Ηρωικές ερμηνείες και βιτριολικός προβληματισμός στην παράσταση «Ξένος» των Γιάννη Τσίρου, Λένας Κιτσοπούλου.
Είδαμε και σχολιάζουμε.
Γνώμη Κουλτουρόσουπας για την παράσταση.
Βρεθήκαμε στην πρεμιέρα, ως μια επανάληψη παραστάσεων του «Ξένου», δύο ουσιαστικά καινούργιων θεατρικών έργων: της Αόρατης Όλγας και της Άουστρας ή Η Αγριάδα.
Τα δύο σύγχρονα έργα γράφτηκαν και παρουσιάστηκαν ως ανάθεση του Εθνικού Θεάτρου, υπό την ομπρέλα της Ένωσης των Θεάτρων Ευρώπης και ως συμμετοχές στο πρόγραμμα Emergency Entrance. Κοινός παρανομαστής για τη σύνθεση των δύο παραστάσεων ήταν η θεματική του Ξένου ή αν θέλετε του “πας μη Έλλην βάρβαρος”; γιατί για μας ήταν ξεκάθαρο ότι η εθνική ταυτότητα και ο προβληματισμός που αυτή επιφέρει ή η όποια απώλεια της, ήταν η ραχοκοκαλιά της σκέψης των δύο συγγραφέων. Και πως αλλιώς.
Πρωταγωνιστές του όλου εγχειρήματος η Λένα Παπαληγούρα η οποία βραβεύτηκε με το Μελίνα Μερκούρη 2012 (Αόρατη Όλγα) καθώς και οι Γρηγόρης Γαλάτης, Βασίλης Καραμπούλας και Γιώργος Τσουρής.
Το όλο δρώμενο εκτυλίχθηκε μπροστά μας σε απόσταση αναπνοής και με ένα αξιοζήλευτο ταλαντούχο ρυθμό, που ως στοιχείο και από μόνο του (το εξωπραγματικό του ρυθμού σε ρεαλιστικά κείμενα ) μετέτρεψε το χρόνο και τον τόπο αυτομάτως σε ότι θα συνιστούσε θέατρο. Σε τούτο το σημείο η νίκη, ναι, είναι αποκλειστικά των ερμηνευτών ωστόσο δεν μας έλειψαν και οι δυσάρεστες εκπλήξεις.
Αναλυτικότερα η Αόρατη Όλγα του Γ. Τσίρου δοκίμασε όλη μας την αντοχή. Μέσα από τη θεματική μιας νεαρής μετανάστριας που εκπορνεύεται με εξαναγκασμό, ζήσαμε και εμείς άλλο ένα καταναγκασμό. Η μαστροπεία σε μια ευθεία ανιαρή, με την υποτιθέμενη ελπίδα και τον απόλυτο εγκλεισμό, δόθηκε με το πρόσχημα της απλότητας που κατέληξε σε απλοϊκότητα.
Η δραματουργική δράση του μηχανισμού της πορνείας, με τη δεδομένη φαλλική αλληλουχία των ρόλων (μαστροπός, πελάτης, αστυνομικός δικαστής κτλ) μας εξέπληξε με την πλήξη της και ταυτοχρόνως θεωρήσαμε ηρωικούς τους ερμηνευτές που δώσανε αίμα για τη ενσάρκωση του κειμένου.
Όμως η μίμηση του ξενόγλωσσου από την Παπαληγούρα ήταν καλή καθώς και η ερμηνεία της που ακροβάτησε θεαματικά από την εκ φυσικού αθώα ομορφιά της σε όσα τερατώδη μπορεί να υποστεί μια γυναίκα. Ταυτοχρόνως το σκηνοθετικό στήσιμο ήταν επαρκέστατο με κορυφαία τη στιγμή της απολογίας του αστυνομικού, πίσω από το προσκεφάλι του αμαρτωλού κρεβατιού.
Δεν αισθανθήκαμε την αγωνία της υπηκοότητας, το αίσθημα του ανήκειν, την τρέλα του εγκλεισμού, την εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο. Απλώς αναγνώσαμε και ναι η νοσταλγία μας στιγμές υπήρξε δεδομένη: Που είσαι Αλέκο Γαλανέ (Κόκκινα Φανάρια ) ή που είσαι Κάτια Γέρου (Σας αρέσει ο Μπραμς).
Στον αντίποδα εντελώς, η Άουστρας ή Η Αγριάδα της Λ. Κιτσοπούλου.
Ένα νευρωτικό ή μάλλον καθαρόαιμα οριακό κείμενο (οριακοί είμαστε οι Έλληνες), με την καταγγελία των κακών ελληνικών πρακτικών και την εμμονή στον ελληνικό ιδιωματισμό που μπορεί να επιφέρει τη διαφορά με τους αλλόγλωσσους ή ακόμα και τη βία (μα γιατί οι άλλοι δε μας καταλαβαίνουν και δεν μας ομιλούν; ή μεταφράζεται το σαν θαλασσόδαρτο σκαρί;).
Το Θ και το Δ ή όποιο άλλο σύμφωνο, η πληγή της ελληνικής αλφαβήτου (φλέβα της συγγραφέως καθώς και η έννοια του Ξένιου Διός ) ως άλλη αγριάδα που φυτρώνει ακόμα και στα τσιμέντα, κομπάζει, ενώ ταυτοχρόνως δηλητηριάζει οτιδήποτε μη οικείο. Και τι να πρωτοθαυμάσουμε, την ευφυΐα του κειμένου, τη φυσική Καλαβριανή (Καλαβριανός) σκηνοθεσία, τη δράση ως χορωδιακή performance, τις αβίαστες ερμηνείες ή τον απεριόριστο εθνικό προβληματισμό που νιώσαμε.
Και ναι η Λ. Κιτσοπούλου φρόντισε τους ηθοποιούς της, μπορεί να πράξει θεατρικά καταλύοντας τα όρια και σίγουρα η χώρα μας την πονά ως άλλο αγκάθι στο νύχι.
Στο σύνολο της παράστασης μας άρεσαν τα κοστούμια, οι φωτισμοί και η μουσική ενώ δε μας ενθουσίασε η επιμέλεια κίνησης.
Εν κατακλείδι[=]…
η σύνθεση των θεατρικών «Ξένος» είναι για να παρακολουθήσετε τη ερμηνεία της Λένας Παπαληγούρα και να βιτριολιστείτε επαρκώς μέσω πρωτόλειων κείμενων με θεματικές αυτοσαρκαστικές ή και εθνικά καυστικές.
Βαθμολογία
Η Αόρατη Όλγα 5 στα 10
Άουστρας ή Η Αγριάδα 7 στα 10
Συντελεστές
Αόρατη Όλγα
Κείμενο: Γιάννης Τσίρος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Παλούμπης
Σκηνικά-Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Μάριος Στρόφαλης
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Άουστρας ή Η αγριάδα
Κείμενο: Λένα Κιτσοπούλου
Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός
Σκηνικά-Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Χορογραφία-Επιμέλεια κίνησης: Ξένια Θεμελή
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Παίζουν: Γρηγόρης Γαλάτης, Βασίλης Καραμπούλας, Λένα Παπαληγούρα, Γιωργής Τσουρής
Φωτογραφικό υλικό
