Συνέντευξη στην Ελπίδα Παπαδανιήλ

Είναι αριστούχος απόφοιτος του Θεάτρου Τέχνης. Κέρδισε το Α΄ Βραβείο στο Σεμινάριο Θεατρικής γραφής Εθνικού Θεάτρου για το μονόπρακτο «Σοβαρό ατύχημα επιβάτη». Καθηγήτρια υποκριτικής στην Ανωτέρα Δραματική σχολή Πέτρας από το 2010 -2015. Διδάσκει σε σεμινάρια την τεχνική του μονόλογου με αφορμή το έργο του Αλεσσάντρο Μπαρρίκο «1900». Τον Ιανουάριο 2014 παρέδωσε στο Πανεπιστήμιο Παραστατικών Τεχνών στο Πλύμουθ –Αγγλία, μια σειρά σεμιναρίων για την μέθοδο υποκριτικής στα έργα του Ζαν Ζενέ. Από το2013 έως και το 2014 ανέλαβε σαν Coordinator–Συγγραφέας και Σκηνοθέτης το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Heavenon Earth? που αφορούσε σε θέματα κοινωνικού αποκλεισμού και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πραγματοποίησε παραστάσεις σε Ελλάδα, Αγγλία, Ισπανία και Τουρκία.
Έπαιξε στα έργα: Διαμάντια και μπλουζ, 7η μέρα της Δημιουργίας, Θεσμοφοριάζουσες, Αγαμέμνωνας, Πλούτος, Πράβντα, Μεγάλη Μαγεία, Το αυγό, Ισμήνη,κ.α. Σκηνοθέτησε τα έργα: For Ever Γ. Ηλιόπουλος, Άγρυπνες Νύχτες ΚάρυλΤσέρτσιλ, Αυτό το παιδί Ζοέλ Πομεράτ, Μεταξωτές Γυναίκες κείμενο Βάνα Πεφάνη, Να με Θυμάσαι σε κείμενα νέων Ελλήνων συγγραφέων,Αυτός και το Πανταλόνι του Ιάκωβου Καμπανέλλη,Ψύλλοι στ αυτιά Ζόρζ Φευντώ,Ο Θείος Βάνιας Αντον Τσέχωφ, κ.α Έγραψε τα θεατρικά έργα: Ο δικός μας Ελέφαντας, Ένας κάποιος Παράδεισος, Heaven on Earth?, Σοβαρό ατύχημα επιβάτη και Μεταξωτές γυναίκες.

Φέτος έπαιξε στο έργο Η Πόλη, της Λούλας Αναγνωστάκη στο θέατρο Ίδρυμα Μ.Κακογιάννης σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι, σκηνοθέτησε την παράσταση Στου Μποχώρη με την Πέμη Ζούνη και τον Κώστα Αρζόγλου, σκηνοθέτησε το έργο Happy Birthday που παρουσιάστηκε στο Διαδημοτικό Φεστιβάλ, σκηνοθέτησε για το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το επιχορηγούμενο από το ΥΠΠΟΑ έργο Ο Αδελφός μου ο Αμαντέουςκαι πρωταγωνιστεί στο σήριαλ Όρκος 2 της ΕΡΤ.
Η ταλαντούχα ηθοποιός και σκηνοθέτης με πληθώρα επιτυχημένων εμφανίσεων τόσο στον κινηματογράφο, όσο και στο θέατρο και στην τηλεόραση μιλάει για την παράσταση «Ο Αδελφός μου ο Αμαντέους», για τη συνεργασία της με την Πέμη Ζούνη αλλά και για τη θέση της γυναίκας σήμερα.
Συνέντευξη της Ηθοποιού, σκηνοθέτριας, καθηγήτριας υποκριτικής Βάνα Πεφάνη στην Ελπίδα Παπαδανιήλ για την Κουλτουρόσουπα.
«Μέσα 18ου αιώνα. Η άγνωστη ιστορία της Νάνερλ Μότσαρτ, αδελφής του Αμαντέους. Ένα παιδί θαύμα που χάθηκε επειδή ήταν κορίτσι. Μέσα από το έργο μαθαίνουμε την ιστορία της, τη σχέση με την οικογένεια της, με τον διάσημο αδελφό της, την αγάπη της για τη μουσική».

