“Οι φιλίες” στο θέατρο. Από τον Ιάκωβο Μυλωνά.
Να ακόμα ένα πολύ περίεργο θέμα στο χώρο του θεάτρου. Βέβαια το θέμα της φιλίας είναι περίεργο με ότι και να ασχολείσαι.
Ας δούμε όμως για αρχή, ποιος είναι ο ορισμός της φιλίας για να ξέρουμε για τι πράγμα μιλάμε.
Φιλία ονομάζεται η σχέση μεταξύ δύο ή περισσότερων ατόμων του ίδιου ή και διαφορετικού φύλου, με κύριο χαρακτηριστικό την αμοιβαία πλατωνική αγάπη, κατανόηση και αφοσίωση, χωρίς να υπάρχει συμφέρον, κίνητρο ή ανώτερος στόχος. Είναι να εμπιστεύεται ο ένας τον άλλον και να είναι ειλικρινείς μεταξύ τους. Η φιλία δεν καθορίζεται από την φυλή, το χρώμα και την εθνικότητα.
Ήδη απ’ τον ορισμό και μόνο τα πράγματα φαντάζουν πολύ δύσκολα. Ιδίως αυτό το να μην υπάρχει συμφέρον, κίνητρο ή ανώτερος στόχος καταστρέφει το 99 τοις εκατό των φιλιών που όλοι ξέρουμε. Πώς να βρεθεί τέτοια άδολη φιλία;
Συνήθως όλοι μας μιλάμε για κάποιους που κάνουμε παρέα κι όχι για αληθινούς φίλους. Η αληθινή φιλία είναι ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο και θέλει πολύ αγάπη, σεβασμό και προσοχή για να μπορέσει να αντέξει διαχρονικά.
Οι φιλίες στο θέατρο είναι κάτι πολύ σπάνιο. Κάτι σαν το πέρασμα ενός κομήτη που συμβαίνει ανά 50 χρόνια. Καλά όχι και τόσο σπάνιο αλλά καταλάβατε τι θέλω να πω. Φυσικά υπάρχουν αρκετοί λόγοι που συμβαίνει αυτό.
Ένας απ’ τους πιο βασικούς είναι ότι οι περισσότεροι ηθοποιοί αλλάζουν θιάσους σχεδόν κάθε τρεις μήνες. Οπότε είναι πολύ σύντομο το χρονικό διάστημα για να δημιουργηθεί μια φιλία με σωστές βάσεις. Συνήθως είναι φιλίες της στιγμής. Κάτι σαν το one night stand αλλά σε φιλικό επίπεδο.
Επιπλέον το επάγγελμα είναι πολύ ανταγωνιστικό κι αυτό δυσχεραίνει κι άλλο την κατάσταση. Πολλές φιλίες έχουν χαλάσει γιατί ο ένας νομίζει ότι είναι καλύτερος απ’ τον άλλον ή αν ό ένας είναι όντως καλύτερος απ’ τον άλλο, ο δεύτερος το μόνο που κάνει είναι να προσπαθεί να μειώσει τον πρώτο είτε μπροστά του είτε πίσω απ’ την πλάτη του.
Επίσης έχουν χαλάσει φιλίες γιατί αποκρύπτονται δουλειές. Δεν ενημερώνει ο ένας τον άλλο για τις οντισιόν που γίνονται.
Άλλο πρόβλημα είναι οι συνθήκες εργασίας. Ιδίως αν πέσεις σε βλήμα σκηνοθέτη που δεν ξέρει τι του γίνεται. Η ατμόσφαιρα που κυριαρχεί σ’ έναν θίασο είναι αποτέλεσμα της καλής ή όχι συμπεριφοράς του αρχηγού. Αυτό που λέμε ότι το ψάρι βρωμάει απ’ το κεφάλι. Αν ο αρχηγός είναι για τα μπάζα, για τα μπάζα θα είναι και οι σχέσεις που θα δημιουργηθούν. Οι συνθήκες είναι πολύ σημαντικές για να ανθήσει μια φιλία.
Στη δραματική σχολή ας πούμε που είναι πιο μαθητικά τα πράγματα οι φιλίες είναι πιο συχνές και δυνατές. Λογικό, γιατί ακόμα δεν έχει πέσει η λαιμητόμος της επιβίωσης.
Στη συνέχεια τα πράγματα γίνονται απείρως πιο δύσκολα μια και οι περισσότεροι αντί να αναπτύξουν τα προσόντα τους για να γίνουν καλύτεροι απλά μειώνουν τους γύρω τους για να νιώθουν καλύτερα.
Αυτό βέβαια γίνεται σε όλη την ελληνική επικράτεια και σε όλα τα επαγγέλματα. Αντί να γίνουμε καλύτεροι, μειώνουμε τους άλλους.
Σίγουρα υπάρχουν και κάποιες φιλίες που αντέχουν στο χρόνο και στις κακουχίες αλλά κι αυτές έρχεται η ώρα που περνάνε πολύ δύσκολα. Δυστυχώς οι άνθρωποι έχουν την τάση να απομονώνονται. Ιδίως αν βρουν ταίρι ούτε τους νοιάζει τις περισσότερες φορές τι γίνεσαι και πως περνάς.
Άλλες φορές μπορεί να γίνει κάποια λάθος κίνηση από έναν φίλο και να μη του συγχωρεθεί ποτέ. Οπότε πάπαλα η φιλία.
