
Facebook – Instagram
Είδε και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
.
Την παράσταση «Terror» του Φέρντιναντ Φον Σίραχ είδαμε στο κατάμεστο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Ενδεικτικό του μεγάλου αριθμού θεατών είναι ότι παρακολουθήσαμε το έργο από τον Β’ εξώστη…
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει βιώσει μία εσωτερική σύγκρουση, άλλος μικρή κι άλλος πολύ πιο επιδραστική για τον ίδιο και πιθανώς για την κοινωνία ολόκληρη, μεταξύ του ηθικού, αξιακού του συστήματος και των νόμων του κράτους, με την έννοια της κοινωνικά και πολιτικά αναγνωρισμένης εξουσίας. Έτσι κι ο βασικός ήρωας του έργου ακολουθώντας την φωνή της προσωπικής, εσωτερικής ηθικής του αποφασίζει να σώσει 70.000 θεατές δολοφονώντας 164 ανθρώπους.

Στις 26 Μαΐου και λίγο μετά τις οχτώ το απόγευμα, ένα αεροπλάνο της Lufthansa ταξιδεύει από το Βερολίνο προς στο Μόναχο με 164 επιβάτες. Το αεροπλάνο καταλαμβάνεται από αεροπειρατή. Η διαταγή του τρομοκράτη προς τον πιλότο είναι να το ρίξει στο γήπεδο Allianz Arena του Μονάχου, κατά τη διάρκεια του αγώνα Γερμανίας – Αγγλίας, τον οποίο παρακολουθούν ζωντανά 70.000 φίλαθλοι. Η Γερμανική κυβέρνηση ενημερώνεται άμεσα και σηκώνει δυο μαχητικά αεροσκάφη για να παρακολουθούν την κατάσταση από απόσταση αναπνοής και να περιμένουν οδηγίες. Όταν το αεροπλάνο απέχει πια δύο μόλις λεπτά από το γήπεδο ο πιλότος Λαρς Κοχ αποφασίζει να εκτοξεύσει ρουκέτα και να καταρρίψει το υπό καθεστώς ομηρίας αεροσκάφος. Η απόφαση αυτή είναι αποκλειστικά δική του. Κανένας ανώτερος δεν του έδωσε τέτοια εντολή. Η πράξη αντιβαίνει τους νόμους του γερμανικού Συντάγματος και θεωρείται δολοφονία. Ο πιλότος συλλαμβάνεται και παραπέμπεται σε δίκη.

Βρισκόμαστε λοιπόν στην αίθουσα του δικαστηρίου. Ο κατηγορούμενος εμφανίζεται με τη στολή της πολεμικής αεροπορίας. Άρχεται η συνεδρίασις και με αυτήν κι η παράσταση. Οι ένορκοι στη δική αυτή είναι οι θεατές που καλούνται να πάρουν την απόφαση για την αθώωση ή την ενοχή του Κοχ. Ήρωας ή δολοφόνος; Ο πρόεδρος απαγγέλει την κατηγορία κι η ακροαματική διαδικασία ξεκινά.
Στα θετικά (+) της παράστασης:
Όντας δικηγόρος, ο Φον Σίραχ δημιουργεί ένα δυνατό δικαστικό δράμα πάνω σε ένα θέμα διαχρονικό αλλά και εξαιρετικά επίκαιρο. Ενώ δίνοντας στους θεατές τον ρόλο των ενόρκων τους βυθίζει σε μια φιλοσοφική αναζήτηση κι οξύνει την κριτική τους σκέψη. Βρίσκονται αντιμέτωποι με τους νόμους αλλά και τους «άγραφους νόμους». Έχει κάποιος το δικαίωμα να αποφασίζει, μόνος του, ότι η ζωή των πολλών αξίζει περισσότερο από τη ζωή των λίγων; Κι αν δεν έχει ο ένας το δικαίωμα γιατί να το έχει το « κράτος»; Δεν είναι η κάθε ανθρώπινη ζωή πολύτιμη ανεξαρτήτως αριθμών; Μπορεί στην περίπτωση αυτή να ισχύσει το «μη χείρον βέλτιστον», «το μικρότερο κακό»;
Ο συγγραφέας παραθέτοντας σκληρές λεπτομέρειες και παραμέτρους όπως η προσπάθεια των επιβατών να μπουν στο πιλοτήριο και να σταματήσουν τον τρομοκράτη, δυσκολεύει ακόμα πιο πολύ την απόφαση των ενόρκων και εντείνει το δίλημμα.
Το κείμενο σε μετάφραση της Ευαγγελίας Νάνου και διασκευή της Μιρέλλας Παπαοικονόμου είναι καλοδουλεμένο. Ο λόγος είναι πυκνός γεμάτος μεν με δικανικούς όρους, κατανοητός δε και χωρίς να κουράζει. Η γλώσσα είναι ρεαλιστική, σχεδόν ξύλινη, απαλλαγμένη από συναισθηματισμούς, γεγονός που βοηθάει στην αποστασιοποίηση των θεατών. Η μόνη στιγμή που το συναίσθημα είναι παρόν είναι η κατάθεση της κυρίας Μάιζερ, της μάρτυρος κατηγορίας.

