Γράφει ο Γιώργος Τοκμακίδης
Αυτή η σειρά των άρθρων έχει ως αφιέρωμα και επίκεντρο τον ακαριαίως κλασάτο και απευθείας κλασικό κύριο σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ. Σε λιγότερο από έναν μήνα θα κυκλοφορήσει την καινούργια και πολυαναμενόμενη ιστορική του ταινία με τίτλο «Ναπολέων» και εμείς είμαστε στην ευχάριστη θέση να θυμηθούμε και να μιλήσουμε για την καριέρα του μεγάλου δημιουργού, και να αρχίσουμε από μμμ… μα από που αλλού, από την αρχή φυσικά!!!
Η υπόσχεση:
Η πρώτη ταινία ιστορικού περιεχομένου, ναι, αυτό το αφιέρωμα θα αφορά τις «ιστορικές» ταινίες του Ρίντλεϊ Σκοτ είναι και συνάμα η πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα στη μεγάλη οθόνη. Τα πρώτα κινηματογραφικά του βήματα μήπως προέβλεψαν και προεξόφλησαν την λαμπρή του καριέρα και πορεία; Πάμε να δούμε!!!
Ο λόγος:
Ο λόγος γίνεται για την ταινία «Οι μονομάχοι» (The Duellists 1977) και πιστέψτε με, γίνεται λόγος επειδή υπάρχει λόγος για να γίνει. Πρόκειται για τη μυθικών διαστάσεων αληθινή ιστορία των δύο αξιωματικών του γαλλικού στρατού, ΠιέρΝτουπόντ ντε λ’ Ετάνγκ και Φρανσουά Φουριέ-Σαρλοβέζ (φιου, στην ταινία έχουν πιο εύκολα ονόματα!). Οι δύο εν λόγω κύριοι ξεκίνησαν έναν διαγωνισμό το 1794 που διήρκησε για 19 χρόνια και εμπεριείχε κλαγγές ξιφών και συριγμούς σπαθιών. Πως απεικονίζει η ταινία αυτή την εξωφρενική ιστορία που ξεπερνάει τα όρια του ρεαλισμού και φλερτάρει με τη ρομαντική φαντασία;
Πλοκή:
Η ταινία μας αρχίζει με μία ξιφομαχία (μα με τι άλλο φυσικά!) και ο σκηνοθέτης μαζί με τον σεναριογράφο δίνουν την ατμόσφαιρα και τον τον τόνο της ταινίας μέσα από τα πρώτα κάδρα. Σε αυτά βρίσκεται και ζωντανεύει επί της οθόνης ένας χαρακτήρας που φέρει εκείνα τα χαρακτηριστικά του πρωταγωνιστή, αλλά στην πραγματικότητα είναι ο ανταγωνιστής της ιστορίας μας. Ο λόγος γίνεται για τον Γκάμπριελ Φερώντ (Χάρβεϊ Καϊτέλ) ο οποίος ανήκει στο 7ο τάγμα των Ουσάρων ιππέων, έφιππη δύναμη στον στρατό του Ναπολέοντα. Ο χαρακτήρας του Φερώντ αντιπροσωπεύει το δυναμικό, το πολεμοχαρές πρόσωπο της Γαλλίας της εποχής και από την έκβαση της πρώτης μονομαχίας καταλαβαίνουμε ποια θα είναι η συνέχεια της ιστορίας.
Το αντίπαλο δέος αυτού του δυναμικού χαρακτήρα είναι ο πρωταγωνιστής και συμπρωταγωνιστής του, ΑρμάνΝτουπέρ (ΚιθΚαραντίν). Ο Αρμάν ανήκει στο 3ο σύνταγμα των έφιππων Ουσάρων και βρίσκεται εκεί για να εκπροσωπήσει την αριστοκρατία, όχι μόνο της τάξης αλλά και του πνεύματος. Εισέρχεται στο βεληνεκές της πλοκής για να φέρει τον Φερώντ στον ίσιο, σωστό δρόμο, δίχως να γνωρίζει όμως ότι η μοίρα του θα σφραγιστεί με αυτόν. Θα αναγκαστεί να γίνει συνοδοιπόρος του Φερώντκαι με φόντο τη γεμάτη αυξομειώσεις πορεία του Ναπολέοντα, οι δύο άνδρες θα αναμετρηθούν και θα εξελιχθούν μέσα από κάθε τους μονομαχία.
