Είδε ο Γιώργος Τοκμακίδης και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
«Κλίμακα Ανθρωπιάς: Ρομπότ-Προσόμοια-Άνθρωποι»
.
Πλαίσιο:
Στη σύγχρονη κινηματογραφική εποχή διατηρείται ένας ανεπίσημος και άτυπος κανόνας, ο οποίος αν δεν ανατραπεί και παραγραφεί θα μπορούσε, αν δεν το έχει ήδη κάνει, να καταστρέψει το «σπορ» του κινηματογράφου. Ο κανόνας, αν και απλός στον πυρήνα του είναι εξαιρετικά επικίνδυνος για τη βιομηχανία του κινηματογραφικού θεάματος. Προβλέπει τη μείωση του ρίσκου και δε του οικονομικού με τη διαρκή επένδυση εξωφρενικών, υπέρογκων κεφαλαίων και εκατομμυρίων σε δοκιμασμένα πιάτα, συνταγές και φόρμες.
.
Εκ πρώτης όψεως αυτή η οπτική έχει λογική και ορθολογισμό, αλλά στην τέχνη το σίγουρο καταντάει μέτριο και το μέτριο είναι βαρετό. Το «The Creator» αποτινάσσει από πάνω του τα δεσμά «ασφάλειας» και αναλαμβάνει την ευθύνη του ρίσκου. Πάμε να δούμε, αν το στοίχημα πετυχαίνει απόλυτα ή αποφέρει λιγότερα από όσα προσδοκά και υπόσχεται.
Πλοκή:
Βρισκόμαστε στα μέσα του 21ου αιώνα, και πιο συγκεκριμένα στο έτος 2065, που η τεχνητή νοημοσύνη έχει γνωρίσει πρωτόγνωρους ρυθμούς ακμής και ανάπτυξης. Τα ρομπότ είναι κάτι το καθημερινό και το συνηθισμένο, ενώ υπάρχουν και τα λεγόμενα «προσόμοια», ρομπότ με ανθρώπινα πρόσωπα ανθρώπων που δώρισαν την όψη τους σε εταιρείες παραγωγής ανδροειδών. Άξαφνα, πυρηνικές κεφαλές πυροδο-τούνται και εκρήγνυνται στο κέντρο του Λός Άντζελες ερημώνοντας την περιοχή και εξοντώνοντας τους κατοίκους της. Το φταίξιμο ρίχνεται στα ρομπότ και η αμερικανική κυβέρνηση (κατ’ επέκταση ο δυτικός κόσμος) τους κηρύττει τον πόλεμο με άμεσο αποτέλεσμα τα ανδροειδή να αναζητούν καταφύγιο στην ευρύτερη περιοχή της ανατολής, που πλέον ονομάζεται «Νέα Ασία». Η Αμερική κατασκευάζει το πάνοπλο οπλικό σύστημα «Νομάς» για να τα καταδιώξει παντού.
Χαρακτήρες:
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο γνωρίζουμε τον πρωταγωνιστή μας, Joshua Taylor, τον οποίο υποδύεται ο John David Washington, γιο του Denzel Washington με τη δική του παράδοση στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας (ΤΕΝΕΤ, 2020). Ο χαρακτήρας του Joshua είναι ο σύνδεσμος της Αμερικής, ο οποίος έχει παρεισφρήσει στις τάξεις των ανδροειδών με απώτερο σκοπό να τερματίσει τον αρχηγό τους, «Nimrata». Τα πράγματα δεν εξελίσσονται ακριβώς όπως αναμένει και ελπίζει και τον βρίσκουμε καταβεβλημένο μετά από πέντε χρόνια σε μία δουλεία περισυλλογής παλιών ανδροειδών από τα συντρίμμια του Λός Άντζελες. Μία πρόταση για επιστροφή στη «Νέα Ασία» θα τον αναγκάσει να ακολουθήσει το κάλεσμα για «περιπέτεια» και λύτρωση. Οι αποφάσεις που θα λάβει στο πεδίο, οι απόψεις που θα αναθεωρήσει μέσα από την αλληλεπίδραση με τους υπόλοιπους χαρακτήρες θα τον ολοκληρώσουν σαν χαρακτή-ρα.
