Ασχέτως αν πρόκειται για τραγούδι Γιουροβύζιον, πρόκειται για ένα απ’ τα καλύτερα mainstream ποπ τραγούδια της ελληνικής μουσικής βιομηχανίας, άνετα τα τα τα.
Γράφει ο Μανώλης Ιωαννίδης για την Κουλτουρόσουπα
Η Άνοιξη (1991)
Η διαγνωστική ομάδα
Για το τραγούδι-διάγνωση συνεργάστηκε δυνατή ομάδα. Σοφία Βόσσου στα φωνητικά, στίχοι Ανδρέας Μικρούτσικος, μουσική Μικρούτσικος Ανδρέας.
Για τη Σοφία Βόσσου και δη την ερμηνεία της στο εν λόγω Ε-Π-Ο-Σ, αρκεί μια περιδιάβαση στο γιου-τιούμπς και θα πειστείτε. Μόλις ξεπεράσετε το μαλλί «μόλις επιθεώρησα τις πρίζες με τα δάχτυλά μου» και το ντύσιμο με θέμα εβδομάδας «Βαφτίσια σε μεσοαστική ιχθυόσκαλα», θα στουκάρετε στη φοβερή χροιά της και την πειστικότατη παρουσία της. Που βρίσκονται σε πλήρη αναντιστοιχία με την τελική θέση κατάταξης του τραγουδιού (καταραμένα κυκλώματα), αλλά ας μην το ανοίξω το βρωμόστομά μου…
Στον Ανδρέα Μικρούτσικο, τον στιχουργό και συνθέτη, ίσως πρέπει να χρεωθεί μια από τις καλύτερες συμμετοχές που έστειλε ποτέ το Ελλαδιστάν στη Γιουροβύζιον. Εξαιρετική μουσική, τίμιοι στίχοι- ο στιχουργός και συνθέτης, Ανδρέας Μικρούτσικος, θα ‘πρεπε να μνημονεύεται περισσότερο στην ποπ κουλτούρα ως ένας εξαιρετικός ποπ δημιουργός, με φοβερά χιτ, που για όσους έχουν ντιπ γούστο, ακούγονται μέχρι σήμερα.
Της νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και ξερνάει. Γιατί ο έρωτας τυλίγεται με το απαραίτητο σκοτάδι που επιτρέπει στις σκιές να αφήνουν δελεαστικές υπόνοιες και υποσχέσεις μεγαλείων πιο φευγαλέων κι από θητεία αλλοδαπού προπονητή σε ελάσσονα ομάδα της Σούπερ Λιγδ. Και δε θα ‘ταν υπερβολή να διαπιστώσουμε ότι στο συλλογικό φαντασιακό, η φυσική σκηνή πάνω στην οποία σκηνοθετείται ευκολότερα η ασθένεια του έρωτα είναι η νύχτα. Άλλωστε, όπως λέει ένας γνωστός μου, χωριατόπαιδο/μπούλης απ’ το Σέφιλντ, (κάποιες) νύχτες είναι κυρίως φτιαγμένες να λες πράγματα που δε μπορείς να ξαναπείς την επόμενη μέρα. Μάλιστα, απ’ την νύχτα ζητάμε να σταθεί, μιας που η αναχώρησή της θα φέρει τον θάνατο μιας αγάπης το πρωί.
Ακόμη, τα σώματα είναι γνωστό ότι ξέρουν κάτι παραπάνω ή ξέρουν (τα) καλύτερα. Είναι τα καταφύγια, οι κρυψώνες, οι παγίδες και οι πατρίδες, επίσης, που θα γίνουν ξενιτιά. Οι απάτριδες και οι μετανάστες μιλιούνια και τα διαβατήρια κοστίζουν ακριβά. Οπότε, αν όλοι χρειάζονται ένα ασφαλές μέρος να ξαποστάσουν, ένα πρόθυμο σώμα που θα υπερασπίζει την έξαψή τους είναι το ιδανικό τοπίο το οποίο μπορεί να είναι το όπιο απέναντι στην βαρετή, συνηθισμένη πραγματικότητα.
