9 + 1 ταινίες που ξεχωρίσαμε το 2016. Από τον Παντελή Τσομπάνη.
“Κάθε πέρσι και καλύτερα”. Αυτή η κλισεδούρικη φράση γίνεται κόμπος με ό, τι έχει να κάνει με απολογισμό χρονιάς. Τέτοια εποχή το ‘15, καθόμουν και έψαχνα ταινίες που είχαν βγει και είχα δει για να τις βάλω στην λίστα του απολογισμού και αναρωτιόμουν “Γιατί το ‘14 να έχει τόσο καλές ταινίες και το ‘15 να είναι μάπα;”. Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου λέω οξύμωρα και φέτος.
Μόνο που φέτος πραγματικά οι καλές ταινίες ήταν λιγοστές, σε σημείο σειρές όπως το Westworld, το Trapped και το Game of Thrones να είναι ισοδύναμες ή και καλύτερες από τις φετινές ταινίες. Η μαζική παραγωγή, βλέπεις, πλασάρει τα ίδια και τα ίδια μοτίβα. Πήρε αρκετή ώρα να διαλέξω τις ταινίες που ξεχώρισα – όσες μπορούσα – μόνο που δεν ήθελα να τις κατατάξω με φθίνουσα ή και με αύξουσα σειρά, γιατί θα ήταν ακόμα πιο δύσκολο.
Οι περισσότερες ταινίες που είδα φέτος δεν ήταν του 2016. Ανακάλυπτα άλλες από τις τρεις προηγούμενες δεκαετίες, έβλεπα πολλές από την ΕΡΤ, ξέθαβα από τη συλλογή μου άλλες που έβλεπα μικρός και ξανάζησα τα παιδικά μου χρόνια – μιας και του χρόνου περνάω το κατώφλι των 20 και όντως θα λέω “κάθε πέρσι και καλύτερα”.
Πολλές από τις καθ’ ομολογία “καλές” ταινίες δεν πρόσθεσα, είτε γιατί δεν μου άρεσαν, είτε γιατί δεν τις είδα. Στα σχόλια μπορείτε να προτείνετε ταινίες κι άλλες ταινίες που σας άρεσαν φέτος και να χτυπάω το κεφάλι μου γιατί δεν τις σκέφτηκα…
1. Toni Erdmann
Διάβαζα μια κριτική τις προάλλες, όπου ο συντάκτης αναρωτιόταν άμα οι Γερμανοί έχουν χιούμορ και αν έχουν, πώς γίνεται να βγάζουν τέτοιες ταινίες; Ε, ναι, όσο περίεργο και να’ ναι, κάθε λαός έχει το δικό του χιούμορ και ο καθένας θεωρεί κρύο το χιούμορ του άλλου. Το “Toni Erdmann” είναι μια γλυκιά κωμωδία που βγάζει το μειδίαμα. Αποτυπώνει πολύ καλά την δυστοκία στις σχέσεις τη σημερινή εποχή, όπου η ανάγκη για κέρδος παραμερίζει τους ουσιαστικούς δεσμούς, μέσα από κωμικές καταστάσεις με λεπτό χιούμορ. Θα στοιχημάτιζα πως αυτή η λεπτότητα μπορεί να χαρίσει ένα ακόμη αγαλματίδιο στην Γερμανία και όχι άδικα.
Trivia: Στα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου κατατρόπωσε τους συνυποψήφιους της, κερδίζοντας 5 από τα 6 βραβεία που έγινε υποψήφια.
2. Deadpool
Δεν έχω ενθουσιαστεί και ξεκαρδιστεί τόσο πολύ με ταινία σούπερ ηρώων. Βασικά, ο Deadpool είναι αντιήρωας. Ολόκληρη η ταινία είναι μια ακατάπαυστη ειρωνεία στις ταινίες του είδους, στα κλισέ τους που διακωμωδεί απλοϊκά, στα αρχικά credits που δεν βαρέθηκα στιγμή. Τολμάει να προχωρήσει στο σπάσιμο του 4ου τοίχου που χωρίζει τον ήρωα με τον θεατή και το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται στον Ράιαν Ρέινολντς που κίνησε γη και ουρανό για να κάνει ταινία τον Deadpool.
