Προβλήματα με τα φυτά σου; ΙΔΟΥ οι απαντήσεις…
«Πρακτικών οδηγών» συνέχεια… καθότι εποχή έντονης κηπουρικής ενασχόλησης. Ελπίζω να σε «τσίγκλισε» αναγνώστη μου το προηγηθέν «πρώτο μέρος» και τούτη τη στιγμή να πίνεις τον καφέ σου παρέα με φυντάνια λαχανικών που μόλις φύτεψες στο μπαλκόνι σου. Και λέγοντας «παρέα» κυριολεκτώ. Μπορείς να τους ανοίγεις την καρδιά σου, να τους λες τον καημό σου, να νοιάζεσαι για τον δικό τους, όπως θα έκανες με έναν αληθινό φίλο. Μη σε ξεγελά η σοφή σιωπή τους, είναι άριστοι ακροατές και απίθανοι δέκτες ερεθισμάτων… θα ακούσουν με προσήλωση, θα αφουγκραστούν τα εσώψυχά σου και μην αμφιβάλλεις ότι θα σου το ΔΕΙΞΟΥΝ! Αρκεί να είσαι «εκεί» να το «διαβάσεις»… Θα αντιδράσουν στη χαρά σου με ευρωστία, στη λύπη σου με κατάπτωση, στο νοιάξιμο με θαλλερότητα, στην αδιαφορία με μαρασμό… Ζωντανά «κατοικίδια», απλά χωρίς ήχο.
Δεν είναι τυχαίος ο πρόλογος, ούτε στοχεύει στο λυρισμό. Έχει πρακτικότατο νόημα, συνδεδεμένο με τη βιολογία του υπέροχου φυτικού κόσμου, που συχνά αντιμετωπίζουμε περίπου ως… αδρανές υλικό. Δεν θα κουράσω με επιστημονικές αναλύσεις, θα τονίσω μόνο ότι ΑΝ όλοι οι άνθρωποι γνώριζαν τις απίστευτες εσωτερικές διεργασίες ενός ταπεινού χορταριού, όχι μόνο ο πλανήτης θα ήταν ευγνώμων και η έννοια «οικολογία» περιττή, αλλά ίσως όλη η θεώρηση του κόσμου αλλιώς! Που σημαίνει εν ολίγοις, ότι δεν μπορούμε παρά να αντιμετωπίζουμε αυτά τα πλάσματα της φύσης ως ζωντανά με… ψυχή και νόηση- συχνά ασύλληπτη για τον ανθρώπινο εγκέφαλο και η φροντίδα δεν μπορεί παρά να είναι αντίστοιχη με αυτήν σε οποιοδήποτε ζωντανό πλάσμα, ας πούμε ένα παιδί, που πρακτικά μεταφράζεται σε ΣΕΒΑΣΜΟ και ΟΡΙΑ. Σέβεσαι τις ανάγκες τους – αφού βεβαίως τις γνωρίσεις, με γνώση, παρατήρηση και ένστικτο- σέβεσαι τις προδιαγραφές και ιδιαιτερότητές τους, διακρίνεις τα όρια μεταξύ υγιούς νοιαξίματος και υπερπροστασίας που… ευνουχίζει!