Ούτως ή άλλως, είναι η μοναδική περίπτωση αυτή η νεύρωση, όπου πρόθυμα πιάνεται ο ένας ασθενής στα δίχτυα του αλλουνού, κι όχι μόνο αυτό, αλλά τα τυλίγεται σαν θεόσταλτο σκέπασμα απέναντι στην ανία της ρουτίνας! Τραβάτε με κι ας μην κλαίω, η όλη φάση, που κάνει τεμέκ ο ένας ότι τον παγίδεψε ο άλλος και προσπαθεί να διανοητικοποιήσει τη δική του ανάγκη να παγιδευτεί. Είναι γοητευτική η ψευδαίσθηση της αδυναμίας που διατείνονται ότι οι έχουν οι πάσχοντες από έρωτα και άλλο τόσο αστεία υπενθύμιση ότι δε διαφέρουμε σε τίποτα απ’ τα υπόλοιπα ζωντανά, όταν βρίσκονται σε οίστρο. Διόρθωση- η ανθρωπότητα δεν πλησιάζει σε ευγένεια πολλά απ’ τα υπόλοιπα ζωντανά, όχι (μόνο) από κακία, αλλά επειδή είναι καταδικασμένη σε επίγνωση.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα ερωτοχτυπημένα δεν βιώνουν οποιαδήποτε άνοιξη. Υφίστανται, και ενίοτε προκαλούν, μία βίαιη εναλλαγή εποχών που αφήνει το απαλό άγγιγμα του Αρμαγεδώνος στο ψυχικό σύμπαν τους. Στην κανονική άνοιξη ανθίζουν τα λουλούδια, κελαηδάνε τα πουλάκια, εμπλουτίζεται η παλέτα της φύσης. Στην (ν)ε(υ)ρωτική άνοιξη ανθίζουν τα άνθη του κακού, μουγκρίζουν σαρκοφάγα αρπακτικά και τα χρώματα της φύσης αλλάζουν με μεγαλύτερη ταχύτητα κι από φωτορυθμικά σε ορθόδοξο rave party των 90s’. Έτσι, παθαίνουν οι ερωτοχτυπημένοι μια ψυχολογική επιληψία κι αν είναι τυχεροί βρίσκουν παρτενέρ σε αυτή την προσωπική τους χορογραφία, με τις μαλακές, γεμάτες χάρη και τακτ κινήσεις.
Προφανώς και τα δηλητηριασμένα βέλη του έρωτα ίπτανται και κρύβουν τον ουρανό, όπως αυτά των κακών Περσών κατά των καλών 300 στο εξαιρετικά ακριβές χολιγουντιανό, ιστορικό ντοκιμαντέρ του Zack Snyder «300». Η ίδια η ατμόσφαιρα αλλάζει σύνθεση- το ασθενές θηλαστικό που έχει προσβληθεί απ’ τη μεταδοτική αυτή ασθένεια, βιώνει την ατμόσφαιρα της Αφροδίτης- δηλητηριώδη και μη κατοικήσιμη. Αλλά, όπως έχουμε ξανα-ξαναπεί, το οξυγόνο είναι υπερεκτιμημένο για τους εραστές- άλλα χρειάζονται αυτοί για να ζήσουν. Οι απέξω απορούν πώς στέκεται ακόμα ο ασθενής, αλλά η ομοιόστασή του έχει αλλάξει και πνίγεται σε κάτι τοξικές, εξαρτησιογόνες νεφέλες που βρέχουν νόστιμο, διαβρωτικό οξύ.
Οι άνεμοι στην περίπτωση της ερωτασθένειας ποικίλλουν στην κλίμακα: κάποιοι είναι τυφώνες που σμιλεύουν τοπία απ’ την αρχή, κάποιοι είναι τόσο βίαιοι και ανεξέλεγκτοι που καθιστούν αδύνατο να ευδοκιμήσει ζωή μετά. Κάποιοι, οι πιο συνηθισμένοι, είναι σαν παιδικό φύσημα σε τούρτα γενεθλίων: πομπώδεις, αφελείς και χαζοχαρούμενοι, ίσα για να πούμε ότι το ζήσαμε το event. Παραμένει όμως πιο πιστό στο ειλικρινές βίωμα της ζωής, το να είσαι όπου φυσάει ο άνεμος παρά να κλειδαμπαρώνεσαι μες το οχυρό σου, ωσάν γουρουνόπουλο, με κακούς λύκους, πραγματικούς ή όχι, που λιγουρεύονται την κοψιά σου. Που μεταξύ μας κιόλας είναι η βολική λύση για εσωστρέφεια και καμπουριαστή ενατένιση των πραγμάτων, άρα και ευνουχισμένη κρίση της ύπαρξης.
