Τα θεατρικά κείμενα τα σκηνοθετώ με κάθε λεπτομέρεια, ακούω τις φωνές, τα γέλια και τα κλάματα των ηρώων μου, παρακολουθώ τα ψυχολογικά τους σκαμπανεβάσματα, παίζω μαζί τους «τις κούκλες».
1. Ποιο είναι το επάγγελμά σας, πώς περνάτε την ημέρα σας και τι κάνετε για να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος;
Είμαι καθηγήτρια γαλλικών στο Μουσικό Σχολείο Σερρών, ένα σχολείο που αγαπώ πολύ και το οποίο μου προσφέρει τη δυνατότητα επαφής με μουσικούς όλων των ηλικιών καθώς και την ευκαιρία συμμετοχής σε διάφορες καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Έτσι τα πρωινά μου είναι γεμάτα με γαλλικά, μουσική, τραγούδι και θέατρο, τα απογεύματά μου περνούν δημιουργικά με ιστορίες και παραμύθια στα εργαστήρια δημιουργικής γραφής που εμψυχώνω, και η μέρα μου τελειώνει με συναντήσεις με αγαπημένους φίλους ή με ταξίδια παρέα με λογοτεχνικούς ήρωες. Μέσα απ’ αυτή την επαφή και συνεργασία με διαφορετικούς ανθρώπους γνωρίζω καλύτερα τον εαυτό μου και τους άλλους και αντλώ υλικό για τα κείμενά μου.
Τι κάνω για να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος; Αντιστέκομαι σε ό,τι θεωρώ ότι τον κάνει χειρότερο. Παρατηρώ, ενημερώνομαι, ερευνώ, νιώθω, πάσχω, συμπάσχω, συμμετέχω στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μου και προσπαθώ το υπαρξιακό άγχος και τον θυμό που με κυριεύει βλέποντας την παράνοια που υπάρχει γύρω μας να τα μετουσιώσω σε φωνή αισιοδοξίας και πίστης ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν αρκεί να το πιστέψουμε και να το θελήσουμε πραγματικά.
2. Δυο λόγια για την φιλοσοφία που περνά στους αναγνώστες μέσα από ένα σας έργο και σκέψεις για το επόμενο…
Στο θεατρικό κείμενο « Κάθε δεύτερη Τρίτη» ο σύγχρονος άνθρωπος βρίσκεται εγκλωβισμένος σ’ ένα τρόπο ζωής που σε μεγάλο βαθμό τον κατευθύνει, τον εξουσιάζει, τον καταπιέζει και τέλος τον απανθρωποποιεί, τον αλλοτριώνει. Η αντικατάσταση των ανθρώπων, που δυστυχώς σε πολλές σχέσεις αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα, σκουπίδια για διαλογή και ανακύκλωση, γίνεται με πολύ εύκολο τρόπο και χωρίς δεύτερη σκέψη. Το ερώτημα που τίθεται στο συγκεκριμένο κείμενο είναι αν ο σύγχρονος άνθρωπος έχει την δυνατότητα να αντιδράσει και να διεκδικήσει τη ζωή που του αξίζει ή αν είναι καταδικασμένος να συμβιβαστεί με την μοίρα του. Την απάντηση τη δίνουν οι ήρωες που κάποια στιγμή, όταν τα πράγματα φτάνουν στο απροχώρητο, ρισκάρουν την ίδια τους τη ζωή με την ελπίδα να αναγεννηθούν. « Όλα μπορούν να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη» λέει η Τερέζα στο « Κάθε δεύτερη Τρίτη». Κάποιες φορές, μπορεί η φωτιά που θα κάψει όλα τα κακώς κείμενα του παρελθόντος να είναι τυχαία, η επόμενη μέρα όμως εξαρτάται πάντα από το πόσο αποφασισμένοι είμαστε εμείς οι ίδιοι να ρισκάρουμε για μια νέα αρχή.
