|
Είδε η Πίτσα Στασινοπούλου και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
Όταν πριν δυο χρόνια έσκασε στο βαλτωμένο τηλεοπτικό τοπίο το… πολύβουο «μελίσσι», είναι γεγονός ότι τάραξε τα στάσιμα νερά με μια δυνατή μυθοπλασία εποχής, με νέα ταλαντούχα πρόσωπα στο γυαλί, με προσεγμένη παραγωγή, με κινηματογραφικά εξωτερικά γυρίσματα κι ήταν αναμενόμενο να κερδίσει με το «καλησπέρα» τη μέγιστη απήχηση από ένα κοινό που είχε μπουχτίσει τις ίδιες γλυκανάλατες σάχλες από τις ίδιες ανακυκλώσιμες επί χρόνια μούρες, μέσα στους τέσσερεις τοίχους ενός σπιτιού, που απλά άλλαζε το ντεκόρ κι η θέση του καναπέ ως επίκεντρο «δράσης»…
Τούτο το πολυπρόσωπο σήριαλ των «καινουργιοφερμένων» είχε από τα πρώτα επεισόδια ακόμη, καταιγιστικές εξελίξεις, απίθανες ανατροπές, γρήγορους ρυθμούς, εξαιρετικές πρωταγωνιστικές ερμηνείες, ατμοσφαιρικά πλάνα, νοσταλγικό άρωμα του ΄50-΄60, κεντρίζοντας ως «άγριες μέλισσες» με το κεντρί τους το έντονο ενδιαφέρον πληθώρας τηλεθεατών και κατακτώντας δικαιωματικά την κορυφή της τηλεθέασης που κράτησε σταθερά τα δύο χρόνια προβολής…

Ωστόσο, για να εξομολογηθώ την αμαρτία μου προσωπικά, από ένα σημείο και μετά προς τα τέλη του πρώτου κύκλου και εμβόλιμα στη διάρκεια του δεύτερου, εντόπισα αρκετά στοιχεία υπερβολής με καταστάσεις τραβηγμένες, αδικαιολόγητη έλλειψη αληθοφάνειας σε σκηνές, κάποιες άτεχνες ερμηνείες σε περιφερειακούς ρόλους κι ένα χαοτικό «μπουρδούκλωμα» στην πλοκή βγάζοντας συνεχώς «λαγούς απ’ το καπέλο» με νέα πρόσωπα και νέες ιστορίες που διασπούσαν τη συνοχή, πράγματα που σταδιακά με ψιλοκούρασαν… Το παράδοξο όμως ήταν ότι παρά την όποια κούραση και την ίδια στιγμή που έκρινα αυστηρά, δεν έπαψα να το παρακολουθώ, με μια αίσθηση «εξάρτησης» από τους ήρωες που πια είχα δεθεί μαζί τους, μου έγιναν οικείοι και νοιαζόμουν για τις τύχες τους, τις οποίες οι σεναριογράφοι φρόντιζαν να φέρνουν… τα πάνω- κάτω, μη αφήνοντας κανέναν σε ησυχία! Είναι αυτό που λέμε «κόλλημα» και δύσκολα εξηγείται με την ψυχρή λογική…

