Είδε η 
και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα
Στα πλαίσια της καλοκαιρινής περιοδείας της, παρακολουθήσαμε στο θέατρο Δάσους μια από τις κορυφαίες τραγωδίες του Ευριπίδη, την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη με ένα καστ αξιόλογων ηθοποιών στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Η υπόθεση του έργου είναι γνωστή. Οι Έλληνες ενώνουν τις δυνάμεις τους με σκοπό να επιτεθούν κατά της Τροίας και να πάρουν πίσω την Ελένη, την γυναίκα του Μενέλαου που ξελόγιασε ο πρίγκηπας των Τρώων. Τα πλοία τους συγκεντρώνονται στο λιμάνι της Αυλίδας, μένουν όμως καθηλωμένα εκεί, λόγω της συνεχούς άπνοιας. Ο Μάντης Κάλχας χρησμοδοτεί ότι για να πνεύσει ευνοϊκός άνεμος και να ξεκινήσει η εκστρατεία θα πρέπει ο Αρχιστράτηγος Αγαμέμνονας να θυσιάσει στην θεά Άρτεμη την κόρη του Ιφιγένεια. Υπό το βάρος της ευθύνης του απέναντι στον στρατό των Ελλήνων ο βασιλιάς αποφασίζει να προχωρήσει στην θυσία και παραγγέλλει στην γυναίκα του Κλυταιμνήστρα να του στείλει την κόρη τους, με πρόσχημα ότι θα την παντρέψει με τον Αχιλλέα. Η άμοιρη κοπέλα, συνοδευόμενη από την μητέρα της, καταφθάνει ως μέλλουσα νύφη, ενώ στην πραγματικότητα οδεύει προς τον θάνατο. Παρά τις αρχικές ικεσίες της και τις προσπάθειές της να γλιτώσει το μοιραίο, η νεαρή Ιφιγένεια, αποδεικνύεται ανώτερη όλων και παραδίδει στο ελληνικό στράτευμα μαθήματα ήθους, γενναιότητας, ανιδιοτέλειας και φιλοπατρίας…«Το κορμί μου στην Ελλάδα δίνω· μπρος, θυσιάστε με, πάρτε το Ίλιο. Αυτά για χρόνια θα ᾽ναι θυμητάρια μου, γάμος και παιδιά και δόξα. Το σωστό, να κυβερνούν Έλληνες βαρβάρους, κι όχι βάρβαροι τους Έλληνες, γιατί οι βάρβαροι είναι δούλοι, κι οι Έλληνες ελεύθεροι».
Στα θετικά (+) στοιχεία της παράστασης καταρχάς το κείμενο του Ευριπίδη. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, που πέρα από την γενναία ψυχογράφηση των χαρακτήρων με την οποία αναδεικνύει την τραγικότητά και τις βαθιές εσωτερικές τους συγκρούσεις, θίγει παράλληλα ποικίλα, διαχρονικά, πολιτικά και κοινωνικά θέματα. Το βάρος της εξουσίας, το αίσθημα ευθύνης των κυβερνώντων που συγκρούεται με την πατρική αγάπη, η μανία για πόλεμο και επικράτηση, η σύγκρουση με το θείο και τους άγραφους κανόνες, η έννοια της ελεύθερης βούλησης, η θυσία και ο τρόπος με τον οποίο την αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, η αγάπη για την πατρίδα, η αυτοθυσία, ο αλτρουϊσμός, η μητρική αγάπη και τόσα άλλα. Ζητήματα κρυμμένα και με λογοτεχνική αρτιότητα εκφρασμένα στους στίχους του αρχαίου κειμένου, τόσο σύγχρονα και επίκαιρα που γοητεύουν τον θεατή και μεταφέρουν αβίαστα τα πάθη και τις συμφορές των ηρώων στο σήμερα.
Ο σκηνοθέτης Θέμης Μουμουλίδης, έχοντας στα χέρια του την μετάφραση της Παναγιώτας Πανταζή, που μετέφερε με λόγο εύληπτο τα νοήματά και το ύφος του αρχαίου κειμένου, έστησε μια αξιόλογη παράσταση, σύγχρονη και προσιτή στο κοινό. Ενσάρκωσε επί σκηνής το αρχαίο δράμα με σεβασμό στα βασικά δομικά στοιχεία του και επικοινώνησε όλη την δραματικότητα του. Μέσα από την λιτή αλλά εμπνευσμένη σκηνοθεσία του, κατόρθωσε, πέρα από το κεντρικό θέμα της θυσίας της Ιφιγένειας, να αποδώσει εις βάθος τον πολιτικό χαρακτήρα του έργου και τα κοινωνικά ζητήματα που θέτει (όπως τις αντιθέσεις Ελλήνων – Βαρβάρων, γυναικών – ανδρών), δίνοντας τροφή για σκέψη και προβληματισμό.