Στο « Φαύλο Κύκλο», ένα κείμενο που διερευνά τη χειραγώγηση μέσα στο ζευγάρι, και σε δεύτερο επίπεδο, τη χειραγώγηση των πολιτών στη σύγχρονη κοινωνία από τα κέντρα εξουσίας, οι ήρωες, μετά από μια περίοδο διεκδικήσεων και εσωτερικών συγκρούσεων, καταφέρνουν να ανακτήσουν την πολυπόθητη ελευθερία τους και να ωριμάσουν.
Και τέλος, στον αγαπημένο μου « Δέκατο Τρίτο Γάμο », ένα σατιρικό θεατρικό έργο, με καυστικό χιούμορ, έντονη δράση, πολλά απρόοπτα και ανατροπές, καυτηριάζεται η πλύση εγκεφάλου που επιχειρείται από τη διαφήμιση, η οποία με κάθε τέχνασμα προωθεί την άποψη ότι η ευτυχία και «η σωτηρία της ψυχής» βρίσκονται στην επιφάνεια των πραγμάτων και επιβάλλει ανθρώπινα μοντέλα που αγωνίζονται εναγωνίως για την επιμήκυνση της νεότητας.
3. Αισθάνεσθε συγγραφέας;
Αισθάνομαι ότι είμαι ένας άνθρωπος που έχει μια σχετική ευκολία στο να εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του μέσα από τις λέξεις , ένας άνθρωπος που έχει ευχή και κατάρα το να αντιλαμβάνεται πως νιώθει ο Άλλος και να μην μπορεί να αντισταθεί στην « αδιακρισία» να αναζητήσει τα βαθύτερα αιτία της θλίψης του. Επίσης, επειδή είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος, ενθουσιάζομαι εύκολα με την ιδέα ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν στη ζωή μας αρκεί να αντιληφθούμε, αρχικά, την αιτία του προβλήματος μέσα από τη γνώση και την εσωτερική αναζήτηση και, στη συνέχεια, να βρούμε τη δύναμη να διεκδικήσουμε τη ζωή που μας αξίζει… Και αυτό είναι που στην ουσία επιδιώκουν οι ήρωες των κειμένων μου. Αν όλα αυτά είναι χαρακτηριστικά στοιχεία ενός συγγραφέα, ίσως θα μπορούσα να χαρακτηριστώ έτσι, αν όχι, τότε ίσως να είμαι μια σύγχρονη Δον Κιχώτης.
4.Τι σκέπτεστε όταν σας ασκούν κριτική για κάποιο έργο σας με την οποία δεν συμφωνείτε;
Πάντα επιδιώκω την κριτική των άλλων για τα κείμενά μου. Αν η κριτική είναι πολύ θετική, ειδικά όταν το κείμενο βρίσκεται στο πρώτο στάδιο, τότε σκέφτομαι ότι ο αναγνώστης δεν το διάβασε προσεκτικά… Η αλήθεια είναι ότι όταν ο συγγραφέας βρίσκεται βουτηγμένος στη διαδικασία συγγραφής, κάποιες φορές δυσκολεύεται να αντιληφθεί τυχόν ασυνέπειες ή κενά στην πλοκή. Όταν λοιπόν μου κάνουν κάποιο σχετικό σχόλιο, ξαναγυρνώ αμέσως στο κείμενο και το ελέγχω με μεγαλύτερη προσοχή… Όλα αυτά βέβαια πριν την έκδοση. Τώρα, αν μου κάνει κάποιος αρνητική κριτική μετά την έκδοση, τότε νομίζω ότι θα υπερασπιστώ το κείμενό μου όπως η κουκουβάγια μάνα το αγαπημένο της παιδί.
