Συνεντεύξεις συγγραφέων στην «Κ» 2021/22

.

Αγαπά τον τόπο της και το παρελθόν. Στη «Θράσσα» ακούσαμε την φωνή της Ροδόπης και των ανθρώπων της, ξεχασμένων εκεί στον Μεσαίωνα. Από της εκδόσεις ¨Κλειδάριθμος¨ κυκλοφορεί και το πρώτο της βιβλίο, «Το λιμάνι των Χαμένων Γυναικών».  Δραστηριοποιείται στον χώρο των μουσείων ως επιμελήτρια εκθέσεων και μουσειοπαιδαγωγός..

Η συγγραφέας Νάγια Δαλακούρα μιλά για όλα στην Μιλάντα Σαρικιαχίδου για την Κουλτουρόσουπα

1. Σήμερα ο μέσος Έλληνας δοκιμάζεται ποικιλοτρόπως. Πιστεύετε ότι η Τέχνη και ειδικότερα η λογοτεχνία μπορεί να βοηθήσει;

Σαφώς και μπορεί να βοηθήσει, γιατί η τέχνη είναι ανακούφιση. Ειδικά η λογοτεχνία καταπραΰνει και είναι αυτό που έχουμε ανάγκη στην παρούσα συγκυρία.

2.   Ο συγγραφέας είναι ένας πνευματικός άνθρωπος της εποχής του. Ποιος θα έπρεπε να είναι ο ρόλος ενός συγγραφέα στα σημερινά χρόνια;

Ο συγγραφέας πρέπει να πολεμάει το κατεστημένο, να ανατρέπει, να εμπνέει, να αφυπνίζει κοινωνικά, να ανοίγει νέους δρόμους. Να σπρώχνει με το έργο του προς τα μπροστά με τρόπο επαναστατικό και ελπιδοφόρο.

3. Στην εποχή μας ένας συγγραφέας μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για τους νέους; Αν ναι, πώς μπορεί να γίνει αυτό;

Σίγουρα ένας συγγραφέας μπορεί να αποτελέσει πρότυπο εφόσον το επιδιώξει, γιατί εκτίθεται –  είναι δημόσιο πρόσωπο – και επιλέγοντας τη χρήση μέσων προβολής (ΜΜΕ, social media) σίγουρα μπορεί να επηρεάσει τους αναγνώστες του, νέους ή μη. Το σημαντικό είναι η επιρροή να συνεπάγεται την εσωτερική αφύπνιση και τον διάλογο με τους νέους και την κοινωνία.

4.  Η λογοτεχνία λειτουργεί ως πομπός αντιλήψεων και ηθικών αξιών. Ποια είναι η άποψή σας;

 Η δύναμη των λέξεων είναι τεράστια. Η λογοτεχνία λειτουργεί ως κινητήρα δύναμη και ως καθρέφτης για να βλέπουμε τον κόσμο που μας περιβάλλει.

5.   Στην εποχή της τεχνολογίας, που όλοι χρησιμοποιούν τους υπολογιστές και ειδικά οι νέοι έχουν απομακρυνθεί από το βιβλίο, πώς θα μπορούσε η λογοτεχνία να ξανακερδίσει το χαμένο έδαφος;

Νομίζω πως η λογοτεχνία υπήρχε πάντα, υπάρχει παντού και θα συνεχίσει να βρίσκει τρόπο να υπάρχει στη ζωή μας. Η λογοτεχνία είναι επανάσταση και ανατροπή των στερεοτύπων, είναι αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο αυτή τη δύσκολη περίοδο και σίγουρα θα βρεθεί ο τρόπος ώστε να συνεχίσει να διαδρά μαζί μας.

6.   Η τέχνη ξεκινάει από το εξώφυλλο ενός βιβλίου ή από το εσωτερικό του;

Τα εξώφυλλα είναι σίγουρα μορφή τέχνης – «η τέχνη του εξώφυλλου» – ειδικά όσα απεικονίζουν εικαστικά έργα, και σίγουρα παρακινούν πολλούς αναγνώστες για την αγορά ενός βιβλίου. Ωστόσο η πραγματική τέχνη ενός βιβλίου έγκειται στις λέξεις του.

7. Πως απαντάτε σε όσους κατατάσσουν τα βιβλία σε κατηγορίες όπως «ελαφριά» ή «γυναικεία» λογοτεχνία;

Δεν με ενδιαφέρει ο ελιτισμός στη λογοτεχνία ούτε είμαι απόλυτη στην κατηγοριοποίηση της λογοτεχνίας, γιατί η ίδια η ιστορίας της μας έχει δείξει ότι οι «ταμπέλες» ανατρέπονται στο μέλλον.