Τrivia: Όταν η ταινία βγάζει 780 εκατομμύρια, δεν σκέφτεσαι και πολύ για το αν πρέπει να γυρίσεις και σίκουελ. Το επόμενο υπολογίζεται στις αρχές του 2018, με σχεδόν όλους τους ήρωες των X–Men, μιας και το στούντιο είχε αμφιβολίες για το αν έπρεπε να ξοδέψουν κι άλλα λεφτά για κάτι με αμφίβολο αποτέλεσμα.
3. Train to Busan
Δεν είμαι φίλος των ασιατικών ταινιών. Δεν μου αρέσει η γλώσσα κατ’ αρχάς. Δεν μπορώ να την πιάσω από πουθενά για να καταλάβω κάτι. Μόνο που οι συνεχείς αναφορές ιστοσελίδων σ’ αυτό το κορεάτικο θρίλερ με έκαναν να ξεχάσω τα γούστα μου και ν’ αφεθώ στην ιστορία που θα έλεγε. Ένα τρένο κατακλύζεται από ζόμπι και κατευθύνεται με ανεξέλεγκτη ταχύτητα στο Μπουσάν. Το εκπληκτικό μ’ αυτό το θρίλερ είναι η καταιγιστική δράση που δεν σ’ αφήνει να πάρεις ανάσα, οι ενέσεις μελοδράματος και τα ταξικά μηνύματα που περνάει ωμά. Και μόνο για το τελευταίο, αξίζει να της δώσετε μια ευκαιρία.
Τrivia: Η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις Κάννες, στις μεταμεσονύχτιες προβολές. Συνολικά συγκέντρωσε 100 εκατομμύρια στο παγκόσμιο boxofficeκαι έχει ποσοστό θετικών κριτικών στο 95% στο RottenTomatoes. Τι άλλο πρέπει να κάνω για να σας πείσω να τη δείτε;
4. Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ
Δεν είναι κάτι καινούργιο ο Κεν Λόουτς. Στις Κάννες αγρίεψαν οι δημοσιογράφοι και οι κριτικοί μετά την βράβευσή της με τον Χρυσό Φοίνικα. Πώς γίνεται κάποιος που γυρίζει ταινίες για την φτώχεια των κατώτερων τάξεων και την αδικία σ’ όλη του την καριέρα να καταφέρνει να συγκινήσει ακόμα; Η απάντηση είναι ωραία δοσμένη από την Guardian και θα σταματήσω εδώ: “Μας δείχνει πως η φτώχεια δεν είναι δουλειά του Θεού, αλλά δική μας”.
Trivia: Πολλοί την χαρακτήρισαν ως απλοϊκή. Τα μηνύματα και τα εμπόδια του Μπλέικ λύνονται τόσο απλοϊκά που χάνεται η κινηματογραφική ροή. Οι σεναριογράφοι, πάντως, επέστρεψαν από την Κρουαζέτ μ’ ένα χρυσό κλαδί ενός τροπικού δέντρου.
5. La La Land
O Damien Chazelle έχτισε το όνομά του με το Whiplash, συνέχισε με τη συμμετοχή του στο 10 Cloverfield Lane και μάλλον θα απογειωθεί με το La La Land. Ένωσε τον Ράιαν Γκόσλινγκ με την Έμμα Στόουν και αυτοί δέθηκαν σ’ ένα ωραίο παραμύθι ενός τζαζίστα και μιας ηθοποιού. Χρόνια προσπαθούσε ο Chazelleνα υλοποιήσει αυτήν την ιδέα και τώρα στην οθόνη αποτυπώνεται μια γλυκόπικρη ιστορία, με φόντο το La La Land, το Λος Άντζελες, την πόλη που σε απογειώνει γλυκά και σε προσγειώνει πικρά.
