Vegan και vegetarian δεν είναι το ίδιο πράγμα. Η διαφορά ενός vegan (αυστηρά ή oλικά χορτοφάγος) και ενός vegetarian (χορτοφάγος) είναι ότι ο vegan εξαλείφει από τη διατροφή του όλα τα ζωικά προϊόντα.
Αυτό σημαίνει ότι εξαλείφει από την διατροφή του ακόμα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ παράλληλα υιοθετεί έναν τόσο αυστηρό χορτοφαγικά τρόπο ζωής που δεν χρησιμοποιεί ζωικά προϊόντα ούτε στη ένδυσή του, απορρίπτοντας οτιδήποτε φτιάχνεται από μαλλί και μετάξι.
Οι χορτοφάγοι δεν τρώνε κρέας, ψάρι ή πουλερικά, αλλά συνηθίζουν να τρώνε γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το τυρί, τα αυγά, το γάλα ή το γιαούρτι, οτιδήποτε δηλαδή μπορεί να γίνει από τα ζώα χωρίς να θανατωθούν. Οι χορτοφάγοι δεν είναι απαραίτητα αλτρουιστές ούτε έχουν ως πρώτο κίνητρό τους υποχρεωτικά την αγάπη για τα ζώα. Για παράδειγμα, πολλοί χορτοφάγοι έχουν καταργήσει το κρέας για το καλό της υγείας τους. Υπάρχουν, μάλιστα, πολλές κατηγορίες χορτοφάγων. Υπάρχουν οι lacto-vegetarians που τρώνε γαλακτοκομικά, αλλά όχι αυγά, οι ovo-vegetarians που τρώνε αυγά, αλλά όχι γαλακτοκομικά, ή οι lacto-ovo-vegetarians που τρώνε, τόσο τα γαλακτοκομικά, όσο και τα αυγά. Ο λόγος που ποικίλουν οι επιλογές είναι οι ατομικές πεποιθήσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις βασίζονται σε ηθικές επιλογές και σε άλλες περιπτώσεις υπαγορεύονται από τις διατροφικές ανάγκες ή μια απλή προτίμηση.
Ενας vegan, από την άλλη πλευρά, αυτοδεσμεύεται στη διατήρηση ενός προσωπικού βιοτικού επιπέδου, λόγω της ανησυχίας που νοιώθει για την ζωή των ζώων. Ο vegan προχωράει πέρα από την απόρριψη του κρέατος, βγάζοντας από την ζωή του και τα γαλακτοκομικά και ζωικά προϊόντα, για να γίνει ένας ακτιβιστής των δικαιωμάτων των ζώων. Σε γενικές γραμμές η άποψη ενός vegan είναι ότι τα ζώα δεν ήρθαν στη γη για να αξιοποιηθούν από τον άνθρωπο και ότι η εμπορευματοποίηση των ζώων συνεπάγεται αναγκαστικά μια θεμελιώδη απάνθρωπη συνιστώσα που δηλώνει την έλλειψη σεβασμού προς τη ζωή των ζώων. Δυστυχώς, οι σκληρές μέθοδοι είναι συχνά φθηνότερες μέθοδοι και τα ζώα που εκτρέφονται για το κρέας ή τα γαλακτοκομικά προϊόντα από τα εμπορικά συμφέροντα, ζουν συνήθως κάτω από καταχρηστικές συνθήκες και θανατώνονται με βάναυσο τρόπο για το συμφέρον του ανταγωνισμού.