Όσον αφορά τη σκηνοθεσία του Γιώργου Οικονόμου θα τη χαρακτηρίζαμε λιτή, δωρική, χωρίς όμως να στερείται ουσίας και μέτρου. Βασίστηκε κυρίως στις ερμηνείες των ηθοποιών του για να αναδείξει την ψυχρή, άχαρη, ατμόσφαιρα μιας δικαστικής αίθουσας. Δεν έλειψαν, όμως, οι αδυναμίες τις οποίες θα αναφέρουμε παρακάτω.
Όπως προείπαμε, ο άσος στο μανίκι της παράστασης είναι οι ερμηνείες.
Όποιος ρόλος ευτυχήσει να ερμηνευτεί από τη Μαρίνα Ασλάνογλου αποκτά πραγματική υπόσταση καθώς τον ντύνει με την αλήθεια της. Κάθε φράση της είχε νόημα. Ο τρόπος έκφρασης αλλά και η κίνηση της δημιούργησαν μία εισαγγελέα απόλυτα πειστική. Μετά βεβαιότητας επηρέασε αρκετούς θεατές ως προς την απόφαση τους.
Το αντίπαλο δέος της, τον συνήγορο υπεράσπισης, έπαιξε ο Μιχάλης Αλικάκος κι ήταν άριστος. Δυναμικός, κυνικός, με αποφασιστικότητα και θέρμη αλλά και με χιούμορ κατάφερε να παρουσιάσει έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα (πολύ δύσκολο για το συγκεκριμένο είδος). Έγινε εξαιρετικά συμπαθής στους «ενόρκους», γεγονός που σίγουρα λειτούργησε υπέρ του πελάτη του.

Ο Βασίλης Παλαιολόγος ήταν ένας δικαστής με εκτόπισμα και κύρος. Με τη σωστή εκφορά λόγου συνέβαλλε πολύ με την ερμηνεία του στη δημιουργία αίσθησης ότι βρισκόμασταν σε δικαστήριο κι όχι σε θέατρο.
Ο Γιώργος Σπάνιας στο ρόλο του Λαρς Κοχ έχοντας σύμμαχο και την εξωτερική του εμφάνιση που παραπέμπει πολύ σε Γερμανό αλλά και την όμορφη, βαθιά φωνή του απέδωσε στο απόλυτο τον ρόλο του. Ήταν ψυχρός και αποφασισμένος , χωρίς ίχνος μετάνοιας, αφού δεν είχε σκοπό να προκαλέσει τη λύπη των ενόρκων. Ήταν απόλυτα σίγουρος για την ορθότητα της απόφασης του. Ένας επαγγελματίας που έκανε τη δουλειά του. Έπραξε το καθήκον του, κατά συνείδηση. Όλο αυτό όμως είχε βάθος. Βλέποντας τον καταλάβαινε ο θεατής ότι πέρα από αυτά που λέει ,υπάρχουν κι οι σκέψεις του ήρωα που δεν εκφράζονται. Έπαιξε με εσωτερικότητα και παρουσίασε έναν άνθρωπο με τον οποίο οι θεατές μπόρεσαν να ταυτιστούν.
Ικανοποιητικός ο Δημήτρης Λιόλιος ως κλασικός καραβανάς, μάρτυρας υπεράσπισης, ο οποίος ήρθε στο δικαστήριο να διεκπεραιώσει τη δουλειά που του ανέθεσε η υπηρεσία.

