Χθες, Τετάρτη 20 Μαρτίου εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς η μεγάλη έκθεση με τίτλο «Δρόμοι της Αραβίας. Αρχαιολογικοί Θησαυροί από την Σαουδική Αραβία», η οποία θα διαρκέσει έως τις 26 Μαΐου 2019.
Η έκθεση διοργανώνεται από τη Σαουδική Επιτροπή Τουρισμού και Εθνικής Κληρονομιάς, το Εθνικό Μουσείο του Ριάντ και το Μουσείο Μπενάκη με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών. Πρωτοπαρουσιάστηκε στο Λούβρο το 2010 και έκτοτε έχει ταξιδέψει σε τρεις ηπείρους με παρουσία σε πολλές πόλεις, όπως το Βερολίνο, η Αγία Πετρούπολη, η Ουάσινγκτον, το Τόκυο και το Άμπου Ντάμπι. Η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη είναι ο 16ος σταθμός των «Δρόμων της Αραβίας» και η πρώτη παρουσίασή τους στην νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ο πολυδιάστατος χαρακτήρας και η ιστορία της Αραβίας από την προϊστορική εποχή έως και τον 20ό αιώνα αποκαλύπτονται μέσα από τα ευρήματα αρχαιολογικών ερευνών που πραγματοποιούνται κατά τις τελευταίες δεκαετίες από πανεπιστημιακά ιδρύματα σε συνεργασία με την Επιτροπή Τουρισμού και Εθνικής Κληρονομιάς και περιλαμβάνουν αγάλματα μεγάλων διαστάσεων, χρυσά κτερίσματα, επιτύμβιες στήλες και πολύτιμες λατρευτικές προσφορές.
Οι εμπορικές και προσκυνηματικές οδοί αποτελούν τους κυριότερους άξονες που διατρέχουν την έκθεση. Το εμπόριο αναπτύχθηκε από τον 8ο αιώνα π.Χ., κυρίως για τη μεταφορά του περιζήτητου θυμιάματος από τις νότιες και δυτικές ακτές της Αραβίας προς την ανατολική Μεσόγειο. Για πολλούς αιώνες καραβάνια με καμήλες μετέφεραν μπαχαρικά, αρώματα, υφάσματα και πολύτιμους λίθους από την Ινδία και την νοτιοανατολική Ασία ενώ γυάλινα αντικείμενα, κεραμικά και λατρευτικά αγαλματίδια έφθαναν στην Αραβία. Οι ανταλλαγές αυτές διαφαίνονται μέσα από πολυάριθμα αντικείμενα εμπνευσμένα από τις τέχνες της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, που είτε μεταφέρθηκαν με τα καραβάνια είτε παρήχθησαν τοπικά. Με την άνοδο του Ισλάμ, στις αρχές του 7ου αιώνα, η Μέκκα έγινε θρησκευτικό κέντρο και το καθιερωμένο ετήσιο προσκύνημα (χατζ) μετέτρεψε τους δρόμους του εμπορίου σε προσκυνηματικές οδούς. Με την γρήγορη εξάπλωση της νέας θρησκείας από την Ισπανία μέχρι την κεντρική Ασία και την Ινδία, πιστοί κατέφθαναν στην Αραβία φέρνοντας μαζί τους αντικείμενα από μακρινές περιοχές. Η έκθεση εμπλουτίζεται με έργα ισλαμικής τέχνης και σπάνιες εκδόσεις από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη και ολοκληρώνεται με ένα ειδικό αφιέρωμα στην ίδρυση και την ιστορία του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας.