5. Όταν γράφετε έχετε στο μυαλό σας τους αναγνώστες – θεατές και σκηνοθετείτε παράλληλα τους διαλόγους σας;
Όταν γράφω ένα κείμενο, το μόνο που έχω στο μυαλό μου είναι οι ήρωες. Αυτοί απορροφούν όλη μου την προσοχή και επειδή συνήθως οι ήρωες με τους οποίους ασχολούμαι δεν είναι και τόσο εύκολοι τύποι, στην προσπάθειά μου να βρω μια άκρη μ’ αυτούς , δεν σκέφτομαι καθόλου τον αναγνώστη/θεατή. Τα θεατρικά κείμενα τα σκηνοθετώ με κάθε λεπτομέρεια, ακούω τις φωνές, τα γέλια και τα κλάματα των ηρώων μου, παρακολουθώ τα ψυχολογικά τους σκαμπανεβάσματα, παίζω μαζί τους «τις κούκλες». Αυτό είναι το διασκεδαστικό κομμάτι της υπόθεσης. Το δύσκολο είναι όταν μου κολλάει η ιδέα πως αυτά που γράφω είναι τόσο κοινά και τετριμμένα που δεν θα βρεθεί ούτε αναγνώστης ούτε σκηνοθέτης ούτε ηθοποιός αλλά ούτε και θεατής που θα θελήσει να ασχοληθεί μ’ αυτά. Το άγχος αυτό το ξεπερνάω τελικά παίζοντας θέατρο με τον εαυτό μου. Εαυτός Α: Για ποιον γράφεις; Εαυτός Β : Μα για μένα την ίδια, πρέπει να τα πω, πρέπει να δω τι θα γίνει με τους ήρωες, πρέπει να βρω μια λύση… Εαυτός Α: Μα τότε, γιατί αγχώνεσαι; Αν κάτι δεν πάει καλά, θα το ξαναγράψεις… Εαυτός Β : Έχεις δίκιο… Το γράψιμο είναι ένας συνεχής πειραματισμός μορφής και περιεχομένου, όπου πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης.
6. Γιατί θελήσατε να κυκλοφορήσει σε έντυπη μορφή ένα θεατρικό έργο;
Στο θεατρικό κείμενο ο λόγος έχει μεγάλη δύναμη και αμεσότητα και μπορεί να συγκινήσει ή να προβληματίσει έντονα τον αναγνώστη, πράγμα που είναι και το ζητούμενο στη λογοτεχνία. Επίσης, ο αναγνώστης, αν μάλιστα είναι εξοικειωμένος με τη θεατρική πράξη, μπορεί να στήσει τη δικιά του παράσταση στο μυαλό του, σκηνοθετώντας την με τον δικό του τρόπο, και να αναμετρηθεί με τον ίδιο του τον εαυτό. Δηλαδή πρόκειται για ένα διασκεδαστικό παιχνίδι του νου, όπου ο κάθε αναγνώστης συμμετέχει δυναμικά και τραβάει τα όρια της έντασης εκεί που αυτός θέλει και αντέχει. Έπειτα , στο θεατρικό κείμενο υπάρχουν τόσες πολλές ιδέες συμπυκνωμένες που νομίζω ότι ταιριάζει πολύ στον σύγχρονο αναγνώστη που πιέζεται από το χρόνο. Και τέλος , για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, επειδή τους ήρωές μου τους αγαπώ και τους καμαρώνω σαν παιδιά μου, δεν θέλω να τους αφήσω να πεθάνουν μέσα σε ένα συρτάρι, θέλω να τους βγάλω στο φως, να τους δουν, να τους ακούσουν και να τους χαρούν και άλλοι άνθρωποι, γιατί βαθιά μέσα μου πιστεύω ότι έχουν κάτι να πουν …γιατί είναι ήρωες μεγαλωμένοι με πολύ κόπο και πόνο. Και όπως ξέρουμε όλοι, η εμφάνισή τους στη σκηνή, με τον τρόπο που γίνεται σήμερα η επιλογή των κειμένων που ανεβαίνουν στη σκηνή, δεν είναι δεδομένη.
7. Ποιους θεατρικούς συγγραφείς θεωρείτε πετυχημένους; Θεωρείτε πως το δικό σας έργο θα μείνει στο χρόνο;
Πετυχημένοι θεωρώ ότι είναι οι συγγραφείς που και μετά το πέρας της παράστασης το κείμενό τους μένει στην ψυχή και στο μυαλό του θεατή. Που καταφέρνουν να κάνουν τον θεατή να ταυτιστεί με κάποιον ήρωα και να τους αναζητήσει και πάλι.