Υπάρχουν, επίσης, τα ανθρωπιστικά ζητήματα που σχετίζονται με την ύπαρξη vegetarians και vegans. Εχει αποδειχθεί ότι αν η γη που χρησιμοποιείται για να βοσκήσουν τα βοοειδή χρησιμοποιείτο αντί γι’ αυτό για να αυξηθούν οι καλλιέργειες, η πείνα στον κόσμο θα μπορούσε να εξαλειφθεί εύκολα. Τα βοοειδή καταναλώνουν ασύγκριτα περισσότερη πρωτεΐνη σε σιτηρά απ’ ό,τι παραδίδουν σε κρέας. Επιπρόσθετα, πολλές χώρες του τρίτου κόσμου, αυξάνουν την παραγωγή των βοοειδών, προκειμένου να εξάγουν το κρέας σε πλούσια έθνη και ο δικός τους πληθυσμός συχνά λιμοκτονεί, καθώς δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά την αγορά κρέατος. Σύμφωνα, λοιπόν, με τους vegans αν οι άνθρωποι έτρωγαν λιγότερο κρέας, άρα χρειάζονταν λιγότερα σιτηρά για τη βοσκή των βοοειδών, θα μπορούσαν οι καλλιέργειες σιτηρών να χορτάσουν τις φτωχές χώρες.
Πέρα, όμως, από τις προσωπικές πεποιθήσεις και τις κοινωνικές ανησυχίες, ένας πολύ σημαντικός ίσως και πιο συχνός λόγος για να γίνει κανείς χορτοφάγος (vegetarian) ή vegan είναι η υγεία. Ενώ οι προσωπικές πεποιθήσεις για τα ζώα και την πείνα διαφέρουν, η πραγματικότητα για τους περισσότερους ανθρώπους στις βιομηχανικές χώρες είναι πως συνήθως ανταποκρίνονται άμεσα κυρίως όταν έχουν προσωπικά οφέλη.
Για το σκοπό αυτό οι διεθνείς, ανεξάρτητες μελέτες που διεξάγονται από κορυφαίους οργανισμούς υγείας στον κόσμο έχουν παράσχει εκτεταμένες και πειστικές έρευνες. Ξεκινώντας από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 και συνεχίζοντας στα τέλη της δεκαετίας του ’90, οι μελέτες διαπίστωσαν πως μια χορτοφαγική στη βάση της διατροφή είναι πολύ πιο υγιεινή από μια άλλη που περιλαμβάνει κρέας. Αυτό το συμπέρασμα υποστηρίζεται από μετρήσιμα, στατιστικά αποτελέσματα. Το βασικό εύρημα των ερευνητών είναι πως η εξάλειψη του κρέατος μειώνει τις πιθανότητες προσβολής από πολλούς τύπους χρόνιων ασθενειών και ορισμένων τύπων καρκίνου. Και από τη στιγμή που μια χορτοφαγική δίαιτα θεωρείται η πιο υγιεινή απ’ όλες, είναι λογικό πως όσο πιο κοντά κινείται προς την διατροφή vegan τόσο μεγαλύτερα οφέλη υπάρχουν. Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό ότι στις ΗΠΑ, πολλές ασφαλιστικές εταιρείες που ασφαλίζουν την υγεία, προσφέρουν εκπτώσεις για χορτοφάγους και vegans.
Αν ενδιαφέρεστε να ξεκινήσετε μια χορτοφαγική δίαιτα δεν χρειάζεται να το κάνετε άμεσα και με βίαιο τρόπο. Ψάξτε κατ’ αρχήν στο σούπερ μάρκετ διάφορα προϊόντα και σταδιακά φτιάξτε μια λίστα με χορτοφαγικά τρόφιμα που σας ευχαριστούν. Δεδομένου ότι αυτή η λίστα θα μεγαλώνει συνεχώς και οι διατροφικές σας προτιμήσεις θα αλλάζουν, θα εκτιμήσετε το υγιέστερο συναίσθημα της κατανάλωσης χορτοφαγικού γεύματος. Η διαδικασία της αλλαγής της διατροφής σας και η βελτίωση της υγείας σας μπορεί να γίνει σταδιακά και με φυσικό τρόπο.
Φωτογραφικό υλικό
Μετάφραση: Λιακοπούλου Βίκυ