8.  Κάθε μήνα εκδίδονται καινούργια μυθιστορήματα. Πώς θα ξεχωρίσει ο αναγνώστης το λογοτεχνικά άρτιο έργο;  

Δεν χρειάζεται να ξεχωρίσει το «άρτιο», μα απλά αυτό που του ταιριάζει.

9.   Ισχύει και σε σας πως προτιμάτε να διαβάζεται ξένους παρά έλληνες συγγραφείς; 

Η αλήθεια είναι πως διαβάζω και Έλληνες και ξένους. Ίσως όμως έχω βρει περισσότερους ξένους συγγραφείς που καταπιάνονται με ταξιδιωτικά οδοιπορικά, τα οποία με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα.

10.  Ποιο βιβλίο θεωρείτε πως σας άλλαξε τη ζωή/τον τρόπο που σκέφτεστε;

Αν πρέπει να επιλέξω μόνο ένα θα έλεγα το Patagonia Express του Luis Sepúlveda.

11. Ποιον συγγραφέα θαυμάζετε και ποιο βιβλίο του θα θέλατε να είχατε γράψει ο ίδιος;

Θα ήθελα πολύ να έχω γράψει το βιβλίο «Ταξίδι στη σκιά του Βυζαντίου του William Dalrymple (και να έχω βιώσει η ίδια το οδοιπορικό του!).

12.  Είναι αλήθεια ότι σε κάθε βιβλίο συναντούμε βιώματα και μηνύματα του συγγραφέα του;

Νομίζω πως ναι, είναι αναπόφευκτο.

13. Μια φράση που σας αντιπροσώπευε κατά το παρελθόν και πλέον δε σας αντιπροσωπεύει.

Το «ακολούθα την καρδιά σου» είναι μια φράση που αγαπούσα πολύ ως νέα, την οποία ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχω αναθεωρήσει και σκέφτομαι μάλλον πιο νηφάλια.

14.  Πιστεύετε στα happy end; Τα συναντούμε στα βιβλία σας;

Η αλήθεια είναι πως δεν επιλέγω πάντα happy end στα μυθιστορήματά μου, ωστόσο αντιλαμβάνομαι πως οι περισσότεροι αναγνώστες προτιμούν ιστορίες με αίσιο τέλος!

16.  Πως νιώσατε όταν εκδόθηκε το πρώτο σας βιβλίο;

Είχα πολύ άγχος!

17.  Όταν γράφετε έχετε στο μυαλό σας τους αναγνώστες;

Όταν γράφω, το κάνω πυρετωδώς και ασταμάτητα, δεν σκέφτομαι πολλά είναι η αλήθεια. Οι αναγνώστες έρχονται στο μυαλό μου κυρίως στο στάδιο της επιμέλειας, ειδικά όταν πρέπει να αποφασίσω για ειδικά θέματα, όπως π.χ. τη χρήση ή μη υποσημειώσεων, που είναι κάτι που απασχολεί συχνά τους συγγραφείς ιστορικών μυθιστορημάτων.

18. Τι σκέπτεστε όταν σας ασκούν κριτική για κάποιο έργο σας με την οποία δεν συμφωνείτε;

Σέβομαι όλες τις κριτικές. Συχνά μάλιστα επιδιώκω να λαμβάνω κριτικές από όσους δεν ανήκουν στο δικό μου αναγνωστικό κοινό και ειδικά από τους αυστηρούς κριτές, γιατί με προκαλούν να δω κι εγώ αλλιώς το κείμενό μου και να αποφεύγω τυχόν στερεοτυπικά λάθη.

19.  Πως γεννήθηκε η ιδέα για το παρόν βιβλίο σας;

Ήθελα πολύ να γράψω για τον τόπο μου. Το σκεφτόμουν πολλά χρόνια. Όταν ένιωσα έτοιμη γι’ αυτό, εστίασα στη βυζαντινή εποχή, την εξάντλησα βιβλιογραφικά και πέρασα αμέτρητες ώρες περιδιαβαίνοντας τα μνημεία. Όταν ήμουν σίγουρη ότι μπορώ να προσεγγίσω τον χώρο και τον χρόνο ολιστικά τότε άρχισα να γράφω και προέκυψε η ΘΡΑΣΣΑ.

20.   Τι ελπίζετε να αποκομίσει ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο σας;

Μια εικόνα της Θράκης του παρελθόντος. Μια γνωριμία με τα μνημεία, τη φύση και τους ανθρώπους, αλλά και το βαθιά μυστηριακό υπόβαθρο του τόπου αυτού.