Ξεχωριστός ο Μίλτος Τσιάντας που κλήθηκε να υπηρετήσει έναν ρόλο με δυσκολίες αλλά και παγίδες «ευκολίας», αποδίδοντάς τον με πειστικότητα, προσεγμένες λεπτομέρειες, ισορροπία και συναίσθημα.
– Θαυμάσιας αισθητικής και λειτουργικότητας το σκηνικό ενός σαλονιού- γραφείου με προέκταση… ολάνθιστου κήπου και δεύτερα «κρυφά» επίπεδα που συνέβαλαν ατμοσφαιρικά στη σκηνοθετική διαχείριση, η οποία οφείλει πολλά στους φωτισμούς με τα εύστοχα παιχνιδίσματά τους. Κομψά τα κοστούμια και επιτυχής ο συμβολισμός με το άσπρο/ μαύρο του Θεού, ενώ υπέροχη θα χαρακτηρίζαμε την υποβλητική μουσική που συνέβαλε τα μέγιστα στο συναισθηματισμό των στιγμών.
Και ερχόμαστε στην ένσταση (-) ή διαφορετική οπτική αν θέλετε, καθώς η παράσταση κατά τη γνώμη μας, αδίκησε την ευφυή αλληγορία ενός σπουδαίου σε περιεχόμενο έργου, Περιορίστηκε στην απόδοση μιας ευχάριστης, συναισθηματικής κωμωδίας- τύπου παρωδίας, στηρίζοντας τον περιγραφικό της χαρακτήρα και μένοντας στο πρώτο επίπεδο ανάγνωσης, ενώ θεωρούμε ότι κατ΄’ουσίαν πρόκειται για εσωτερικό διάλογο της ηρωίδας με το θεό και «δοκιμασία» πίστης, με (συγγραφικό) πρόσχημα μια ψυχανάλυση. Αυτή η εσωτερικότητα, η μεταφυσική/ φαντασιακή διάσταση, το υπέρκοσμο/ σουρεαλιστικό στοιχείο της θεϊκής παρουσίας, δεν αναδείχθηκαν σκηνοθετικά – παρά μόνο κατά την στιγμή της αποχώρησης του επισκέπτη – Θεού. Μια έλλειψη που έκανε σε σημεία τον ρεαλισμό να φαντάζει αφύσικος, σε μια συνθήκη εξ αρχής υπερβατική/ εξωπραγματική. Όπως αφύσικες θα χαρακτηρίζαμε και κάποιες χιουμοριστικές ατάκες του Θεού ως προσθήκες της μετάφρασης υποθέτουμε, που φάνταζαν ελαφρώς ως ξένο σώμα χωρίς αντιστοιχία στο διάλογο και παρά το γέλιο που προκαλούσαν, στιγμιαία υποβάθμιζαν την ποιότητα του κειμένου.
Καταλήγοντας (=) και παρά τις όποιες προσωπικές εκτιμήσεις, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι πρόκειται γι αυτό που απλά λέμε «καλό, κλασικό θέατρο» με όλη τη σημασία του όρου και για μια παράσταση ιδιαίτερα προσεγμένη με πολλές αρετές, που είναι σίγουρο ότι ο θεατής θα απολαύσει πλήρως…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
6,5 στα 10
Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε ΕΔΩ
——————————————————————————————————————————
#Κουλτουρόσουπα #kulturosupa #Θεατρομανία #ΕίδαμεΚαιΣχολιάζουμε #ΠίτσαΣτασινοπούλου #ΘέατροΑριστοτέλειον #ΩΘεέμου #ΓρηγόρηςΒαλτινός #ΚατερίναΔιδασκάλου #ΛίναΖαρκαδούλα #ΑνατΓκαβ
Φωτογραφικό υλικό