Οι συνεντεύξεις μας
Απόφοιτη της Σχολής Καλών Τεχνών του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμασμένων Τεχνών του ΑΠΘ, ασχολείται κυρίως με τη ζωγραφική, τις video-εγκαταστάσεις και τη χαρακτική. Το χρώμα και η αφαιρετικότητα χαρακτηρίζουν τα έργα της, άλλοτε πιο γεωμετρικά κι άλλοτε πιο αφηρημένα ο θεατής έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει ένα κομμάτι του μέσα σε αυτά. Έχει πραγματοποιήσει δύο ατομικές εκθέσεις στη Θεσσαλονίκη ενώ έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες ομαδικές σε Ελλάδα, αλλά και σε πολλές πόλεις του εξωτερικού.
Είναι νέα, γλυκιά, γεμάτη θετική ενέργεια και δημιουργικότητα κάτι που σε κάνει να αγαπήσεις αμέσως την ίδια και την τέχνη της. Ένα δραστήριο άτομο που εκτός από τους φοιτητές της και τη δουλειά της, εργάζεται και σε ειδικά σχολεία μεταφέροντας την αγάπη και τις γνώσεις της για την Τέχνη σε άτομα με αναπηρία.
Ο λόγος για την εικαστικό Μαρία Παπαδοπούλου που πρόσφατα παρουσίασε την έκθεσή της «Μεταχώρος» στη Chalkos Gallery μιλά αποκλειστικά στην «Κ» και τη Μαρία Γρηγοριάδου.
–Τι σας οδήγησε στα εικαστικά και τη ζωγραφική;
Βλέποντας τα πράγματα πλέον από μία απόσταση, πιστεύω πως οι γονείς μου με οδήγησαν προς τον δρόμο της τέχνης. Ζώντας σε ένα σπίτι όπου δεν είχαμε κάποια ιδιαίτερη επαφή με τα εικαστικά, οι γονείς μου συνειδητά ή όχι με οδήγησαν, μέσω του κινηματογράφου, του θεάτρου και της ξυλοτεχνίας, να ενδιαφερθώ για την αισθητική των πραγμάτων. Αργότερα ύστερα από μια σειρά ευτράπελων γεγονότων κατέληξα στο εργαστήριο του Τάκη Παπαχρήστου στην Επανομή, ενός υπέροχου ανθρώπου και ζωγράφου όπου μου δίδαξε σχέδιο και χρώμα. Αυτή ήταν η αρχή στο να αγαπήσω τα πινέλα και το λάδι.
–Τι θέματα σας εμπνέουν στα έργα σας;
Δεν έχω μια συγκεκριμένη θεματολογία στη δουλειά μου. Θα έλεγα όμως, πως η παρατήρηση της φύσης και του αστικού τοπίου είναι αυτά που μου δίνουν τροφή για σκέψη. Μια εικόνα, μια φωτογραφία ή ένα σκίτσο μπορεί να είναι το έναυσμα για μια μελέτη που μπορεί να εξελιχθεί σε ένα έργο και από εκεί σε ολόκληρη σειρά έργων.
–Ποια τεχνική νιώθετε να σας εκφράζει περισσότερο; Τι υλικά συνηθίζετε να χρησιμοποιείτε;
Αυτή είναι μια δύσκολή ερώτηση ως προς την απάντηση της, τα υλικά που χρησιμοποιώ τα επιλέγω ανάλογα με την ιδέα που έχω στο μυαλό μου όπως και η τεχνική είναι ανάλογη των υλικών που επιλέγω να δουλέψω. Μου αρέσει ο πειραματισμός, λατρεύω τις νέες προκλήσεις. Αλλάζω μέσα και τεχνικές, με κουράζουν τα ίδια και τα ίδια. Το νέο υλικό και η διαδικασία εκμάθησης γεμίζει αδρεναλίνη το σώμα μου και μου δημιουργεί σκέψεις και ιδέες. Έχω πειραματιστεί με τις νέες τεχνολογίες, την βιντεοτέχνη, τις διαδραστικές εγκαταστάσεις, τηνAR, όσον αφορά τη ζωγραφική δουλεύω με ακριλικά χρώματα, προτιμώ όμως τα λάδια, δουλεύω με μελάνια, με λαδοπαστέλ, ξυλομπογιές, μαρκαδόρους, χρώματα ακουαρέλας, έχω πειραματιστεί με την κεραμική, με τη χαρακτική τη φωτογραφία, τον κινηματογράφο και συνεχίζω να μαθαίνω, να πειραματίζομαι και να εκφράζομαι μέσα από διαφορετικά υλικά.
–Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην αγορά της Τέχνης; Υπάρχει ανοδική πορεία;
Στην μετά covidεποχή και εν μέσω πολέμου και ενεργειακής κρίσης τα πράγματα πιστεύω πως πηγαίνουν καλύτερα από ότι υπολόγιζα. Εννοείται, πως με όλα αυτά που περνάμε, που όλος ο κόσμος περνά, δημιουργείται ύφεση στην αγορά έργων τέχνης αλλά, δεν μοιάζει τόσο τραγική όσο πίστευα πως θα είναι. Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη υπάρχει μια έντονη εικαστική κίνηση με εκθέσεις, δράσεις που παρουσιάζουν έντονο καλλιτεχνικό ενδιαφέρον και βοηθούν στο να ξεπεραστεί, τουλάχιστον, ένα μέρος του προβλήματος.