Ο πρωταγωνιστής μας πλαισιώνεται από δύο δευτεραγωνιστές, οι οποίοι εκπροσωπούν με τη σειρά τους τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Ο πρώτος είναι ο Harun, ένα «προσόμοιο» που αποτελεί το πρόσωπο κυριολεκτικά και μεταφορικά των «προσόμοιων» για τους/τις θεατές και υποδύεται από τον εξαιρετικό και μη εξαιρετέο Ken Watanabe. Ο δεύτερος είναι η Colonel Howell, μία αμείλικτη συνταγματάρχης που μισεί τα ανδροειδή για τους δικούς της προσωπικούς λόγους και υποδύεται από την ηθοποιό-έκπληξη Allison Janney. Οι δύο χαρακτήρες μάχονται και πολεμούν για τη ψυχή του Joshua, αδίκως όμως γιατί αυτή ανήκει στους συμπρωταγωνιστές του, τη Maya (Gemma Chan) που κατοικεί στη μνήμη και υποσυνείδητο του πρωταγωνιστή και την Alphie (Madeleine Yuna Voyles) που έχει τη δύναμη να αλλάξει τα πάντα γύρω της, από τον πρωταγωνιστή μέχρι τον κόσμο.
Θεματική:
Η θεματική της ταινίας είναι η ζωή-θάνατος/ενεργοποίηση-απενεργοποίηση με περίσσια σχόλια πάνω στην ανθρωπιά και ποιος πραγματικά πλησιάζει και ποιος απομακρύνεται από αυτή. Είναι παράγοντας και προσόν να είσαι άνθρωπος για να αισθάνεσαι ανθρωπιά ή είναι κάτι το καθολικό και μπορεί να γίνει κτήμα όλων όσων έχουν ενσυναίσθηση; Υπάρχει πνεύμα, υπάρχει ψυχή; Ποιοι έχουν μερίδιο πνεύματος και ψυχής; Το διατηρούν στην κατοχή τους μετά τον θάνατο ή την απενεργοποίηση τους; Υπάρχει παράδεισος; Που βρίσκεται, και ποιοι έχουν το δικαίωμα να μεταβούν εκεί; Αυτά τα ερωτήματα τίθενται και με την αλληλεπίδραση των πρωταγωνιστών και των χαρακτήρων αναδεικνύονται και σχολιάζονται, δίχως η ιστορία να μετατρέπεται όμως σε φιλοσοφική-πνευματική αναζήτηση.
Κινηματογράφηση:
Ο Gareth Edwards σκηνοθετεί και συνυπογράφει το έργο γνωρίζοντας με αυτο τον τρόπο τις δυνατότητες του υλικού που έχει στη διάθεση του. Αυτό που έχει εν-διαφέρον είναι το ρίσκο, όπως προαναφέρθηκε προηγουμένως. Και ρίσκο σημαίνει α-νατροπές, δοκιμές, συνδυασμοί. Το «The Creator» είναι η αντίστροφη απάντηση στο έπος του James Cameron, «The Terminator», αφού πρόκειται για την ίδια ιστορία, αλλά αναστραμμένη. Μία καταδίωξη, ένα κυνήγι ανάμεσα σε ανθρώπους και μηχανές, μόνο που αυτοί που έχουν «το πάνω χέρι» είναι οι άνθρωποι, ίσως και για πρώτη φο-ρά, ενώ οι μηχανές ως έρμαια του «Νομάδος» διώκονται και κρύβονται για να διασώ-σουν αυτό που θεωρούν ζωή και ψυχή. Ακόμα, ο Gareth Edwards χρησιμοποιεί σαν αισθητική βάση τον πόλεμο στο Βιετνάμ, καθώς η δράση περατώνεται και υλοποιεί-ται στις υπαίθριες περιοχές της «Νέας Ασίας». Αυτό που επρόκειτο να εκπλήξει τους θεατές είναι ο συνδυασμός όχι μόνο σε επίπεδο πλοκής, αλλά και οπτικής εικόνας. Ο Gareth Edwardsμετά από τις ταινίες Godzilla (2014) Rogue One (2016) γνωρίζει πώς