Πήγε, είδε κι άκουσε η Μαρία Γρηγοριάδου και γράφει για την Κουλτουρόσουπα.
Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, με αφορμή τα 25α γενέθλιά του αλλά και τα 60α Δημήτρια, ετοιμάζεται να υποδεχτεί στη σκηνή του για πρώτη φορά τον πιο διάσημο, περιζήτητο και πολυσυζητημένο μαέστρο της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, τον Θεόδωρο Κουρεντζή.
Μαζί του εμφανίζεται και η Ορχήστρα του με τη χορωδία Music Aeternaκ ι επτά σολίστ. Η Θεσσαλονίκη είναι ο πρώτος σταθμός του μαέστρου και της Music Aeterna μεταξύ των πόλεων που θα παρουσιάσουν το έργο “Hændel” μια τελετή αφιερωμένη στον Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ.
Η ώρα πλησιάζει και ο χώρος του Μεγάρου ασφυκτιά από κόσμο που περιμένει να απολαύσει, στην πόλη μας επιτέλους, έναν από τους σπουδαιότερους μουσικούς που έβγαλε η Ελλάδα. Έχοντας ακούσει και διαβάσει τόσα πολλά για τον Κουρεντζή και τις ερμηνείες του , η αναμονή μοιάζει με αίνιγμα καθώς περιμένεις να δεις τι θα παρουσιάσει ακόμα και πώς θα καταφέρει να σαγηνεύσει για άλλη μια φορά το κοινό του. Στην αρχή ρίχνεις μια ματιά στο πρόγραμμα για να μπεις λίγο στο κλίμα, να προετοιμαστείς γι’ αυτό που έρχεται. «Ανθολογία της μουσικής του Χέντελ με άριες, ορχηστρικά και χορωδιακά αποσπάσματα από τις πιο γνωστές όπερες και ορατόρια» λέει, «η δομή της παράστασης βασίζεται σε μια θεατρική πρακτική του 18ου αιώνα γνωστή ως pasticcio», «μορφή μουσικού κολάζ», «αναδεικνύει τον Χέντελ σε όλες τις όψεις». Με όλα αυτά το ενδιαφέρον εντείνεται και αναμένουμε εν αγωνίως τη μεγάλη στιγμή.
Η στιγμή έφτασε, η ώρα είναι κοντά στις 9, τα φώτα της Αίθουσας Φίλων Μουσικής σβήνουν και οι μουσικοί της Music Aeterna παίρνουν τη θέση τους. Στη σκηνή δεν υπάρχει το κλασικό χαρακτηριστικό πόντιουμ του μαέστρου. Στη συνέχεια βγαίνει ο Θεόδωρος Κουρεντζής και στέκεται απλός, ευθυτενής και κυρίαρχος στο κέντρο της σκηνής, μπροστά από την ορχήστρα του στο ίδιο επίπεδο με τους μουσικούς του σα να είναι όλοι ένα σώμα.
Η παράσταση “Hændel” ήταν μια δραματοποιημένη μουσική εμπειρία καθώς κάθε μελωδία και κάθε μουσικός ενσωματώνονταν σ’ ένα μελοδραματικό έργο εποχής. Οι μονωδοί και οι χορωδοί εναλλάσσονταν αναλόγως το κομμάτι και τις ανάγκες του, ενώ τα ρούχα των μονωδών θύμιζαν τα ρούχα της εποχής του συνθέτη μεταφέροντας μας νοερά στην αυλή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Οι φωτισμοί προσέθεταν ένα μυστήριο στην ήδη απόκοσμη περιρρέουσα ατμόσφαιρα ενισχύοντας το μυσταγωγικό χαρακτήρα της παράστασης.
Το πρόγραμμα ήταν εμπνευσμένο από τις πιο χαρακτηριστικές δημιουργίες του Χέντελ. Ένα πρόγραμμα κλιμακούμενης συγκίνησης και συναισθηματικής φόρτισης που συνδύαζε αρμονικά ύμνους ορατορίων, βασιλικά εμβατήρια εποχής, ερωτικές άριες κι ορχηστρικά κομμάτια με τελικό σκοπό την εξύψωση της ψυχής των θεατών σε μια ανώτερη κατάσταση. Η χαρά διαδέχονταν τον πόνο, η δοξολογία το πάθος, τρυφερότητα τη στοχαστικότητα και η ένταση το λυρισμό.
Όλοι οι μουσικοί και καλλιτέχνες ήταν άψογοι, σε κάθε ερμηνεία, σε κάθε κίνηση, σε κάθε νότα ή παύση. Η Ορχήστρα της MusicAeterna, μετρώντας πια 20+ χρόνια ζωής, φαίνεται πως έχει ενώσει τους μουσικούς της σ’ ένα σώμα που εκφράζεται βαθιά κι αριστοτεχνικά, υπό την καθοδήγηση πάντα του μαέστρου της, σε δύσκολα και ιδιαίτερα μουσικά μονοπάτια. Προσέγγισαν την ερμηνεία τους με ιδιαίτερη αφοσίωση, πιστότητα και αυθεντικότητα στον ήχο του μπαρόκ και βαθιά διεισδυτικότητα στο συναίσθημα και το ύφος.
