Γράφει η Πίτσα Στασινοπούλου για την Κουλτουρόσουπα
Είδα, όπως οι περισσότεροι φαντάζομαι, την τετράωρη Τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, και χωρίς καμιά μετριοφροσύνη… συγχαίρω τον εαυτό μου για την ιώβεια υπομονή που επέδειξε και αγνοούσα ότι διαθέτω…
Βέβαια η περιέργεια για μια Τελετή που διαφημιζόταν ως «πρωτοποριακή, καινοτόμα, ασυνήθιστη, διαφορετική κλπ.» ήταν ισχυρότατο κίνητρο, αλλά διαπιστώνοντας στην πορεία περί τίνος πρόκειται, χρειάστηκαν μεγάλα αποθέματα ανοχής για να φέρω σε πέρας το τετράωρο, με μόνο κίνητρο πλέον μια άλλου τύπου περιέργεια: «άραγε μέχρι ποιου σημείου μπορούν να οδηγήσουν αυτόν τον ανεκδιήγητο, ξεχειλωμένο αχταρμά που βλέπω;;» Και όντως το τερμάτισαν οι Γάλλοι! Ευτυχώς όμως που άντεξα για να απολαύσω τα τελευταία λεπτά την κορυφαία ερμηνεία της Σελίν Ντιόν, που όμως είναι αδύνατο να αποζημιώσει τον θεατή για όσα απίθανα προηγήθηκαν!
Σαφώς η εκτός σταδίου διοργάνωση μιας τεράστιας, εμβληματικής Τελετής σαν αυτή των Ολυμπιακών Αγώνων με παγκόσμια προβολή, είναι αναμφίβολα μια καινοτομία και μάλιστα με «θηριώδεις» δυσκολίες… Είναι άλλο πράγμα να υλοποιείς ένα event παρόμοιας εμβέλειας σε οριοθετημένο, ελεγχόμενο, προστατευμένο χώρο και εντελώς άλλο να το «απλώνεις» στην πόλη, όπου πέραν των τεχνικών δυσκολιών στη σκηνοθεσία, τον συντονισμό, τον ήχο, τις κάμερες, την αναμετάδοση κλπ., είναι προφανές ότι σε μια τεράστια ανεξέλεγκτη έκταση εγκυμονούν πολλαπλάσιοι κίνδυνοι επιθέσεων, λόγω διεθνούς συγκυρίας και συγκεκριμένων απειλών, που σημαίνει κάτι παραπάνω από «δρακόντεια» μέτρα προστασίας και φυσικά με διαρκές άγχος για την ριψοκίνδυνη επιλογή… Την οποία οι Γάλλοι τόλμησαν ως επίτευγμα σε τεχνικό επίπεδο, παραβλέποντας ωστόσο το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα, την ουσία της αθλητικής διοργάνωσης και βέβαια τον παραμονεύοντα κίνδυνο που μπορούσε να οδηγήσει σε τραγωδία…
Βέβαια είχαν σοβαρούς λόγους να προχωρήσουν στην εν λόγω καινοτόμα επιλογή, καθώς το Παρίσι με το θρυλικό ποτάμι του, τις ονειρεμένες όχθες, τα εμβληματικά ιστορικά κτίρια, την μοναδική «μυστηριακή» ατμόσφαιρα εποχής, ανήκει στις ελάχιστες πόλεις παγκόσμια που προσφέρει αξεπέραστο φυσικό σκηνικό, όνειρο κάθε σκηνοθέτη… Οπότε πολύ έξυπνα, σκέφτηκαν να το αξιοποιήσουν αυτούσιο, χωρίς περιττά έξοδα για σκηνικές κατασκευές ή κοστούμια, προβάλλοντας επιπλέον (και) με αυτή την ευκαιρία τα υπέροχα σημεία αναφοράς της πόλης τους, έστω κι αν τους στοίχισε «κάτι τις» παραπάνω η τεχνική κάλυψη και η προστασία… Και όντως η θέα του Σηκουάνα με τις αντανακλάσεις των νερών, των φωτισμένων γεφυρών, των καταπληκτικών μπαρόκ κτιρίων, του κατάφωτου πύργου του Άιφελ, του νυχτερινού Παρισιού από ψηλά, πρόσφερε μια μοναδικά φαντασμαγορική εικόνα, ειδικά για τους λάτρεις της ρομαντικής «πόλης του φωτός» με τους βαθύτερους ιστορικούς συμβολισμούς…