Έξυπνη η προσπάθεια αποτύπωσης δύο διαφορετικών χρονικών επιπέδων στην παράσταση, η οποία γίνεται μεν αντιληπτή με την είσοδο του χορού, στην συνέχεια όμως χάνεται μέσα στην δραματικότητα της εξέλιξης της υπόθεσης. Εξαιρετικές σκηνές οι συγκρούσεις Μενελάου – Αγαμέμνονα, αλλά και Αγαμέμνονα – Κλυταιμνήστρας, σκηνές γεμάτες πάθος και ανάμικτα συναισθήματα που ξεχειλίζουν και ηλεκτρίζουν την ατμόσφαιρα. Κορυφαία όλων η τελευταία σκηνή της Ιφιγένειαςπου υψώνεται από τα μέλη του χορού στον δρόμο για την θυσία. Μια δραματική κορύφωση που αποδόθηκε άρτια καλλιτεχνικά και επιτέλεσε τον σκοπό της, τα μέγιστα.
Ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος ως Αγαμέμνων,ενώ ξεκίνησε την εμφάνισή του εντελώς άνευρα, στην πορεία βρήκε ρυθμό και κατάφερε εντέλει να αποδώσει με επιτυχία τον διχασμένο χαρακτήρα του φιλόδοξου στρατηγού που κλονίζεται όταν καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην ευθύνη του απέναντι στο στράτευμα και την αγάπη του προς το παιδί του.
Ο Άκης Σακελλαρίου ερμήνευσε με σοβαρότητα και έκδηλη εκφραστικότητα τον χαρακτήρα του Μενέλαου, αποδίδοντας άριστα τις συναισθηματικές μεταπτώσεις του, που εκτείνονταν από την οργή και το πάθος για εκδίκηση μέχρι την συγκίνηση μπροστά στον πόνο του αδελφού του και τον οίκτο για την Ιφιγένεια.
Ως Κλυταιμνήστρα, η Ιωάννα Παππά, σε μια ερμηνεία επιπέδου, αποδίδει εξαιρετικά την συναισθηματική κατάσταση της βασίλισσας, η οποία διατηρώντας την δυναμικότητά και την ανωτερότητα που της προσδίδει η θέση της, λυγίζει εντέλει μπροστά στο ενδεχόμενο να χάσει το παιδί της. Με έμφαση σε κάθε λέξη που αρθρώνει και εξαιρετική κίνηση, κοντράρεται ως ίση με τον βασιλιά – σύζυγό της και δεν διστάζει να τον απειλήσει προκειμένου να προλάβει την φονική θυσία, προοικονομώντας παράλληλα τον θάνατό του.
Υποδειγματικήη ερμηνεία της Ιφιγένειας από την Μαρία Πετεβή, η οποία ενσαρκώνει την ηρωίδα της με πάθος και αφοσίωση. Εύθραυστη και τρομοκρατημένη αρχικά, μεταμορφώνεται σε ένα δυναμικό πλάσμα, ανώτερο των περιστάσεων, που κατανοεί πλήρως την κατάσταση και επιλέγει συνειδητά να θυσιαστεί για να βοηθήσει την πατρίδα της. Ιδιαίτερα εκφραστική καθ’ όλη την διάρκεια της παράστασης, ξεχωρίζει με την ευγένεια και την ωριμότητα που εκπέμπει παρά το νεαρό της ηλικίας της. Με μια άρτια υποκριτικά εμφάνιση παίρνει πάνω της με επιτυχία όλο το βάρος της κορύφωσης του δράματος και δικαίως κλέβει την παράσταση.
Ο Γιώργος Χρυσοστόμου ως Αχιλλέας, ενσαρκώνει επί σκηνής με έκδηλη παραστατικότητα τον γενναίο και δυναμικό ήρωα, που ναι μεν διψά για μάχη δεν αφήνει όμως τα ένστικτά του να υπερισχύσουν της λογικής του και τάσσεται στο πλευρό της αδύναμης Ιφιγένειας εκφράζοντας μια αξιοθαύμαστη αίσθηση δικαίου.
Πολύ καλή και σε ορισμένα σημεία συγκινητική η εμφάνιση του Παντελή Δεντάκη στον ρόλο του πρεσβύτη – άγγελου. Υποδύεται με πειστικότητα και σοβαρότητα τον πιστό υπηρέτη που τολμά να συγκρουστεί με τον βασιλιά Μενέλαο αλλά και με τον Αγαμέμνονα στην προσπάθειά του να σώσει την Ιφιγένεια.
Ο δε χορός των νέων κοριτσιών, αποτελούμενος από τις Ιουλία Γεωργίου, Σοφία Κουλέρα, Ειρήνη Λαφαζάνη, Ιωάννα Λέκκα, Λένα Μποζάκη, Αγγελική Νοέα, Δανάη Πολίτη και Βικτωρία Φώτα, χάρισε έναν αέρα νιότης και ανεμελιάς στην σκηνή και ελάφρυνε ως ένα βαθμό το βαρύ κλίμα που κυριαρχούσε. Πλαισιώνοντας τους χαρακτήρες και κυρίως την Ιφιγένεια, οι νέες γυναίκες συμπάσχουν μαζί της, λειτουργώντας παράλληλα ως ασπίδα προστασίας για την άμοιρη κοπέλα. Αξίζουν να σημειωθούν οι πολύ καλές φωνητικές επιδόσεις τους στα «ελάχιστα» όμως τραγούδια της παράστασης, την μουσική επένδυση της οποίας επιμελήθηκε αρκετά επιτυχημένα ο Σταύρος Γασπαράτος.