–Έχετε κάνει εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Πώς είναι το κοινό που προσέρχεται; Είναι το ελληνικό κοινό μυημένο στη συνήθεια να επισκέπτεται μια γκαλερί, ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης;
Το κοινό παντού είναι το ίδιο. Δεν μπορούμε να πούμε πως οι ξένοι είναι πιο μυημένοι ή Έλληνες λιγότερο ή περισσότερο. Το κοινό είναι πολύπλοκο και διαφορετικό και υπάρχουν ομάδες φιλοτέχνων και ομάδες ανθρώπων που δεν θα περνούσαν ποτέ ούτε έξω από ένα μουσείο. Το θέμα είναι πως σιγά, σιγά ο Έλληνας αρχίζει και εκτίμα την τέχνη, το να πηγαίνει σε μουσεία με τα παιδιά του, μπαίνει σε γκαλερί, η τέχνη πλέον δεν είναι μόνο για την ελίτ αλλά αφορά όλο τον κόσμο. Τώρα, αν η έκθεση αφορά κάτι πολύ εξεζητημένο ή απαιτεί χρήση τεχνολογιών το κοινό θα είναι διαφορετικό σε σχέση με την ηλικία ή τα ενδιαφέροντα. Όμως, όπως και να έχει η τέχνη αφορά όλο τον κόσμεo και ευτυχώς στην Ελλάδα είναι οικονομική και εύκολα προσβάσιμη στον κάθε ένα από εμάς.
–Πώς μπορούμε να κάνουμε τα εικαστικά και την τέχνη πιο προσιτά στον κόσμο;
Η παιδεία και η εκπαίδευση είναι το άλφα και το ωμέγα σε ότι αφορά την εδραίωση νέων συνηθειών και τον μετασχηματισμό παλαιών νοοτροπιών. Η εκπαίδευση της νέας γενιάς ξεκινά από το σχολείο και την οικογένεια, δύο πυλώνες την ελληνικής κοινωνίας που μπορούν να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Τώρα τα μουσεία αλλά και οι γκαλερί προσφέρουν εκπαιδευτικά προγράμματα με χαμηλό κόστος ή και με μηδενικό κάποιες φορές και μπορεί ένα παιδί να τα παρακολουθήσει αλλά και ένας ενήλικας. Κάποιες μέρες του μήνα τα μουσεία έχουν δωρεάν είσοδο και ξενάγηση. Το θέμα είναι πως τα σχολεία θα πρέπει να στελεχωθούν με εκπαιδευτικούς, να επανέλθει η διδασκαλία των μαθημάτων τέχνης στα λύκεια αλλά και να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας μαθημάτων τέχνης στα γυμνάσια. Οι απόψεις μου αυτές δεν αφορούν μόνο τους εκπαιδευτικούς και τα μαθήματα των εικαστικών αλλά και του θεάτρου και του κινηματογράφου. Ο πολιτισμός ανθίζει μέσα από την τέχνη και όχι από την υποβάθμιση αυτής.
–Διδάσκετε σε ειδικά σχολεία, σε παιδιά με αναπηρία. Ποια είναι η επίδραση της Τέχνης στη ζωή τους, στην υγεία τους, στην κοινωνικοποίησή τους;
Το μάθημα των εικαστικών είναι βασικό σε ότι αφορά την διδασκαλία των ατόμων με ειδικές ανάγκες και αναπηρίες. Βασικό μέλημα αποτελεί οι μαθητές να έχουν ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση αλλά και μέσα από αυτή να έχουν την ευκαιρία να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Εδώ αναφέρομαι στη δυνατότητα επιλογών για την επαγγελματική τους κατάρτιση και στην παροχή επιλογών σε σχέση με την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου. Η τέχνη επίσης, μπορεί να λειτουργήσει και ως μέσω έκφρασης συναισθημάτων, καταστάσεων και σκέψεων. Τέλος η τέχνη μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της αυτό-εικόνας των ατόμων και στην κοινωνικοποίηση τους, με το να εκθέτουν τα έργα τους, να συνεκθέτουν με άλλους καλλιτέχνες, να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε μουσειακούς χώρους. όλα αυτά που αναφέρω είναι ελάχιστα μπροστά σε αυτά μου μπορεί να προσφέρει η τέχνη σε όλους τους ανθρώπους σε όποια κοινωνική ομάδα και αν εντάσσονται.
