Ο δρόμος για το μέλλον περνάει από τα 80’s: λεωφόρος Synthwave

Από τον Μανώλη Ιωαννίδη

Ακόμη κι αν οι νοητικές λειτουργίες κάποιου φιγουράρουν σε αρνητικές θερμοκρασίες, δύσκολα μπορεί να αρνηθεί ότι παρθενογένεση στην Τέχνη δεν υπάρχει. Και γιατί να υπάρχει; Αν η Τέχνη είναι ένας διαστρεβλωμένος καθρέφτης του δημιουργού της, τότε είναι πεπερασμένη και επαναλαμβανόμενη, deal with it. Αλλά είναι πεπερασμένη και επαναλαμβανόμενη, κάνοντας γύρους γύρω από τον εαυτό της ξερνώντας δηθενιές, μόνο όταν αδυνατεί να αγγίξει και να παράξει κάτι πρωτόγνωρο με οποιονδήποτε τρόπο. Όταν το παλιό, το γνώριμο, το υπάρχον, προσεγγίζεται με τέτοιο τρόπο που να προδίδει μια φυσική ροπή και αγάπη προς αυτό, τότε καθόλου δε με πειράζει να αντλούμε απ’ το παρελθόν για ένα γνησιότατο μέλλον. Άλλωστε τείνω να συμφωνώ με την θεώρηση της Τέχνης ως έναν αιώνιο διάλογο- ερωταπαντήσεις μεταξύ δημιουργών και κοινού, κριτική, διορθώσεις, σχολιασμοί δημιουργών με δικές τους δημιουργίες, κοκ.

Synthwave λοιπόν είναι το μουσικό είδος-αισθητική, παιδάκι της ηλεκτρονικής μουσικής και της ονειροπόλησης, το οποίο προέκυψε από τη νοσταλγία για τα 80’s και ό,τι αυτό κουβαλάει μαζί του. Ο ήχος (κυρίως), οι ταινίες, τα βιντεοπαιχνίδια, τα αυτοκίνητά, η ποπ κουλτούρα του, οτιδήποτε επιδέχεται παρέμβασης και χρήσης του ώστε να φαίνεται πιο ζωντανό και επιτακτικό από ποτέ. Φυσικά αυτή η νοσταλγία, έχει να κάνει με την εξιδανικευμένη ενατένιση ενός παρελθόντος που πολύ βολικά οι περισσότεροι δεν έχουν ζήσει –ή βολικότερα, έχουν ζήσει φευγαλέα- κι έχει αποκτήσει την ασφαλή μορφή της ουτοπίας στην οποία μπορείς να πετάγεσαι για την απαραίτητη δόση σου.

Όπως θα καταλαβαίνετε, υπάρχουν πεντακόσια υποείδη και εκτός από τον γνωστό δυνάστη που του αρέσει να συστήνεται ως Χρόνος, δε μπορεί τίποτα άλλο να εμποδίσει κάποιον με μια απλή αναζήτηση στο You το Tube να αφιερώσει ώρες ολόκληρες πάνω στην ακρόαση/χρονομεταφορά. Το πλαίσιο: ρετρό διάθεση, τα πάντα λουσμένα στο neon, δεσπόζον synthesizer, βαθιά μελωδικότητα (σκεφτείτε hit του 80 καλή ώρα) και ονειρική/dance διάθεσή του, με διακλαδώσεις που μπορούνε να φτάσουν από τη heavy metal μέχρι την παρωδία.

Έγινε πιο mainstream μετά το Drive (2011) με το soundtrack της ταινίας να είναι ωδή στη δεκαετία που είναι αρκετά μακριά μας για να επανέλθει με διαφορετικό τρόπο στο προσκήνιο. Σε καμία περίπτωση δε γνωρίζω αρκετά να σκιαγραφήσω όλη αυτή την υποκουλτούρα-αισθητική. Αλλά θα ήθελα να δούμε μερικά από τα βασικότερα είδη αυτού του underground (εξαρτάται από πού το κοιτάς) ρεύματος.

ΦΩΤΟ 1

(από i.redd.it)

*Το κλασικό το Synthwave που λέτε, το ορθόδοξο, (ή retrowave ή futuresynth) είναι η ομπρέλα κάτω από την οποία στέκονται οι περισσότερες δημιουργίες αρχές και μέσων του ’10. Βαρύ synth, 80’s, ηλεκτρονική μουσική με έμφαση στον μελωδία και προσανατολισμένη σε πιο ποπ ψυχοσύνθεση. Το σημαντικό θα έλεγα ότι πρόκειται για αυτό το παράθυρο σ’ έναν εξαιρετικά γοητευτικό ρετροφουτουρισμό. Είναι μία άσκηση φαντασίας που τελειώνει μόνο όταν εξαντληθεί η δεύτερη.