Ως προς τα αρνητικά (-)…
Σοβαρές ενστάσεις για την σκηνογραφία του Κωνσταντίνου Ζαμάνη. Ήταν υπερβολικά λιτό, σε σημείο που να μιλάμε για σχεδόν άδεια σκηνή. Άφησε εκτεθειμένες και «γυμνές» τις ερμηνείες των ηθοποιών.
Αδύναμη η Βιργινία Ταμπαροπούλου στον ρόλο της μάρτυρος κατηγορίας. Μια γυναίκα που έχασε τον άντρα της λόγω της συντριβής του αεροσκάφους, ήταν αυτή που θα έπρεπε να συγκινήσει τους ενόρκους. Ήταν η μοναδική νότα συναισθήματος και χρειαζόταν μεγαλύτερη ένταση, χωρίς να μιλάμε για υπερβολές. Η παρουσία της ήταν αχνή.
Δεν υπάρχει κάτι να πούμε για τα κοστούμια του Νίκου Χαρλαύτη πέραν του ότι ήταν λειτουργικά, άλλωστε δεν είχε και πολλά να κάνει εν προκειμένω.
Οι φωτισμοί του Βαγγέλη Μούντριχα είχαν κάποιες εναλλαγές, υπήρχε όμως περιθώριο και για το κάτι παραπάνω.

Στις αδυναμίες της σκηνοθεσίας θα αναφέρουμε την πενία ευρημάτων. Όποιο κι αν είναι το είδος που καλείται να υπηρετήσει ένας σκηνοθέτης, πάνω από όλα κάνει θέατρο και το θέατρο θέλει φαντασία και δημιουργικότητα. Εδώ ο Οικονόμου περπάτησε σε τελείως ασφαλή μονοπάτια. Τα ηχητικά εφέ που επέλεξε να χρησιμοποιήσει αντί να βοηθήσουν τους θεατές να βιώσουν τα γεγονότα, τους «πετούσαν» εκτός θεατρικής συνθήκης ενώ ήταν και κακής ποιότητας. Αντί ήχων θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί περισσότερο την τεράστια οθόνη που υπήρχε στο backround που απλώς άλλαζε χρώματα ανάλογα με την πορεία του έργου. Έλλειψε κι η μουσική. Η παρουσία της ήταν περιορισμένη ενώ θα μπορούσε να συμβάλλει περισσότερο στην κλιμάκωση. Εν κατακλείδι το τέλος της παράστασης μετά την ανακοίνωση της ετυμηγορίας ήταν κάπως απότομο. Ένα πιο ομαλό κλείσιμο με μια ανάλυση της ληφθείσας από τους θεατές απόφασης θα είχε ενδιαφέρον.

Συνοψίζοντας (=):Το « Terror» είναι ένα διαδραστικό, σφιχτοδεμένο δικαστικό δράμα με δυνατές και αξιόλογες ερμηνείες, που θέτει στους θεατές φιλοσοφικά και ηθικά διλήμματα και καλούνται να αποφασίσουν όχι απλώς ανάμεσα στο αθώος ή ένοχος, αλλά και ανάμεσα στην υποκειμενικότητα του δίκαιου και του άδικου, την δράση και την αδράνεια, την έννοια του καθήκοντος και την παράβασή του, στο σύνταγμα και τους «άγραφους νόμους», το συναίσθημα και τη λογική. Πέρα από τις όποιες αδυναμίες το Terror είναι μια εμπειρία που αξίζει να ζήσετε. Εσείς τι θα κάνατε στη θέση του Λάρς Κοχ;
Βαθμολογία:
6,1/10
.
–Βίντεο από την πρεμιέρα στην ΕΜΣ, εδώ
11111111111111111111.
.
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δόθηκαν έως 14/05/2022 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 11α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2022 (σχετικά διαβάστε εδώ)
.
Ψ Η Φ Ι Ζ Ε Τ Ε (σχετική δημοσίευση με τη φόρμα ψηφορίας, σύντομα):
-ΠΕΜΠΤΗ 19, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20, ΣΑΒΒΑΤΟ 21, ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΜΑΙΟΥ
1η ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΥ [αφορά όλες τις παραστάσεις 2 ετών, Καλ 2020 – Χειμ. 2022] για την κατάρτιση των 10 επικρατέστερων παραστάσεων.
-ΤΡΙΤΗ 24 ΜΑΙΟΥ 2022
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ & ΚΟΙΝΟΥ
-ΠΕΜΠΤΗ 26 ΜΑΙΟΥ 2022
Δημοσίευση: Αυτές είναι οι 10 παραστάσεις που διεκδικούν τα 3 Βραβεία Κοινού.
-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27, ΣΑΒΒΑΤΟ 28, ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΜΑΙΟΥ 2022
2η ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΥ και τελική: Ψηφίζετε τους 3 ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ από την λίστα των 10 επικρατέστερων παραστάσεων.
Φωτογραφικό υλικό