Συνομιλεί (και γράφει) η Ζωή Ταυλαρίδου για την Κουλτουρόσουπα.
Η «Ερωφίλη» ένα συγκλονιστικό έργο, γραμμένο το 1600 από τον Κρητικό Ρεθύμνιο συγγραφέα Γεώργιο Χορτάτση, αποτελεί ένα από τα πιο διάσημα θεατρικά έργα της αναγεννησιακής λογοτεχνίας.
Το έργο γραμμένο στην Κρητική διάλεκτο, πλημμυρισμένο από εκατοντάδες πλουμιστές λέξεις βυθισμένες στο παρελθόν και στη λήθη, αναδύεται ως παράσταση, μέσα από το Θέατρο του Άλλοτε και τη σκηνοθετική ματιά της Βαρβάρας Δουμανίδου, ολοκαίνουργιο, χωρίς την οξείδωση του χρόνου, χωρίς τη φθορά του κοινωνικού κατεστημένου, ως συμμαχία του Έρωτα, ως μια αντιεξουσία στην εξουσία του πλούτου και της δύναμης, ως πράξη επαναστατική, ως αποκρυσταλλωμένη συνειδητοποίηση, πως η Αγάπη είναι εκείνη που θα φέρνει πάντα τη Δικαιοσύνη.
Η Ερωφίλη αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές τραγωδίες του κρητικού θεάτρου και της κρητικής λογοτεχνίας, στην οποία παρακολουθούμε την ιστορία αγάπης δύο νέων, του Πανάρετου και της Ερωφίλης.
Πρότυπο του Χορτάτση για την Ερωφίλη του είναι η ιταλική τραγωδία Orbecche του Giambattista Cinthio (1549), ενώ ειδικά για το δεύτερο μέρος, πρότυπο αποτελεί η τραγωδία Il Re Torrismondo του Torquato Tasso. Η μαεστρία του Χορτάτση έγκειται στην ικανότητά του να απαλλάσσει το έργο του από τους ρητορικούς ακαδημαϊσμούς της ιταλικής αναγεννησιακής τραγωδίας και, δομώντας διαφορετικά τους χαρακτήρες του, δίνοντάς τους διαφορετικές ψυχολογικές εντάσεις, προεκτάσεις και δομές, να ξεπερνά τα πρότυπα πάνω στα οποία έχει βασιστεί.
Ο Κρητικός θεατρικός συγγραφέας λοιπόν δίνει στο κορυφαίο δημιούργημά του όλα τα εφόδια. Και είναι κορυφαίο έργο, καθώς η ποιητική του μαεστρία εξισώνεται με τη θεατρικότητά του. Ο Χορτάτσης προβάλλει την αγάπη για τη φύση, την απόλυτη δύναμη του έρωτα, την αγάπη για τη ζωή μέσα από την υπέρβαση των συμβάσεων και των περιορισμών της κοινωνικής τάξης. Η γλώσσα της Ερωφίλης είναι η κρητική διάλεκτος, χωρίς τα μεσαιωνικά γλωσσικά στοιχεία των προγενέστερων κρητικών λογοτεχνικών κειμένων.
Όσον αφορά στη στιχουργική, ο θεατρικός συγγραφέας βασίζεται στο παραδοσιακό δεκαπεντασύλλαβο του δημοτικού τραγουδιού, μια δύσκολη γλώσσα για τον μέσο Έλληνα, ωστόσο γεμάτη συμβολισμούς, νοήματα, σφρίγος και ρυθμό.
Βρεθήκαμε λοιπόν στην πρεμιέρα της Ερωφίλης του Γεωργίου Χορτάτση δια χειρός Βαρβάρας Δουμανίδου από το Θέατρο του Άλλοτε.
Η Βαρβάρα Δουμανίδου, η Ερωφίλη, μας παρουσιάζει τη σκηνοθετική της οπτική στο έργο. Είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη με το γεγονός ότι το έργο περνάει στο κοινό παρόλη την ανοίκεια και ίσως απροσπέλαστη για τους ηθοποιούς και το κοινό γλωσσική του μορφή. Η Ερωφίλη για αυτήν αποτελεί έναν ερμηνευτικό και σκηνοθετικό άθλο, ώστε να μη συρρικνωθεί η θεατρική και μουσική δυναμική του έργου.
