Θεατρικό διαμάντι – «Medeas on getting across»… Η απόλυτη θεατρική εμπειρία-μυσταγωγία! Είδαμε και σχολιάζουμε.
Μόνο σε πρώτο πρόσωπο μπορώ να εκφραστώ. Μια απόπειρα γενίκευσης είναι παρακινδυνευμένη, καθώς θεωρώ ότι επρόκειτο για καθαρά «προσωπική υπόθεση» κάθε θεατή, εξαρτώμενη από το βαθμό διαθεσιμότητας… από το πόσο ανοιχτός ήταν/ είναι να δεχθεί καινούργια ερεθίσματα, να μετέχει «ψυχή τε και σώματι» σε αυτά, να γίνει κοινωνός μιας σπάνιας θεατρικής τελετουργίας. Η οποία είναι γεγονός ότι υπέβαλλε απόλυτη σιγή και ακινησία, σαν το σύνολο των θεατών να αποτελούσε ένα ενιαίο σώμα, που με πρωτόγνωρη, σχεδόν ιερή ευλάβεια, χωρίς ίχνος κίνησης ή ψιθύρου, δεν άφησε τη σκηνή λεπτό από τα μάτια του. Αυτό, όσον αφορά στο οφθαλμοφανές της παρακολούθησης, η οποία είναι σίγουρο ότι κατεγράφη διαφορετικά εντός καθενός, και εν προκειμένω θα εκφραστώ προσωπικά για την ιδιαίτερη παράσταση «Medeas on getting across» του 1ου Διεθνούς Φεστιβάλ Δάσους, που παρουσιάστηκε στην ΕΜΣ εκπροσωπώντας την Πολωνία, από το Teatr Zar, Ινστιτούτο Γκροτόφσκι.
Για να τα πάρουμε από την αρχή, το στίγμα του διαφορετικού έγινε εμφανές από την ώρα της προσέλευσης. όπου συγκεντρωμένοι στην είσοδο και πριν μπούμε στην αίθουσα, οι εντολές ήταν σαφείς: «θα περάσετε όλοι πάνω από τη σκηνή και οι ηθοποιοί θα σας οδηγήσουν στις θέσεις σας… να είστε προσεκτικοί γιατί θα συναντήσετε σκοτάδι… η παράσταση διαρκεί μία ώρα και δεν θα μπορέσετε να μετακινηθείτε… παρακαλούμε για απόλυτη ησυχία και βεβαίως κλείστε τα κινητά…». Πράγματι λοιπόν, σε πηχτό σκοτάδι και με προσεκτικά βήματα μαζευτήκαμε όλοι πάνω στη σκηνή και μπροστά από μια κλειστή πόρτα του σκηνικού. Η οποία άνοιξε και η πρωταγωνίστρια μας οδήγησε από το στενό πέρασμα στο πίσω μέρος της σκηνής, όπου μας αποκαλύφθηκε μια… «εναλλακτική θεατρική αίθουσα» με σκηνή στο κέντρο και πάγκους τοποθετημένους αμφιθεατρικά εκατέρωθεν! Η πρωταγωνίστρια έλαβε θέση στη σκηνή, ενώ έξη ακόμα πρόσωπα του θιάσου και κάποιες «περίεργες» εγκαταστάσεις είχαν στηθεί περιμετρικά αυτής.
Το σκοτάδι οριακό με μικρές αναλαμπές στις γωνιές, η ατμόσφαιρα περίεργα φορτισμένη, σκοτεινή, μυστηριώδης, η ησυχία υποβλητική να σπάει από μονολεκτικές κραυγές και τον πένθιμο ήχο ενός βιολοντσέλου… Η Μήδεια με αδιάβροχη φόρμα, περιστοιχισμένη από κρεμαστές κλειστές πόρτες, διαμπερή ανοίγματα, κρεμασμένους γάντζους, δυο παιδικά καρεκλάκια να αιωρούνται αδειανά στο κενό… στο πάτωμα πεταμένα παπούτσια, αρμαθιές κλειδιών, λεκάνες… Στα κρεμασμένα ταμπλώ προβολή από θάλασσα… απέραντη θάλασσα και πάνω της καραβιές οι πρόσφυγες, κύματα ανάκατα με σιωπηλά, αγέλαστα πρόσωπα σε ένα αέναο ταξίδι φυγής και οι κλειστές πόρτες σταθερά παρούσες δίπλα… Η Μήδεια – πρόσφυγας ανάμεσα σε θάλασσα και στεριά να βιώνει τους δικούς της αδιέξοδους καημούς κι άλλοτε να κρεμάει στους γάντζους και να «αποσύρει» κομμάτια της ζωής της κι άλλοτε να τους κατεβάζει και να «ανασύρει» μνήμες, πόθους, τραύματα… Με τον πόνο της απόρριψης και του πένθους διαρκώς παρόντα- υπογραμμισμένο από ασύλληπτης ομορφιάς πολυφωνικά τραγούδια και το υδάτινο στοιχείο να «διαποτίζει» καταλυτικά τα πάντα… Λίγο πριν το τέλος και τη φυγή άρθρωσε και Λόγο. Που ήχησε ανατριχιαστικά στο απόλυτο σκοτάδι και στην ελληνική γλώσσα, από τη σπουδαία πένα του Δημήτρη Δημητριάδη. «Από-θεώθηκα… εγώ Η άνθρωπος…»
