Είδαμε & σχολιάζουμε.
To σκηνοθετικό δίδυμο Αιμίλιος Χειλάκης και Μανώλης Δούνιας, έπειτα από την προγενέστερη καλλιτεχνική τους σύμπραξη στο περσινό ανέβασμα της Ιφιγένειας Εν Αυλίδι, παρουσιάζουν το φετινό καλοκαίρι μία από τις ωραιότερες τραγωδίες του Σοφοκλή, καθώς το έργο υμνήθηκε λόγω της εξαιρετικής αρχιτεκτονικής δομής του αλλά και του διαλόγου που εμπεριέχει. Η Αντιγόνη γράφτηκε από τον τραγωδό ως μια αντίδραση στην εξορία του Θεμιστοκλή, ήρωα της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Η παράσταση παρουσιάστηκε στο Θέατρο Κήπου στα πλαίσια της θερινής περιοδείας της και στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε τους Αιμίλιο Χειλάκη, Αθηνά Μαξίμου και Μιχάλη Σαράντη.
Οι Eγκυκλοπαιδικές πηγές αναφέρουν: Η Αντιγόνη είναι αρχαία τραγωδία του Σοφοκλή που παρουσιάστηκε πιθανότατα στα Μεγάλα Διονύσια του 441 π.Χ. Το θέμα της προέρχεται από τον Θηβαϊκό κύκλο, απ’ όπου ο Σοφοκλής άντλησε υλικό και για δύο άλλες τραγωδίες του, τον Οιδίποδα Τύρρανο και τον Οιδίποδα επί Κολωνώ. Τα μυθοπλαστικά γεγονότα της Αντιγόνηςείναι μεταγενέστερα χρονολογικά από εκείνα των τραγωδιών για τον Οιδίποδα, αλλά η Αντιγόνη παρουσιάστηκε πριν από αυτές. Θέμα της είναι η προσπάθεια της Αντιγόνης να θάψει τον νεκρό αδελφό της Πολυνείκη, παρά την αντίθετη εντολή του Κρέοντα, βασιλιά της Θήβας, θέτοντας την τιμή των θεών και την αγάπη για τον αδερφό της υπεράνω των νόμων των ανθρώπων. Η Αντιγόνη είναι η δεύτερη αρχαιότερη σωζόμενη τραγωδία του Σοφοκλή, μετά τον Αίαντα
.
Σε νέα μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα, όπου διαφάνηκε η ποιητική ιδιότητα του μεταφραστή, αυτό το έργο που ουσιαστικά διαπραγματεύεται τον οντολογικό πυρήνα του ανθρώπου “ξαναδιαβάστηκε” αποτυπώνοντας στο σήμερα έναν άμεσο σύνδεσμο με το κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι.
Τα ερωτήματα τέθηκαν αυτούσια και ο μύθος που εδώ και αιώνες υφίσταται, κατέδειξε για ακόμα μια φορά την διαχρονικότητα του. Η μετάφραση του Γ. Μπλάνα ήρθε να μας υπενθυμίσει ότι μπροστά μας δεν έχουμε ένα κείμενο που θέτει απλοϊκά την σύγκρουση σε ένα επίπεδο συνθηκών και αξιών αλλά δημιουργεί μια βαθύτερη ανάλυση στον πυρήνα του ανθρώπου, σαν μια άλλη ψυχολογική μελέτη.
«Δεν ξέρουν οι άνθρωποι. Δεν έμαθαν ποτέ. Δεν μπήκαν καν στον κόπο να σκεφτούν… πως δεν υπάρχει μεγαλύτερο αγαθό απ’ την ορθοφροσύνη».
Το σκηνοθετικό δίδυμο Α. Χειλάκης και Μ. Δούνιας ακολούθησε τα πρότυπα της αρχαίας τραγωδίας και οι ρόλοι του έργου διανεμήθηκαν σε τρεις ηθοποιούς. Με κυρίαρχο στοιχείο στο σκηνικό της παράστασης, τον τάφο-φυλακή όπου οδηγήθηκε η Αντιγόνη αλλά και τη παρουσία ζωντανής μουσικής πάνω στην σκηνή, οι δυο σκηνοθέτες παρουσίασαν μια προσεγμένη σκηνοθεσία με στοιχεία όμως μετριοπάθειας. Η σκηνοθετική επιμέλεια διαφάνηκε κατώτερη των ερμηνειών. Συμπεριλήφθηκαν κάποιες προσθήκες καλλιτεχνικής μορφής, όπως η σκηνή του διαλόγου Κρέοντα και Μάντη Τειρεσία, η εμφάνιση κόκκινου μοτίβου στα κοστούμια των ηθοποιών συμβολίζοντας το αίμα της ύβρις, η ιδιαιτερότητα της κινησιολογίας σε στιγμές του έργου όπως και η τελευταία πράξη της τραγωδίας, όπου ο Κρέοντας περιφέρεται κυκλικά της σκηνής με έναν τρόπο εμμονικό, σαν έναν άνθρωπο που φλερτάρει με τη μανία της τρέλας, τη στιγμή που ουσιαστικά έχει χάσει τα πάντα. Ο Χορός, αποτελείται από γέροντες της Θήβας.
