δ.τ.
…Ο καλλιτέχνης ως υποκείμενο της δημιουργίας πως σχετίζεται με το φετίχ στο κοινωνικό;
Αρχικά θα λέγαμε πως εφόσον η τέχνη αφορά και στο ασυνείδητο κάθε καλλιτέχνης έρχεται έμμεσα ή
άμεσα σε επαφή με αυτό και άρα με το τραύμα του και το πρωταρχικό του άγχος.
Και εφόσον το έργο σχετίζεται με το κοινωνικό και απευθύνεται στον Άλλο άρα αλληλεπιδρά τόσο με το κοινωνικό φαντασιακό όσο και με το φετίχ…
Συμμετέχοντες:
Μαρία Αδάμου, Τηλέμαχος Αλαβέρας, Βασίλης Αλεξάνδρου, Φανή Αράπη, Εβίτα Βουδούρη, Δημήτρης Δημητριάδης, Λέα Καββαδία, Ιωάννα Κατσαούνου, Δήμος Κεφαλάς, Ακριβή Μήτσικα, Ιωάννης Μονογυιός, Βάσια Πέρρου, Ελένη Περαντζάκη, Σταύρος Πλαρινός, Χάρης Χιλίτσης
Επιμέλεια : Γιάννης Μήτρου
Ο φετιχισμός προέρχεται από την πορτογαλική λέξη feitico που σημαίνει το «αντικείμενο με τις μαγικές ιδιότητες». Ο φετιχισμός στη ψυχαναλυτική γλώσσα αφορά στη σεξουαλική διέγερση που προκαλούν διάφορα μη-έμψυχα αντικείμενα ή ακόμη και σωματικά σημεία μη γενετήσια. Η εμμονή και άρα η επανάληψη αυτής της διέγερσης βάση του συγκεκριμένου αντικειμένου αποδίδει κλινικά την λεγόμενη παραφιλική κλινική κατάσταση.
Το υποκείμενο δεν μπορεί να «λειτουργήσει» σεξουαλικά δίχως αυτό το «μαγικό» αντικείμενο. Βαθύτερα θα λέγαμε ότι η σχέση αυτή που τελικά αφορά,με έναν τρόπο, σε όλους μας αποτελεί μια σχέση αντιμετώπισης του πρωταρχικού άγχους, του άγχους του ευνουχισμού. Ο όρος φετίχ χρησιμοποιείται από τον Μαρξ για το εμπόρευμα ήδη από το πρώτο κεφάλαιο του Κεφαλαίου και προσπαθεί να αποδώσει τη σχέση της αγοράς στον καπιταλισμό με την κοινωνική σχέση και την αλλοτρίωσή της.
Άρα θα λέγαμε ότι μετακυλίεται ο όρος στο κοινωνικό. Οπότε κάθε αντικείμενο που λειτουργεί ως «ιεροποιημένο» και «μαγικό» μπορεί να δημιουργήσει την ανάλογη συνθήκη. Το εμπόρευμα αρχικά και τώρα στον μετακαπιταλισμό και η πληροφορία ως τέτοια έχουν φετιχιστικά χαρακτηριστικά.
Ο καλλιτέχνης ως υποκείμενο της δημιουργίας πως σχετίζεται με το φετίχ στο κοινωνικό;
Αρχικά θα λέγαμε πως εφόσον η τέχνη αφορά και στο ασυνείδητο κάθε καλλιτέχνης έρχεται έμμεσα ή άμεσα σε επαφή με αυτό και άρα με το τραύμα του και το πρωταρχικό του άγχος. Και εφόσον το έργο σχετίζεται και με το κοινωνικό και απευθύνεται στον
΄Άλλο άρα αλληλεπιδρά τόσο με το κοινωνικό φαντασιακό όσο και τα φετίχ που παράγονται από την κυρίαρχη εξουσία και συνδιαλέγονται με την παραγωγή του καλλιτεχνικού έργου.
Το έργο λοιπόν μπορεί να αποτελέσει μέσα από την πραγμοποίησή του μια όψη του εμπορεύματος και του φετιχισμού του(ήδη από την έναρξη της μεταμοντέρνας πολιτισμικής λογικής) αλλά και ένα αποτέλεσμα μιας εργασίας που το παράγωγό της έχει την ιδιότητα της αυτονομίας από τον δημιουργό του. Από την άλλη θα λέγαμε ότι ενίοτε και μέσα από την επαναληπτικότητα το έργο και η παραγόμενη μορφή του αποτελεί ένα φετιχιστικό αντικείμενο για τον καλλιτέχνη που την παράγει.
Στην παρούσα έκθεση όλες αυτές οι συνεκδοχές ενυπάρχουν εντός των μορφών που παρουσιάζονται από τα έργα των 15 καλλιτεχνών. Θα μπορούσε εναλλακτικά η έκθεση να ονομαστεί «15 Μορφές του κοινωνικού φετιχισμού».
Πρόκειται για έργα που ανήκουν στο ευρύ φάσμα της εικαστικής παρουσίας. Ζωγραφική αναπαράστασης, εγκατάσταση, νέα μέσα, readymade. Η μορφή αποδίδει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο τη μορφή ώστε το «διπλό» αυτό να αποκτά την υπόσταση μιας εννοιολόγησης του κοινωνικού φετιχισμού και να καθιστά το κάθε έργο ένα σημαίνον που δημιουργεί μια «αλυσίδα» με τα υπόλοιπα έργα-σημαίνοντα. Η ενεργητική ανταπόκριση των συμμετεχόντων στις απαιτήσεις του θέματος και η αναγκαιότητα όλων μας, στην μεταβατική ως προς την πανδημία και όχι μόνο, εποχή που βιώνουμε μαζί με την «χειροπιαστή» παρουσία των δημιουργιών στον ιδιαίτερης δυναμικής «ζωντανό» χώρο της έκθεσης υπόσχεται μια εμπειρία που στοχεύει στο βίωμα και στην εμπειρία του στοχασμού πάνω στο παρόν της τέχνης ως ενεργής σχέσης του ατομικού με το κοινωνικό.
Γιάννης Μήτρου
Διάρκεια έκθεσης : 11-17 Μαρτίου 2022
Εγκαίνια : 11 Mαρτίου 21:00
Διεύθυνση : Γκαρμπολά 6, Θεσσαλονίκη 54631
Φωτογραφικό υλικό