Ήταν ιδιαίτερη η περίσταση, καθώς η συγκεκριμένη παράσταση αφορούσε σε πειραματισμό ηθοποιών – σπουδαστριών της Δραματικής Σχολής «Ανδρέας Βουτσινάς», που επέλεξαν να παρουσιάσουν δουλειά τους πάνω σε κείμενο του Γιάννη Ρίτσου ως βάση. Που σημαίνει ότι η αντιμετώπισή της εκ των πραγμάτων είναι διαφορετική, καθότι πρόκειται για μελλοντικούς επαγγελματίες που εν προκειμένω δοκιμάζουν τις «σκηνικές αντοχές» τους. Και το έκαναν αξιοπρεπέστατα, με μεγάλη δόση επαγγελματισμού και συγκινητικής αφοσίωσης στη σκηνή του θεάτρου Αυλαία, στην παράσταση «Εγώ η Ελένη» distancing projectin progress σε κείμενο του Γ. Ρίτσου και σε σκηνοθεσία – και όχι μόνο- Στέλιου Βραχνή.
Ποια είναι η «Ελένη»; Ένα αριστουργηματικό κείμενο του μεγάλου ποιητή, γραμμένο το 1970, στη διάρκεια των «πέτρινων χρόνων» και ενώ ο ίδιος βρισκόταν «υπό περιορισμό» στη Σάμο. Κάπου εκεί, συνέλαβε την ιδέα να μιλήσει για την Ελένη της Τροίας με τρόπο απρόβλεπτο, «απομυθοποιώντας» το σύμβολο της πάλαι ποτέ ωραιότητας, για χάρη της οποίας κατά τον μύθο, αιμοτοκυλίστηκαν για χρόνια δυο λαοί… Η δική του Ελένη είναι πια άσχημη από τη φθορά των γηρατειών, αποτραβηγμένη σε ερειπωμένο παλάτι του «σήμερα», στο έλεος της μοναξιάς και των σκληρών δούλων που την περιφρονούν, με σκόρπιες φωτεινές αναλαμπές του μυθικού κλέους… αναμνήσεις από μικρές ή μεγάλες στιγμές του ένδοξου παρελθόντος, ειπωμένες εντελώς αποστασιοποιημένα στη δύση της ζωής της, σε έναν τυχαίο επισκέπτη που γίνεται βουβός μάρτυρας ενός τραγικού και άχρονου μονολόγου… στον οποίο μια «άλλη» Ελένη, διαχρονική, συγκινητικά ανθρώπινη και σοφή, απογυμνωμένη ιστορικά, καταθέτει ως απόσταγμα της ταραγμένης ζωής της, την ματαιότητα όσων έζησε… «Πόσα πράγματα άχρηστα. Ανόητες μάχες, ηρωισμοί φιλοδοξίες, υπεροψίες, θυσίες και ήττες.».
Ένα υπέροχα ποιητικό κείμενο (+), με βαθείς συμβολισμούς και αλληγορίες, που μεταφέρει τον μύθο στο διαρκές σήμερα… για να αναδείξει αυθεντικές αξίες, καθώς αυτές αναδύονται μέσα από ιστορικές μνήμες και κατοπινές σκέψεις, γεννημένες σε ζοφερό περιβάλλον φθοράς και σε πλήρη αντίθεση με την παρελθούσα λαμπρότητα. Ένα κείμενο με τη σφραγίδα μιας σπουδαίας πένας, που σφύζει από ευαισθησία, λυρισμό και την μοναδική «εικονοπλαστική» ικανότητα του Γ. Ρίτσου, ζωντανεύοντας με λέξεις άπειρες δυνατές εικόνες, έτοιμες θαρρείς να «μιλήσουν» μπρος στα μάτια του αναγνώστη του… Στο παρόν εγχείρημα, ο Στέλιος Βραχνής που επιμελήθηκε επιπλέον την σύνθεση των κειμένων, προσέθεσε μικρά αποσπάσματα από Γκαίτε, Ευριπίδη και Όμηρο, τα οποία (θα πρέπει να) ενέταξε μάλλον επιτυχημένα, χωρίς εμφανή «συρραφή» και με αίσθηση ενότητας του κειμένου, παρότι σε σημεία αυτό γινόταν ελαφρώς «χαοτικό», ωστόσο με διακριτό πυρήνα και ενιαία, σταθερή ποιητικότητα.
