…είδαμε και σχολιάζουμε…
Στα όρια του αριστουργηματικού η παράσταση «Μετατόπιση προς το ερυθρό».
Βρεθήκαμε στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών και στην πρώτη παρουσίαση επί ελληνικού εδάφους της παραστάσεως «Μετατόπιση προς το ερυθρό». Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο 3ο διεθνές Φεστιβάλ Between the Seas (Mediterranean Performing Arts) της Νέας Υόρκης το καλοκαίρι του 2013 με τον τίτλο Redshift. Το θεατρικό κείμενο είναι δημιούργημα του συγγραφέα και ηθοποιού Γιάννη Μαυριτσάκη ενώ τη σκηνοθεσία [&σκηνικό χώρο] επιμελείται ο Θάνος Παπακωνσταντίνου. Ερμηνεύουν οι Αμαλία Μουτούση, Αλεξία Καλτσίκη, Αντώνη Μυριαγκό, Θάνο Παπακωνσταντίνου, Μάριο Παναγιώτου, Κατερίνα Σπυροπούλου, Αμαλία Κοσμά, Νάντη Γώγουλου.
.
«Στην αστρονομία η Μετατόπιση προς το ερυθρό είναι το τεκμήριο της αδιάπτωτης διαστολής του σύμπαντος. Ένας θηριοδαμαστής προλογίζει το νέο έργο του Γιάννη Μαυριτσάκη, πάνω στην σκηνή ενός τσίρκου, ανάμεσα σε παράξενα ζώα και ακροβάτες. Μας μιλάει για την έλευση ενός καινούριου είδους, εκθαμβωτικού και καταστροφικού: ένας καινούριος εγωισμός ανασυντίθεται, πιο ισχυρός και απόλυτος από τους προηγούμενους, ένας εγωισμός που αναγκάζει όλους τους άλλους να υποκύψουν και να καταναλωθούν. 
Από τις ερμητικά κλειστές αίθουσες συνεδριάσεων με το αυστηρό τελετουργικό, μέχρι την αγκαλιά μιας βασίλισσας-τροφού που εκπληρώνει φαντασιώσεις, οι ήρωες του έργου αποσυνδέονται από το παρελθόν τους και μετατοπίζουν τον κόσμο» [Δελτίο τύπου].
Η υπεροχή της σκεπτόμενης ύλης, το θαύμα του εγκεφάλου ή μια ζωοποιημένη αστραπή…* και η παράσταση που είδαμε σκηνικά, σκηνοθετικά και συγγραφικά είχε μια κλιμακωτή δομή [σε 4 μέρη] στα όρια του αριστουργηματικού και στο παραλογισμό ή την γεωμετρική λογική [το ίδιο είναι] της ανθρώπινης σκέψης και έκφρασης αναφορικά με το ίδιο τον εαυτό της και το όποιο κατανοητό [και βαφτισμένο στην αρεσκείας μας] περιβάλλον την αντέχει.
Η έναρξη γίνεται με το warming up/performance ενός θηριοδαμαστή και του αξιοπερίεργου θιάσου/χορού του, που μας αναγγέλλει ούτε λίγο ούτε πολύ με απεχθή χαμόγελα και βουτηγμένος σε λάσπες επί σκηνής, την έλευση ενός καινούργιου “ανθρώπινου” είδους περισσότερο εγωιστικού -περισσότερο καταβρωχθιστικού. Ακολουθεί η στυλιζαρισμένη εκδοχή ενός ανδρικού ζεύγους συνομιλητών σε μακροσκελή τραπέζι με θεματική/συνέντευξη άκρως σωματική και περιεχόμενο σχεδόν “ασφαλιστικής ηθικής” πχ τι τρώτε για πρωινό, τι χρώμα έχουν τα ούρα σας, πως κοιμάστε το βράδυ;
Στη συνέχεια και υπό την επήρεια έντονων ήχων και φωτισμών, παρουσιάζεται μια χαρακτηριστική αιματοβαμμένη Πρακτικογράφος που μας διηγείται με απαράμιλλο τρόπο τι άλλο από μια ακόμα καταστροφική “Γενική συνέλευση” μα στην προκειμένη κυριολεκτεί και τέλος και προς όφελος όλων μας, παρουσιάζεται ένα ζεύγος/ανδρόγυνο– ωστόσο με την υπόνοια του επί πληρωμής- που μας δίνει την υπόσχεση ,μέσω των διαπροσωπικών τους διαλόγων, των άπειρων φαντασιώσεων!
Και η θέαση της συγκεκριμένης παράστασης μόνο ως εύκολη και κατανοητή δε θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί. Ωστόσο λόγω της μεγάλης διάρκειας και των άπειρων συμβολισμών της, με τη συνεπικουρία ενός έντονου σκηνοθετικού στυλιζαρίσματος, τα πάντα γίνονται ασυνείδητες και συχνά συνειδητές αναφορές.