Αν θα μείνει το έργο μου στο χρόνο; Δεν ξέρω… Με τα δυστοπικά σενάρια περί οικολογικής και πυρηνικής καταστροφής του πλανήτη, πόσο αισιόδοξη μπορώ να είμαι; Όμως για να μιλήσω σοβαρά, δεν με απασχολεί αν το έργο μου μείνει στο χρόνο. Εκείνο που εύχομαι είναι να ακουστεί η φωνή των ηρώων μου στο παρόν, γιατί θέλω να πιστεύω ότι η φωνή τους μπορεί να λειτουργήσει ως φωνή αφύπνισης και συνειδητοποίησης κάποιων παθολογικών καταστάσεων που μας εμποδίζουν να ωριμάσουμε και να ζήσουμε αρμονικά με τον εαυτό μας και το περιβάλλον. Και ίσως τελικά εδώ βρίσκεται και η απάντηση στην ερώτησή σας τι κάνω για να γίνει ο κόσμος καλύτερος… Γράφω.
8. Θέλω να γνωρίσουν οι αναγνώστες το έργο σας. Διαλέξτε δύο αποσπάσματα δέκα σειρών το καθένα.
«Κάθε δεύτερη Τρίτη», απόσπασμα από την 3η σκηνή.
ΤΕΡΕΖΑ: Ήσασταν πολλοί στο πεζοδρόμιο;
ΣΕΡΑΦΙΝΑ : Ναι, αρκετοί… καμιά εικοσαριά… δύσκολη νύχτα.. περάσαμε μεγάλη αγωνία, γιατί ξέρετε, αν δεν βρεθεί κάποιος περαστικός να μαζέψει ότι έχει μείνει στο πεζοδρόμιο , περνάει πρωί – πρωί η υπηρεσία καθαριότητας και μαζεύει ότι έχει απομείνει και τα πετάει στην ανακύκλωση.
ΤΕΡΕΖΑ: Στην ανακύκλωση;!
ΣΕΡ ΣΕΡΑΦΙΝΑ: Ναι! Εκεί γίνεται η διαλογή και μετά η μεταποίηση με διάφορους τρόπους.
ΤΕΡΕΖΑ: Απίστευτο! Αλλά τους καταλαβαίνω… τι να γίνουν τόσα σκουπίδια… θα μας πνίξουν καμιά ώρα…
ΣΕΡΑΦΙΝΑ: Υπάρχουν ειδικοί χώροι που ό,τι μπει μέσα βγαίνει αλλαγμένο…… αλλάζει τελείως υπόσταση… Βομβαρδίζεται με κάθε τρόπο , με κάθε μέσο, του γίνεται μια πλύση εγκεφάλου, θα λέγαμε …και βγαίνει αγνώριστο…
ΤΕΡΕΖΑ: Τρομερό να αλλάξεις υπόσταση…
ΣΕΡΑΦΙΝΑ: είναι όντως τρομερό…απάνθρωπο… ο καθένας που μπαίνει εκεί μέσα γίνεται κάτι άλλο! Κάτι διαφορετικό…. Αν φυσικά δεν διαλυθεί πάνω στην διαδικασία… Στην ουσία, πρόκειται για μια δολοφονία με νόμιμο τρόπο… όμως, κι από παλιά κάπως έτσι γινόταν…
ΤΕΡΕΖΑ: Τρομακτικό μου φαίνεται, απίστευτο, εγκληματικό…
ΣΕΡΑΦΙΝΑ: Εφιαλτικό και άδικο… Καταπάτηση το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης.
