Από τον Οδηγό ΕυΖωή(ι)ας! της Ζωής Οικονόμου.
Δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέραιος πολιτισμός στον τόπο μας.
Κάρολος Κουν
Σήμερα θα μιλήσουμε για το ρόλο που παίζει το θέατρο στην ψυχική μας υγεία. Το θέατρο είναι ένα μέσο που μας επιτρέπει να απελευθερωθούμε, να εκφραστούμε, να νιώσουμε. Το θέατρο λοιπόν έχει εκτός από ψυχαγωγικό και πολύ έντονο ψυχοθεραπευτικό ρόλο.
‘’Η τέχνη δεν είναι ο καθρέπτης που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα, αλλά η σφύρα που τη διαμορφώνει’’., όπως είπε και ο Μπρέχτ. Ένα έργο τέχνης καταπνίγει τις κοινωνικές διακρίσεις, σύμφωνα με τον Μπρέχτ και δημιουργεί ένα καθολικά ανθρώπινο σύνολο. Μέσα από την τέχνη το άτομο καταφέρνει να γίνει μέρος ενός συνόλου , στο οποίο μπορεί να νιώσει ολοκληρωμένο.
«Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας.» είπε ο Κάρολος Κουν και συμπλήρωσε πως «μόνος ο καθένας είναι ανήμπορος, μα μαζί ίσως και κάτι να μπορέσουμε να κάνουμε. Το θέατρο ως μορφή Τέχνης, δίνει την δυνατότητα να συνδεθούμε, να συγκινηθούμε,ν’ αγγίξουμε ο ένας τον άλλον, να νιώσουμε μαζί μια αλήθεια. Για αυτό διαλέξαμε το θέατρο σα μορφή εκδήλωσης του ψυχικού μας κόσμου.»
Το θέατρο χάρη στη γοητεία και την καθηλωτική του δύναμη μπορεί να δημιουργήσει συναισθήματα, να μεταδώσει μηνύματα και να ενεργοποιήσει τον θεατή. Το θέατρο είναι μια ζωντανή, βιωματική τέχνη που μπορεί να αναδείξει αξίες. Πρόκεται για μια μορφή τέχνης που εμπεριέχει πολλές άλλες τέχνες μέσα της.’’Όταν οι τέχνες έχουν γιορτή, τότε γίνεται θέατρο’’, έλεγε ο Γκαίτε.
Η θεατρική πράξη καταφέρνει να καλλιεργήσει τον θεατή και να βελτιώσει την παιδεία του. Μέσω της ενεργοποίησης του φαντασιακού ο θεατής θα μπορέσει να εξερευνήσει τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του. Επιπλέον, η τέχνη είναι η πνευματική διαμαρτυρία μας , είναι μια θαρραλέα απόπειρα να υποδείξει κανείς στη ζωή το σωστό δρόμο (Όσκαρ Ουάιλντ).
<<Η δραματοποίηση μας βοηθάει να απομονώσουμε ένα γεγονός και να το συγκρίνουμε με ένα άλλο, να δούμε τι συνέβη σε άλλους ανθρώπους σε άλλα μέρη και χρονικές περιόδους, καθώς και να δούμε την προσωπική εμπειρία μετά το γεγονός, με την ασφάλεια που παρέχει η θεατρική μίμηση (ότι δεν συμβαίνει στ΄αλήθεια εκείνη τη στιγμή το γεγονός). Μπορούμε πάντως να νιώσουμε σαν να συμβαίνει πραγματικά το γεγονός γιατί το θέατρο χρησιμοποιεί τους ίδιους κανόνες με τη ζωή. Οι άνθρωποι υπάρχουν στο περιβάλλον τους, ζουν μια στιγμή στο χρόνο και κάνουν τις επιλογές τους που μοιάζουν λογικές μέσα στην παρούσα κατάσταση και τις γνώσεις τους.. Έτσι το δράμα μπορεί να είναι ένα είδος παιχνιδιού ή πρακτική για το τι μπορεί να συμβεί στη ζωή..>>, λέει η Dorothy Heathcote, στο βιβλίο της ‘’Drama in Learning””.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη Eisenstein : <<το θέατρο αποτελεί πρώτα απ’ όλα , ανασυγκρότηση των δράσεων και των πράξεων του κοινωνικά εμφανιζόμενου ανθρώπου>>. Το θέατρο αποτελεί μια συλλογική δράση μέσω της οποίας επιτυγχάνεται η δημιουργική αναγέννηση των ανθρώπων.
Αξίζει να σας τονίσω πως στην Αρχαία Ελλάδα δίπλα από τα Ασκπληπιεία υπήρχαν θέατρα καθώς κυρίαρχο η παρακολούθηση θεατρικών έργων αποτελούσε μέρος της ιατρικής θεραπείας .Επίσης στην αρχαία Αθήνα οι ελεύθεροι πολίτες είχαν δικαίωμα και υποχρέωση να συμμετέχουν στις θεατρικές παραστάσεις (Χουρδάκης).
Θυμηθείτε , αυτό που είπε ο σκηνοθέτης Peter Brook «Τα φύλλα σαν πέσουν δεν ξαναφυτρώνουν, τα ρολόγια ποτέ δεν γυρίζουν πίσω, δεν μπορούμε ποτέ, να έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Όμως, στο θέατρο η σκηνή σκουπίζετε κι είναι καθαρή κάθε φορά.».
Αντιλαμβάνεσαι λοιπόν, γλυκό μου πως το θέατρο παίζει πολυ σημαντικό ρόλο για την προσωπική σου Ευζωία. Μπορεί να αυξήσει το εύρος της προσωπικής σου ελευθερίας μέσω της επέκτασης της επίγνωσης των προσωπικών σου επιλογών. Το θέατρο μπορεί να σε βελτιώσει την ποιότητα της ζωής τόσο των ηθοποιών όσο και των θεατών.
Άλλωστε ο κόσμος όλος είναι μια σκηνή (Ουίλιαμ Σαίξπρ) και τίποτα μεγάλο δεν επιτυγχάνεται στον κόσμο χωρίς πάθος ( Χέγκελ).
Ανεβείτε πάνω στην σκηνή ή αν δεν είστε τόσο τολμηροί πλησιάστε όσο πιο κοντά της μπορείτε.
O ΦΩΤΙΣΜΟΣ
Περισσότερο φως , ηλεκτρολόγε , στη σκηνή ! Πως θες, δραματουργοί κι ηθοποιοί , να δείξουμε τ’ αντικαθρεφτίσματα του κόσμου , μέσα στο μισοσκόταδο ; Τούτο το σύθαμπο καλεί σε ύπνο . Ενώ εμείς θέλουμε ξύπνιους θεατές – κι ακόμα πιο πολύ : ξύπνιους ! Καν’ τους να ονειρευτούν στο πλέριο φως !… Μπρέχτ
Δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέραιος πολιτισμός στον τόπο μας.
Κάρολος Κουν