ΕΜΕΙΣ οι θεατές, λέμε ΜΠΡΑΒΟ στην ομάδα «ΕΜΕΙΣ» για την παράσταση τους «Συνέντευξη» που είδαμε στο θέατρο Βεργίνα
[και σχολιάζουμε εκτενώς].
Μια που οδήγησε σε… πρόσληψη (ψυχικής ανάτασης)!
Τετάρτη βράδυ στο θέατρο Βεργίνα κι εμείς στην ουρά για την παράσταση «Συνέντευξη» από την θεατρική ομάδα «ΕΜΕΙΣ». Πριν μπούμε, μας δόθηκε ένα νούμερο, ως – υποτίθεται – αριθμημένοι υποψήφιοι συνέντευξης για δουλειά. Ο χώρος ασφυκτικά γεμάτος και η προσέλευση συνεχής, αναγκάζοντας την παράσταση να καθυστερήσει κατά μισή ώρα. Στο μεταξύ μεταδιδόταν υπόκωφα στην αίθουσα, ενημερωτικά – διαφημιστικά «μηνύματα» της «εταιρίας» που αναζητούσε προσωπικό, αλλά μέσα στην… οχλοβοή χανόταν. Κάποια στιγμή τα φώτα χαμήλωσαν, μια «Φωνή» κάλεσε τα νούμερα 4 υποψηφίων και αυτοί μέσα από το κοινό παρουσιάστηκαν στη σκηνή. Και τότε άρχισαν όλα…
Μια «φωνή» – εργοδότης, 4 ετερόκλητοι υποψήφιοι για δουλειά, 4 καρέκλες και μια στοίβα κουτιά… σταθερός φωτισμός που «δυνάμωνε» περιστασιακά και ελάχιστες, ολιγόλεπτες μουσικές παρεμβάσεις. Τώρα πώς αυτό το ανύπαρκτο σκηνικό και τα ελάχιστα – πιο ελάχιστα δεν γίνεται! – θεατρικά μέσα, κατάφεραν επί μιάμιση ώρα να κρατούν τον θεατή από προσηλωμένο έως αιχμάλωτο, είναι μάλλον αυτό που λέμε «μαγεία» του θεάτρου. Και σ’ αυτή τη μαγεία, «εν αρχή ήν ο λόγος»… Και πριν τον γραπτό λόγο – κείμενο, το θέμα, η ιδέα.
Ένα θέμα καυτό, σήμερα επίκαιρο περισσότερο από ποτέ που δεν αφήνει κανέναν ανέγγιχτο. Η αναζήτηση εργασίας μέσα σε περιβάλλον σκληρού ανταγωνισμού, κρίσης και απελπιστικής ανεργίας. Όπου 4 υποψήφιοι από εντελώς διαφορετικούς έως αντιφατικούς χώρους, με εντελώς διαφορετικές δεξιότητες, ανάγκες, προτεραιότητες, επίπεδο, μόρφωση, αναζητούν μια «θέση στον ήλιο». Μια «οποιαδήποτε» θέση, με «οποιοδήποτε» μισθό, έναντι «οποιουδήποτε» τιμήματος! Και από την άλλη, μια «φωνή» – εργοδότης, σύμβολο εξουσίας απρόσωπης, αδιαπραγμάτευτης, πανίσχυρης. «Θέση ισχύος» που όταν, σε καιρούς χαλεπούς και ζόρικους, χειρίζεται τις τύχες ανθρώπων σε απόγνωση, αποκτά δικαιώματα στην ψυχή, την αξιοπρέπεια αλλά και την… αρτιμέλεια των υποψηφίων!