ΤΕΡΕΖΑ: Και εσύ πως τα κατάφερες τελικά;
ΣΕΡΑΦΙΝΑ: Πέρασα μια νύχτα μαρτυρική… Προσευχόμουν να περάσει έστω και ένας άνθρωπος, ένας οποιοσδήποτε άνθρωπος, καλός ή κακός, δεν με ένοιαζε… προσευχόμουν… έτρεμα στην ιδέα ότι κινδύνευα να χάσω τον εαυτό μου, το μυαλό μου, την υπόστασή μου…
ΤΕΡΕΖΑ: Φοβερό! Τίποτε δεν είναι σίγουρο για σας…
ΣΕΡΑΦΙΝΑ: Τίποτε δεν είναι σίγουρο για κανένα… Γιατί, για σας είναι;
ΤΕΡΕΖΑ: Δεν ξέρω . Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Νομίζω πως ναι…
ΣΕΡΑΦΙΝΑ: Εκείνη τη νύχτα νομίζω πως γέρασα δέκα χρόνια και ωρίμασα… «τέρμα οι αναβολές και οι γκρίνιες» , είπα μέσα μου. Η κάνεις το μεγάλο άλμα ή παραδίνεσαι…
«ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΓΛΥΚΟ»
Απόσπασμα από τον μονόλογο της ΚΙΤΥ, σκηνή 6η
(Η Κίτυ είναι η σύζυγος του Άνου, ενός άντρα που πάσχει από Ανοια)
ΚΙΤΥ: Θα ξαναθυμηθεί ,γιατρέ, θα με ξαναθυμηθεί, έτσι δεν είναι; Δεν μπορεί να μην ξαναθυμηθεί. Τα χάπια του… Τα παίρνει τα χάπια του; Τον παρακολουθείτε; Δώστε του κι άλλα χάπια, κει μπλε και κόκκινα και αυτοκόλλητα και ενέσεις, ό,τι υπάρχει … Κάντε ό,τι μπορείτε γιατρέ… Είναι τρομερό να σβήνονται όλα από το μυαλό… Μήπως φταίνε τα πολλά χάπια ,γιατρέ; Μήπως αυτά δηλητηριάζουν το μυαλό του;( προσπαθεί να ξεκολλήσει ένα αυτοκόλλητο από το χέρι του) Τον δηλητηριάζετε! Φτάνει τόσα χάπια! Σταματήστε τα , τον κάνουν χειρότερα… Δεν το βλέπετε ότι γίνεται χειρότερα;… Ο καημένος υποφέρει… Υποφέρει ,γιατρέ; Πονάει; Πείτε μου, σας παρακαλώ. Στεναχωριέται που δεν μας θυμάται; Στενοχωριέται, το βλέπω εγώ στο βλέμμα του. Στενοχωριέσαι, αγάπη μου; Θα του τα μάθω εγώ όλα από την αρχή… Θα τα μάθει… Είναι έξυπνος, πολύ έξυπνος …Τόσα πτυχία έχει… Τον ουρανό με τ’ άστρα διάβαζε κάθε βράδυ, δεν μπορεί να μη θυμάται τα παιδιά του, να μη θυμάται το όνομά του… Θα του τα μάθω όλα από την αρχή… Είναι άδικο αυτό, παράλογο, δεν το χωράει το μυαλό μου. Γιατρέ, πριν λίγο με φώναξε με το όνομά μου, με θυμήθηκε… Άρχισε να ξαναθυμάται… Μη με κοιτάτε έτσι. Αλήθεια σας λέω . Όλα θα πάνε καλά… Προσεύχομαι μέρα νύχτα… Όχι δεν θέλω να ξεκουραστώ, δεν έχω ανάγκη από ξεκούραση εγώ. Εδώ θα μείνω… θα με θυμηθεί, είμαι σίγουρη… Πρέπει να είμαι εδώ, δεν μπορώ να τον αφήσω μόνο του… Δεν έχω ανάγκη από ύπνο εγώ. Εδώ θέλω να μείνω κοντά του. Δεν μπορώ να κοιμηθώ μόνη μου, δεν ξέρω να κοιμάμαι μόνη μου… Μη μου κάνετε τόσες ερωτήσεις! Δεν θυμάμαι … δεν θυμάμαι τίποτε. Κι εγώ θα το