να αποκρύψει τα ψηφιακά εφέ μέσα στην σκοτεινή κάλυψη που προσφέρει ο καπνός, η καταχνιά της αυγής και η ομίχλη του σούρουπου. Με αυτή την τεχνική δημιουργεί ενδιαφέρουσες εικόνες με τοπία που κόβουν την ανάσα και εντείνουν στη φουτουρι-στική ατμόσφαιρα της ταινίας. Στα γενικά και πανοραμικά κάδραβλέπουμε στην επιφάνεια παραδοσιακές κατασκευές ασιατικής αισθητικής και αρχιτεκτονικής μόνο για να διακρίνουμε στο βάθος και με την προαναφερθείσα κάλυψη διογκωμένους πύρ-γους με φώτα να διαγράφουν τα ογκώδη μεγέθη τους. Στα προσωπικά και κοντινά κάδρα, προσόμοια και ρομπότ αποτυπώνονται με πολύ ρεαλιστικό τρόπο και η προσέγγιση κινηματογράφησης τους δε σου επιτρέπει να αναρωτηθείς αν αυτό που βλέπεις δεν είναι αληθινό. Θα έκανα ιδιαίτερη μνεία για το οπλικό σύστημα «Νομάς», αλλά θα αρκεστώ στο να πω: «Απομακρυνθείτε από τις ακτίνες του!!!»
Στα αρνητικά και στο αν κερδίζει το στοίχημα που θέτει η ταινία έχει ένα βασικό πρόβλημα και αυτό δεν είναι άλλο από τον ρυθμό της. Η ταινία έχει διάρκεια περίπου δύο ώρες και δεκαπέντε λεπτά, αλλά αισθάνεσαι ότι είναι πολύ περισσότερο. Η αντίληψη αυτή ίσως να είναι υποκειμενική και να μην ανταποκρίνεται στην αντίστοι- χη αντίληψη του μέσου θεατή, αλλά ο ρυθμός παρουσιάζει μία ανομοιομορφία που γίνεται αισθητή, αν τα δομικά της μέρη (αρχή-μέση-τέλος) συγκριθούν μεταξύ τους. Ένα ακόμη αρνητικό που θα μπορούσε να αναφερθεί και επισημανθεί είναι η χρήση της μουσικής. Η μουσική αυτή καθ’ αυτή παραδόθηκε από τα ικανότατα χέρια του μεγάλου μάγιστρου των κινηματογραφικών μελωδιών, Hans Zimmer, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που η μουσική δεν ακούγεται, και αν το κάνει είναι υποτονική.
Κλείνοντας, το «The Creator» είναι μία καθαρόαιμη ταινία επιστημονικής φαντασίας, αφού εμπεριέχει και συμπεριλαμβάνει όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν μία ταινία αυτού του είδους. Οι ερμηνείες δεν είχαν αυξομειώσεις και κυμαίνονταν στα ίδια υποκριτικά επίπεδα. Όλοι έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό με την ηθοποιό που υποδύεται την Alphie να μαγνητίζει τα βλέμματα λόγω του υποκριτικού της εκτοπίσματος παρά το νεαρό της ηλικίας της.
Για το ρίσκο που παίρνει και για τις νέες και φρέσκιες ιδέες που φέρνει στο τραπέζι (είτε συμφωνώ μαζί τους είτε όχι) θα έβα-ζα με ταπεινότητα ένα 7/10.
Πείτε μας την γνώμη σας κάτω στα σχόλια, μέχρι την επόμενη φορά αποφύγετε να επιλέξετε πλευρά ανάμεσα σε ρομπότ προσόμοια και ανθρώπους.
Ο Δημιουργός The Creator 2023 Έγχρ. Διάρκεια: 133′ Περιπέτεια Aμερικανική
Σκηνοθεσία: Γκάρεθ Έντουαρντς
Με τους: Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον Μαντλίν Γιούνα Βόιλς Τζέμα Τσαν Κεν Γουατανάμπε
–trailer εδώ
.