Το σκηνικό του Γιώργου Γαβαλά, εντυπωσιακό μέσα στην λιτή μονοχρωμία του αλλά και επιβλητικό ταυτόχρονα, αποτέλεσε ένα συνδυασμό φουτουριστικών και μινιμαλιστικών στοιχείων. Με κυρίαρχο επί σκηνής ένα τείχος από ασημένιες μεταλλικές «λωρίδες», έδωσε ένα σύγχρονο αέρα στην αρχαία τραγωδία, χωρίς να θίγει τον αρχαιοπρεπή χαρακτήρα της. Ο συνδυασμός μάλιστα με τους φωτισμούς του Νίκου Σωτηρόπουλου ήταν αρκετά πετυχημένος. Οι τεράστιες σκιές που δημιουργούνταν στην σκηνή ενέτειναν την ένταση και τις ψυχικές μεταπτώσεις των πρωταγωνιστών, ενώ μικρή αδυναμία αποτέλεσε η υπερβολή στους κεντρικούς προβολείς του τείχους που ήταν κυριολεκτικά εκτυφλωτικοί.
Αξιόλογη η ενδυματολογική προσέγγιση του δράματος από την Νίκη Ψυχογιού, που έδωσε χαρακτήρα στην παράσταση και μια αίσθηση πολυτέλειας, αρμόζουσας στα μέλη βασιλικής οικογένειας. Απαστράπτουσα η Ιωάννα Παππά στο ασημένιο φόρεμα της, λιτή εμφάνιση με λευκό, νεανικό φόρεμα για την «αθώα» Ιφιγένεια, δαντελωτά-αέρινα λευκά, φορέματα για τις κοπέλες του χορού καισυνδυασμός του μαύρου με δερμάτινες λεπτομέρειες για τα κοστούμια των ανδρών. Επιλογές άψογα συνδυασμένες με το ασημί εντυπωσιακότατο μακιγιάζ των πρωταγωνιστών από τηνOlgaFalei, που έδωσε μια σύγχρονη και ταυτόχρονα φουτουριστική πινελιά στις σκηνικές παρουσίες.
Στα αρνητικά (-) στοιχεία, που σε καμία περίπτωση δεν αναιρούν την επιτυχία της παράστασης, θα συγκαταλέγαμε αρχικά την υποτονική εισαγωγή και την μονοτονία των πρώτων σκηνών, την θέση των οποίων, ευτυχώς γρήγορα πήραν ενδιαφέρουσες λογομαχίες και συγκρούσεις που κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού.
Επίσης ενώ γενικά η κινησιολογία της παράστασης ήταν αρκετά καλή, οι σπασμωδικές κινήσεις στις οποίες επιδόθηκαν σε ορισμένα σημεία τα μέλη του χορού φάνταζαν ανούσιες και ενίοτε υπερβολικές.
Η δε μονότονη, αγχωτική μουσική που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης, ναι μεν ενέτεινε την αγωνία των θεατών, θα μπορούσε όμως να εμπλουτιστεί με τρόπο που να καταδείξει τις σημαντικότερες και τραγικότερες σκηνές, αφήνοντας διαλείμματα χαλάρωσης στο κοινό. Επίσης θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν περισσότερο οι φωνητικές δυνατότητες των μελών του χορού με επιπλέον τραγούδια που θα στόλιζαν μελωδικά την παράσταση.
Τέλος, στα αρνητικά σημεία, όχι της παράστασης, αλλά δυστυχώς του θεάτρου, πρέπει να αναφέρουμε το εξής: Είναι κρίμα για τον εξαιρετικό, κατά τα άλλα, χώρο του θεάτρου Δάσους, να μην μπορείς να παρακολουθήσεις απερίσπαστος τα κείμενα και τους διαλόγους των έργων, επειδή σου αποσπούν την προσοχή μουσικές (δεν θέλω να κρίνω το είδος) από γειτονικά καταστήματα, ή δεν ξέρω από πού αλλού, και να χάνεις την μαγεία της παράστασης. Δεν γνωρίζω αν μπορεί να γίνει κάτι επ’ αυτού, εύχομαι όμως να μπορέσει η κατάσταση να διορθωθεί το συντομότερο…
Συμπερασματικά (=) θα λέγαμε ότι η Ιφιγένεια εν Αυλίδι που παρακολουθήσαμε, αποτέλεσε μια σύγχρονη, άρτια καλλιτεχνικά απόδοση της αρχαίας τραγωδίας, γεμάτη πάθος, ακραία συναισθήματα και δυνατές συγκρούσεις, που μίλησε στις καρδιές των θεατών…
Βαθμολογία
7,2/10
.
ΣΗΜ: Η παράσταση επαναλμβάνεται Τρίτη 23 & Τετάρτη 24 Aυγούστου, στις 21:30 στο θέατρο Δάσους.
.
Δείτε & αυτά:
Φωτογραφικό υλικό
