.
Είδε και σχολιάζει η Νάντια Νικολού.
Μια ομάδα σπουδαίων ηθοποιών ακολουθούν φέτος το σκηνοθέτη Δημήτρη Καραντζά, στην αρχαία κωμωδία «Νεφέλες», στη πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα σε αριστοφανικό έργο. Η μετάφραση του έργου ανήκει στον Γιάννη Αστερή και εμείς παρακολουθήσαμε τη μία και μοναδική εν τέλει παρουσίαση του έργου (λόγω άστατου καιρού ακυρώθηκε η πρώτη μέρα) στο Θέατρο Δάσους.
Οι εγκυκλοπαιδικές πηγές αναφέρουν: Ο Στρεψιάδης, ένας γέρος Αθηναίος χωριάτης, παντρεμένος με μία αριστοκράτισσα Αθηναία, εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα κι απέκτησαν ένα γιο, τον Φειδιππίδη, που αναθρεμμένος σαν αριστοκράτης, έφτασε στο σημείο να καταχρεώσει τον πατέρα του με τις σπατάλες του και την άσωτη ζωή του. Στριμωγμένος ο Στρεψιάδης από τους δανειστές του, παίρνει την απόφαση να στείλει το γιο του στο Φροντιστήριο του Σωκράτη για να μάθει τον άδικο και τον δίκαιο λόγο, ώστε να μπορεί να δικαιώνεται στις δίκες και να γλιτώσει από τα διάφορα δανεικά και τους δανειστές. Ο Φειδιππίδηςδεν έχει καμιά όρεξη να κλειστεί στη σχολή κι έτσι, ο γέρο-Στρεψιάδης, αναγκάζεται να φοιτήσει ο ίδιος στο Φροντιστήριο. Γρήγορα όμως ο Σωκράτης τον διώχνει ως ανεπίδεκτο μαθήσεως και τελικά πείθει τον γιο του να φοιτήσει στη σχολή του μεγάλου φιλοσόφου. Σύντομα θα αντιληφθεί πως όλα τα μαθήματα που πήρε ο γιος του, θα τα πληρώσει ο ίδιος και μάλιστα πικρά..
.
Οι Νεφέλες διδάχθηκαν το 423 π.Χ στα Μεγάλα Διονύσια. Παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για το πιο έξυπνο έργο του Αριστοφάνη, ο ίδιος απέσπασε το τρίτο βραβείο.Το πρώτο βραβείο είχε κερδίσει ο Κρατίνος με το έργο “Πυτίνη”και το δεύτερο ο Αμειψίας με τον «Κόννο». Και τα δύο αυτά έργα δεν σώζονται στο σήμερα. Σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες, το έργο που έχουμε στα χέρια μαςείναι η αναθεωρημένη μορφή των Νεφελών καθώς ο ίδιος είχε αποφασίσει να τις διδάξει εκ νέου ,μετά την αποτυχία του, αν και όπως καταγράφεται οι Νεφέλες δεν παίχτηκαν ποτέ δεύτερη φορά.
.
Ο Δημήτρης Καραντζάς κατόρθωσε σκηνοθετικά να αποδώσει την ουσιαστική φύση του έργου.Οι Νεφέλες παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις από τις υπόλοιπες κωμωδίες του Αριστοφάνη. Ουσιαστικά θα την ονοματίζαμε ως μια μαύρη κωμωδία που δημιουργεί ειρωνικό σχόλιο και υπονομεύει τα στοιχεία του είδους που υπηρετεί. Ακριβώς αυτό αποτύπωσε αριστοτεχνικά ο σκηνοθέτης του έργου, ντύνοντας τους ηθοποιούς του ως μορφές τσίρκου δημιουργώντας ένα φρικαλέο μωσαϊκό συνόλου. Ειρωνεύτηκε εξαιρετικά την εύκολη θεατρική λύση της χρήσης σεξουαλικών συμβόλων εκβιάζοντας το γέλιο των θεατών αλλά και τη χρήση βωμολοχίας που συνηθίζεται για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Ο Δ. Καραντζάς φαίνεται ότι μελέτησε ενδελεχώς το έργο και διαμόρφωσε μια σκηνοθεσία resprivate αποτυπώνοντας τα ηθικά και κοινωνικά ζητήματα που προκύπτουν φέρνοντας σε πρώτο πλάνο τη σχέση Στρεψιάδη – Φειδιππίδη, πατέρα και γιού. Οι Νεφέλες όπως σωστά έχουν χαρακτηριστεί επρόκειτο για μια κωμωδία κρίσης σε όλα τα επίπεδα. Είναι ένα έργο με πρωταγωνιστή έναν κωμικό αντι-ήρωα, όπου ασκεί κριτική κοινωνικοπολιτικά μέσα από τις ταξικές διαφορές ,τη παιδεία, τον μοντερνισμό, τη παράδοση, τη διαφορά αντίληψης των γενεών. Ο σκηνοθέτης του έργου σηματοδότησε την έναρξη και τη λήξη της παράστασης με τους ηθοποιούς να μετράνε βήματα πορείας και να αλλάζουν κατευθύνσεις ως ένα πλήθος μαθητών του Σωκράτη.