Η φιλία είναι κάτι πολύ σημαντικό και συνάμα πολύ εύθραυστο. Θέλει κατανόηση, ανοιχτό μυαλό και θυσίες τις περισσότερες φορές.
Θέλει να είσαι δίπλα στον άλλο και στις καλές στιγμές και στις κακές. Στις χαρούμενες και στις θλιβερές.
Θέλει πάνω απ’ όλα να μπορείς να δικαιολογείς, να συζητάς και να συγχωρείς. Η συγχώρεση είναι απ’ τα πιο σημαντικά κομμάτια στο θέμα της φιλίας αλλά και της ζωής μας.
Θα σας μεταφέρω ένα ατόφιο κομμάτι απ’ τη μαύρη κωμωδία μου ‘’Η Τέλεια γυναίκα’’ που θα παρουσιαστεί και στη Θεσσαλονίκη από 3 Φεβρουαρίου στο θέατρο Αθήναιον [πληροφορίες ΕΔΩ] για να καταλάβετε κάπως τι εννοώ. Είναι η στιγμή που ο ήρωας μας έχει μπει στο ψυχιατρείο για λίγο καιρό και μονολογεί.
<<Πέρασα κι από κει. Από ψυχιατρείο. Έμεινα για λίγο καιρό. Με διώξανε. Όχι επειδή έχαιρα άκρας υγείας, αλλά δεν έφταναν τα κρεβάτια γι αυτούς που περίμεναν. Φαντάσου πόσος κόσμος μπαινοβγαίνει σ’ αυτά τα ιδρύματα.
(Βάζει τα γυαλιά του και μιμείται τον γιατρό)
‘’Η κατάσταση σας δεν εμπνέει ανησυχία. Δεν πρόκειται να κάνετε κακό, ούτε στον εαυτό σας, ούτε στους άλλους. Εντάξει, έχετε κατάθλιψη και παραισθήσεις με την πρώην σας, τη Στέλλα, λόγω εγκατάλειψης, δεν μπορείτε να μυρίσετε φαγητά από κοντά, λόγω παιδικών τραυμάτων, νομίζετε συνέχεια ότι μιλάτε σε φανταστικούς φίλους, λόγω της απόλυτης μοναξιά σας, αλλά… αλλά… όλα καλά! Όλα καλά!’’
(βγάζει τα γυαλιά του, σταματάει η μίμηση)
Ένιωσα πολύ ωραία… γιατί σκέφτηκα ότι υπήρχαν και χειρότερες περιπτώσεις απ’ τη δική μου.
Μου δώσανε χάπια πάλι, μου δώσανε κι ένα επίδομα, μου είπανε να μην ξεχνάω να τα πάρω κι έφυγα. Ήθελα να ευχαριστήσω τον γιατρό, αλλά δυστυχώς είχα ξεχάσει το όνομά του.
Βέβαια σε κείνο το σημείο είχα ξεχάσει τους πάντες, αλλά και οι πάντες με είχανε ξεχάσει.
Προσπαθούσα να θυμηθώ αν είχα ποτέ φίλους. Κι αν είχα, πότε τους έχασα και γιατί; Δεν απάντησα σε κάποιο τηλέφωνο ή δε μου απάντησαν; Δε στάθηκα σε κάποιον ή δε μου στάθηκε; Ζήλευα; Με ζήλευαν; Πάντως είχα φίλους. Δεν μπορεί, θα είχα.
Τουλάχιστον στα παιδικά μου χρόνια, θα είχα. Όλα τα παιδιά έχουν. Καλά όχι όλα, αλλά μικρός κάνεις πιο εύκολα φίλους, γιατί πολύ απλά, μικρός συγχωρείς πιο εύκολα. Όταν μεγαλώνεις δεν συγχωρείς, γιατί νομίζεις ότι είσαι τέλειος, άρα σου αξίζουν και τέλειοι φίλοι και μέχρι να καταλάβεις ότι ούτε εσύ είσαι τέλειος αλλά ούτε και υπάρχουν και τέλειοι φίλοι… καταλήγεις να είσαι μόνος σου!>>
Η συγχώρεση λοιπόν είναι η πιο σημαντική κίνηση για να κρατήσει μια φιλία.
Δυστυχώς όσο τα χρόνια περνάνε γινόμαστε πιο σκληροί και περισσότερο αναίσθητοι γιατί πιστεύουμε ότι έτσι έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουμε σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς που ζούμε.
Και ναι μπορεί να επιβιώσουμε, μπορεί να είμαστε προστατευμένοι αλλά θα έχουμε διώξει τους πάντες από γύρω μας. Τι σημασία θα έχει τότε; Η ζωή είναι για να τη μοιράζεσαι. Τις χαρές, τις λύπες, τα πάνω και τα κάτω. Ακόμα και τη ρουτίνα. Αν έχεις μείνει σαν την καλαμιά στον κάμπο σίγουρα θα έχεις φταίξει κι εσύ κι όχι μόνο ο άδικος κόσμος που θέλει το κακό σου.
,
Η φιλία είναι το πιο σημαντικό αίσθημα που υπάρχει. Προστάτεψε το γιατί άνθρωποι χωρίς φίλους απλά σταματούν να είναι άνθρωποι.
Φωτογραφικό υλικό