Όσον αφορά στη σκηνοθεσία του και παρά τις ενστάσεις που προσωπικά θα εκφράσω παρακάτω, του αξίζει ένα ειλικρινές μπράβο για πολλά και κυρίως για το γεγονός ότι δεν επαναπαύεται σε εύκολα ή συμβατικά μονοπάτια, παρά αναζητά διαφορετικές μορφές έκφρασης ενίοτε μέσα από δύσβατους δρόμους- ασχέτως βαθμού επιτυχίας, που άλλωστε αφορά κατά μείζονα λόγο σε υποκειμενική εκτίμηση. Όταν ένας νέος (ηλικιακά και επαγγελματικά) δημιουργός, τολμά, πειραματίζεται, ψάχνει καινούργιες προσεγγίσεις ως θεατρική εμπειρία ή πρόταση, και επιπλέον επενδύει εμφανώς πολλή δουλειά γι αυτό, δεν μπορεί παρά να καταχωρηθεί στα προσόντα του και να εμπνεύσει ελπίδα για το θεατρικό μέλλον. Κι οι μέχρι τώρα «ψαγμένες» επιλογές του Στέλιου Βραχνή, επιβεβαιώνουν τα ανωτέρω, υποδεικνύοντας έναν καλλιτέχνη με όραμα, με άποψη, με «ωραίο ψώνιο», που δεν διστάζει να αναμετρηθεί με μεγάλα μεγέθη, παραβλέποντας το ρίσκο. Και μεταξύ μας, πολύ καλά κάνει ακόμα κι αν λαθεύει, γιατί μόνο ο άπραγος δεν κινδυνεύει από λάθη, τα οποία άλλωστε λειτουργούν ως άριστο «σχολείο» εν τη πράξει…
Στην παρούσα απόπειρα, η πρώτη τολμηρή καινοτομία ήταν η απόδοση ενός μονολόγου από 12 γυναίκες, που μοιράστηκαν ισότιμα τον λόγο και πέρασαν διαδοχικά από τον ρόλο της Ελένης, αφήνοντας η κάθε μία διαφορετικό στίγμα στην αφηγηματική πορεία της ηρωίδας. Το επόμενο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό ήταν η σύγχρονη σκηνοθετική ματιά που δραματοποίησε την αφήγηση με έντονη θεατρικότητα και μοντέρνες τεχνικές έκφρασης, μέσα από σωματικότητα, σκηνικές συνθέσεις με συμβολισμούς, υποβλητικά φωνητικά, περιστασιακή χρήση μικροφώνου… δημιουργώντας με τον πολυπρόσωπο γυναικείο θίασο- ντυμένο στα μαύρα, τους μελετημένους φωτισμούς, τις εξαιρετικές μουσικές επιλογές που καλύτερα δεν μπορούσαν να δέσουν (ακόμα ένα μπράβο στον υπεύθυνο γι αυτό Σ. Βραχνή), μια υπέροχη ποιητική ατμόσφαιρα, που σε μεγάλο μέρος θύμιζε τα πρότυπα αρχαίας τραγωδίας με κυρίαρχο τον «χορό των 12»… Μία γεμάτη ώρα με συνεχείς εναλλαγές που ανανέωναν το σκηνικό ενδιαφέρον, σε μια αφήγηση πυκνότατη νοημάτων αλλά κατ’ ουσίαν στατική, γεγονός που τονίζει τη σκηνοθετική δυσκολία παρόμοιων εγχειρημάτων. Και όλα τούτα δεμένα με συνεχή ρυθμό και αδιάλειπτη ροή, ακολουθώντας την εσωτερική συνοχή της αφήγησης ή τα «κενά» της, επίσης δραματοποιημένα με συμβολική κινησιολογία.
Οι 12 γυναίκες- μέλλουσες ηθοποιοί, παρότι ακόμη σπουδάστριες, ομολογουμένως στην πλειοψηφία τους έδωσαν ένα αποτέλεσμα επαγγελματικού επιπέδου και μάλιστα από τα καλύτερα του είδους. Μπορεί να μην υπήρξαν όλες ισοδύναμες υποκριτικά και κάποιες να ξεχώρισαν για την σκηνική άνεση, ωστόσο ως σύνολο- καθότι καθαρά ομαδική δουλειά- στάθηκαν αξιοπρεπέστατα, επέδειξαν εμφανή ενότητα και συγκινητική προσήλωση, ενώ αυτό που εντυπωσίασε ήταν ο άριστος συγχρονισμός τόσο κινησιολογικά όσο και φωνητικά. Κάτι που πέραν των προσόντων, είναι αδιάψευστος μάρτυρας της πολλής και σοβαρής δουλειάς σε επίμονες πρόβες. Και μιλώντας για προσόντα, είναι άξιο θαυμασμού ότι οι νέοι ηθοποιοί, παράλληλα με το πνεύμα, ασκούν εξίσου το σώμα, την κίνηση, την φωνή, ως ολοκληρωμένοι καλλιτέχνες και δικαιούνται επίσης ένα μεγάλο μπράβο, ειδικά όταν ανταποκρίνονται επιτυχώς, παρά την απειρία, σε παρόμοιες δύσκολες απαιτήσεις.
