“Πυρ γυνή και θάλασσα” Για την Τέλεια Γυναίκα του Ιάκωβου Μυλωνά. Από τη θεατρική στήλη «Σωφέρ» της ΖωήςΤαυλαρίδου.
.
Η τελειότητα βρίσκεται στο κατώφλι του σπιτιού σου, κυρία Τέλεια Γυναίκα. Ένα βρώμικο χαλί είναι το Τέλειό σου. Επάνω σε αυτό σκοντάφτεις και χτυπάς κατά λάθος την πόρτα με το μέτωπό σου. Η πόρτα του σπιτιού σου σε καμία περίπτωση δε χρειάζεται κλειδιά, για να ανοίξει. Το μόνο κλειδί-πασπαρτού είναι τοκαθαρόσουκούτελο, το οποίο εδώ και χρόνια έχεις πασχίσει να αναγνωριστεί ως γνήσια αντανάκλαση της κοινής παραδοχής για τον κόσμο του Τώρα και του Χθες. Εισβάλλεις, λοιπόν, κουτουλώντας στο σπίτι σου και κατευθύνεσαι αμέσως στον καθρέπτη. Ο καθρέπτης σου είναι ολόσωμος, απαστράπτων και διορθωτικός των αρνητικών σου σημείων, όπως ο σύντροφός σου που, ερωτευμένος, σου λέει «σ΄αγαπώ» ολημερίς και καθημερινά. Πόσο κλισέ, αλήθεια! Διαπιστώνεις σε μια φευγαλέα κι ύποπτη ματιά ότι το χαλάκι στην είσοδο είναι τόσο βρώμικο και δύσοσμο, όσο καθαρός κι αληθινός υποτίθεται πως είναι ο καθρέπτης σου. Κι ακόμη δεν έχεις απεμπλακεί από το καφετί μάλλινο παλτό σου, τη μαύρη δερμάτινή σου τσάντα και την κόκκινη γόβα που φοράς. Είσαι νηστική. Δεν έχεις όρεξη να φας, παρά μόνο αγάπη. Χαλαρώνεις τα σφιχτοδεμένα μαλλιά σου, αναπνέεις βαριά και βυθίζεσαι στον καναπέ. Αναλογίζεσαι το Χθες και το Τώρα σου, αυτά που με κόπο έστρωσες σαν χαλάκι στην είσοδο του σπιτιού σου, αδιαφορώντας για τη μεγαλοπρέπεια της εξόδου σου από την ασφάλεια της ρουτίνας.
Η φυγή σου από το σπίτι φαντάζει ουτοπική, σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Κάθε απομάκρυνση θέλει το δικό της χαλάκι. Σαν Τέλεια Γυναίκα που είσαι, θα έπρεπε να γνωρίζεις ότι και τα δυο χαλάκια του σπιτιού σου αλληλοσυμπληρώνονται και ισορροπούν, όπως ένας ακροβάτης επάνω στο σχοινί που ενώνει την πύρινη φλόγα με τη δροσιά της θάλασσας. Το χαλάκι της εξόδου σού φαίνεται εξωπραγματικά καθαρό και διαυγές, σαν το τζάμι από το οποίο μπορείς να δεις ολόκληρο τον κόσμο σου από ψηλά. Αυτό το καθαρό χαλί σού επιδεικνύει με υπερηφάνεια τη βρωμιά του Χθες και του Τώρα σου. Εσύ θα επιλέξεις την έξοδό σου στο Αύριο, Τέλεια Γυναίκα, όχι μέσα από τον ταγμένο στις φαντασιώσεις σου καθρέπτη, αλλά από το τζάμι που σου παρουσιάζει τον κόσμο, όπως ακριβώς είναι. Δυστυχισμένη εσύ… Έχεις πάψει πια να μοιράζεσαι, να εύχεσαι, να εμπνέεις και να αγαπάς. Το μόνο που σου μένει να κάνεις είναι να βάψεις με το κραγιόν σου κόκκινο ολόκληρο το πρόσωπό σου και τις γραμμές του να τις εμπλουτίσεις με μπλε μπογιά. Ως κλόουν πλέον με την αύρα της φωτιάς και της θάλασσας, έχεις τη δυνατότητα να εκφραστείς αυθεντικά, να σπάσεις τον καθρέπτη σου σε χίλια κομμάτια, να καθαρίσεις το τζάμι του σπιτιού σου με νερό κι αλάτι και να ακροβατήσεις επιτέλους στο τεντωμένο σχοινί του μέλλοντός σου με μιαν τέλεια κι ολοκληρωμένη ανακούφιση: τα δυο χαλάκια σου σε απόλυτη αρμονία.
Πυρ, γυνή και θάλασσα ίσον Κάθαρση.