Ο Δημήτρης Βασιλειάδης, ο Πανάρετος, μας μιλά για τα στοιχεία τραγωδίας της Ερωφίλης, τις σκληρές της σκηνές και τα αγκάθια του Έρωτα, ιδιαίτερα σε μια εποχή που η κοινωνική διαστρωμάτωση καθορίζει τα πάντα. Ο Έρωτας είναι ο απόλυτος κυρίαρχος, κυριολεκτικά κατακερματίζει και κατακεραυνώνει κάθε εξουσία. Οδηγεί τους εραστές στο να μαζεύουν τα κομμάτια του εαυτού τους κυριολεκτικά. Ο Έρωτας ταπεινώνει, εξιλεώνει κι εξαγνίζει. Ο Παναγιώτης Καβαλιεράκης, ο Βασιλιάς, μας αποκαλύπτει τον αιμοδιψή, στυγνό, ανελέητο χαρακτήρα που υποδύεται, μοιράζεται σκέψεις και συναισθήματα για τις δυσκολίες και τα κατώτερα ένστικτα του ρόλου του.
Η Μαρία Σεμερτζίδου υποδύεται τον Χορό των γυναικών του παλατιού, συμμετέχοντας με έναν ευφάνταστο ενδυματολογικό κώδικα και γλαφυρό ερμηνευτικό τρόπο στο δράμα της Ερωφίλης και υπηρετώντας έναν ποιητικό τριαδικό σχηματισμό. Η σκηνές της Ερωφίλης για την ίδια άλλωστε αποτελούν μια μυσταγωγία ηρώων και θεατών. Η Φανή Πλάκα μάς μιλά για τη Χρυσόνομη, την τροφό της Ερωφίλης, η οποία κινείται ανάμεσα στο πρέπει και το θέλω, στις ηθικές επιταγές της κρητικής κοινωνίας και τη δύναμη του Έρωτα.
Στη συνέχεια, ο Δημήτρης Ελιάς, ο Δημήτρης Πογαρίδης και ο Κωνσταντίνος Μπάρκος μιλούν για τη σχέση τους τόσο με τον Πανάρετο όσο και με τον βασιλιά. Ο καθένας με τη σειρά του μάς παρουσιάζει τον σοφό σύμβουλο παρά τω βασιλέα, τον συμπολεμιστή και καρδιακό φίλο του Πανάρετου, τον Καρπόφορο, την Ασκιά και τον Χάρο που αποδίδει δικαιοσύνη, τον μαντατοφόρο της εξωσκηνικής δράσης του έργου. Η ευτυχής αυτή συνάντησή μας με το έργο ολοκληρώνεται με τους τρεις εξαίρετους μουσικούς της, τον Κωνσταντίνο Σίμαρο στην κρητική λύρα, τον Χάρη Πορφυρίδη στο λαούτο και τον Νίκο Χατζόπουλο στην κιθάρα και τα κρουστά. Μελοποίησαν με τον δικό τους λυρισμό και δυναμική το εύγλωττο αυτό ρομαντικό δράμα του Χορτάτση, που δεν πρέπει να χάσετε.
Ευχαριστούμε από καρδιάς τη Βαρβάρα Δουμανίδου, τον Δημήτρη Βασιλειάδη, τον Παναγιώτη Καβαλιεράκη, τη Μαρία Σεμερτζίδου, τη Φανή Πλάκα, τον Δημήτρη Ελιά, τον Δημήτρη Πογαρίδη, τον Κωνσταντίνο Μπάρκο, τον Κωνσταντίνο Σίμαρο, τον Χάρη Πορφυρίδη και τον Νίκο Χατζόπουλο που επικοινώνησαν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για το έργο. Ευχαριστούμε το Θέατρο Αυλαία για τη θερμή –όπως πάντα- φιλοξενία του. Ευχόμαστε η παράσταση αυτή να ταξιδέψει όμορφα στον χώρο και τον χρόνο.
Παρακολουθήστε τη συνέντευξή μας στο κανάλι της Σωφέρ:
Βιντεοσκόπηση και μοντάζ: Τάσος Πέππας
Για δελτία τύπου, ραντεβού συνεντεύξεων επικοινωνείτε: zozotav@gmail.com
ΑΥΛΑΙΑ
«Ερωφιλη» του Γεωργίου Χορτάτση
-Η Βαρβάρα Δουμανίδου μιλά στην Κουλτουρόσουπα εδώ
Το Θέατρο του Άλλοτε επιχειρεί να δημιουργήσει μια νέα προοπτική στην στερεοτυπική ανάγνωση της συγκεκριμένης τραγωδίας, πάντα με γνώμονα την απομυθοποίηση της γυναικείας αδυναμίας!
Σκηνοθεσία: Βαρβάρα Δουμανίδου. Ερμηνεύουν: Δημήτρης Βασιλειάδης, Βαρβάρα Δουμανίδου, Δημήτρης Βασιλειάδης, Παναγιώτης Καβαλιεράκης κ.ά.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Κάθε Σάββατο στις 19:00 και Κυριακή στις 21:00
-Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε εδώ