Φτάνοντας φέτος στον τρίτο κύκλο που χρονολογικά διαδραματίζεται στην επταετία της δικτατορίας και κουβαλώντας στο μυαλό τις ανωτέρω ενστάσεις, ομολογώ ότι όσο περίεργη ήμουν για τις εξελίξεις, άλλο τόσο ήμουν επιφυλακτική για τις «παγίδες», δεδομένου επιπλέον ότι κανένα σήριαλ μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να καταπιαστεί με τη συγκεκριμένη περίοδο… κι όταν λέω «καταπιαστεί» δεν εννοώ να την τοποθετήσει ως φόντο στο βάθος για να σηματοδοτήσει την ιδιαιτερότητα εκείνων των επτά σκοτεινών χρόνων με τους ήρωες αμέτοχους σε πολιτική δράση, όπως πχ στο πρόσφατο σήριαλ της ΕΡΤ «Τα καλύτερά μας χρόνια», που αφορά σε ανάλαφρη ηθογραφία εποχής… Εννοώ κάποιο σήριαλ που να εμπλέξει τη χούντα στην μυθοπλασία με κυρίαρχο ρόλο ώστε να αποτελεί το επίκεντρο της πλοκής και οι ήρωες να μετέχουν ενεργά στα πολιτικά δρώμενα με τις ζωές τους εξαρτημένες από το καθεστώς… κάτι παρόμοιο δεν θυμάμαι να τόλμησε κανείς τηλεοπτικά μέχρι στιγμής! Πιθανόν επειδή τα γεγονότα αφορούν στην πρόσφατη ιστορία με ζωντανούς μάρτυρες και ουδείς επιθυμεί να ξυπνά φοβερές μνήμες, να ξύνει πληγές που για κάποια θύματα ίσως δεν επουλώθηκαν, να αναζωπυρώνει διχαστικά πάθη, επιλέγοντας τη βολική για κάποιους και ευεργετική για άλλους λήθη…

Να όμως που οι «Άγριες μέλισσες» το τόλμησαν χωρίς να φοβηθούν το ρίσκο σε καιρούς με δύο σημαντικές ιδιαιτερότητες: κατά πρώτον ότι έχουν πλέον εκλείψει οι σαφείς διαχωριστικές γραμμές στην πολιτική ιδεολογία, έχει εκφυλιστεί η καθαρότητα της κομματικής ταυτότητας, η νέα γενιά οδεύει σε μια ισοπεδωμένη «απολιτίκ» εποχή τεχνολογίας και τα τότε πάθη για τον σημερινό νεαρό τηλεθεατή που δεν τα έζησε, μοιάζουν πολύ μακρινά, ανοίκεια, παράδοξα, ίσως και «γραφικά», που μεγάλη μερίδα προσπερνά αδιάφορα ως κάτι που δεν την αφορά… Η δεύτερη άκρως σημαντική ιδιαιτερότητα των σύγχρονων καιρών και ως συνέπεια της προηγούμενης διαπίστωσης, είναι η αναβίωση του εθνικισμού- φασισμού, που βέβαια πάντα βρίσκει πρόσφορο έδαφος σε ταραχώδεις περιόδους κρίσης αξιών με ανύπαρκτο «αντίπαλο δέος», να αλωνίζει ανενόχλητα στην «απολιτίκ» γενιά του κομπιούτερ…

Δύο παράμετροι που καθιστούν το εγχείρημα των σεναριογράφων «ριψοκίνδυνο» από διάφορες οπτικές, καθώς ένα ποσοστό ανίδεων περί δικτατορίας ή αδιάφορων πολιτικά κυρίως νεώτερης ηλικίας, ενδέχεται να στρέψει την πλάτη… ένα ποσοστό επίσης δεξιών και το σύνολο των κάθε λογής φασιστοειδών, θα πράξει υποθέτω το ίδιο (στην πιο νηφάλια εκδοχή)… δεν αποκλείεται ακόμη και ένα σημαντικό ποσοστό φανατικών του σήριαλ που είχαν συνηθίσει μια διαφορετική ως τώρα θεματολογία, συναντώντας την πολιτική δράση να αποτραβηχτούν ή άλλοι με πιο προσωπικά βιώματα να νιώσουν όντως το ξύσιμο πληγών ή κάποιοι να αισθανθούν απλά ψυχοπλάκωμα από τις ζοφερές μνήμες και να προτιμήσουν τη βολική λήθη, επιλέγοντας ελαφρά ψυχαγωγία για «ξέδωμα»… Ωστόσο το σοβαρό ρίσκο δεν αφορά φυσικάστις πιθανές επιπτώσεις στην τηλεθέαση, αλλά στον χειρισμό συγγραφικά και σκηνοθετικά ενός θέματος καυτού και συνάμα άκρως επίκαιρου που κανείς δεν τόλμησε να αγγίξει ακριβώς για να μη καεί…διότι άλλο η πραγματική Ιστορία κι άλλο η οπτική που επιλέγει κανείς να την αφηγηθεί, με κίνδυνο πάντα να ξεφύγουν οι λεπτές ισορροπίες είτε από ελαφρότητα είτε από σκοπιμότητα, καιτα ιστορικά γεγονότα να παραποιηθούν ή ακόμα χειρότερα να ηρωποιηθεί το καταδικαστέο…