Μόνο που το πράγμα έμεινε εκεί: στη φαντασμαγορία μιας έτσι κι αλλιώς κοσμαγάπητης πόλης, όμως όσοι καθίσαμε να παρακολουθήσουμε το βράδυ της Παρασκευής, ΔΕΝ στοχεύαμε να απολαύσουμε τηλεοπτικά τις πασίγνωστες ομορφιές του πασίγνωστου Παρισιού, αλλά την Τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων που φιλοξενεί φέτος και αυτό που είδαμε – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- μόνο ως απογοήτευση μπορεί να χαρακτηριστεί επιεικώς, σε ένα συνονθύλευμα – μνημείο κακογουστιάς! Κι αυτό από πού;;; Από το Παρίσι!!! Την πατρίδα της κομψότητας και της «υψηλής ραπτικής» με την παροιμιώδη φινέτσα, που υπήρξε ανέκαθεν συνώνυμη του καλού γούστου και έφτασε το 2024 να παρουσιάσει διεθνώς ένα τόσο κιτς θέαμα και όχι μόνο…
Διότι ναι μεν συνέλαβαν μια πρωτότυπη ιδέα να αξιοποιήσουν ανέξοδα τον Σηκουάνα και το γύρω αστικό περιβάλλον, επιλέγοντας αντί της συμβατικής παρέλασης των αποστολών, την πλεύση πάνω σε πλοιάρια και την εκτέλεση καλλιτεχνικών δρώμενων πάνω στις γέφυρες ή σε πλωτές εξέδρες ή παρόχθια κτίρια, με έπαρση της ολυμπιακής σημαίας στο Τροκαντερό και αφή της φλόγας στο Λούβρο… Ωραιότατα σαν ιδέες, παρά τους ενδοιασμούς που αναφέραμε και παρά την ατυχία της βροχής που όφειλαν να προβλέψουν για εξωτερικό χώρο, ωστόσο η πρακτική υλοποίηση, το περιεχόμενο των δρώμενων, η μεταξύ τους συνοχή, η προσπάθεια να συνδυαστούν τα ασυνδύαστα, η τάση να «χωρέσουν» τα πάντα όλα, η αισθητική του όλου εγχειρήματος, ο συντονισμός κλπ….. άστα να πάνε κι ακόμα δυσκολευόμαστε να χωνέψουμε το «τουρλού» της συμφοράς!
Ξεκινώντας από τα πλοιάρια, που κάποια έμοιαζαν με… υπερωκεάνια υπερφορτωμένα έτοιμα να βουλιάξουν κι άλλα με φουσκωτές βαρκούλες και πέντε νοματαίους επάνω, θα περίμενε κανείς κάποια στοιχειώδη ομοιομορφία, κάποια ιδιαίτερη περιποίηση στην εμφάνιση, κάποιο κοινό γιορτινό στόλισμα ως διακριτικό της τελετής, ώστε να ξεχωρίζουν από παρακείμενα στο ποτάμι και να θυμίζουν τελετουργική πομπή και όχι τυχαίο μπούγιο ή «άλλος με τη βάρκα μας να πάμε τσάρκα»… Κι ενώ όλοι οι Έλληνες περιμένουμε όπως πάντα με ξεχωριστή συγκίνηση την κορυφαία για εμάς στιγμή με την πρώτη εμφάνιση της Ελληνικής αποστολής, εδώ το πλάνο πέρασε τόσο αστραπιαία, που με το ζόρι πρόλαβα να δω μισό προφίλ της Ντρισμπιώτη και μια ακρούλα της σημαίας! Ούτε το πλοίο, ούτε ταμπέλα «GREECE», ούτε πρόσωπα, ούτε τίποτα, για τη χώρα με την τιμητική πρώτη εμφάνιση, ενώ στα πλάνα των υπολοίπων τα πλοιάρια αρμένιζαν χαλαρά με το πάσο τους, να μετράς ένα- ένα τα σημαιάκια!