Η Τέλεια Γυναίκα σε κείμενο και σκηνοθεσία του Ιάκωβου Μυλωνά στη μικρή σκηνή του Θεάτρου Αθήναιον αποτελεί μιαν αυθαίρετη ύπαρξη. Αντλεί τη δύναμή της από το πρέπει. Οι καταπιεσμένες ανάγκες και τα μη δικαιολογημένα θέλω της παιδικής ηλικίας την θρέφουν. Τα όνειρα και οι προσδοκίες των σημαντικών Άλλων οικοδομούν αργά και σταθερά το Είναι της. Με παρηγοριά έναν υπολογιστή, μια κρεμάστρα με ρούχα, ένα άδειο σερβίτσιο κι ένα κουτί με καλλυντικά, η Τέλεια Γυναίκα χτίζει την προσωπικότητά της, σύμφωνα με τα δικά της θέλω και όνειρα, εμπλουτίζοντας τα αρσενικά της χαρακτηριστικά. Κατά μίαν άλλην ισοδύναμη άποψη, ο Ατελής Άνδρας οικοδομεί εκ νέου την προσωπικότητά του, ενισχύοντας τα θηλυκά του χαρακτηριστικά και απεμπολώντας οτιδήποτε αρσενικό και σαθρό. Τα δάκρυα της παιδικής ηλικίας μετατρέπονται σε σταλακτίτες που χτενίζουν με σεβασμό το χαλάκι της διαφυγής των Τέλειων Όντων προς το μέλλον τους.
.
Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση ΕΔΩ
Αντί Επιλόγου: Σας παραθέτω: α) το ποίημα “Σημείο Αναγνωρίσεως” της Κικής Δημουλά από τη συλλογή “Το λίγο του κόσμου” (1971) και β) το τραγούδι Πῦρ, γυνὴ καὶ θάλασσα του Ψαραντώνη από το cd του Αλέξανδρου Αγγελάκη “Δοξάρια και σκαρόφτερα”.Κι όπως πάντα, περιμένω με αγωνία τις σκέψεις και τα σχόλιά σας.
Α) «ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΩΣ»,
ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ.
Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,
εγώ σε προσφωνώ γυναίκα κατευθείαν.
Στολίζεις κάποιο πάρκο.
Από μακριά εξαπατάς.
Θαρρεί κανείς πως έχεις ελαφρά ανακαθήσει
να θυμηθείς ένα ωραίο όνειρο που είδες,
πως παίρνεις φόρα να το ζήσεις.
Από κοντά ξεκαθαρίζει το όνειρο:
δεμένα είναι πισθάγκωνα τα χέρια σου
μ’ ένα σκοινί μαρμάρινο
κι η στάση σου είναι η θέλησή σου
κάτι να σε βοηθήσει να ξεφύγεις
την αγωνία του αιχμαλώτου.
Έτσι σε παραγγείλανε στο γλύπτη:
αιχμάλωτη.
Δεν μπορείς ούτε μια βροχή να ζυγίσεις στο χέρι σου,
ούτε μια ελαφριά μαργαρίτα.
Δεμένα είναι τα χέρια σου.
Και δεν είν’ το μάρμαρο μόνο ο Άργος.
Αν κάτι πήγαινε ν’ αλλάξει
στην πορεία των μαρμάρων,
αν άρχιζαν τ’ αγάλματα αγώνες
για ελευθερίες και ισότητες,
όπως οι δούλοι,
οι νεκροί
και το αίσθημά μας,
εσύ θα πορευόσουνα
μες στην κοσμογονία των μαρμάρων
με δεμένα πάλι τα χέρια, αιχμάλωτη.
Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,
εγώ σε λέω γυναίκα αμέσως.
Όχι γιατί γυναίκα σε παρέδωσε
στο μάρμαρο ο γλύπτης
κι υπόσχονται οι γοφοί σου
ευγονία αγαλμάτων,
καλή σοδειά ακινησίας.
Για τα δεμένα χέρια σου, που έχεις
όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω,
σε λέω γυναίκα.
Σε λέω γυναίκα
γιατ’ είσ’ αιχμάλωτη.
Β) ΠῦΡ, ΓΥΝὴ ΚΑὶ ΘΑΛΑΣΣΑ. ΨΑΡΑΝΤΩΝΗΣ.
Μουσική: Ἀλέξανδρος Ἀγγελάκης Στίχοι: Ἀλέξανδρος Ἀγγελάκης
Τρία ῾πὸ τὰ πολλὰ θεριά, ἁπού ῾βγαλεν ἡ φύση
ἢ πῦρ, γυνή, ἢ θάλασσα θὰ σὲ κατανικήσει.
Εἶδα ῾να ὄφι πύρινο νὰ μὲ περικυκλώνει,
κι ἕνα μπεντένι ὑδάτινο νὰ μοῦ κοντοσιμώνει.
Κι εὐθὺς ἀνασυντάχτηκα νὰ τ᾿ ἀντιμετωπίσω·
θάλασσα πάνω στὴ φωθιὰ προσπάθησα νὰ ῥίξω.
Καὶ σὰν ἀρχαιοέλληνας, φίλος τοῦ Ποσειδῶνα,
ἐδάμασα τὰ κύματα καὶ τά ῾στρεψα στὴ φλόγα.
Κι ἐνῷ φαινόμουν νικητὴς μὲ λάφυρα στὸν ὦμο,
μία γυνὴ ἐπάντηξα, σὰ γύριζα στὸ δρόμο.
Νίκησα θάλασσ᾿ ἀπ᾿ τὴ μιά, φωθιὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη,
ὅμως μὲ ἕνα θηλυκὸ ποιὸς πάει νὰ τὰ βάλει;
Κι ἔγινε μάχη ἄνιση καὶ χαλασμὸς Κυρίου,
ἀπόρθητ᾿ ἀποδείχτηκε σὰν κάστρο Βυζαντίου.
Εἶχε τὰ σκῆπτρα τσ᾿ ὀμορφιᾶς καὶ γέμισέ με πάθος,
φωθιοθαλασσονικητὴς ἔχασα κατὰ κράτος.
Φωτογραφικό υλικό