Μιλώντας προσωπικά και με την ελπίδα να εκφράζω πολλούς, θα πω απερίφραστα ότι πρόκειται για ένα σπάνιο θεατρικό διαμάντι (+), μια παράσταση που δικαιώνει στον απόλυτο βαθμό τη θεατρικότητα, ένα σπουδαίο δείγμα – υπόδειγμα σκηνοθετικής τέχνης και το εύγε κ. Jaroslaw Fret είναι λίγο! Προσπαθώ να θυμηθώ πόσες φορές αξιώθηκα σε παράσταση ένα τόσο μεστό βίωμα σε μια τόσο συμπυκνωμένη ώρα και βρίσκω τις φορές μετρημένες στα δάχτυλα ενός χεριού. Όσο κι αν περιγράψεις είναι αδύνατο να μεταφερθούν η ατμόσφαιρα, η αίσθηση, το τελετουργικό ενός δρώμενου που από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό κρατούσε αιχμάλωτες την όραση και την ακοή, ωθώντας παράλληλα το μυαλό σε διαρκή επαγρύπνιση για την ερμηνεία των άπειρων συμβολισμών… κάθε κίνηση και δράση ένας βαθύς συμβολισμός, με αξιοθαύμαστη θεατρικότητα, αστείρευτη φαντασία, διαρκείς εναλλαγές, καλλιτεχνική ποιότητα, ευαισθησία, φροντισμένη και την τελευταία λεπτομέρεια… Σπάνιος συνδυασμός παραγόντων, ενισχυμένος επιπλέον από έναν υπέροχο μεστό ρυθμό και μια θεαματική ακρίβεια που εντυπωσίασε.
Με κυρίαρχο το υγρό στοιχείο/νερό – ως πολυεπίπεδος συμβολισμός της ζωής και του θανάτου, της θάλασσας, της ρευστότητας των πάντων, με το οποίο η Μήδεια «ενωνόταν» ευφάνταστα, εμβαπτιζόταν εντός του, του έδινε το «σχήμα» των παιδιών της και με μικρή «ρωγμή» άφηνε την υγρή ζωή να ρεύσει και να χαθεί στο πάτωμα… Ενώ οι κρεμασμένοι γάντζοι άλλοτε απομάκρυναν μνήμες και βιώματα δοσμένα με συμβολικά αντικείμενα κι άλλοτε τα έφερναν στο προσκήνιο για να «συνδιαλαγεί» βουβά η Μήδεια μαζί τους, μέσα από το σώμα, την κίνηση, την έκφραση, τους ήχους, με ακρίβεια και συντονισμό χειρισμών που σπάνια συναντάμε σε τόσο άρτιο επίπεδο και μέσα σε ατμόσφαιρα που δεν μπορεί να αποδοθεί με λέξεις. Κάθε στιγμή και μια εξαίσια καλλιτεχνική έκφραση που κορυφώθηκε στο φινάλε, μετά τον υπέροχο μονόλογο της Μήδειας «θεάς- ανθρώπου» με θαυμαστή εκφορά του λόγου στα ελληνικά και σε υποβλητικό σκοτάδι… με τους ατμούς να δημιουργούν στο πάτωμα αίσθηση «θάλασσας» και την πεσμένη πόρτα- πύλη την αίσθηση σχεδίας για τη φυγή, ενώ ο μηχανικός ήχος του μοτέρ συνοδευμένος από πένθιμη μελωδία βιολοντσέλου, συνέχισε να ακολουθεί την σιωπηλή αποχώρηση…
Ωστόσο, πέρα από τις ποικίλες σκηνικές εγκαταστάσεις ενός μοντέρνου/ σουρεαλιστικού σκηνικού, πέρα από τους εξαιρετικούς φωτισμούς και τα κοστούμια, που με τη βοήθεια της σκηνοθετικής φαντασίας απέδωσαν ένα άρτιο θέαμα συνδυάζοντας ποίηση και «ωμότητα», η μυσταγωγική ατμόσφαιρα όφειλε τα μέγιστα στο ηχητικό κομμάτι. Όχι μόνο στους άψογα μελετημένους ήχους πχ. με κρούσεις ή πτώσεις, όπου ακόμα και η ροή του νερού ή το σύρσιμο της τροχαλίας συνέβαλαν στο υποβλητικό άκουσμα, αλλά κυρίως στο έμψυχο δυναμικό της παράστασης, τους ερμηνευτές. Δύο σπουδαίες γυναικείες φωνές και τέσσερεις ανδρικές, καθισμένοι ολόγυρα της σκηνής να πλαισιώνουν τη Μήδεια και να συνοδεύουν τη δράση της με πολυφωνικά τραγούδια μοναδικής τέχνης… Θλιμμένα μελαγχολικά ακούσματα της Ανατολής γεμάτα λυρισμό, όπου διαφορετικές φωνές και λαρυγγισμοί εμπλέκονταν αριστοτεχνικά κι έδιναν την αίσθηση ότι πιο αρμονικό συνταίριασμα με τα δρώμενα δεν μπορούσε να υπάρξει! Ειδικά οι δύο γυναικείες μορφές, ντυμένες στα λευκά, έδωσαν ένα εντυπωσιακό ρεσιτάλ φωνητικών, στο μεγαλύτερο μέρος a capela!
