|
Από τη στήλη Τηλεοπτικά Μαντάτα #22 του Γιώργου Μπαστουνά για την Κουλτουρόσουπα.
Ο “Βαρδιανός στα Σπόρκα“ αποτελεί τη νέα σειρά της ΕΡΤ, η οποία έκανε πρεμιέρα στο Ertflix σε μία αποκλειστική ημερήσια προβολή του πρώτου επεισοδίου. Η νέα αυτή μίνι σειρά κόβει το νήμα στη μυθοπλασία της ΕΡΤ, η οποία φέτος κάνει ρεκόρ νέων σειρών, μαγνητίζοντας ήδη από τα τρέιλερ τις εντυπώσεις. Είναι πολύ σημαντικό η κρατική τηλεόραση να κάνει επιτέλους βήματα προς τα μπρος, προσφέροντας στους τηλεθεατές της, πρωτότυπο και υψηλής αισθητικής περιεχόμενο.
O “Βαρδιανός στα Σπόρκα” αποτελεί ένα κλασικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, κάτι που δημιουργεί ιδιαίτερες προσδοκίες. Η επιλογή αυτού του διαχρονικού έργου πέραν του ότι φέρνει σε επαφή τον νεότερο κόσμο με σημαντικά κείμενα της λογοτεχνίας, αποτελεί ίσως ένα από τα πιο επίκαιρα έργα. Συγκεκριμένα, πραγματεύεται την αρρώστια της χολέρας, η οποία έπληξε την Ευρώπη του 1865. Φόβος για το άγνωστο, καραντίνα, αποξένωση, έρωτας, μητρική αγάπη αποτελούν τα βασικά δομικά του χαρακτηριστικά.
Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από την γρια-Σκεύω, πού μεταμφιέζεται σε άντρα και γίνεται βαρδιάνος (φύλακας) στα σπόρκα (μολυσμένα, επιχόλερα καράβια), προκειμένου να σώσει το γιο της από την χολέρα και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αυτή η ηθογραφία της εποχής παρουσιάζει με επιτυχή τρόπο την αντίδραση μίας κοινωνίας απέναντι σε μία μεταδοτική ασθένεια, κάνοντας τον παραλληλισμό με το σήμερα πιο έντονο από ποτέ.
Ήδη από το πρώτο επεισόδιο δίνεται το στίγμα της σειράς. Η σεναριακή απόδοση των Σταύρου Αβδούλου και Ειρήνης Ριτσώνη είναι ικανοποιητική, προσπαθώντας να διατηρηθεί το δραματικό και σε σημεία μυστηριακό κλίμα του κειμένου, με αρκετές δόσεις χιούμορ, που προσπαθούν να θίξουν κρίσιμες κοινωνικές πτυχές. Οι διάλογοι είναι γρήγοροι και συχνοί, διατηρώντας το ενδιαφέρον και δημιουργώντας μία ταχεία ροή. Φαίνεται η προσπάθεια εμβάθυνσης στους χαρακτήρες, διαμορφώνοντας κλασικές φιγούρες με ορισμένα σημεία καρικατούρας, που πάντως λειτουργούν θετικά στην απόδοση ορισμένων ακραίων συμπεριφορών της τότε εποχής.
Η σκηνοθεσία του έμπειρου Μανούσου Μανουσάκη κινείται στα επίπεδα, που τον έχουμε συνηθίσει. Αξιοποιεί το πλήθος των ηθοποιών, δημιουργεί σκηνές με πολύ κόσμο, που άλλοτε διατηρούν ισορροπία (βλ. προσευχή της μάνας για τη σωτηρία του γιού της)και άλλοτε ξεχειλίζουν υπερβολή (βλ. τις κραυγές μίας γυναίκας, που ο άντρας της μπήκε σε καθεστώς καραντίνας). Ο ίδιος προσπαθεί με σεβασμό στο κείμενο να αποτυπώσει τα συναισθήματα και να ξεδιπλώσει τους χαρακτήρες. Τις περισσότερες φορές τα κατάφερε, αν και μερικά σημεία έχρηζαν βελτίωσης… Άξια αναφοράς η σκηνή του διωγμού των αρρώστων, που αποτύπωσε πλήρως τους φόβους του τότε (ίσως και του σήμερα) με την αντιμετώπιση τους σαν μιάσματα!
Τα σκηνικά είναι ωραία, αναπαριστώντας ένα χωριό εκείνης της εποχής στην Σκιάθο με την ενδυματολογία να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Έχει την ατμόσφαιρα εκείνης της εποχής, φέροντας την πιο γραφική ένδυση. Αποτελεί από τις ελάχιστες -για να μην πούμε η μοναδική- σειρές εποχής, που οι ηρωίδες δεν φέρουν έντονο μακιγιάζ, γεγονός, που προσδίδει αληθοφάνεια στα πρόσωπα.
Αξιόλογη η μουσική επένδυση, η οποία θα μπορούσε να υπήρχε και σε μεγαλύτερες δόσεις, με το τραγούδι των τίτλων “Η βάρδια του χρόνου” να κερδίζει τις εντυπώσεις με την υπέροχη φωνή της Γλυκερίας, σε μουσική του Χρήστου Παπαδόπουλου και στίχους του Κώστα Μπαλαχούτη.
Από τους πρωταγωνιστές ξεχωρίζει η Ρένα Λουιζίδου, η οποία φαίνεται ικανή να σηκώσει το βάρος του κεντρικού ρόλου, με μία απόδοση μετρημένη χωρίς υπερβολές. Όμορφες εναλλαγές συναισθημάτων, που κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Ο ρόλος της έδωσε δείγματα, χωρίς όμως να έχει ξεδιπλωθεί σε όλη του την έκταση. Έκπληξη η Τζένη Καζάκου, η οποία στον ρόλο της Ρηνιώς κάνει το ντεπούτο της, με μία αξιόλογη απόδοση, που ελπίζουμε να διατηρηθεί και να επεκταθεί παρακάτω. Ταιριαστός στη συνύπαρξη και ο Γιώργος Σαββίδης στο ρόλο του γιού της Σκεύως, του Σταύρου.
Αυτό το οποίο δεν μας άρεσε και αποστέρησε από τη σειρά ένα συνολικά ικανοποιητικό αποτέλεσμα ήταν τα εφέ τα οποία χρησιμοποίησαν για την αναπαράσταση της θάλασσας στο ταξίδι του πλοίου. Σε ορισμένα σημεία φαινόταν εξαιρετικά ψεύτικο, δημιουργώντας μία πιο χαμηλού επιπέδου εικόνα.
Συνολικά, θα λέγαμε, πως η ΕΡΤ κάνει το πιο δυνατό της άνοιγμα με τον “Βαρδιανό στα Σπόρκα”. Μία σειρά, η οποία φέρει στους δέκτες μας ένα κλασικό και διαχρονικό διήγημα του Παπαδιαμάντη μέσα από μία μετρημένη και στην πλειοψηφία των στοιχείων επιτυχή απόδοση.
Το καταπληκτικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, σε σκηνοθεσία του Μανούσου Μανουσάκη, «ζωντανεύει» στη μικρή οθόνη με μια μίνι σειρά εποχής 4 επεισοδίων και θα μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 22:00 και σε επανάληψη κάθε Παρασκευή, στις 19:00.
Φωτογραφικό υλικό