Όσον αφορά τώρα στα καλλιτεχνικά δρώμενα, θα λέγαμε ότι «έγινε της μουρλής»! Τί νούμερα καμπαρέ και καν-καν με πρώτη τη Λέιντι Γκάγκα και τις παραφωνίες της… τί επιδείξεις παρκούρ, ποδηλατικών άθλων, ακροβατικών και λοιπών ζογκλερικών… τί σύγχρονα χορευτικά με μπρεικντανς, χιπ- χοπ, τέκνο, ντίσκο κλπ. ενίοτε ασυγχρόνιστα… τί όπερες στο ξεκάρφωτο, σε συνδυασμό με τα προηγούμενα… τί απίθανος μουσικός αχταρμάς χωρίς κανένα ειρμό, από κλασική μέχρι ποπ ντιπ στο άσχετο, λες κι έπαιζε μεθυσμένος Dj… τί κινηματογραφημένα στιγμιότυπα με άπειρα τρεχαλητά για τη μεταφορά της φλόγας… τί ο θεός Διόνυσος ως γελοία καρικατούρα να άδει χαριεντιζόμενος ανάμεσα σε πλαστικά σταφύλια και ξέκωλα μοντέλα- αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα…με αποκορύφωμα την μακροσκελέστατη επίδειξη μόδας από σύγχρονους μόδιστρους (σε κορυφαία αθλητική τελετή!), όπου το κιτσαριό στην «πολυσυλλεκτική» πασαρέλα με κάθε λογής ακρότητα που οι κάμερες φρόντισαν να μας μπουκώσουν, έβγαζε μάτι κι ανακάτευε στομάχι!
Είπαμε βρε Γάλλοι να περιλάβετε αντιπροσωπευτικά στοιχεία της κουλτούρας, του πολιτισμού, της ιστορίας, της καθημερινότητάς σας, αλλά εσείς με τη «συμπερίληψη» το τερματίσατε! Ενώ διαθέτετε τόσο μοναδικό πολιτισμό και μια Επανάσταση- παγκόσμιο ορόσημο, θεωρήσατε σκόπιμο να «χώσετε» ισότιμα ανάμεσα στα σπουδαία χωρίς καμιά συνοχή, συμβατότητα ή έμπνευση τα σύγχρονα ευτελή στο όνομα της «διαφορετικότητας», τιτλοφορώντας επιπλέον κάθε ενότητα με μια έννοια- ηθική αξία, που όμως το περιεχόμενο ουδόλως ανταποκρινόταν σε αυτήν, απλά γραφόταν στην οθόνη για «κουλτουριάρικο» εντυπωσιασμό… Οπότε μοιραία προέκυψε από το πρόχειρο «μίξερ» χειρός (ή ποδαριού) ένας ανομοιογενής, ετερόκλητος αχταρμάς- πολτός, αυτό εμείς που λέμε «πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως εριμμένοι» ή αλλιώς χωρίς να ψαχνόμαστε με εμπνεύσεις και να σπαταλάμε φαιά ουσία, πετάμε χύμα στο τσουβάλι παλιά, μοντέρνα, μεταμοντέρνα και ό,τι ήθελε προκύψει! Για να μην αναφέρω το εξοντωτικό ξεχείλωμα στο τέλοςμε την ατέλειωτη πορεία του μεταλλικού αλόγου και την ατέρμονη μεταφορά της φλόγας, που μέχρι την αφή στον «βωμό- αερόστατο», έφτιαχνες… μουσακά, τον ξεφούρνιζες, έπλενες τα πιατικά κι ακόμα η βάρκα με τη δάδα αρμένιζε στο ποτάμι…
Για να καταλήξω ως αντικειμενική εκτίμηση και όχι πατριωτική υστερία, ότι παρά τα μύρια στραβά μας, τη γκρίνια μας, τη μιζέρια μας κλπ., σαν την Τελετή της Αθήνας το 2004, με καλλιτεχνική αρτιότητα και πνευματική ποιότητα καθολικά αναγνωρισμένες, ΔΕΝ ξανάγινε και καλό θα ήταν οι επίδοξοι διοργανωτές να την μελετούν ως υπόδειγμα… Καλοί οι εντυπωσιασμοί, το μπούγιο, οι λάμψεις, τα θεάματα, οι υποκριτικές «συμπεριλήψεις» και λοιπά του συρμού, όμως ΟΧΙ να καπελώνουν το βαθύτερο ηθικό πνεύμα αυτών των αγώνων, όπως μεταφέρεται στους αιώνες από τη γενέτειρά τους και ΔΕΝ εννοώ μόνο το Παρίσι κύριοι πολεμοχαρείς του κόσμου….