Γάλα… νοσταλγίας και λογοτεχνικής απόλαυσης! Διαβάσαμε & σχολιάζουμε.
Διάβασε και σχολιάζει η Μαρία Διαμαντοπούλου.
Τον Κώστα Ακρίβο τον είχα γνωρίσει λογοτεχνικά με το «Πανδαιμόνιο». Ένας νεκρός μοναχός στο Άγιο Όρος, μια ολοκληρωμένη αστυνομική-και όχι μόνο- ιστορία, βαδίζοντας ίσως στα χνάρια του Έκο. Δεν έτυχε να διαβάσω άλλο βιβλίο του, μέχρι που έφτασα στο νέο του, το «Γάλα Μαγνησίας», που μου υπενθύμισε οδυνηρά το σφάλμα μου. Κακώς, κάκιστα τον είχα χάσει!
Ας τα πάρουμε από την αρχή: πρόκειται για ένα μυθιστόρημα άκρως νοσταλγικό, σκανδαλιάρικο, αλλά και με βαθύτατη έμμεση κοινωνική κριτική. Δύο παράλληλες πραγματικότητες που τέμνονται σε ένα σημείο τραγικό και καθοριστικό για τους ήρωες, αλλά και για μας. Στο Βόλο του 1975, μια παρέα εφήβων, που οι οικογένειές τους ανήκουν στους μη προνομιούχους, εισάγονται στο οικοτροφείο της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος, ώστε να μπορέσουν να σπουδάσουν στο Γυμνάσιο. Φαντάζεστε, βέβαια, το κλίμα που επικρατεί εκεί: βαθύτατος συντηρητισμός, πειθαρχία αυστηρή και κανόνες απαράβατοι, ωράρια, θρησκοληψία και πλύση εγκεφάλων, ανελέητος εκφοβισμός και αυστηρή ιεραρχία.. Δεν την παλεύεις, αν δεν έχεις καλή παρέα, φιλαράκια συνένοχα στο έγκλημα-μεταφορικά ή μήπως όχι; Οι τέσσερεις φίλοι, ζουν την πορεία τους προς την ενηλικίωση, τα πιο όμορφα νεανικά τους χρόνια μες την ιδρυματική μιζέρια; Όχι βέβαια, διότι ως γνωστόν όσο πιο ασφυκτικά τα μέτρα καταστολής, τόσο πιο δυναμική η αντίδραση! Ο αριστεροπόδαρος Ζερβής, Μικ (φτυστός με το είδωλό του, τον Μικ Τζάγκερ),ο Αχχιλάκος ,ο Μπράσκας με την ψαρίσια μούρη επιβιώνουν χάρη στην ανυπακοή τους, τη νεανική τους τρέλα (δείγμα ψυχικής υγείας σε τέτοιες συνθήκες) και την ανακατωσούρα της εποχής. Μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα, ωριμάζουν, ερωτεύονται, κάνουν πλάκες και γίνονται άντρες. Θα θύμιζε λίγο τη λογοτεχνική βερσιόν νοσταλγικών ταινιών εφηβείας και ενηλικίωσης, αν δε συνέβαινε ένα τραγικό γεγονός: ο πνιγμός του Σώτου, του βοηθού των ιθυνόντων και μεγίστου «καρφιού»!
Ο Σώτος είναι αντιπαθής, αλλά ο θάνατός του συγκλονίζει. Η υπόθεση περιπλέκεται, όταν η παρέα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Κάποιος τους είδε μαζί με το θύμα, λίγο πριν το μοιραίο. Οι ζωές τους αλλάζουν για πάντα και χρόνια μετά ο ένας από αυτούς προσπαθεί να καταλάβει τι πραγματικά συνέβη. Άραγε, η μνήμη μας είναι εγγύηση της αλήθειας ή ο καθένας μας βιώνει τη δική του προσωπική αλήθεια, όπως τον βολεύει; Τολμάμε να την παραδεχτούμε, να την αντικρύσουμε κατάματα και να βιώσουμε την κάθαρση; Σ’ αυτό το σημείο, θα ήθελα να σταθώ και στον ευφυέστατο τίτλο: «Γάλα μαγνησίας» είναι τόσο το γνωστό καθαρτικό, όσο και το γάλα που προέρχεται από την περιοχή της Μαγνησίας, του Βόλου, όπου διαδραματίζεται η υπόθεση! Τελικά, θα επέλθει αυτή η κάθαρση των ηρώων ή όχι;
Διαβάστε το: Αν σας αρέσουν οι νοσταλγικές ιστορίες εφηβείας, με μπόλικο χιούμορ, αμηχανία, αθωότητα, αλλά και ερωτισμό ,που θα θύμιζε μια ιστορία της «Γρανίτας από Λεμόνι», αν παράλληλα δεν ήταν και μια έμμεση κοινωνική καταγγελία. Οι έφηβοι πρωταγωνιστές δεν είναι ξέγνοιαστα αμερικανάκια, αλλά παιδιά μη προνομιούχα, που βιώνουν την αμήχανη και στερημένη εποχή των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης. Όπως και οι ίδιοι, έτσι και η χώρα προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της, να ενταχθεί στον δυτικό κόσμο και να προχωρήσει. Παιδουπόλεις-ορφανοτροφεία, στέρηση, καταπίεση και αυστηροί ταξικοί διαχωρισμοί πρωταγωνιστούν, δίνοντας στο βιβλίο μια έντονα μελαγχολική και σκοτεινή νότα. Γλυκόπικρη η γεύση που σου αφήνει τελικά!
Μη το διαβάσετε: αν ψάχνετε μια καθαρά αστυνομική ιστορία, που δεν ξεφεύγει από τα στεγανά του ανάλογου λογοτεχνικού είδους. Ναι μεν μια πιθανή εγκληματική ενέργεια είναι στο κέντρο της αφήγησης, αλλά δεν είναι η ουσία, παρά ο καταλύτης, η αφορμή να ειπωθούν άλλα… Αυτή ακριβώς είναι και η γοητεία του συγκεκριμένου βιβλίου!
.
.
Βαθμολογία :
4,1/5
.
Κώστας Ακρίβος, «Γάλα μαγνησίας» – Εκδόσεις Μεταίχμιο
Φωτογραφικό υλικό