Η επιλογή όμως ενός επίκαιρου θέματος που «πονάει», δεν συνεπάγεται απαραίτητα μια επιτυχή θεατρική έκβαση. Αντίθετα κρύβει πολλές παγίδες… να πέσει στην κοινοτυπία, στα κλισέ, στο μελό ίσως, στην αμετροέπεια, στον εντυπωσιασμό, στη μεγαλοστομία, να πιαστεί από την επικαιρότητα του συρμού για ευκολία… Εδώ όμως, το (έτσι κι αλλιώς διαχρονικό) θέμα, ευτύχησε να εκφραστεί σε κείμενο από πραγματικά ταλαντούχους ανθρώπους που το δούλεψαν όλοι μαζί σαν ομάδα. Και το δούλεψαν πολύ καλά και πολύ έξυπνα. «Ξεγλίστρησαν» από παγίδες, έβαλαν φαντασία, υπονοούμενα, απρόβλεπτα, ευρηματικότητα, χιούμορ, πικρό ή μη. Είναι πράγματι αξιοθαύμαστο, 4 διαφορετικοί «συγγραφείς» συνεργαζόμενοι, να δώσουν ένα ευφάνταστο κείμενο με ενιαία ταυτότητα, όπου δεν φαίνεται καμιά «συρραφή». Κάπως σαν να έγιναν οι 4… ένας, και το αποτέλεσμα δείχνει πως έτσι πρέπει να έγινε. Η δύναμη της ομάδας!
Όλα στήθηκαν πάνω σε έναν απλό στη σύλληψη, αλλά πανέξυπνο καμβά: στις προσωπικότητες των υποψηφίων που εκπροσωπούσαν αντιφατικούς, ωστόσο αναγνωρίσιμους κοινωνικούς χώρους και στις ερωτήσεις του εργοδότη, άλλοτε αναμενόμενες κι άλλοτε προκλητικές, τον οποίο εκπροσωπούσε μια «φωνή», ως εξαιρετικό σκηνοθετικό εύρημα. Πάνω σ’ αυτόν τον καμβά, οι «5» πρωταγωνιστές «ζωγράφισαν» έναν απρόβλεπτο πίνακα με έντονα χρώματα και σκληρές πινελιές.
Με κυρίαρχη την εξουσία της «φωνής» του αφεντικού που κινούσε τα νήματα, οι 4 υποψήφιοι ξεδίπλωσαν τα ταλέντα τους, αποκάλυψαν τις ιδιαιτερότητές τους, φανέρωσαν τα κρυμμένα μυστικά τους, μπλέχτηκαν σε «βρώμικα» ανταγωνιστικά παιχνίδια μεταξύ τους για να κερδίσουν την εύνοια, υπέκυψαν σε απαράδεκτους συμβιβασμούς, φθάνοντας μέχρι τον έσχατο εξευτελισμό έως και κανιβαλισμό, για μια επισφαλή θέση κακοπληρωμένης και ακατάλληλης εργασίας…
Η «φωνή», με τον κυνισμό της εξουσίας απέναντι στον φοβισμένο «αδύναμο κρίκο», δεν δίστασε να υποβάλλει τους υποψήφιους σε σαδιστικές ψυχοφθόρες διαδικασίες, δοκιμάζοντας τα νεύρα, την υπομονή, την αντοχή και την αξιοπρέπειά τους, φθάνοντας μέχρι την εντολή… ακρωτηριασμού, για να καταλήξει μετά από όλα αυτά, σε ένα… αποστομωτικό τέλος!
Κοινός παρονομαστής σε όλο το «σκοτεινό» σκηνικό και πραγματικός καταλύτης, ένα χιούμορ φανερό ή υπόγειο, λεπτοδουλεμένο, εύστοχο, ενίοτε πικρό ή σκληρό που αποφόρτιζε εντάσεις, τύπου «γροθιά στο στομάχι» και ισορροπούσε ακροβατικά πάνω σε τεντωμένο σχοινί.
Κι ο «ακροβάτης» κατάφερε να μη γλιστρήσει ούτε στιγμή στη γραφικότητα, τη σαχλαμάρα ή την ευκολία! Κι απέδωσε πιστά και επιτυχημένα τον όρο «μαύρη κωμωδία», ένα είδος ιδιαίτερα δύσκολο.