Από την εμπειρία μου έχω αποκομίσει ότι το δυσκολότερο εν προκειμένω είναι η περίφημη «χρυσή τομή». Από τη μια συναντώ παντελώς αδιάφορους που αφήνουν τα φυτά τους αποκλειστικά στη φροντίδα του… Θεού, θεωρούν τον ατυχή θάνατό τους περίπου ως «πεπρωμένο», ξεμπερδεύουν με το «εμένα δεν μου κρατάει τίποτα» και το επόμενο χαρισμένο φυτό θα πεταχτεί στη βεράντα ως περιττό «διακοσμητικό» που αν βρέξει ο θεός ποτίστηκε, αλλιώς… βολικό τασάκι αποτσίγαρων. Και από την άλλη, μανιώδεις με ένα ψεκαστήρι- προέκταση του ενός χεριού, ένα ποτιστήρι- προέκταση του άλλου και στην τσέπη μπουκαλάκια με ό,τι κυκλοφορεί εις – κτόνο! Αποτέλεσμα; Η υπερφροντίδα τους «πνίγει» σαν την ασφυκτική «αγάπη», ευνουχίζει τις φυσικές αντιστάσεις, δημιουργεί προβλήματα εξάρτησης. Μα χάθηκε η μέση οδός της ισορροπίας;
Η οποία σε οδηγεί ενστικτωδώς και υπαγορεύει απλά, αυτονόητα πράγματα: Δεν χρειάζεται να τρελαίνεσαι και να πλακώνεσαι στους ψεκασμούς- φλομώνοντας το σύμπαν, έτσι και δεις μερικά κίτρινα φύλλα, καμιά ψειρούλα, καμιά κηλίδα… είναι σαν τον δικό σου απλό πονοκέφαλο. Τα αφαιρείς σε πρώτο στάδιο, κόβεις λίγο από το άρρωστο τμήμα και πιθανότατα αν οι καιρικές συνθήκες βοηθήσουν, το φυτό θα επανέλθει χωρίς χημικό βομβαρδισμό. Να ξέρεις ότι κάποιες διαγνώσεις είναι ιδιαίτερα δύσκολες καθώς για ένα κοινό σύμπτωμα συνεργούν πολλοί παράγοντες και είναι απαραίτητο να προσκομίζεις στον ειδικό φρέσκα δείγματα. Να μπορείς επίσης να διακρίνεις μια φυσιολογική «ανωμαλία» λόγω καιρού ή έναν τραυματισμό, έγκαυμα κλπ. από μια αρρώστια, γιατί απλά τα πρώτα είναι τοπικά, δεν εξαπλώνονται. Ωστόσο η στήλη έρχεται αρωγός στον… ασθενή, απαντώντας στα συνηθέστερα σχετικά ερωτήματα, όπως:
Γιατί τα φύλλα του φυτού μου κιτρινίζουν;
Για χίλους –δυο λόγους! Από φυσιολογική αντίδραση μέχρι παθολογική και όχι μόνο… Επειδή το φυτό ανανεώνει φυσιολογικά το φύλλωμά του (βεβαίως και το αειθαλές!), επειδή ποτίζεται πολύ ή ακανόνιστα, επειδή του λείπει σίδηρος ή προσβλήθηκε από τετράνυχο ή υπέστη απότομες μεταβολές θερμοκρασίας ή βρίσκεται ανάμεσα… σε ρεύματα! Γενικώς σε ό,τι το ενοχλεί, αυτή είναι η πρώτη αντίδραση. Αν πρόκειται για μικρό ποσοστό κίτρινων φύλλων, απλά τα αφαιρείς, κλαδεύεις ελαφρά τις κορυφές για «δυνάμωμα» και διορθώνοντας την αιτία, το σύμπτωμα θα εκλείψει.
Πώς καταλαβαίνω την εντομολογική προσβολή όταν δεν βλέπω «μαμούνια» και τί κάνω;
Αν δεις στα φύλλα σου τρύπες – φαγώματα – κόλλα – κατσάρωμα- «στοές» ή σαν «δαντελωτά», έχουν προσβληθεί από «εχθρό» και σε ελαφρές περιπτώσεις ραντίζεις με το γνωστό αβλαβές μείγμα (1λ νερό- 2κ σούπας πράσινο σαπούνι- 2κ σούπας καθαρό οινόπνευμα) ή… αμολάς πασχαλίτσες που ξεπαστρεύουν τα πάντα στο πί και φί! Μπορεί όμως να εντοπίσεις, συνήθως στα νεύρα του φύλλου ή την κάτω πλευρά, μικρά εξογκώματα σαν «κοχυλάκια» με υγρό μέσα ή «βαμβακάδα», που σημαίνει ψώρα ή κοκκοειδή και πρόκειται για σοβαρή εντομολογική προσβολή και ανάγκη ψεκασμού με κατάλληλο εντομοκτόνο. Αν όμως είναι περιορισμένης έκτασης, μια επάλειψη των σημείων με σκέτο καθαρό οινόπνευμα θα τα εξολοθρεύσει.