Η συνέπεια στα (ν)ε(υ)ρωτικά θέματα είναι σαν να θες να κάνεις ποδήλατο μες τη θάλασσα: χρήσιμο και αξιόπιστο μεταφορικό μέσο για τις συνηθισμένες δουλειές αλλά κωμικά ξένο και αλλόκοτο για τις πιο σπουδαίες. Δε χρειάζεται να είμαστε πιστοί σε τίποτα παρά μόνο στην ανάγκη να βλέπουμε το όμορφο. Μόνο το ωραίο μπορεί να σώσει από μια ψυχολογική ρουτίνα, όπου εφτά, οχτώ δεκαετίες σπαταλιούνται βασισμένες σε συνταγές και γιατροσόφια και μετά ραντεβού με τα σκουλήκια. Και γιατί όχι- με τόση εξάσκηση στο έρπειν, πολλοί (οι περισσότεροι;;) είναι λες και συναντούν τους πνευματικούς τους συγγενείς.
Επίσης, πόση αλήθεια εμπεριέχει ο στίχος «αν του έρωτα μας δένει η κλωστή». Μια ταπεινή και εύθραυστη κλωστή, μπορεί να οδηγήσει σε πραγματικές κοσμογονίες, σε αναμετρήσεις και εμφυλίους, σε σφαγές πέραν κάθε φαντασίας. Στον πνευματικό τομέα πάντα. Μια ηλεκτρισμένη, εύθραυστη κλωστή που όποιος την αγγίζει αποκτά μια σπουδαία χαρακιά ζωής και ευτυχίας και που μπορεί κανείς να κρεμαστεί σε/από αυτήν, αν διαθέτει τη μαγκιά… ή την ανοησία. Κι όπως οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας μάλλον δε βρίσκονταν στη Βαβυλώνα, έτσι και η συνέπεια και η αξιοπιστία είναι έννοιες μαλωμένες με τέτοιες παθήσεις και κάνουν κάθε συνεπή με τα παράδοξα και τις ασυνέπειες της ζωής να γελά.
Αλλά να τονιστεί: σε μια τόσο αυθεντική, έντονη και αχρεία κατάσταση, όπως ο έρωτας, που βασίζεται σε αγέρηδες και κλωστοϋφαντουργίες και οπωροκηπευτικά είδη για να γιγαντωθεί, δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για προδοσίες και υποσχέσεις. Μα τον Εμένα, πιο εύκολα μπορώ να πιστέψω προεκλογικές εξαγγελίες πολιτικού παρά μελιστάλαχτες υποσχέσεις ερωτοπαθή. Δεν υπάρχουν χρωστούμενα, ούτε κατάστιχα και μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται.
Το ζεις, σε έναν άχρονο ονειρόκοσμο, με ένα λεξιλόγιο που δε θα μπορείς να ξαναχρησιμοποιήσεις ποτέ, κι όπου βγει. Δηλαδή πουθενά. Και καλύτερα.
Νευρωτικός στοχαστής για τον έρωτα και τίποτα άλλο
– Ασχέτως αν πρόκειται για τραγούδι Γιουροβύζιον, πρόκειται για ένα απ’ τα καλύτερα mainstream ποπ τραγούδια της ελληνικής μουσικής βιομηχανίας, άνετα τα τα τα.
– Το να ψάχνεις σταθερές σε θέματα (ν)ε(υ)ρωτικά, είναι ελάχιστα πιο εύκολο απ’ το να ψάχνεις βελόνα σε στοίβα με… βελόνες.
– Μου λείπεις εσύ, ναι, μου λείπεις εσύ και μοιάζω να είμαι σαν χαμένο νησί: τραγουδάει ο προδομένος εραστής στη βάναυσα διωγμένη λογική του.
– Η άνοιξη δεν είναι ωραία εποχή, γιατί με πιάνουν οι αλλεργίες μου. Στη γύρη, στα λουλούδια, στη ζωή.