.
Σκηνοθετικά τα οχτώ μέλη του Χορού, γίνονται οι αφηγητές του έργου εξιστορώντας την πλοκή και θέτοντας ερωτήματα. Η θέση τους μέσα στο έργο λιτή και σε διαστήματα επίπεδη με κάποιες αμήχανες στιγμές κινησιολογίας, παρ’ όλο τις πολύ καλές ερμηνείες που εμπεριείχαν. Σε αυτό το πλαίσιο αποτυπώθηκε και όλη η υπόλοιπη σκηνοθετική επιμέλεια. Βρισκόταν ένα σκαλί πιο κάτω από την ερμηνεία. Υστερούσε σε δυναμική χωρίς να δημιουργήσει όμως κομβικό πρόβλημα στο καλλιτεχνικό σύνολο. Της έλειπε μια πιο έντονη καλλιτεχνική ταυτότητα που σε συνδυασμό με τον παλμό που είχαν οι ερμηνείες, το έργο θα θριάμβευε. Άφησε το ερμηνευτικό πλαίσιο να πάρει τη σκυτάλη, συνοδεύοντας το με ένα απέριττο, αξιοπρεπέστατο σκηνοθετικό χαλί που όμως παρουσίασε σημάδια αδυναμίας. Γεγονός που και πάλι δεν απέτρεψε τη παράσταση να διαμορφώσει ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα αλλά θα μπορούσε να κορυφωθεί με τη συλλογή εξαίρετων καλλιτεχνικών στοιχείων όπου διέθετε.
Σε διπλές και τριπλές διανομές οι υποκριτές της παράστασης παρέδωσαν ερμηνείες αξιώσεων. Στο ρόλο του Κρέοντα ο Αιμίλιος Χειλάκης. Σταθερός και αγέρωχος ερμηνευτικά, διαμορφώνοντας έναν χαρακτήρα που εκφράζει το Άστυ, την εξουσία, το νομοθετικό δίκαιο, αποκτώντας παραφροσύνη στην προσπάθεια του να εκτελέσει το γράμμα του νόμου, οπλισμένος με την έπαρση της μεγαλομανίας. Ο αδιάλλακτος Κρέοντας ερμηνεύτηκε με συνέπεια και μέτρο από τον πρωταγωνιστή καταφέρνοντας να αναδείξει τα συναισθηματικά αδιέξοδα του ήρωα. Σε έναν ολιγόλεπτο ρόλο, αυτόν της Ευρυδίκης, απέδωσε μαεστρικά τον γυναικείο αυτόν χαρακτήρα αξιοπρέπειας, με γυρισμένη πλάτη, κρύβοντας από το κοινό την ανδρική του εξωτερική εμφάνιση.
Η Αθηνά Μαξίμου, που με τα χρόνια κατατάσσεται σε ερμηνευτική ιέρεια αρχαίων κειμένων, κατόρθωσε για ακόμα μια φορά ως Αντιγόνη να συνδυάσει αριστοτεχνικά ταλέντο και τεχνική. Η Αντιγόνη εκφράζει την ηθική του κοινού αίματος. Η Α. Μαξίμου ήταν μια ατρόμητη Αντιγόνη που αψηφά τον θάνατο, που υπερασπίζεται με σθένος την δικαιοσύνη των ανώτερων αξιών. Λόγος, κίνηση και ψυχή στο ζενίθ τους από μια ερμηνεύτρια που αποτυπώνει ερμηνείες κορυφής. Στην ανδρική της διανομή, στον ρόλο του Μάντη Τειρεσία, όπου κρύφτηκε το πρόσωπο της εντέχνως μέσω σκηνοθετικού τεχνάσματος, δόθηκε βάση στην κινησιολογία της και στην τοποθέτηση του σώματος της, σε έναν κομβικό ρόλο μέσα στο έργο, προβλέποντας τα δεινά όπου θα επακολουθήσουν. Η άγραφη και απαρασάλευτη επιταγή των θεών θα ξεπληρωθεί μόνο με αίμα.
