Είδε ο Γιώργος Τοκμακίδης και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
Εν Συντομία «Αρχοντική» Εισαγωγή:
Ανέκαθεν, η διεκδίκηση των πνευματικών δικαιωμάτων ενός έργου ήταν ζήτημα ζωτικής σημασίας για καλλιτέχνες και ενδιαφερόμενους της εκάστοτε τέχνης. Στη σύγχρονη εποχή παρατηρείται ένας αγώνας δρόμου για το ποια εταιρεία θα καταφέρει να διατηρήσει την πνευματική της περιουσία και κατ’ επέκταση τις εισπράξεις και τα κέρδη της μέσα από την εκμετάλλευση αυτής υψηλά. Το φαινόμενο διακρίνεται πιο έντονα στη βιομηχανία του κινηματογράφου, που είναι εκ φύσεως χώρος συναλλαγής τέχνης.
Η περίπτωση μας φέρνει στο προσκήνιο το καθολικό έργο επικής φαντασίας του Τζόν Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν με χαρακτηριστικό τίτλο: «Ο Άρχοντας Των Δαχτυλιδιών». Η απευθείας κλασική λογοτεχνική σειρά δημιούργησε ένα ρεύμα που δε θα σταματούσε στις σελίδες του βιβλίου, αλλά θα έφθανε στην ασημένια οθόνη. Πράγματι, το έκανε, και με εξαιρετική επιτυχία υπό την σκηνοθετική καθοδήγηση του Πήτερ Τζάκσον! Για να μην μακρηγορούμε, τα πνευματικά δικαιώματα των βιβλίων και των ταινιών έφθασαν να ανήκουν στην ευρεία κυριότητα της εταιρείας παραγωγής της «Warner Brothers», μέσα από τη συγχώνευσητης με την θυγατρική της εταιρείας «New LineCinema».
Μετά την ολοκλήρωση της κινηματογραφικής τριλογίας του βιβλίου: «Το Χόμπιτ» και τα μετριοπαθή σχόλια, η εταιρεία παρέμεινε κάπως αδρανής. Σε λιγότερο από μία δεκαετία, η εταιρεία «Amazon» εισήλθε δυναμικά στον κινηματογραφικό και τηλεοπτικό χώρο, με αποτέλεσμα να πετύχει να καταλάβει μέρος της πνευματικής περιουσίας του Τόλκιν. Το κομμάτι που ανέλαβε δεν ήταν σοβαρής σημασίας, αλλά της έδωσε την ευκαιρία να αποπειραθεί να κυκλοφορήσει τις δικές της ιστορίες στον κόσμο της «Μέσης Γης».
Το αποτέλεσμα ήταν το λιγότερο απογοητευτικό, σε βαθμό προσβλητικό με τη σειρά «Άρχοντας Των Δαχτυλιδιών: Τα Δαχτυλίδια Της Δύναμης». Μπορεί η αποτυχία της σειράς να ήταν πλήρης, αλλά η «Warner Brothers» είχε να αντιμετωπίσει πέρα από αυτό τον νέο και χλιαρό διεκδικητή, και τον ίδιο τον χρόνο! Αν δεν προέβαινε στην κυκλοφορία μίας νέας ταινίας του σύμπαντος αυτού, θα έχανε τα δικαιώματα που είχε επί της περιουσίας της. Δόθηκε η εντολή λοιπόν για την άμεση παραγωγή μίας καινούργιας κινηματογραφικής ιστορίας, αφενός για να διατηρήσει τα δικαιώματα της, αφετέρου για να απαντήσει στην αντίπαλη πλευρά.
Με αυτό τον τρόπο φθάνουμε στην προκειμένη ταινία που θα μιλήσουμε σήμερα. Ο λόγος της παραγωγής της είναιάτιμος και κυνικός, αλλά πάμε να δούμε, αν το τελικό αποτέλεσμα καταφέρνει να ξεφύγει των πλάνων και των σχεδίων των δημιουργών του. Ο λόγος για την άνιμε ταινία με τίτλο: «Ο Άρχοντας Των Δαχτυλιδιών: Ο Πόλεμος Των Ροχίριμ».