Ε.Π.: Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο έργο, τι σας άγγιξε;
Β.Π.: Μόλις έμαθα την ιστορία της από τον Μηνά Βιντιάδη, ήξερα πως ήθελα ν ασχοληθώ μαζί της. Να τη γνωρίσω. Να την γνωρίσει ο κόσμος. Ήταν καλλιτέχνης, ήταν γυναίκα. Είμαι γυναίκα, είμαι καλλιτέχνιδα ζώ και εργάζομαι στον 21ο αιώνα και αντιμετωπίζω καθημερινά «αποκλεισμούς» στον χώρο μου και στη ζωή μου. Ότι ίσχυε τότε, σε μικρότερο έστω βαθμό, ισχύει και σήμερα. Τη Νάνερλ πρώτα την κατανόησα και μετά την αγάπησα. Με ελκύουν συνεχώς στη δουλειά μου, οι «αόρατοι» άνθρωποι.
Ε.Π.: Πώς προσεγγίσατε σκηνοθετικά το συγκεκριμένο έργο;
Β.Π.: Προσπάθησα να ανακαλύψω τρόπους αφήγησης, βασισμένους περισσότερο στο σώμα, στην κίνηση, στη μουσική και τον ρυθμό. Ο λόγος προκύπτει, δεν οδηγεί. Ουσιαστικά συνθέσαμε μαζί με τους εξαίρετους ηθοποιούς και τους υπέροχους συνεργάτες, μια παρτιτούρα ενός σύγχρονου μουσικού έργου.
Ε.Π.: Συναντήσατε κάποιες δυσκολίες, αν ναι ποιες ήταν;
Β.Π.: Η δυσκολία ήταν αναμενόμενη, εφόσον αναζητάς κάτι καινούργιο, κάτι διαφορετικό απ’ τα δεδομένα σου. Μόλις πας να ξεπεράσεις τα όρια, η δυσκολία γίνεται κολλητή σου φίλη. Αλλά εδώ πρέπει να πω πόσο τυχερή στάθηκα με τη διαθεσιμότητα της Πέμης, του Φοίβου, του Διονύση. Πόσο τυχερή που είχα δίπλα μου τη Ντέπυ, τον Μηνά, τον Γιώργο, τον Κυριάκο, τη Νταίζη, τον Νίκο και τον Ορέστη, τη Γιώτα και τον Κων/νο. Μεγάλη τύχη να έχεις καλούς συνεργάτες.

Ε.Π.: Ποιο σημείο, σκηνή, φράση ίσως του έργου σας ακουμπά ιδιαίτερα;
Β.Π.: Στην εικόνα της έναρξης συγκινούμαι ιδιαίτερα, ίσως γιατί την έχω ονειρευτεί. Από φράσεις διαλέγω «Ο μελλοντικός μου σύζυγος; Είμαι σίγουρη ότι θα είναι αφόρητα βαρετός. Ελπίζω να πεθάνω στη γέννα».
Ε.Π.: Γιατί έρχεστε στη Θεσσαλονίκη για μία μόνο παράσταση; Θα συνεχιστούν οι παραστάσεις στην Αθήνα;
Β.Π.:Από δεκαοκτώ Νοεμβρίου συνεχίζουμε τις παραστάσεις μας στο Μέγαρο Αθηνών, στη Μουσική Βιβλιοθήκη. Ίσως να επανέλθουμε αργότερα στη πόλη σας.
Ε.Π.: Τι είναι αυτό που σας αρέσει ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη;
Β.Π.:Α! Πολλά πράγματα. Τι να πρωτοπώ. Θάλασσα, βόλτες, ωραίο φαγητό, υπέροχα γλυκά, καλύτερη ποιότητα ζωής, οι φίλοι μου που μένουν εδώ. Η Θεσσαλονίκη για μένα είναι αγαπημένος προορισμός.
Ε.Π.: Πώς βλέπετε το θεατρόφιλο κοινό της πόλης;
Β.Π.: Διψασμένο, υποψιασμένο και δύσκολο. Πιστεύω ότι όσοι ανεβαίνουμε να παίξουμε έχουμε μια προσμονή αλλά και ένα ενδόμυχο φόβο. Δεν εννοώ εισπρακτικό. Η πόλη σας δεν κερδίζεται εύκολα και αυτή είναι η γοητεία σας.
Ε.Π.: Πέμη Ζούνη, μια μεγάλη κυρία του θεάτρου, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, μια κορυφαία ηθοποιός.. Μιλήστε μας για τη συνεργασία σας…
Β.Π.: Με την Πέμη έχουμε συνεργαστεί αρκετές φορές και έχουμε ανταλλάξει ρόλους. Με έχει σκηνοθετήσει κι εκείνη. Δρούμε συμπληρωματικά και με εμπιστοσύνη. Εκτίμηση και σεβασμός είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της συνεργασίας μας. Α! και χιούμορ! Γελάμε πολύ!