“Ποιος είπε ότι ο γονιός φταίει για τα παιδιά του;
Δεν έχει κι αυτός δικαίωμα, λάθη σαν άνθρωπος να κάνει;
Φτάνει μονάχα, τα λάθη αυτά να είναι μετρημένα.
Γιατί αν γίνουνε πολλά, παν τα παιδιά χαμένα.”
.
Το σκηνικό του έργου (Κλειώ Μπομπότη) αποτελούνταν από μια πολυμορφική κατασκευή όπου διαμορφωνόταν καταλλήλως για τις ανάγκες της κάθε σκηνής. Ένας κύβος που παρέπεμπε σε μια κυψέλη μάθησης. Εξαιρετική και η πιο αιρετική σκηνή του έργου, ο εμπρησμός του Σωκράτειου φροντιστηρίου, καθώς είναι η πρώτη φορά όπου ένα έργο δεν καταλήγει στο “κώμον” (το αναμενόμενο αριστοφανικό γλέντι) αλλά σε μια πράξη βίας και λεηλασίας. Ο Στρεψιάδης πυρπολεί τη πηγή του κακού για τον ίδιο αλλά ο σπόρος που φυτεύτηκε δεν πεθαίνει..
Πρωταγωνιστές και Χορός, ένα κράμα εξαιρετικών ερμηνειών αποτύπωσαν με ταλέντο και εμπειρία την σκηνοθετική επινόηση της παράστασης. Οι μαθητευόμενοι, οι Νεφέλες, ο δάσκαλος Σωκράτης, ο Δίκαιος και Άδικος Λόγος,ο πατέρας και ο γιος αποδόθηκαν αριστοτεχνικά καταφέρνοντας (ίσως από τις λίγες φορές που συμβαίνει αυτό) να μην υπάρχει καμία εμφανής διάκριση στις ερμηνείες αλλά να αποτυπώνεται στο μυαλό του θεατή ως ένα ενιαίο ερμηνευτικό σύνολο αξιώσεων.
Εν κατακλείδι,
Μια νεωτεριστική παράσταση, μια βαθιά και ουσιαστική ανάγνωση στην κορυφαία ίσως κωμωδία του Αριστοφάνη. Οι Νεφέλες, το πιο αμφιλεγόμενο έργο στο είδος του επρόκειτο ουσιαστικά για μια αιρετική τραγωδία, όπως αναφέρουν πολλοί μελετητές. Ο Δ. Καραντζάς ανέδειξε το έργο με τη σύγχρονη ματιά του, το ευφυέστατο χιούμορ, την ειρωνεία και την υπονόμευση του είδους της κωμωδίας παρουσιάζοντας μια από τις πιο ολοκληρωμένες και διαβασμένες θεατρικές μορφές του έργου του Αριστοφάνη.
‘Θα πάρουμε στα χέρια μας
την τύχη και το αίμα μας
να μην τα παίζουν άλλοι
Θα βρούμε ένα όνειρο
κι ένα ταξίδι αιώνιο
θα αρχίσουμε και πάλι”
Βαθμολογία:
7,3/10
.
Φωτο: Γκέλυ Καλαμπάκα – lifo.gr
.
Δ
Δείτε και αυτό:
.
Δείτε & αυτά:
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα, κλικ εδώ.
–Οι νέες ταινίες της εβδομάδας, κλικ εδώ.
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2019: πρόγραμμα εκδηλώσεων, κλικ εδώ.
–Όλες οι θεατρικές παραστάσεις του καλοκαιριού 2019 – Πρόγραμμα παραστάσεων – Περιοδείες, κλικ εδώ.
Εδώ Θεσσαλονίκη: Η πολιτιστική ατζέντα του καλοκαιριού 2019.
Θέατρο, συναυλίες, φεστιβάλ κ.ά. Όλες οι εκδηλώσεις, κλικ εδώ
.
–Θέατρο: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Συναυλίες: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Σινεμά: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Βιβλίο: Διαβάσαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
΄΄
–Κερδίστε προσκλήσεις – Βιβλία, κλικ εδώ.
.
Ακολουθήστε μας στα social media
περιοδείας, κλικ εδώ.
Φωτογραφικό υλικό