Πλοκή;
Βρισκόμαστε στη Μέση Γη περίπου 183 χρόνια πριν τα γεγονότα του Πολέμου του Δαχτυλιδιού. Η κόρη του βασιλιά του Ρόχαν, Ήρα, δέχεται πρόταση γάμου από τον παιδικό της φίλο Γούλφ. Ο πατέρας της Ήρας, βασιλιάς Χέλμ δεν πιστεύει στα αγνά κίνητρα του πρίγκιπα και θεωρεί ότι ο πατέρας του Γούλφ, Φρέκα θέλει να αφομοιώσει το βασίλειο του στη δική του κυριαρχία. Το σχέδιο του βγαίνει στο φως και οι δύο άνδρες λύνουν τις διαφορές τους με παραδοσιακή πάλη. Ο Χέλμ θα σκοτώσει πάνω στη μονομαχία τον αντίπαλο του και ο Γούλφ θα ορκιστεί εκδίκηση. Η Ήρα θα κληθεί να αναλάβει ρόλους που ξεπερνούν την ιδιότητα της ως πριγκίπισσα και μέσα σε ένα κλίμα πολέμου, εκδίκησης, αυτοθυσίας και πολιορκίας να οδηγήσει τον λαό της στη σωτηρία.
Πίσω από τις κάμερες:
Το στούντιο παραγωγής αποφασίζει να ακολουθήσει τα γραφικά της ιαπωνικής αισθητικής των «anime» για την τελική εικόνα της ταινίας του, και επιλέγει τον Κέντζι Καμιγιάμα για να αναλάβει αυτό το εγχείρημα. Ο συγκεκριμένος δημιουργός είναι υπεύθυνος για τη μεταφορά αρκετών ιστοριών από τον αμερικάνικο κινηματογράφο σε ταινίες μορφής «anime». Το μεγάλο άνοιγμα έγινε όταν δόθηκε το «πράσινο φως» από μεριάς της «Disney» σε Ιάπωνες καλλιτέχνες και «anime»στούντιο να κυκλοφορήσουν τις δικές τους ιστορίες για το σύμπαν του «Πολέμου Των Άστρων». Η συγκέντρωση αυτών των ανεξάρτητων ολιγόλεπτων επεισοδίων ονομάστηκε: «StarWars: Visions» (2021-),με το αντίστοιχο του Καμιγιάμα να ανοίγει τη σειρά και να θέτει ρυθμό και σε βαθμό τον τόνο.
Με αυτή τη συμμετοχή και συνεργασία στο βιογραφικό του, ο δρόμος του ήταν προκαθορισμένος σχεδόν. Το επόμενο ζήτημα ήταν η επιλογή ιστορίας από τον πλούσιο κόσμο της «Μέσης Γης». Ο σκηνοθέτης αφήνει κατά μέρους τις «μεγάλες» ιστορίες και καταλήγει σε κάτι πιο ανθρώπινο, πιο προσγειωμένο. Αντλεί έμπνευση από το βιβλίο με τίτλο: «Οι Χαμένες Ιστορίες» (TheLostTales), που έγραψε σαν προσχέδιο ο Τόλκιν και εξέδωσε ο γιος του. Η συγκεκριμένη ιστορία έχει περισσότερα μεσαιωνικά στοιχεία, παρά φανταστικά, καθώς η σύγκρουση συντελείται στα πλαίσια μίας εσωτερικής διαμάχης ενός ανθρώπινου βασιλείου. Βέβαια, ο Κέντζι Καμιγιάμα έχει την κατεύθυνση να μεταφέρει μία ιστορία που ανήκει στον κόσμο της «Μέσης Γης» του Πήτερ Τζάκσον και αυτό ακριβώς κάνει με προσθήκες γνώριμων τοποθεσιών και πλασμάτων.
Ο δημιουργός, πιστός στην τέχνη του αποδίδει μία τρισδιάστατη τελική εικόνα διατηρώντας έναν μετριοπαθή «anime» τόνο και ύφος. Οι χαρακτήρες δεν είναι υπεράνθρωποι, οι κινήσεις τους δεν είναι υπερβολικές και ο τελικός σχεδιασμός παρουσιάζεται «φυσιολογικός», κρατώντας μόνο επιμέρους στοιχεία του ιαπωνικού σχεδίου. Το αποτέλεσμα αυτό καθ’ αυτό τώρα παρουσιάζει ορισμένα μειονεκτήματα. Υπάρχουν σεκάνς, οι οποίες καλύπτονται από μία αμηχανία κινήσεων των τρισδιάστατων μοντέλων και υπογραμμίζονται από μία καθυστέρηση, όταν συμβαδίζουν με τον περιβάλλοντα χώρο. Συνεπώς, αυτές οι σκηνές διακόπτουν την οπτική γενική αρμονία και είναι κάπως τραχιές στο μάτι. Βέβαια, αποτελούν μεμονωμένα κομμάτια ή μέσα από τη θέαση σταματούν να ενοχλούν και το μάτι τα συνηθίζει, όσο η πλοκή προχωράει προοδευτικά.