Φθάνοντας στην υποκριτική, πρέπει να ομολογήσουμε ότι τις εντυπώσεις έκλεψε η «φωνή». Βαθιά, γοητευτική μέσα στον κυνισμό και την ειρωνεία της, κατάφερε με τις λεπτές, καλοδουλεμένες αποχρώσεις της χροιάς, του τόνου και της έντασης να μεταδώσει όλα τα ζητούμενα συναισθήματα, ως υπαρκτό πρόσωπο επί σκηνής, με ένα επιπλέον πλεονέκτημα. Το απρόσωπο του πράγματος ενέτεινε την αίσθηση «μυστηρίου» και πυροδοτούσε τη φαντασία, συμβάλλοντας καθοριστικά στην επιτυχία του εγχειρήματος. Οι 4 ηθοποιοί – υποψήφιοι εξαιρετικοί στους ρόλους τους, ισοδύναμοι σε απόδοση, δεμένοι σαν σύνολο.
Η σκηνοθεσία στην προκειμένη περίπτωση είχε να αντιμετωπίσει μια ιδιαιτερότητα: ένα κείμενο κατά βάση «στατικό», στηριγμένο στην ψυχολογία, χωρίς την πλοκή σεναρίου και με έλλειψη δράσης, γεγονός που αντικειμενικά δυσκολεύει με την… ευκολία του. Εδώ όμως, ο επίσης ταλαντούχος σκηνοθέτης, κατάφερε με έξυπνες αφορμές – ευρήματα του κειμένου, να «κινήσει» τους ηθοποιούς στη σκηνή, να βάλει «δράση», να τους κάνει ακόμη να χορεύουν με έντονη μουσική ανά τακτά διαστήματα, πάντα βέβαια κατ’ εντολήν της… «φωνής», να δώσει, πέρα από το λόγο, με την κίνηση και τη στάση του σώματος, το απαιτούμενο μήνυμα.
Κατά την ταπεινή μας άποψη θα μπορούσε να είναι πιο σφιχτός ο ρυθμός και ανεβασμένη η ένταση για να αποφύγει κάποια «χαλαρότητα» προς το τέλος, αλλά σε ένα εξαιρετικό σύνολο το θεωρούμε πταίσμα.
Το παρατεταμένο χειροκρότημα του κοινού στο κλείσιμο, απέδειξε ότι πρόκειται για μια παράσταση επιτυχημένη, εμπνευσμένη, στηριγμένη σε μια απλή αλλά πανέξυπνη φόρμα, υλοποιημένη άψογα από δεμένη, ταλαντούχα ομάδα! ΕΜΕΙΣ οι θεατές, λέμε στην ομάδα «ΕΜΕΙΣ», με όλη μας την καρδιά, ένα Μπράβο!
ΥΓ: Όσο για τους θαμώνες του συγκεκριμένου χώρου και δη σε θεατρικές παραστάσεις, οι μεταξύ τους συζητήσεις, τα γέλια, τα σχόλια κλπ, σαν να βρίσκονται σε μπαρ, αδιαφορώντας για τα επί σκηνής δρώμενα και με δεδομένη την… αναισθησία έως καφρίλα κάποιων, κάνει την παρακολούθηση όσων συνειδητά επιλέγουν να δουν απερίσπαστοι μια παράσταση, εξαιρετικά δύσκολη!
Βαθμολογία
7 στα 10
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ «ΕΜΕΙΣ»
Σκηνοθεσία: Χρήστος Θάνος
Βοηθός σκηνοθέτη: Χρίστος Παπαμιχαήλ
Παίζουν: Σοφία Καψομπέλη
Μαρία Ζερβού
Σωτήρης Δούβρης
Βασίλης Τουρκομένης
Φωτογραφικό υλικό