Από Ρένα Καλπάκη
Πόσα πράγματα μπορεί να γνωρίζει κάποιος για τον πολιτισμό του Θιβέτ; Η τέχνη και συγκεκριμένα ο χορός, είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να το μάθει. Και μια τέτοια ευκαιρία μας δόθηκε το απόγευμα του Σαββάτου 10 Μαΐου στο ChristmasTheatre, που παρά το ζεστό ακόμη ήλιο του απομεσήμερου, μπορέσαμε να εισδύσουμε σε μυστικιστικά πνευματικά μονοπάτια.
Σαμπάλα στην πνευματική παράδοση του Θιβέτ, είναι ένας θείος τόπος ευδαιμονίας, η πύλη μεταξύ ψυχής και ύλης. Με βασικό όχημα το χορό, με τη βοήθεια της μουσικής, του φωτός αλλά και της σιωπής, οι χορευτές δημιούργησαν μία τελετουργία αισθήσεων με έντονους συμβολισμούς με στόχο τη βαθύτερη κατανόηση του ανθρώπου και της πνευματικής του πορείας.
Καθώς ο Βουδισμός επηρεάζει σχεδόν τα πάντα στη Θιβετιανή ζωή, ο χορός δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Το ερώτημα που γεννάται εδώ είναι πώς οι θεατές που οι περισσότεροι από εμάς δεν είμαστε μυημένοι σε αυτή τη φιλοσοφία ζωής, μπορούμε να κατανοήσουμε μία τέτοια παράσταση. Ως γνωστόν μία τέχνη όπου τα λόγια δίνουν τη θέση τους στην κίνηση του σώματος και τη μουσική, μπορεί να γίνει κοινωνός μηνυμάτων που δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε. Τα σύμβολα άλλωστε που χρησιμοποιήθηκαν, όπως το κοχύλι, το πουλί, ο χαρταετός, μπορούν να ερμηνευτούν από τον καθένα με διαφορετικό τρόπο. Σίγουρα όμως θα δώσουν τροφή για σκέψη και συναίσθημα.
Αυτό που σίγουρα δεν περνάει απαρατήρητο στην παράσταση είναι η επιμονή του ανθρώπου να δείχνει ψηλά, παρά το τίμημα που καλείται βίαια να πληρώσει γι’αυτό. Η επιμονή του ανθρώπου για ηθική και πνευματική ανάταση, ακόμη και με τίμημα της ζωής του. Είναι κάτι που μας κάνει κοινωνούς στην πανανθρώπινη έννοια της λέξης «άνθρωπος» πλησιάζοντας πολύ την εκδοχή της αρχαιοελληνική της ετυμολογίας: άνω+θρώσκω, δλδ το ον που κοιτάζει μπροστά.
Η αντίληψη της αίσθησης του χρόνου και της σιωπής φαίνεται ότι είναι διαφορετική στη Θιβετιανή κουλτούρα, καθώς δεν ήταν λίγες οι στιγμές που ο χορός τελούνταν χωρίς την ύπαρξη μουσικής δίνοντας την αίσθηση ότι παρακολουθείς πρόβα υπό τις ομιλίες των εργαζομένων του θεάτρου ή κάποιου κινητού που πάντα κάποιος θα ξεχάσει ανοιχτό. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε το 10λεπτο περίπου στο τέλος που οι χορευτές εμφανίζονταν με πανέρια στη σκηνή σαν να σπέρνουν τη γη.
Αρκετοί αναρωτιόντουσαν τι κάνουν και πόσο θα κρατήσει αυτό, μέχρι την αποκάλυψη τις ιερής μαντάλα. Εκπληκτικοί σχηματισμοί από υποτιθέμενους κόκκους άμμου, οι οποίοι διαλύθηκαν σε ελάχιστα δευτερόλεπτα από τους χορευτές αμέσως μετά σε ένα συγκλονιστικό φινάλε!
Δημιουργία και καταστροφή, ο κύκλος της ζωής σε μία σκηνή που γίναμε στο τέλος όλοι συμμέτοχοι καλώντας μας επάνω για να πάρουμε μαζί μας ενθύμια της μαντάλα. Ένα τοπίο αναγέννησης που δύσκολα θα αφήσει κάποιους ασυγκίνητους.