Παρακολουθώντας δυο βδομάδες τώρα τα πρώτα επεισόδια με τη χούντα στο προσκήνιο και την άμεση εμπλοκή βασικών ηρώων, διαπίστωσα με ανακούφιση τον πολιτικό χειρισμό να κινείται σε σωστά μονοπάτια με τη δέουσα προσοχή, με πειστική αληθοφάνεια, έντιμες προθέσεις χωρίς καμιά ιστορική παραποίηση,με οπτική δικαίωσης των αγνών ιδεολόγων- θυμάτων από διεστραμμένους φασίστες – εγκληματίες κι αυθόρμητα απέδωσα τα εύσημα στο τόλμημα! Θεωρώντας βέβαιο ότι οι σεναριογράφοι, πέραν του επαγγελματισμού, αναλογίζονται προφανώς την κρίσιμη ευθύνη που επωμίζονται σε μια εποχή που ο φασισμός ξανασηκώνει κεφάλι και (όσο αδόκιμος κι αν είναι εν προκειμένω ο όρος)μόνο ως οξύμωρα «ευτυχή» θα χαρακτήριζα τη δεδομένη συγκυρία προβολής…

Γιατί όσα παθιασμένα κηρύγματα κι αν ακούγονται εναντίον του τέρατος, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με τη δύναμη της μυθοπλασίας, της εικόνας, της ρεαλιστικής δραματοποίησης του πλέον αποκρουστικού προσώπου της δικτατορίας, υπενθυμίζοντας στους πάντες και κυρίως αποκαλύπτοντας στα φασιστοειδή υπολείμματα που δεν έζησαν τον ζόφο, ΤΙ ΕΣΤΙ φασισμός σε όλο το τραγικό μεγαλείο του! Όχι με φιλολογικά μπλα- μπλα, πολιτικά τσιτάτα και σηκωμένο δάχτυλο, αλλά με πραγματικά ιστορικά γεγονότα μέσα από τις ζωές κάποιων ηρώων, σχεδόν καθημερινά στην οθόνη κάθε σπιτιού και μέσα από ένα σήριαλ ευρύτατης αποδοχής από πολυπληθές κοινό…Γι αυτό τόνισα ιδιαίτερα την ευθύνη των συντελεστών, που με το φετινό εγχείρημα υπερβαίνει την όποια καλλιτεχνική διάσταση και αποκτά βαθύτερη κοινωνική- πολιτική σε ένα Μέσο τρομακτικής εμβέλειας- επιρροής, επιτελώντας κατ’ ουσίαν μέσα από ένα σήριαλ κοινωνικό έργο…

Στις παρούσες τραγικές συγκυρίες αναβίωσης του φασιστικού τέρατος, το να προβάλλεις ευρέως τα δεινά του καταφέρνοντας να αφυπνίσεις έστω και ελάχιστες ναρκωμένες συνειδήσεις, λειτουργεί ως η πλέον αποτελεσματική «παιδεία» και προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στο παντοδύναμο αμαρτωλό Μέσο της προπαγάνδας και της ευτέλειας, να «εξιλεωθεί» εν μέρει για τα κρίματά του…

Συγχαίρω τους σεναριογράφους καταρχάς για την τόλμη και εύχομαι ειλικρινά να παραμείνουν μέχρι τέλους στο σωστό δρόμο από κάθε άποψη, γιατί τα χωράφια που μπήκαν είναι σπαρμένα νάρκες και… προσοχή!
..
Ακολουθήστε το Kulturosupa.gr στα social media
..