Στο σύνολο και επειδή ήδη το περιεχόμενο του έργου μας μιλά για τη γέννα ενός καινούργιου “είδους”, εύκολα θα λέγαμε ότι η συγκεκριμένη θεατρική αναπαράσταση και δραματουργική φόρμα μας φέρνει στο νου τα στάδια της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του περισσότερο κυριαρχικού και εγωιστικού είδους-του Ανθρώπου. Είναι η βάση των λέξεων του κειμένου που μας οδηγεί σε τούτο είναι και η ροή των σκηνών που θυμίζει έντονα την πορεία από τη μοναχικότητα στη “φαντασιωσική” δυάδα. Ασπρόμαυρη Μοναχικότητα με την επιθυμία της Μετατόπισης στο ερυθρό…
Αναλυτικότερα
η γραφή/πένα του Γιάννη Μαυριτσάκη [έχει γράψει τα έργα: Το τυφλό σημείο (2006), Wolfgang (2007), Κωλοδουλειά (2008), Vitrioli (2010), Μετατόπιση προς το ερυθρό (2012)] σε αυτό το έργο θυμίζει αρκετά την απογύμνωση και την ωμότητα της γραφής του Δημήτρη Δημητριάδη. Ο λόγος του κινείται από το ρεαλιστικό στο συμβολικό και τούμπλαλιν με μια συνειρμική πορεία σκέψης που χαρτογραφεί με «εκνευριστική» ευκολία και άπειρες λεκτικές εικόνες, το Ανθρώπινο, το Απάνθρωπο και το Ανυπόφορο μαζί [και εδώ θυμίζει πολύ Δημητριάδη].
Σε σημεία νιώθουμε την δια-φυλετικότητα, το απάνθρωπο του χρόνου, την κτηνωδία της εργασίας, την απάτη του ζευγαρώματος ,την επιθυμία των φαντασιώσεων [όλου του φάσματος της ψυχοσεξουαλικής μας ανάπτυξης] και συχνά μια υποψία μισογυνισμού… Όπως και να ΄χει η λιτότητα και η όποια ποιητικότητα της συγκεκριμένης γραφής προσφέρει μέσα στην απογύμνωσή της ένα σταθερό θεατρικό δρόμο.
Σκηνοθετικά ο Θάνος Παπακωνσταντίνου ξεδίπλωσε γεωμετρικά και απολύτως εικαστικά τη σκηνή, τους ηθοποιούς και το λόγο μαζί, βασισμένος αφηγηματικά στο ρεαλιστικό Ιταλικό κινηματογράφο πχ Παζολίνι. Ως ιδιαίτερη συναρπαστική αναφορά η σωματική σπασμωδικότητα των κατακερματισμένων ηρώων του: κάτι στον αυχένα ή και σε όλο το κορμί που μετέδιδε την έλευση του καινούργιου ,την καταβαράθρωση του παλιού και φυσικά τον απέθαντο εγωισμό μας.
.
Ερμηνευτικά και παρότι πρόκειται για ενιαίο καλό/κουρδισμένο θίασο, σημειώνουμε τη βασανιστική ηρεμία της Βασίλισσας –Αμαλίας Μουτούση, την έντεχνη ένταση της Πρακτικογράφου-Αλεξίας Καλτσίκη και το στοματικό/σωματικό σαδισμό του Θηριοδαμαστή –Μάριου Παναγιώτου.
Ολοκληρώνοντας, η παράσταση αυτή για μας κινείται στην τροχιά της επιθυμίας μας να δούμε «το ζώο στη σκηνή», μια Vis generandi= Ζωοποιό δύναμη, εννοώντας την έντεχνη & πλήρη αξιοποίηση των ανθρώπινων αισθήσεων/κίνησης επί σκηνής ή την υποψία αυτής (δεν αναφερόμαστε στη σωματικότητα που κυριάρχησε τις προηγούμενες δεκαετίες) με βεβαία την παρουσία ενός όσο το δυνατόν περισσότερο απογυμνωμένου περιγραφικού Λόγου [που τουλάχιστον σε τούτη τη Χώρα ξεκινά από τον Όμηρο].
Για περισσότερα βλέπε εδώ
Εν κατακλείδι[=]
η παράσταση
«Μετατόπιση προς το ερυθρό» είναι από αυτές που οργώνουν τη σκέψη του θεατρόφιλου κοινού λακτίζοντας την εξέλιξη της δραματουργικής φόρμας και μιας απαραίτητης ευφάνταστης σκηνοθετικής γραφής. Συναισθηματικά/ερμηνευτικά οψόμεθα!
«Μετατόπιση προς το ερυθρό» είναι από αυτές που οργώνουν τη σκέψη του θεατρόφιλου κοινού λακτίζοντας την εξέλιξη της δραματουργικής φόρμας και μιας απαραίτητης ευφάνταστης σκηνοθετικής γραφής. Συναισθηματικά/ερμηνευτικά οψόμεθα!
Βαθμολογία
7,5 στα 10
*από το θεατρικό έργο «Μετατόπιση προς το ερυθρό» Γιάννης Μαυριτσάκης
Η ταυτότητα της παράστασης
Σκηνικός Χώρος – Σκηνοθεσία: Θάνος Παπακωνσταντίνου
Σκηνικά – Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού
Κίνηση: Χαρά Κότσαλη
Σύνθεση Ήχων: Αντώνης Μόρας
Δραματουργία Ήχου και Φωνών, Ηχητικός Σχεδιασμός: Δημήτρης Καμαρωτός
Σχεδιασμός Φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελεάνα Γεωργιάδου
Γλυπτική, Βοηθός Σκηνογράφου: Κατερίνα Ανδρέου
Δραματολόγος Παράστασης: Τζωρτζίνα Κακουδάκη
Εκτέλεση παραγωγής: Highway Productions-Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Οργάνωση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Παίζουν: Αμαλία Μουτούση, Αλεξία Καλτσίκη, Αντώνης Μυριαγκός, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Μάριος Παναγιώτου, Κατερίνα Σπυροπούλου, Αμαλία Κοσμά, Νάντη Γώγουλου
Φωτογραφικό υλικό