Γρήγορα αυτοκίνητα, μια ολόκληρη αισθητική βασισμένη σε μουσικές, ταινίες, παιχνίδια, που τώρα έρχονται στο φως με μία δυναμική και αίσθηση του δικού μας παρόντος. Παρόν, παρελθόν, μέλλον, μπουρδουκλώνονται τόσο αρμονικά που θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς αν κλείσει τα μάτια, ποια δεκαετία αποτελεί το περιβάλλον της ονειροπόλησης. Κι αυτή είναι μία από τις πιο θεμελιώδεις επιτυχίες αυτής της μουσικής, μια φρέσκια (οκ, για μένα τουλάχιστον) μουσική που δανείζεται κι αυτό που δανείζεται το κάνει ολότελα δικό της.

Έχω ξεκάθαρα συνδυάσει αυτό το είδος μουσικής με εικόνες ή σκηνές. Οπότε θα περιέγραφα αυτό το είδος ως μια βραδινή βόλτα με το supercar, ένδυση αμάγαλμα τύπου Miami Vice-Βασίλης Τερλέγκας και τα πάντα να ξερνάνε κουλ.

(από pinterest.com)

*Αρκετά πιο επιθετικός και σκοτεινός ο ήχος από κράμα ηλεκτρονικού/horror και πανκ στοιχείων μέχρι ηλεκτρονικό heavy metal (;) με vintage μελωδίες για ξέφρενο head banging στο Horrorsynth ή Darkwave. Απ’ αυτό το υποείδος ξεφεύγουν λίγο σε δημοτικότητα κάποιοι εκφραστές του, όπως ο Carpenter Brut ή ο Perturbator.Τα σκοτεινά κλαμπ μάλλον είναι ο κατάλληλος χώρος ξεδιπλώματος αυτού του εφιάλτη (του επιθυμητού εφιάλτη) και της σκοτεινής ατμόσφαιρας που επιβάλλουν αβίαστα.

Εδώ μάλλον θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε σαν εικόνα ότι περπατάμε σ’ ένα σκοτεινό σοκάκι και εμφανίζεται ένα ρομπότ-Σατανάς που θέλει την ψυχή μας ή μία στρατιά από κλώνοι που μας πήραν στο κατόπι αφού ήμαστε τα τελευταία θηλαστικά που δε συμμορφωθήκαμε στην μεταλλική βούλησή τους.

*Chillwave σερβίρεται για πιο ήρεμες βραδιές όπου θες την πτήση σου να φτάσει με ασφάλεια στην ηρεμία και τη νιρβάνα. Πάνω-κάτω όταν δεν έχεις συνταγογραφούμενα ηρεμιστικά παρόλα αυτά νιώθεις την ανάγκη να καλμάρεις και να φύγεις λίγο από το σώμα σου αλλιώς θα εκραγείς και όχι ελεγχόμενα, ακούς Chillwave. Πρόκειται για τις μελωδίες που λειτουργούν σαν πιλότοι στο ταξίδι για μια ηρεμία απόκοσμη. Πολλά κιόλας υπάρχουν σε κάτι ενδιαφέροντα βίντεο τύπου «Μουσική για να διαβάζεται/κοιμάστε, κτλ». Μου φέρνει αμφιθυμία αυτή η κάπως εργαλειακή χρήση της μουσικής αλλά αυτό είναι δικό μου πρόβλημα.

(από hdqwalls.com)

Υπάρχουν κι άλλοι καλλιτέχνες που μέσα στο δικό τους όραμα, δημιουργούν μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα απροσδιοριστία όπως ο Hollywood Burns με το φανταστικό άλμπουμ Invaders (2018). Από τις επιλογές στην ενορχήστρωση μέχρι τη δομή των συνθέσεων και την αίσθηση ότι ακούς το metal soundtrack ενός εξωγήινου κοντσέρτου, παρουσιάζεται μία εξαιρετική προσέγγιση στην δημιουργία φρέσκιας και υψηλότατης ποιότητας ηλεκτρονικής μουσικής που να μην περικλείεται από όρια παρά μόνο να αφήνεται στο δημιουργό της κι όπου βγει. Γιατί γι’ αυτό το όπου βγει δεν έχουν οι περισσότεροι καλλιτέχνες του είδους εκατομμύρια views αλλά περιορίζονται στο κοινό τους, που αν μη τι άλλο είναι εξαιρετικά παθιασμένο.

Όλα τα παραπάνω είναι μια πρόχειρη παρουσίαση ενός είδους πολύπλευρου και για τα δικά του αυτάκια, πρωτοπόρου, έστω για τις περιοχές που κινείται. Τα διαμάντια που ακόμη κρύβονται θα υπάρχουν έτοιμα για ανακάλυψη κι όποιος επιθυμεί να τα ανακαλύψει δεν έχει παρά να κάνει μία μικρή ιντερνετική αναζήτηση. Αναζήτηση και μεταφορά σε ένα παρελθόν ή σ’ ένα μέλλον, δεν ξέρω και αυτό είναι κάτι που βρίσκω φοβερά γοητευτικά στην όλη σκηνή.

ΦΩΤΟ ΤΕΛΟΥΣ