Ε.Π.: Το έργο πραγματεύεται την δυσμενή θέση της γυναίκας την εποχή του 17ου-18ου αιώνα… πιστεύετε ότι έχουν βελτιωθεί τα πράγματα σήμερα, εν έτη 2023; Χαίρει η γυναίκα την αξιοπρέπεια και το σεβασμό που της αξίζει τόσο στον εργασιακό αλλά και στον οικογενειακό;
Β.Π.: Έχουν βελτιωθεί φυσικά, αλλά όχι στον πυρήνα τους. Μετά από τόσες γυναικοκτονίες και μετά το metoo, με διακατέχει μια έντονη ανησυχία και μια ανάγκη εσωτερικής αναζήτησης για το φύλο μου, αβεβαιότητας για την δημιουργία, για τη δουλειά μου την ίδια. Η ιστορία λοιπόν μιας καλλιτέχνιδας γυναίκας του 1800,ταλαντούχας αλλά τελικά παραγκωνισμένης και φυλακισμένης στα πατριαρχικά πρότυπα τής τότε κοινωνίας, μου θυμίζει πολύ το σήμερα. Ψάχνοντας τρόπους να επαναπροσδιορίσω την «καλλιτεχνική» μου φωνή στο σήμερα, στα εμπόδια που συναντώ στη δουλειά μου λόγω του φύλου μου, περισσότερες φορές ταυτίζομαι με τη Νάνερλ παρά απομακρύνομαι.
Ε.Π.: Η γυναίκα σήμερα γνωρίζει, ξέρει να διεκδικεί τα δικαιώματά της; Η ίδια πλέον έχει τοποθετήσει τον εαυτό της στη θέση που της αξίζει και τη διεκδικεί;
Β.Π.:Οι αγώνες των γυναικών για ισότητα ήταν και είναι αμέτρητοι, με θύματα, πόνο και διώξεις. Τις τελευταίες δεκαετίες, ειδικά στη Δύση, μετά από νομοθετικές πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων και παρεμβάσεις διεθνών οργανισμών υπάρχει η πεποίθηση ότι η ισότητα των δύο φύλων έχει επιτευχθεί. Μάλιστα, αν σταθεί κανείς μόνο στους νόμους και στα έγγραφα θα πιστέψει ότι η γυναίκα σήμερα έχει περισσότερα δικαιώματα από τον άνδρα. Αυτά στα χαρτιά. Η πραγματικότητα δυστυχώς είναι διαφορετική και πολλές φορές πιο σκληρή και από τα στερεότυπα που επέβαλαν οι ανδροκρατούμενες κοινωνίες και που κυριάρχησαν για αιώνες.
Ε.Π.: Πώς βλέπετε τις αποκαλύψεις και όλα όσα βγήκαν στο φως με το κίνημα metoo; Πιστεύετε ότι θα υπάρχει συνέχεια;
Β.Π.: Το metoo μας πρόσφερε τη δυνατότητα να μιλήσουμε και τη βεβαιότητα ότι δεν είμαστε μόνες ούτε μοναδικές. Εννοώ, ότι μπορεί κάποια θύματα βίας να πίστευαν ότι μόνο σε αυτές συμβαίνει και ίσως κιόλας ότι το προκαλούν. Εύχομαι όλο αυτό να βοήθησε ουσιαστικά και να πάψουν κάποια στιγμή οι λόγοι που το προκάλεσαν.
Ε.Π.: Ένα θέμα που προέκυψε φέτος στο χώρο σας ήταν η αναγνωσιμότητα του καλλιτέχνη και κατά πόσο αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην εμπορικότητα των παραστάσεων… Ποια είναι η δική σας άποψη;
Β.Π.: Αυτή θα ήταν μια καλή έρευνα στο κοινό. Να ερωτηθούν οι θεατές αν προτιμούν να βλέπουν στο θέατρο ηθοποιούς γνωστούς από την τηλεόραση. Προσωπικά δεν το πιστεύω και θα σας εξηγήσω γιατί. Μια παράσταση είναι δουλειά συνόλου, άρα τι να κάνει ένας ηθοποιός που είναι μεν γνωστός, αλλά συμμετέχει σε μέτρια δουλειά; Θα φέρει στην αρχή κόσμο. Και μετά; Έχω δει πολλές παραστάσεις τα τελευταία χρόνια που δεν είχαν κανένα «όνομα» και πήγαιναν soldout.
Ε.Π.: Η σεζόν που πέρασε και το καλοκαίρι ήταν γεμάτο θεατρικές παραστάσεις, πώς βλέπετε τα πράγματα στο χώρο του θεάτρου και του πολιτισμού γενικότερα; Υπάρχουν βελτιώσεις ή οι αγκυλώσεις παραμένουν και απλά οι καλλιτέχνες προσπαθούν με κάθε τρόπο να τις ξεπεράσουν;
Β.Π.: Ας ξεκινήσουμε από το κράτος και την αδιαφορία. Χωρίς κρατικό σχέδιο και ενίσχυση ο πολιτισμός θα βασίζεται στα μεγάλα ιδρύματα και στους μεγάλους οργανισμούς. Όλοι οι υπόλοιποι θα προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο αλλά με πολλά προβλήματα. Το υπουργείο Πολιτισμού κάποια στιγμή θα πρέπει να επενδύσει στο θέατρο και στην εξωστρέφεια του, ουσιαστικά.