Σκηνοθεσία:
Ο Ρίντλεϊ Σκοτ στην πρώτη του ταινία μας δείχνει και μας δίνει να καταλάβουμε ότι ήρθε εδώ για να μείνει, και πράγματι έμεινε. Δυστυχώς ή ευτυχώς, οι πρώτες ταινίες των νέων δημιουργών δε διαθέτουν το κεφάλαιό που χρειάζεται για να μεταφέρουν το όραμα τους επί της οθόνης. Αυτό, αν και ανασταλτικός παράγοντας, συνήθως προκαλεί τους δημιουργούς να είναι ευρηματικοί και να σκεφτούν «εκτός κάδρου».
Στη δική μας περίπτωση ο Ρίντλεϊ Σκοτ σκέφτηκε «εκτός κάδρου» μόνο για να μας δώσει τα πιο όμορφα κινηματογραφικά καρέ που θα μπορούσε να μας προσφέρει. Η ταινία είναι γυρισμένη με αληθινό φως, με το φως του ήλιου και σε συνδυασμό με το φιλμ της φωτογραφίας της δεκαετίας του ’70, το αποτέλεσμα αποκαλείται άνετα «άψογο» και «αψεγάδιαστο». Η κινηματογράφηση των μονομαχιών είναι άμεση και ρεαλιστική, ενώ η δραστήρια χρήση της κάμερας δίνει την εντύπωση ότι ο/η θεατής αμύνεται ή επιτίθεται.
Ο περιβάλλοντας χώρος είναι τα ιστορικά ερείπια, οι θερινές κατοικίες, τα καλοδιατηρημένα κάστρα και τα γραφικά σοκάκια στην Αγγλία, Γαλλία και Σκωτία. Με το ενδυματολογικό τμήμα να δίνει το καλύτερο του εαυτό, μια ολόκληρη εποχή, περασμένη και σε βαθμό ξεχασμένη ζωντανεύει εμπρός των απορημένων οφθαλμών των θεατών.
Η μουσική της ταινίας είναι ένα ακόμη δείγμα της προαναφερθείσας ευρηματικότητας. Ξεκινάει με μυστηριώδεις νότες που σου εξιστορούν μια ιστορία που χάθηκε στον παλιό κόσμο, αλλά εσύ, ο/η θεατής μπορείς να την δεις, αν ακολουθήσεις το μονοπάτι. Ακόμη, οι ίδιες νότες παίζονται από διαφορετικά όργανα για να αναδείξουν τις διαφορετικές εκφάνσεις των χαρακτήρων, αλλά και των συγκρούσεων τους.
Αποτίμηση:
Κλείνοντας, η ταινία είναι ένα οπτικό υπερθέαμα στον βαθμό που της επιτρέπει το ασφυκτικά μικρό χρηματικό της κεφάλαιο. Για να είμαι ειλικρινής η ταινία ξεπερνάει τις δυνάμεις της και αποκτά τη μυθική υπόσταση των πρωταγωνιστών της και επάξια κερδίζει τον όρο «καλτ».
Για όλα όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως, αλλά και για όσα θα έχετε να πείτε, όταν την δείτε, θα έβαζα με ταπεινότητα όπως πάντα ένα 7,5/10.
Οι Μονομάχοι (The Duellists, 1977) Εγχρ.
Διάρκεια: 1 ώρα και 40 λεπτά
Είδος: Ιστορικό Δράμα
Σκηνοθεσία: Ρίντλεϊ Σκοτ
Πρωταγωνιστούν: Χάρβεϊ Καϊτέλ, Κιθ Καραντίν, Άλμπερτ Φίνεϊ, Κριστίνα Ράϊνς, ΤόμΚόντι.