Η χορωδία εξίσου απαρτιζόμενη από άριστους καλλιτέχνες ένωσαν τις φωνές τους σε μια μεγαλειώδη πολυφωνία με εκπληκτικό αποτέλεσμα. Αν η μουσική είναι η γλώσσα των αγγέλων , όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο μαέστρος, τότε όταν τους ακούς πραγματικά σε οδηγούν σε μια παραδείσια γαλήνη. Ακόμα, οι επτά σολίστ μας καθήλωσαν με τις ερμηνείες τους, γεμάτες συναίσθημα και τεχνική αρτιότητα, γέμισαν με τις φωνές τους την αίθουσα ξεπερνώντας τον ήχο της ορχήστρας χωρίς καμία ιδιαίτερη μικροφωνική ενίσχυση παρά μόνον του χώρου. Βρισκόμενοι πάντα σε άμεση σύνδεση με το μαέστρο εκτέλεσαν τα κομμάτια με φυσικότητα και δραματικότητα μεταφέροντας βαθιά τον ψυχικό κόσμο που έκρυβε κάθε σύνθεση του Χέντελ.
Και τώρα τι να γράψει κανείς για τον άνθρωπο που βρίσκεται στην κορυφή όλων, τον Θεόδωρο Κουρεντζή;
Μιλάμε σίγουρα για μια μουσική ιδιοφυΐα που σπάει κάθε τετριμμένο σημείο της κλασικής μουσικής και παρουσιάζει τα κλασικά έργα με νέα πνοή. Η μουσική, ο ρυθμός, το συναίσθημα δε βγαίνει μόνο από κάθε κίνησή του αλλά από κάθε κύτταρό του. Ίσως ο Κουρεντζής να αγγίζει με τη μουσική του μια κρυμμένη πρωτόλεια ουσία της ψυχής του ανθρώπου. Είναι όλα τόσο μελετημένα και δομημένα με ακρίβεια και βάθος που νιώθεις πως έχει ενσωματωθεί με τη μουσική κι όλοι στη σκηνή γίνονται ένα σύνολο που εκφράζεται σαν μια ενωμένη μονάδα, με τον ήχο τους να σε αγκαλιάζει και να σε ανάγει στα ουράνια.
Η συναυλία διήρκησε περίπου δύο ώρες μα όσο παρακολουθούσε κανείς έχανε την αίσθηση του χρόνου και του τόπου. Ήταν σα να μας ανέβασε σε μια νεφέλη και να μας ταξίδεψε σε μια άλλη διάσταση. Ερμήνευσε τον Χέντελ όχι μόνο με ένα βαθύ συναισθηματικό τρόπο, ταξιδεύοντας μας στα ενδότερα της ψυχικής και πνευματικής μας ύπαρξης, αλλά μ’ έναν τρόπο θεϊκό. Η αρμονία, η απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στην ένταση και τη σιωπή, οι παύσεις, τα φόρτε ήταν όλα μοναδικά τοποθετημένα που δεν πίστευες σε αυτό που άκουγες. Ακόμα και η σιωπή είχε λόγο ύπαρξης και δύναμη μέσα στο έργο. Όταν διηύθυνε την ορχήστρα μαζί και τους σολίστ αλληλεπιδρούσε με απίστευτη παραστατικότητα και διαδραστικότητα με τους μονωδούς, άλλωστε έπρεπε να υποδυθεί κι έναν ρόλο λόγω της δραματοποίησης και σκηνοθεσίας του έργου, αλλά συγχρόνως συντόνιζε τα πάντα. Είχε ένα ρόλο «μάγου» πάνω στη σκηνή που με την κίνηση των χεριών του όλα ζωντάνευαν μέσω της μουσικής. Ήταν καθηλωτικός και σεμνός μέσα στην υπερβατική μουσική του.
Εν κατακλείδι, η παρθενική εμφάνιση του Θεόδωρου Κουρεντζή με τη Music Aeterna στη Θεσσαλονίκη μάγεψε το φιλόμουσο κοινό με μια δίωρη μουσική μυσταγωγία με έργα του Χέντελ που δεν ήθελε κανείς να τελειώσει. Γι’ αυτό και το κοινό τους αποθέωσε όρθιο με ένα θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα. Ήταν μια συναυλία που δεν έμοιαζε με μια συνηθισμένη συναυλία κλασικής μουσικής. Άλλωστε ο Κουρεντζής δεν είναι ένας συνηθισμένος αρχιμουσικός, είναι ένας ασκητής της μουσικής, ένας αντιστάρ της σκηνής, ένας εμπνευσμένος άνθρωπος του πνεύματος και της τέχνης, ένας αναρχικός μαέστρος που μεταδίδει την κλασική μουσική όπως δεν την έχετε ξανά ακούσει.
Το“Hændel”, λοιπόν, ήταν μια βιωματική μουσική εμπειρία που χαράκτηκε βαθιά μέσα στην ψυχή των περισσοτέρων και μας έκανε να περιμένουμε την επόμενη φορά που θα συναντήσουμε τη Music Aeterna με τον αρχιμουσικό της στα δρώμενα της πόλης μας.
Θεόδωρος Κουρεντζής: Ο Επαναστάτης του Πόντιουμ και η Αναγέννηση της Κλασικής Μουσικής