Trivia: Ο Chazelle ετοίμαζε για έξι χρόνια την συγκεκριμένη ταινία. Πρώτα την πρότεινε στον MilesTeller, τον οποίο επέλεξε για το Whiplash. Εκείνος καθυστέρησε να απαντήσει πολύ και ο Chazelle αποφάσισε απότομα να τον διαγράψει από τη λίστα των υποψηφίων, μετατρέποντας τον Τellerσε παιδάκι που δεν το κάλεσαν στο πάρτι.
6. Εκείνη
Ο Πολ Φερχούφεν επέστρεψε μετά το εκπληκτικό “Μαύρο Βιβλίο” που γυρίστηκε πριν από δέκα χρόνια. Η Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι μια επιχειρηματίας που φαντάζει ανίκητη, μέχρι τη στιγμή που κάποιος μπαίνει σπίτι της και της επιτίθεται. Ο Ολλανδός ουσιαστικά ειρωνεύεται. Ακόμα και το κυνηγητό που δημιουργείται είναι μια ειρωνεία. Ουσιαστικά, το κοινό δεν ενδιαφέρεται για τις κακοτοπιές τέτοιων ανθρώπων, παρ’ όλα αυτά αγκυλώνεται στο κυνηγητό που θα φέρει άγνωστες συνέπειες. Βασικό ένστικτο σε ευρωπαϊκή μορφή, με λίγα λόγια, χωρίς τα πόδια της Σάρον Στόουν.
Trivia: Ο Ολλανδός έμαθε γαλλικά προκειμένου να συνεννοείται καλύτερα με το συνεργείο και τους ηθοποιούς του. Είναι η πρώτη γαλλόφωνη ταινία που γυρίζει.
7. Suntan
Η γενιά του 2008 αποτυπώθηκε όσο ποτέ άλλοτε με το Wasted Youth του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου, αλλά κανείς δεν κατάλαβε το μήνυμά της. Το Suntan, γυρισμένο χειμωνιάτικα και καλοκαιριάτικα στην Αντίπαρο, παίρνει τον κωμικό Μάκη Παπαδημητρίου και τον μεταποιεί σε σοβαρό και αμίλητο, μέχρι τη στιγμή που αντικρίζει μια 19χρονη και ξαφνικά αποκαλύπτονται τα μυστικά και οι πόθοι του. Ωραίο δραματικό παραμύθι στο οποίο αφήνεσαι και χαζεύεις ή και παρατηρείς. Ο Παπαδημητρόπουλος ξέρει να χτίζει καλά τ’ όνομά του και το Suntan ξεχώρισε στις ελληνικές ταινίες της χρονιάς.
Trivia: Ο Παπαδημητρόπουλος έχει γυρίσει και το Bank Bang, μία από τις λίγες καλές ελληνικές κωμωδίες της δεκαετίας των ‘00.
8. Zootopia
Καθίσαμε με τον κολλητό μου να το δούμε και βάζαμε σε ριπλέι τη σκηνή με τον βραδύποδα που προσπαθεί να εξυπηρετήσει τους πρωταγωνιστές. Και εσείς θα γελάσετε, αν την δείτε, αλλά και θα προβληματιστείτε. Στη Zootopia όλων των ειδών τα ζώα ζουν ειρηνικά, χωρίς τρώγονται μεταξύ τους, μέχρι που μια αστυνομικίνα – κουνέλι και ένας κλέφτης – αλεπού συνεργάζονται για να βρουν την άκρη σε περίεργες συμπεριφορές ζώων. Ο ρατσισμός, δοσμένος σε σφηνάκια σοκ, συνοδευόμενος από καθρέπτες με τις φάτσες μας.