Οι εμπορικές και προσκυνηματικές οδοί αποτελούν τους κυριότερους άξονες που διατρέχουν την έκθεση. Το εμπόριο αναπτύχθηκε από τον 8ο αιώνα π.Χ., κυρίως για τη μεταφορά του περιζήτητου θυμιάματος από τις νότιες και δυτικές ακτές της Αραβίας προς την ανατολική Μεσόγειο. Για πολλούς αιώνες καραβάνια με καμήλες μετέφεραν μπαχαρικά, αρώματα, υφάσματα και πολύτιμους λίθους από την Ινδία και την νοτιοανατολική Ασία ενώ γυάλινα αντικείμενα, κεραμικά και λατρευτικά αγαλματίδια έφθαναν στην Αραβία. Οι ανταλλαγές αυτές διαφαίνονται μέσα από πολυάριθμα αντικείμενα εμπνευσμένα από τις τέχνες της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, που είτε μεταφέρθηκαν με τα καραβάνια είτε παρήχθησαν τοπικά. Με την άνοδο του Ισλάμ, στις αρχές του 7ου αιώνα, η Μέκκα έγινε θρησκευτικό κέντρο και το καθιερωμένο ετήσιο προσκύνημα (χατζ) μετέτρεψε τους δρόμους του εμπορίου σε προσκυνηματικές οδούς. Με την γρήγορη εξάπλωση της νέας θρησκείας από την Ισπανία μέχρι την κεντρική Ασία και την Ινδία, πιστοί κατέφθαναν στην Αραβία φέρνοντας μαζί τους αντικείμενα από μακρινές περιοχές. Η έκθεση εμπλουτίζεται με έργα ισλαμικής τέχνης και σπάνιες εκδόσεις από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη και ολοκληρώνεται με ένα ειδικό αφιέρωμα στην ίδρυση και την ιστορία του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας.
Τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό έχει αναλάβει ο σκηνογράφος Νίκος Σ. Πετρόπουλος και την επιμέλεια της έκθεσης η Μίνα Μωραΐτου, Υπεύθυνη του Μουσείου Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης.
Την έκθεση συνοδεύει ομότιτλη, πλούσια εικονογραφημένη έκδοση.
Παράλληλες εκδηλώσεις
Θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις για το κοινό από συντελεστές της έκθεσης τις ακόλουθες ημερομηνίες:
Σάββατο 6 Απριλίου, στις 11:00
Σάββατο 13 Απριλίου, στις 11:00
Σάββατο 20 Απριλίου, στις 11:00
Σάββατο 4 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 11 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 18 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 25 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 13 Απριλίου, στις 11:00
Σάββατο 20 Απριλίου, στις 11:00
Σάββατο 4 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 11 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 18 Μαΐου, στις 11:00
Σάββατο 25 Μαΐου, στις 11:00
Επίσης, θα πραγματοποιηθεί σειρά διαλέξεων τις ακόλουθες ημερομηνίες:
Παρασκευή 5 Απριλίου (19:30) Samir Sahlah, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου King Saud, Τμήμα Αρχαιολογίας Ελληνιστική επιρροή στην αραβική τέχνη. Το παράδειγμα της Qaryat al-Faw
Παρασκευή 19 Απριλίου (20:00) Abdullah A. Al-Abdulajabbar, καθηγητής του Πανεπιστημίου King Saud, Τμήμα Ιστορίας Η Addarah και οι Κλασικές και Βυζαντινές πηγές
Παρασκευή 3 Μαΐου (19:30) Ο ομιλητής και ο τίτλος θα ανακοινωθούν.
Τρίτη 7 Μαΐου (19:30) Πολύμνια Αθανασιάδη, ιστορικός, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Η πρόσληψη της Αραβίας από τη Δύση: Από τον Αλέξανδρο ως τον Ηράκλειο
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Στα ίχνη των καραβανιών»
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Στα ίχνη των καραβανιών»
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες (Ε΄ Δημοτικού – Γ΄ Λυκείου) καθώς και για οικογένειες με παιδιά ηλικίας 10+. Με μία πυξίδα και ένα χάρτη στο χέρι, οι συμμετέχοντες θα εξερευνήσουν τους δρόμους των εμπόρων και των προσκυνητών, ανακαλύπτοντας θησαυρούς από την προϊστορία μέχρι και την σύγχρονη εποχή. Για περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις επικοινωνήστε με το Τμήμα Εκπαίδευσης του Μουσείου Μπενάκη, Δευτέρα-Πέμπτη, 10.00-14.00, τηλ. : 210 3671067-69.
(Στην κεντρική φωτογραφία: Τμήμα βωμού ή θυμιατηριού Από την αλ-Ούλα 4ος-3ος αι/ Ψαμμίτης / Πανεπιστήμιο King Saud, Ριάντ)
Φωτογραφικό υλικό