Και ερχόμαστε (ή μάλλον έρχομαι ως προσωπική εκτίμηση) στον «αντίλογο» (–), όσον αφορά στη σκηνοθεσία και δικαιολογεί τον «σκεπτικισμό» του τίτλου. Όπου η πρώτη παρατήρηση έχει να κάνει με την απόδοση ενός μονολόγου από 12 ηθοποιούς, με συνέπεια το πρόσωπο της Ελένης να κατακερματίζεται, να χάνει την ταυτότητά του, το αυθεντικό του στίγμα, να διασπάται σε ετερόκλητα κομμάτια ενός πάζλ που ο θεατής προσπαθεί- ενίοτε μάταια- να συνθέσει… Η δεύτερη βασική παρατήρηση αφορά στη συνολική προσέγγιση τόσο σε επίπεδο ουσίας όσο και αισθητικής. Με την έννοια ότι αυτό που κυρίαρχα χαρακτηρίζει το έργο του Ρίτσου είναι η αίσθηση της φθοράς, της εγκατάλειψης, των γηρατειών, της παρακμής, της ματαίωσης και ματαιότητας… Αντίθετα η παρούσα απόδοση, πλήρης δυναμισμού, έντασης, νιάτων κλπ. δεν μετέφερε τίποτα από τα παραπάνω- πιθανόν ως επιλογή μιας «αισιόδοξης» εκδοχής, που ωστόσο θεωρώ ότι αλλοιώνει το αυθεντικό πνεύμα. Μία τρίτη παρατήρηση σχετίζεται με την επιτήδευση σε κάποια σημεία που φάνταζαν τεχνητά στημένα για τη θεατρικότητα ή «υπερφόρτωναν» το σύνολο, δεδομένου ότι ένα κείμενο τόσο πυκνό και ήδη βαρύ σε νόημα, «αναπνέει» καλύτερα με σκηνοθετική λιτότητα. Τέλος, υπήρξε μια εμφανής ασάφεια στο φινάλε- που ήδη μπέρδεψε και το κοινό- και αξίζει να προσεχθεί λίγο παραπάνω όσον αφορά στην ευκρίνεια και τη δύναμή του.
Καταλήγοντας (=) και πέραν των τελευταίων προσωπικών παρατηρήσεων με κάθε καλή διάθεση, παρόμοιες προσπάθειες, πειραματικές ή μη, που διακρίνονται από εντιμότητα, αναζήτηση, όραμα, ταλέντο, πολλή δουλειά και μάλιστα από νέα παιδιά με υγιή καλλιτεχνικά όνειρα, αξίζουν από κάθε άποψη τη στήριξη και τον έπαινο και βεβαίως τα έχουν!
,
Bαθμολογία:
Δεν βαθμολογούμε σπουδαστές και ερασιτεχνικές ομάδες.
.
Χρησιμοποιήστε στις κοινοποιήσεις σας τα παρακάτω tags δημοσίευσης:
#Κουλτουρόσουπα #kulturosupa #Θεατρομανία #ΕίδαμεΚαιΣχολιάζουμε #ΠίτσαΣτασινοπούλου
#ΘέατροΑυλαία #ΔραματικήΣχολήΑνδρέαςΒουτσινάς
#ΕγώΗΕλένηDistancingProjectInProgress #ΓιάννηςΡίτσος #ΣτέλιοςΒραχνής
=
Δείτε & αυτά:
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ ΕΔΩ
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ ΕΔΩ
–Σινεμά με Θέα 2018 στο Μέγαρο Μουσικής ΕΔΩ
–ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ 2018. Θέατρο, συναυλίες, φεστιβάλ κ.ά. ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΔΩ
.
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2018 ΕΔΩ
Τι θα δείτε στη Μονή Λαζαριστών Ιούνιο & Ιούλιο 2018 – Όλες οι συναυλίες ΕΔΩ
–Καλοκαιρινές θεατρικές περιοδείες 2018 ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ θεατρικές παραστάσεις & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ μουσικές συναυλίες & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
Φωτογραφικό υλικό