Πώς καταλαβαίνω τη μυκητολογική προσβολή και πώς την αντιμετωπίζω;
Οποιασδήποτε μορφής κηλίδες – σαπίλες – μούχλες- «σκουριά» κλπ. στο φύλλωμα, δηλώνουν προσβολή από μύκητες, με συνηθέστερο το ωίδιο, τη γνωστή μούχλα π.χ. στα φύλλα ή μπουμπούκια της τριανταφυλλιάς, στο ταφλάνι, στο αμπέλι κλπ, που ευνοείται ιδιαίτερα από την υγρασία. Αν θέλεις να αποφύγεις τα μυκητοκτόνα/ ωιδιοκτόνα, ένα θειάφισμα με σκόνη θειαφιού (για το ωίδιο) ή ράντισμα με βρέξιμο χαλκό- γαλαζόπετρα (για τα υπόλοιπα) θα καταπολεμήσουν τους μύκητες αθώα, χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Τί σημαίνει όταν βλέπω ιστό αράχνης στο φυτό μου;
Δεν μιλάμε βέβαια για τον ιστό της γνωστής αράχνης, αλλά για μικρούς λεπτούς ιστούς συνήθως στις μασχάλες κλαδιών, που συνοδεύονται από «σκόνη» στην κάτω πλευρά των φύλλων και ένα χαρακτηριστικό «στικτό» κιτρίνισμα, που δηλώνουν προσβολή από ακάρεα, τον κοινώς λεγόμενο τετράνυχο που ευνοείται από θερμό και ξηρό περιβάλλον. Σοβαρότατη προσβολή, πολύ μεταδοτική για τα διπλανά φυτά, συνηθισμένη στα φυτά εσωτερικού χώρου. Ψεκάζοντας καθημερινά με νερό, σε αρχικό στάδιο η υγρασία καταστέλλει την εξάπλωση και ένα ελαφρύ κλάδεμα/ λίπανση θα δυναμώσει το φυτό, αλλά σε προχωρημένο στάδιο ο ψεκασμός με ειδικό ακαρεοκτόνο είναι δυστυχώς απαραίτητος.
Πώς διακρίνω την έλλειψη σιδήρου;
Είναι ένα χαρακτηριστικό κιτρίνισμα του φύλλου, όπου το πλέγμα των νεύρων παραμένει πράσινο και ο αποχρωματισμός- χλώρωση εντοπίζεται στα ενδιάμεσα τμήματα. Από σιδηροπενία υποφέρουν συχνά τα φυτά εσωτερικού χώρου, η ορτανσία, η καμέλια, η γαρδένια, η λεμονιά κλπ. και βέβαια με ένα- δύο ποτίσματα με οργανικό (χηλικό) σίδηρο ή ανόργανο (καραμπογιά) διαλυμένο στο νερό του ποτίσματος, το φυτό θα αποκτήσει ένα ωραιότατο σκουροπράσινο χρώμα. Μακριά από… καρφιά και λοιπά σκουριασμένα σιδηρικά παραχωμένα στη γλάστρα!Ο κίνδυνος μολύνσεων είναι μεγαλύτερος από την ελάχιστη ποσότητα σιδήρου που θα δώσουν, όταν το προϊόν είναι πάμφθηνο στο εμπόριο.
Τί σημαίνει μια γενική κατάπτωση/ καχεξία στο φυτό μου;
Πραγματικά ένα σύμπτωμα- γρίφος και για πεπειραμένο ειδικό, που πρέπει να γνωρίζει το πλήρες ιστορικό του φυτού, διότι μπορεί να οφείλεται σε υπερβολικό πότισμα με κακή αποστράγγιση, σε παθολογική προσβολή εξετάζοντας για περαιτέρω συμπτώματα, σε έλλειψη τροφής, σε κακό φωτισμό, σε πρόβλημα στη ρίζα ή στο χώμα κλπ. Οπότε ρυθμίζουμε το πότισμα, ελέγχουμε τις τρύπες αποστράγγισης, το χώμα για σκουλήκια, τον φωτισμό, λιπαίνουμε κατάλληλα, μεταφυτεύουμε αν χρειαστεί, και αν δεν επανέλθει σημαίνει πιθανότατα σοβαρή προσβολή στη ρίζα π.χ. καρκινικός όγκος.
Βεβαίως υπάρχουν πολλά περισσότερα προβλήματα και θα βοηθούσατε φίλοι μου τους «πρακτικούς οδηγούς» να γίνουν πιο χρηστικοί, αν μου στέλνατε με σχόλιο ή μέιλ τα δικά σας, τα οποία σίγουρα θα απαντηθούν. Δεν θα κουράσω άλλο προς το παρόν, θα υπενθυμίσω το «μέτρον άριστον» στα ΠΑΝΤΑ και θα επανέλθω σύντομα με τα πιο συνηθισμένα λάθη στη φροντίδα των φυτών, που πολλοί θα… εκπλαγούν!
Μ
Φωτογραφικό υλικό