Αίμονας, Σκοπός και Ισμήνη ερμηνεύτηκαν ή καλύτερα αποθεώθηκαν από το ταλέντο του Μιχάλη Σαράντη. Η ερμηνεία του διέτρεχε όλο το κορμί του, καταθέτοντας το είναι του πάνω στην σκηνή. Στον ρόλο του ιδεολόγου Αίμων ο Σοφοκλής προσπαθεί να απαντήσει το ερώτημα του ποιος εκφράζει το σύνολο, ποια εξουσία είναι νόμιμη και αποδεκτή. Στο ρόλο του σκοπού αποτυπώνεται η φιλαργυρία, ο φόβος για τον ισχυρό, η ηδονή του ανθρώπου μπροστά στον κανιβαλισμό ενός άλλου, ”Αυτή τον έθαψε, Αυτή.”Και τέλος η Ισμήνη, ρεαλίστρια και λιγόψυχη, φύλλο στο φύσημα του ανέμου ,να αμφιταλαντεύονται οι φόβοι της και τα συναισθήματα της. Να φοβάται τον νόμο αλλά να υποθάλπει το αίμα της, την Αντιγονη. Τρεις ρόλοι, τρεις ερμηνείες από τον Μ. Σαράντη που θα λέγαμε ότι άξια κρίνονται ως οι πρωταγωνιστές της παράστασης.
Τέλος ο Χορός (Σωκράτης Πατσίκας, Κρις Ραντάνοφ, Μαρία Τζάνη, Σμαράγδα Κάκκινου, Άννα Λάκη, Παναγιώτης Κλίνης, Πάρις Θωμόπουλος, Τίτος Λίτινας), ένα καλοκουρδισμένο σύνολο με όμορφες ερμηνείες συνόλου, αποτέλεσε έναν ύμνο χορού προς το ανθρώπινο πνεύμα όπως ακριβώς χαρακτηρίζεται και όλη η παρουσία του Χορού στην τραγωδία του Σοφοκλή, από τη πάροδο ως το εξόδιο άσμα.
“Πολλά τα φοβερά, αλλά τίποτα πιο φοβερό από τον άνθρωπο δεν υπάρχει.. εξουσιάζει με τεχνάσματα τα αγροδίαιτα ορεσίβια ζώα και δαμάζει με περιτράχηλο ζυγό το άλογο με την πλούσια χαίτη και τον ορεσίβιο ακαταπόνητο ταύρο δεν είναι άοπλος σε κανένα από όσα πρόκειται να συμβούν στο μέλλον· μόνο του Άδη την αποφυγή δεν θα κατορθώσει”
Η μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη έντυνε με μια γλυκιά μελαγχολία τις σκηνές του έργου και τα κοστούμια της παράστασης (Έυα Νάθενα) κατόρθωσαν να διαμορφώσουν μια παραπομπή στο σήμερα.
Εν κατακλείδι,
Ο μύθος θα είναι πάντα εκεί. Σε κάθε εποχή θα μας μιλά διαφορετικά. Σε κάθε εποχή θα τον ακούμε διαφορετικά. Το θέατρο δεν έχει απάντηση, το θέατρο έχει ερώτημα και αυτή η παράσταση κατόρθωσε να μας το δημιουργήσει. Ήταν μια Αντιγόνη με ερμηνείες αξιώσεων και ένα υπόλοιπο καλλιτεχνικό σύνολο καλλιτεχνικής συνέπειας, προσεγμένο μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας. Ο Σοφοκλής στο έργο του μιλούσε για έναν ελεύθερο πολίτη που όμως τιμάει τους θεούς και τα έθιμα. Στο σήμερα ο άνθρωπος υπηρετεί τους καινούργιους θεούς του, που ονοματίζονται χρήμα και εξουσία. Στον βωμό αυτών θυσιάζει. Στον βωμό αυτών ξεχνά. Το πιο ακριβό αγαθό που του δόθηκε. Τη Ζωή…
«Συσσώρευσε όσα πλούτη θες, απέκτησε όση εξουσία φιλοδοξείς. Χαρά, έχεις χαρά; Τα υπόλοιπα δεν είναι ούτε καπνού σκιά».
Βαθμολογία:
6,5/10
.
Πληροφορίες για τη παράσταση + πρόγραμμα περιοδείας θα βρείτε ΕΔΩ
,
Χρησιμοποιήστε στις κοινοποιήσεις σας τα παρακάτω tags δημοσίευσης:
#Κουλτουρόσουπα #Kulturosupa #Θεατρομανία #ΕίδαμεΚαιΣχολιάζουμε #Νάντια Νικολου
#ΘέατροΚήπου #Αντιγόνη #ΑθηνάΜαξίμου #Αιμίλιος Χειλάκης
#Μιχάλης Σαράνης
.
=
=
Δείτε & αυτά:
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ ΕΔΩ
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ ΕΔΩ
–ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ 2018. Θέατρο, συναυλίες, φεστιβάλ κ.ά. ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΔΩ
.
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2018 ΕΔΩ
Τι θα δείτε στη Μονή Λαζαριστών Ιούνιο & Ιούλιο 2018 – Όλες οι συναυλίες ΕΔΩ
–Καλοκαιρινές θεατρικές περιοδείες 2018 ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ θεατρικές παραστάσεις & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ μουσικές συναυλίες & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ κιν/κές ταινίες & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
Φωτογραφικό υλικό