Είναι ένα από τα αριστουργήματα του μεγάλου Ιταλού σκηνοθέτη που δεν μπορεί να ενταχθεί σε κάποια κινηματογραφική σχολή.
Η ζωή του θρυλικού Ιταλού εραστή Τζιάκομο Καζανόβα, οι έρωτές του και η περιπλάνησή του στις αυλές ευγενών της Ευρώπης, ειδώθηκαν κινηματογραφικά με την ξεχωριστή οπτική του Φεντερίκο Φελλίνι.
Στη Βενετία του 18ου αιώνα ο Τζάκομο Καζανόβα συλλαμβάνεται σαν αιρετικός και φυλακίζεται. Στο κελί του αναπολεί τις περιπέτειές του μέχρις ότου καταφέρνει να δραπετεύσει και αρχίζει την περιπλάνησή του στην Ευρώπη.
Καθώς θεωρεί τον εαυτό του άνθρωπο των γραμμάτων προσκολλάται στις αυλές των ευγενών εκλιπαρώντας ουσιαστικά να του δοθεί η ευκαιρία να αποδείξει τις ικανότητές του στις επιστήμες. Αντιμετωπίζεται όμως από όλους σαν ένα ανέκδοτο, σαν ένα γραφικό τύπο, που το μόνο που έχει να προσφέρει είναι η φήμη του ως εραστή. Και οι γυναίκες τον χρησιμοποιούν. Εκμεταλλεύονται τις ικανότητές του στο σεξ και έπειτα τον εγκαταλείπουν.
Ύστερα από αρκετές φελλινικής έμπνευσης και αισθητικής περιπέτειες, ο Καζανόβας αρχίζει να βλέπει το φάσμα του γήρατος να πλησιάζει. Στο τέλος, γέρος πια και έχοντας χάσει την μοναδική ικανότητα που τον είχε κάνει διάσημο, μετατρέπεται σε περίγελο και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να ονειρεύεται τα περασμένα μεγαλεία.
Ο ίδιος ο Φελίνι σε συνέντευξη του, στο περιοδικό Gente το 1975, έλεγε: «Ποιος μπορεί να ξέρει πώς ήταν ο Καζανόβα; Κρίνουμε τον ήρωα από ένα βιβλίο,το δικό του βιβλίο,και μετά τον βλέπουμε να απομακρύνεται και να γίνεται ένα σημείο αναφοράς στο οποίο ο κόσμος προβάλλει τον εαυτό του. Νομίζω ότι πρόκειται για έναν ανιαρό συγγραφέα που μας μίλησε για έναν εντυπωσιακό ήρωα,έναν ήρωα εξοργιστικό,δειλό,έναν αυλικό που λεγόταν Καζανόβα, έναν στολισμένο ανθρωπάκο που βρωμά ιδρώτα και πούδρα και που έχει τη ματαιοδοξία, τη θρασύτητα και την έπαρση στρατοπέδου και εκκλησίας.Και βλέπω στη φαντασία μου έναν άνθρωπο που ήθελε να έχει πάντα δίκιο,με έναν τρόπο εντελώς απρόσωπο που σου σπάει τα νεύρα.»
Ο Καζανόβας του Φελίνι παραμένει η κορωνίδα των πάμπολλων ταινιών που γυρίστηκαν για τη ζωή και τα έργα του διάσημου καρδιοκατακτητή. Με την ταινία αυτή ο Φελλίνι αγγίζει την ουσία του κινηματογράφου και δημιουργεί την απόλυτη ταινία. Αποτελεί κομψοτέχνημα της έβδομης τέχνης κι αυτό χάρη στην μοναδική εικαστική ομορφιά της αλλά και τη μελαγχολία της παρακμής που μας μεταφέρει.
Στην ταινία του απογυμνώνει το μύθο και μας παρουσιάζει μια άλλη όψη του διάσημου καρδιοκατακτητή, εκείνη δηλαδή ενός τυχοδιώκτη που σπαταλά τη ζωή του προσφέροντας ευχαρίστηση στις γυναίκες μόνο και μόνο για να καλύψει τις ανάγκες ενός απεγνωσμένου Εγώ. Ο Φελλίνι δημιουργεί την ατμόσφαιρα του με τα τεράστια, γυμνά και πλήρως αντιρρεαλιστικά σκηνικά που έστησε για την ταινία στα στούντιο της Τσινετσιτά. Τα κοστούμια εναρμονίζονται πλήρως με την αίσθηση της παρακμής, ενώ η εικόνα ολοκληρώνεται με τις εντυπωσιακές φυσιογνωμίες ηθοποιών και κομπάρσων, με προεξέχουσα φυσικά εκείνη του σπουδαίου Ντόναλντ Σάδερλαντ στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο Φεντερίκο Φελλίνι δεν μπορεί να ενταχθεί σε κάποια συγκεκριμένη κινηματογραφική σχολή.
Οι ταινίες του, όπως και αυτή, βρίσκονται ανάμεσα στον ρεαλισμό, στον συμβολισμό, στην ποίηση και στην αφήγηση ηθών. Ο σκηνοθέτης αναλύει τους χαρακτήρες του, βρίσκει το σημείο από όπου μπορεί να μπει στο σατιρικό πεδίο και κάνει ένα έργο που είναι φελλινικό και σου δίνει τα ερεθίσματα να φτιάξεις την δική σου ιστορία, σύμφωνα με τα βιώματά σου. Το κείμενο της ταινίας παραμένει ανοικτό και ολοκληρώνεται μετά την θέασή του, όταν η ιδεολογική αναζήτηση του θεατή-αναγνώστη της ταινίας έχει ολοκληρωθεί. Αυτή είναι, όμως, η πεμπτουσία του κινηματογράφου.
Ταινία: «Ο Καζανόβας»
Έτος παραγωγής: 1976
Διάρκεια: 155΄
Σκηνοθέτης: Φεντερίκο Φελλίνι
Αίθουσα: Κινηματοθέατρο Αθήναιον (Βασ. Όλγας 35)
Πρόσβαση: στάση Φάληρο (ΟΑΣΘ), Ευκλείδης (σταθμός μετρό)
Ημέρα προβολής: Τετάρτη 9/4/2025
Ώρα προβολής: 9.15΄