Όσο απρόσμενη ήταν η είσοδος στην έναρξη με αισθήματα περιέργειας, άλλο τόσο ήταν η αποχώρηση με αισθήματα μοναδικής πληρότητας, που από τη μια ένιωθες τη διάθεση να μοιραστείς τα πάντα με τους πάντες και από την άλλη την ανάγκη να μη βγάλεις άχνα για ώρες… φεύγοντας οι ηθοποιοί από το πέρασμα κι αφήνοντας τους θεατές μόνους στο υποβλητικό σκηνικό των ατμών με τον ήχο του μοτέρ, περιμένοντας την επιστροφή για το συμβατικό χειροκρότημα που δεν ήρθε ποτέ, καθένας μόνος του «ένιωθε» βαθιά στη στιγμή με τις αισθήσεις τεντωμένες και την ψυχή ορθάνοιχτη… μέχρι να ανασυντάξει το μέσα του και να αποχωρήσει με τον ίδιο τελετουργικό ρυθμό. Βγαίνοντας στον έξω κόσμο, είχα έντονη την αίσθηση ότι μεταφέρθηκα θαρρείς με μαγικό ραβδί, σε έναν «άλλο» κόσμο ονειρικό, που για μια ώρα με κατάπιε ολοκληρωτικά και με απέκοψε από κάθε τι πεζό. Δεν θα ισχυρισθώ με έπαρση ότι μου αποκαλύφθηκαν όλοι οι επιμέρους συμβολισμοί… όμως το γεγονός ότι εκείνη τη στιγμή βίωνα κάτι αξιοθαύμαστο που με άγγιζε βαθιά και το μυαλό σε πλήρη ετοιμότητα πάσχιζε- και θα πασχίζει για καιρό- να το αποκρυπτογραφήσει, θεωρώ ότι είναι η πεμπτουσία της τέχνης και η απόλυτη δικαίωση της αποστολής της.
Κλείνοντας (=) αξίζουν συγχαρητήρια, καταρχάς στο ΚΘΒΕ για τη σπουδαία επιλογή – που επιπλέον έδωσε την ευκαιρία για την αποκάλυψη μιας «εναλλακτικής σκηνής» στην ΕΜΣ που προσωπικά αγνοούσα την ύπαρξή της – και βεβαίως στους συντελεστές του Teatr Zar για τη μοναδική, αλησμόνητη θεατρική εμπειρία… ΕΥΓΕ!
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
7,5 ΣΤΑ 10
Πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε ΕΔΩ
#Κουλτουρόσουπα #kulturosupa #Θεατρομανία #ΕίδαμεΚαιΣχολιάζουμε #ΠίτσαΣτασινοπούλου #ΚΘΒΕ #1οΔιεθνέςΦεστιβάλΔάσους #ΕΜΣ #MedeasOnGettingAcross #TeatrZar #JaroslawFret #Πολωνία #ΙνστιτούτοΓκροτόφσκι #ΔημήτρηςΔημητριάδης
================
Δείτε & αυτά:
–ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ 2017. [Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος & Σεπτέμβρης] Θέατρο, συναυλίες, φεστιβάλ και άλλα πολλά. ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ – ΕΔΩ
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2017: Θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες –ΕΔΩ
–Καλοκαιρινές θεατρικές περιοδείες 2017 – ΕΔΩ
–Καλοκαιρινές Συναυλίες 2017 –ΕΔΩ
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα. Πρόγραμμα παραστάσεων –ΕΔΩ
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ – ΕΔΩ
–Σινεμά με Θέα 2017 στο Μέγαρο Μουσικής: Πρόγραμμα προβολών – Ταινιών –ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ θεατρικές παραστάσεις & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ –ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ μουσικές συναυλίες & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ –ΕΔΩ
-Φεστιβάλ Καλοκαιριού 2017 –ΕΔΩ
=================
Kάντε like στη σελίδα του Kulturosupa.gr στο facebook και ακολουθήστε μας στο twitter για να βλέπετε πρώτοι όλα τα νέα και όλους τους νέους μας διαγωνισμούς.
Φωτογραφικό υλικό