Ε.Π.: Ένα από τα θέματα που δημιουργήθηκαν φέτος ήταν η Επίδαυρος και οι παραστάσεις που θα πρέπει να παίζονται σε αυτόν τον ιερό χώρο. Πώς σας φάνηκαν όλα αυτά; Είναι «ελεύθερο» το θέατρο να δημιουργεί πολιτισμό ή υπόκειται και αυτό σε στεγανά και λογοκρισίες;
Β.Π.:Επιτρέψτε μου να πω ότι όλα αυτά τα θεωρώ αστειότητες. Φέτος το καλοκαίρι είχαμε πιο σοβαρά θέματα ν’ ασχοληθούμε από το να διαφυλάξουμε την Επίδαυρο. Είχαμε πρωτοφανείς φωτιές, είχαμε τη δολοφονία του Αντώνη που τον έσπρωξαν απ’ το καράβι, τα Τέμπη. Έχουμε τις πλημύρες. Ας σοβαρευτούμε λίγο και ας ασχοληθούμε με τη ζωή που χάνεται και όχι με μνημεία που τα «καπηλεύονται αιρετικοί» σκηνοθέτες.
Ε.Π.: Κλείνοντας θα ήθελα να σχολιάσουμε την επικαιρότητα και όσα συμβαίνουν στη χώρα μας σήμερα, καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες, ακροδεξιά κόμματα στη βουλή, ένας καταδικασμένος για εγκληματική οργάνωση υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανος Κασσελάκης…. Πώς βλέπετε το κοινωνικό- πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας μας πλέον;
Β.Π.: Επικρατεί ένα χάος. Η ασφάλεια που ήταν το σύνθημα των πρόσφατων εκλογών αποκαλύφθηκε πως δεν υπάρχει. Η χώρα βρίσκεται μπροστά σε μια ιστορική καταστροφή. Και αυτό που με τρομάζει είναι ότι κινδυνεύουμε να συνηθίσουμε. Είναι τόσα πολλά αυτά που συμβαίνουν που καλύπτει μέσα μας το ένα το άλλο. Τα χωνεύουμε όλα. Σε ατομική βάση βλέπω ότι νεότεροι άνθρωποι υπό τη πίεση αυτή, άνθρωποι που βρίσκονται στην αφετηρία της παραγωγικής, δημιουργικής ζωής, νιώθουν την ανάγκη να αρπαχτούν από κάτι, να γαντζωθούν σε κάτι, μ’ έναν τρόπο που δεν συνέβαινε παλιά. Οτιδήποτε νέο, οτιδήποτε άφθαρτο είναι ελκυστικό. Μέσα στη λάσπη, έχουμε όλοι ανάγκη τη πίστη στο θαύμα.
Ε.Π.: Τι άλλα σχέδια έχει η νέα σεζόν;
Β.Π.: «Όρκος 2» στη ΕΡΤ, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για το «Ο Αδελφός μου ο Αμαντέους»τον Νοέμβριο και θα παίξω στα έργα «Democracy»στο θέατρο Σταθμός και «Κύματα»της Βιρτζίνια Γούλφ στο Ίδρυμα Κακογιάννης σε σκηνοθεσία του ‘Ενκε Φεζολλάρι. Πολλή δουλειά μπροστά μας.
Ευχαριστώ πολύ!!
.
-k-.
.
ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ (Αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης)
«Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη.
Πρεμιέρα: Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου.

Τα παιδικά τους χρόνια, η ανέλιξη τους, η προσωπική ιστορία της Νάνερλ Μότσαρτ και η σχέση της με τον πατέρα και τον διάσημο αδελφό της, η εξέλιξη βήμα βήμα ενός μύθου, θα παρασταθούν σ’ έναν αρμονικό συνδυασμό Θεάτρου και Μουσικής.
Σκηνοθεσία: Βάνα Πεφάνη. Ερμηνεύουν: Πέμη Ζούνη.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου, στις 20:30
Φωτογραφικό υλικό