Μπροστά από τις κάμερες:
Έχει ήδη προαναφερθεί ότι κύριος στόχος των συντελεστών ήταν να υπάρχει απτή και ξεκάθαρη σύνδεση με την αυθεντική τριλογία. Αυτός είναι και ο λόγος που επιστρέφει η Μιράντα Ότο. Η ηθοποιός είχε ερμηνεύσει τον χαρακτήρα της «Εόγουιν», της πολεμίστριας, υπερασπίστριας του Ρόχαν. Ο χαρακτήρας της είναι ο αφηγητής της ιστορίας και ταιριάζει απόλυτα, αφού εξιστορεί την πορεία μίας μαχήτριας. Ο Μπράϊαν Κόξ προστίθεται στην οικογένεια της «Μέσης Γης» και δίνει τη στεντόρεια του φωνή στον βασιλιά Χέλμ. Ο χαρακτήρας του γράφτηκε από τον Τόλκιν και μέσα από την τραγωδία του σχεδιάστηκε η μυθολογία όλου του λαού του. Δεν είναι ο πρωταγωνιστής, αν και κλέβει την παράσταση και την ταινία ολόκληρη κάθε φορά που εμφανίζεται.
Μιλώντας για πρωταγωνιστές, αυτή θα ήταν η «Ήρα» (Hera), της οποίας η φωνή έρχεται από την ηθοποιό Γκάϊα Γουάιζ. Ο χαρακτήρας της δεν κατονομάζεται στο βιβλίο, και αν και υπαρκτός στη μυθολογία δεν γνωρίζουμε την τύχη της. Αυτό σημαίνει ότι η συγγραφή της αποδίδεται αποκλειστικά στους σεναριογράφους. Η σύγχρονη ιστορία έχει αποδείξει ότι η εισαγωγή γυναικείας πρωταγωνίστριας σε ανδροκρατούμενες ιστορίες είναι αυτοσκοπός και γίνεται με επιτηδευμένο τρόπο. Ευτυχώς, ο χαρακτήρας της «Ήρας», αν και φέρει ορισμένα χαρακτηριστικά σύγχρονης πρωταγωνίστριας, γλιτώνει τον εαυτό της και την ταινία. Το κλειδί είναι η ερμηνεία της Γουάιζ, η οποία φέρνει την τεχνογνωσία της ηρωίδας της, η οποία διαθέτει δεξιότητες του μέσου μαχητή του Ρόχαν, αλλά δεν ξεχνά την ευθραυστότητα της.
Καταλυτικός επίλογος:
Αν κάποιος φανταζόταν ποτέ ότι ο «Άρχοντας Των Δαχτυλιδιών» θα γινόταν μετά από είκοσι και πλέον χρόνια «anime»ταινία, θα λέγαμε πως αρέσκεται υπερβολικά στις «anime»ταινίες, και κάτι τέτοιο δε δύναται να πραγματοποιηθεί. Τελικά συνέβη! Δεν είναι μία εύκολη απόφαση να πάρει κανείς, καθώς η αισθητική που εισήγαγε αριστοτεχνικά ο Πήτερ Τζάκσον στις ταινίες του ανήκει αποκλειστικά στον ίδιο και την ομάδα του. Το «anime»είναι καινούργιο για τα μέτρα και τα σταθμά του «Άρχοντα Των Δαχτυλιδιών», αλλά σα γραφικό μέσο υφίσταται για πολλές δεκαετίες. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι αυτός ο κόσμος προσαρμόζει το μέσο που θα τον επικοινωνήσει στο κοινό, δεν προσαρμόζεται. Είδαμε τι συνέβη όταν μετέβηκε στην τηλεόραση, μία κολοσσιαία και παταγώδη αποτυχία παρά τα εκατοντάδες εκατομμύρια που ξοδεύτηκαν, σπαταλήθηκαν στην πορεία. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως εξισώνουμε τις δύο απόπειρες για νέους ορίζοντες. Η ταινία μας: «Ο Πόλεμος Των Ροχίριμ» αποτελεί μία προσπάθεια σε δοκιμή, η εταιρεία παραγωγής είτε θα παύσει την πρωτοβουλία, είτε θα την συνεχίσει. Με μία πιθανή συνέχεια, οι προσδοκίες ολότελα θα αυξηθούν, με αποτέλεσμα η προσέγγιση να έχει επιτακτική ανάγκη να αποσαφηνιστεί και ένα συγκροτημένο όραμα να διαμορφωθεί.
Θα έβαζα πρωτίστως αρχοντικά, αλλά μήτε διαφωνώντας, μήτε συμφωνώντας ένα 7,1/10 για αυτό το νέο πείραμα.