Trivia: Aπλώς πληκτρολογήστε στο YouTube τον τίτλο της ταινίας, συνοδευόμενο από ένα sloth scene και απολαύστε Ντίσνευ.
9. 10 Cloverfield Lane
Για το Cloverfield έχουν γραφτεί τα τεκταινόμενα ήδη από τον Απρίλιο. Πυρηνική καταστροφή, τρία άτομα κλεισμένα σε μια υπώγα, ο ένας από αυτούς περίεργος και δύστροπος και θρίλερ σε δόσεις χωρίς jumpscaresκαι εμφράγματα. Το θρίλερ όπως πρέπει να είναι. Ρεαλιστικό σε αρκετά σημεία και σ’ αυτό παίζουν ρόλο οι ερμηνείες των τριών ηθοποιών που το αποτελούν. Αν δεν σας κάλυψα εδώ, μπορείτε να διαβάσετε την κριτική του Απριλίου.
Trivia: Η ταινία είναι το δεύτερο μέρος της σειράς ταινιών Cloverfieldκαι δεν θεωρείται ακριβώς sequel. Το Cloverfieldτυχαίνει να έχει το ίδιο θέμα περίπου, αλλά η γραφή και η footageλήψη του δεν προιδεάζουν για prequel.
10. Πάρτι για… Λουκάνικα
Δεν μπορεί όλα τα κινούμενα σχέδια να είναι για παιδιά. Πολλοί το είπαν άρρωστο, ρατσιστικό και χυδαίο. Άλλοι απόρησαν ποιος δίνει λεφτά για τέτοια εκτρώματα. Το Sausage Party μπορεί να είναι όλα αυτά, ναι, αλλά κρύβει κάτι πιο βαθύ. Μαύρο χιούμορ, κριτική στοχευμένη που πολλοί θα δίσταζαν να την κάνουν γιατί ακολουθεί η κατακραυγή της εκκλησίας και του καθενός, μηνύματα μέσα από το φαϊ, κάτι παγκόσμιο που μας δεσμεύει όλους και μετατρέπει τα λόγια του foodporn στις εικόνες που δημοσιεύουμε στο Facebook στην οθόνη. Ίσως το πιο απλό που χρειάζεται είναι καλύτερη ερμηνεία των μηνυμάτων της.
Trivia: Η ταινία, σύμφωνα με το IMDb, προσεγγίζεται με μια σκοτεινή ματιά των ταινιών της Disney. OΣεθ Ρόγκεν εξήγησε το σκεπτικό του λέγοντας πως “οι άνθρωποι θέλουν να προβάλλουν τα συναισθήματά τους μέσω αντικειμένων που υπάρχουν γύρω τους: τα παιχνίδια, τα αυτοκίνητα, τα κατοικίδιά τους… και τότε σκεφτήκαμε το τι θα γινόταν αν το φαγητό είχε συναισθήματα. Σύντομα διαπιστώσαμε πως αυτό θα γ@%^#*ε”.
Υ.Γ. Το 2016 με τους πολλούς θανάτους προσώπων που συνδέσαμε μαζί τους μια πτυχή της ζωής μας, με τον παραλογισμό στην χώρα του φωτός, τις τρομοκρατικές ενέργειες, τους πολέμους και το προσφυγικό φεύγει. Κανείς δεν λέει πως το 2017 θα είναι καλύτερο.
Ναι, ακούγονται απαισιόδοξο, αλλά όσο έχουμε κέφι να γλεντάμε στο δρόμο, σε παρέες, να χαλαρώνουμε με καλή παρέα και καλό τραγούδι, να βρίσκουμε χαρά στις μικρές στιγμές που ξεφυτρώνουν στο άκυρο, τότε θα μοιάζουν όλα καλύτερα. Για να το βιώσετε καλύτερα, σας προτείνω το Underground του Κουστουρίτσα. Ταιριάζει.
Το ‘17 μακάρι να ‘ναι όαση. Καλές γιορτές!
Φωτογραφικό υλικό