–Η Πολιτεία παίρνει τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μπει η τέχνη στη ζωή των πολιτών και των παιδιών;
Κατά τη γνώμη μου όχι και δεν μπορώ να καταλάβω το γιατί. Έχουν δημιουργηθεί πανεπιστημιακές σχολές, τεχνών, θεάτρου κινηματογράφου αλλά δεν φτάνουν μόνο αυτές, βλέπετε τώρα τι γίνεται με τα πτυχία των ηθοποιών και τις σχολές τους. Υπάρχει το μάθημα των εικαστικών και του θεάτρου στα σχολειά αλλά τι γίνεται με το μάθημα του σχεδίου στα λύκεια και τις ελάχιστες ώρες εικαστικών στα γυμνάσια και την ανυπαρξία του μαθήματος του κινηματογράφου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Ο κινηματογράφος σήμερα διδάσκεται από καθηγητές άλλων ειδικοτήτων οι οποίοι τον εντάσσουν μέσα σε κάποιο άλλο πρόγραμμα είτε πολιτιστικό είτε σε κάποιο εργαστήριο δεξιοτήτων ή σε ότι άλλο ευφάνταστο μπορούμε να σκεφτούμε. Το ΑΠΘ έχει σχολή κινηματογράφου τώρα υπάρχει στο ΕΚΠΑ και στο ΕΑΠ γιατί οι απόφοιτοι των σχολών αυτών δεν μπαίνουν στην εκπαίδευση; Θα μπορούσαμε να μιλάμε όλη την ημέρα γι αυτά τα προβλήματα δεν ξέρω αν μπορώ να προτείνω μια κάποια λύση. Το μόνο που μπορώ να πω είναι πως η τέχνη είναι αυτή που δημιουργεί ελευθέρους, ενεργούς και σκεπτόμενους πολίτες. Αυτοί οι πολίτες είναι το μέλλον μας.
–Μιλήστε μας για τη έκθεση «Μεταχώρος» που πρόσφατα παρουσιάστηκε στη ChalkosGallery.
Είναι μια χρωματική συνέχεια της προηγούμενης έκθεσης μου που πραγματοποιήθηκε στην Chalkos Gallery το προηγούμενο έτος. Τώρα τα έργα μου εξελίχθηκαν, μεγάλωσαν σε μέγεθος και οι συνθέσεις μου οριοθετήθηκαν, οι φόρμες είναι πιο αυστηρές και πιο οργανωμένες. Το χρώμα εξακολουθεί να είναι αντιρεαλιστικό και να έχει την ίδια δυνατή ένταση. Τα έργα πραγματεύονται τον χρόνο που αφήνει τα σημάδια του μέσα στο χώρο σηματοδοτώντας την ύπαρξη του ή καλύτερα το πέρασμα του με την διάλυση της φόρμας, με τα πολλά επίπεδα του χρώματος που δίνουν την αίσθηση του ξεφτισμένου μέσα από τις πάστες και την υφή τους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο χώρος μετά τον χρόνο.
–Έχετε συνδεθεί με τον συγκεκριμένο εικαστικό χώρο;
Είμαι πολύ χαρούμενη για την πολύχρονη συνεργασία μου με την Chalkos Gallery και τον Κώστα Παρχαρίδη που μου δίνει την ευκαιρία να δείξω τη δουλειά μου και να επικοινωνήσω το έργο μου με το κοινό .
–Παράλληλα συμμετέχετε και σε μια ομαδική έκθεση στην Αθήνα στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή με τίτλο «Τραύμα». Μιλήστε μας γι’ αυτήν την ιδέα και το έργο.
Της έκθεση αυτή την επιμελείται η Νικολένα Καλαϊτζάκη από την πρώτη στιγμή λάτρεψα το θέμα. Ο μεγαλύτερος μου φόβος, το μεγαλύτερο τραύμα για εμένα είναι το ψυχικό και αυτό προσπάθησα να αποτυπώσω στο καμβά. Άρχισα να μελετώ πορτρέτα και φωτογραφίες ατόμων με ψυχιατρικές διαταραχές έκανα μια σειρά από προσχέδια και ολοκλήρωσα τέσσερα πορτρέτα. Τα τρία τα εντάξαμε στην ατομική μου έκθεση με πρωτοβουλία του Κώστα Παρχαρίδη και το μεγαλύτερο συμμετέχει στην έκθεση της Νικολένας Καλαϊτζάκη στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή
–Μπορεί η Τέχνη να γιατρέψει το Τραύμα και πώς;
Μέσα από την arttherapy και ένα οργανωμένο πρόγραμμα θεραπείας ένα άτομο μπορεί να βοηθηθεί στο να συνειδητοποιήσει το τραύμα του και να το αντιμετωπίσει. Η έννοια της θεραπείας είναι πολύπλοκη και δεν μου επιτρέπεται να την χρησιμοποιήσω. Όμως η συνειδητοποίηση του προβλήματος, και η παραδοχή είναι το πρώτο βήμα προς την αντιμετώπιση του και ναι η τέχνη μπορεί να βοηθήσει.
–Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Αποφεύγω να κάνω νέα σχέδια πριν ολοκληρώσω τα προηγούμενα. Τα όνειρά μου όμως, είναι να καταφέρω να ολοκληρώσω το επόμενο ντοκιμαντέρ μου.
.
Ευχαριστώ πολύ!
Φωτογραφικό υλικό