πάθω το ίδιο, γιατρέ; Είναι κολλητικό; Το κεφάλι μου είναι άδειο… κενό… σας παρακαλώ, μη μου κάνετε τόσες πολλές ερωτήσεις μαζί, δεν μπορώ να σας απαντήσω… Μια, μια … Τα γράφω όλα, να και το τετράδιό μου… Πείτε μου ό,τι θέλετε, θα το σημειώσω εδώ και θα σας απαντήσω αργότερα… Θα με ξαναθυμηθεί, γιατρέ, έτσι δεν είναι; Πρέπει να με ξαναθυμηθεί, δεν το αντέχω αυτό το βλέμμα, με τρομάζει. Κοίταξε με καλά, αγάπη μου, κοίταξε με στα μάτια… Δεν σου λένε τίποτε αυτά τα μάτια; Δεν με βλέπει… Που είναι ο άντρας μου; Ποια είμαι; Φοβάμαι … Σε φοβάμαι… Δεν είσαι εσύ… Ποιος είσαι; Θα φύγω… Καλύτερα να φύγω… δεν θα ξανάρθω… δεν θέλω να ξανάρθω… δεν αντέχω … Καλύτερα να φύγω… Συγνώμη. Δεν μπορώ να μείνω άλλο εδώ… Με περιμένει ο άντρας μου…(παίρνει χάπια και κλείνουν τα μάτια της)
9. Πόσα βιβλία διαβάζετε κάθε μήνα και πόσα αγοράζετε;
Διαβάζω αρκετά βιβλία, λογοτεχνικά, φιλοσοφικά, παραμύθια, βιβλία ψυχολογίας, Ελλήνων και ξένων συγγραφέων. Διαβάζω τα πάντα κινούμενη από μια μεγάλη περιέργεια να δω πως προσεγγίζει ο κάθε συγγραφέας το θέμα του και ποιες τεχνικές χρησιμοποιεί για να το πετύχει. Κάποια βιβλία τα φτάνω στο τέλος και κάποια άλλα τα παρατάω στη μέση. Κάποια τα αγοράζω και κάποια τα δανείζομαι από την Δημόσια Βιβλιοθήκη.
10. Ένα θεατρικό έργο ενός Έλληνα συγγραφέα που θα θέλατε να έχετε γράψει εσείς;
Αν μου κάνατε αυτή την ερώτηση χρόνια πριν, θα σας έλεγα το «Περιμένοντας το Γκοντό» του Μπέκετ. Σήμερα που μου την κάνετε, θα σας απαντήσω ότι είναι ένα έργο που παίζεται τώρα στο Παρίσι, το « Edmond» του Alexis Michalik. Πρόκειται για ένα ευφυές κείμενο που αναδεικνύεται από την εξαιρετική σκηνοθεσία του ίδιου του συγγραφέα.
11. Εκδότες στην Ελλάδα του 2017
Οι εκδότες στην Ελλάδα, τουλάχιστον αυτοί που είχα την χαρά να γνωρίσω, νομίζω ότι αγωνίζονται με κάθε τρόπο να κρατήσουν ζωντανή την ελληνική φωνή και να προσφέρουν στους αναγνώστες τους μια γεύση από τον παγκόσμιο λογοτεχνικό πλούτο, παρά τις αντιξοότητες. Εκείνο που με λυπεί ιδιαίτερα είναι η έντονη απουσία σύγχρονων ελληνικών λογοτεχνικών κειμένων, μεταφρασμένων, από τα ράφια των ευρωπαϊκών βιβλιοπωλείων. Υποψιάζομαι το λόγο αυτής της απουσίας, όμως θεωρώ ότι η παρουσία τους θα ωφελούσε τη χώρα μας από πολλές πλευρές.
Αγαπητέ κύριε Αγγελίδη, σας ευχαριστώ πολύ για την δυνατότητα που μου δώσατε να μιλήσω γι’ αυτό που λατρεύω να κάνω, τη συγγραφή. Καλή επιτυχία σε ό,τι κάνετε.
Σας ευχαριστώ πολύ!
