Στ᾿ Ἀστεία Παίζαμε!
Δε χάσαμε μόνο τον τιποτένιο μισθό μας
μέσα στη μέθη τοῦ παιχνιδιου σας δώσαμε και τις γυναίκες μας
τα πιο ακριβὰ ενθύμια που μέσα στην κάσα κρύβαμε
στο τέλος το ίδιο το σπίτι μας με όλα τα υπάρχοντα.
μέσα στη μέθη τοῦ παιχνιδιου σας δώσαμε και τις γυναίκες μας
τα πιο ακριβὰ ενθύμια που μέσα στην κάσα κρύβαμε
στο τέλος το ίδιο το σπίτι μας με όλα τα υπάρχοντα.
Νύχτες ατέλειωτες παίζαμε, μακριά απ᾿ το φώς της ημέρας
μήπως πέρασαν χρόνια; σαπίσαν τα φύλλα του ημεροδείχτη
δε βγάλαμε ποτέ καλό χαρτί, χάναμε· χάναμε ολοένα
Πώς θα φύγουμε τώρα; που θα πάμε; ποιός θα μας δεχτεί;
μήπως πέρασαν χρόνια; σαπίσαν τα φύλλα του ημεροδείχτη
δε βγάλαμε ποτέ καλό χαρτί, χάναμε· χάναμε ολοένα
Πώς θα φύγουμε τώρα; που θα πάμε; ποιός θα μας δεχτεί;
Δώστε μας πίσω τα χρόνια μας ,δώστε μας πίσω τα χαρτιά μας
Κλέφτες!
Στα ψέματα παίζαμε!
Κλέφτες!
Στα ψέματα παίζαμε!
Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005)
Έτσι το είπαμε αναγνώστες μου, μια μέρα αλαλιάζοντας ! Μα εμείς στα αστεία παίζαμε, στα ψέματα και όχι στα σοβαρά, στα μισοσοβαρά….
Και όχι μοναχά αναφωνούσαμε για τον τρόπο της παιχνιδιάρικης διάθεσής μας, αλλά ξάφνου ανακαλύψαμε και με ποιους παίζαμε! Που είναι τώρα η διάθεσή μας, που είναι τα σπίτια μας, που είναι η τιμολογημένη “υπεράξια” μισθοδοσία μας και που είναι εν τέλει οι μέρες και οι νύχτες μας.
Και πολιτικά ή ατομικά το δώσαμε το τελευταίο μας χαρτί ; Συλλογικά ή οικογενειακά συμμετείχαμε στην τσόχα της κερδοφορίας μέσα στη μέθη του παιχνιδιού, με τα κορακίστικα μάτια των αντιπάλων μας, που φάνταζαν αλληλέγγυα. Είναι πολιτικό το παιχνίδι θα μου πεις, είναι στη μέση και ο βιοπορισμός.
Και οι θεωρίες είναι πολλές και αντικρουόμενες και στο διηνεκές αλληλοσπαράζουσες, ανάμεσά μας και σε ό,τι παρατηρούμε, υπομένουμε και ακούμε. Θεωρίες αναφορικά με τα όρια ανάμεσα στην Πολιτική-Κράτος, θεωρίες σχετικές με την διαχείριση του Οίκου-οικονομίας μας. Και σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί η θεωρία της Hannah Arendt* ,η οποία δεν απέχει και πολύ από τις δικές μας πολιτικές πρακτικές της αρχαιότητας [Αθηναϊκή δημοκρατία]. Κατά την ίδια, η ελληνική «μεγαλειώδης» πολιτική σύλληψη έγκειται στο εξής : «Στον πλήρη διαχωρισμό του κοινωνικού από το οτιδήποτε πολιτικό» και χαρακτηριστικά αναφέρει «ότι δεν ανήκουν στο δημόσιο πεδίο συζήτησης οι βιοποριστικές δραστηριότητές μας, η διαχείριση του νοικοκυριού μας και ο εργασιακός μας βίος. Η πολιτική είναι δραστηριότητα που δεν εμπλέκεται στα πόδια της κοινωνικής μέριμνας και στην αντίστοιχη οικονομική κατάσταση των πολιτών. Η πολιτική είναι ξεκάθαρα ένα πεδίο αγώνα για την υπέρβαση μιας θνητής ζωής ,που θα έρθει με επιτεύγματα [λόγου & πράξης] που θα έχουν χρονική διάρκεια». Το πόσο συμφωνούμε ή το κατά πόσο διαφωνούμε με αυτή την πρακτική είναι θέμα εξαντλητικής ιστορικής (από την Αμερικανική μέχρι την Γαλλική Επανάσταση) και προσωπικής κουβέντας ,αλλά ένα είναι το ερώτημα για όλους μας και παραμένει σταθερό.
Γιατί εμείς παίξαμε στο δημόσιο βίο μας, τα υπάρχοντά μας;
Μα στα αστεία παίζαμε, με όλη την ελαφρότητα του βίου μας και παρασυρμένοι από τα μεγαλόσχημα δημόσια λόγια των πολιτικών μας. Μα στα αστεία παίζαμε συγχωνεύοντας τα του οίκου μας με το ευρύτερο γίγνεσθαι, γιατί πως αλλιώς θα συμβαδίζαμε και εμείς με τον ιλιγγιώδη καιρό και τα χαρτό-σχημα όνειρα ,που χρόνια τώρα βαφτίστηκαν ως χαρτονομίσματα; Δεν είναι σίγουρα μόνο η άγνοια που μας επιβλήθηκε, δεν είναι ούτε το κύτταρό μας που από μοναχό του αυτοκαταστρέφεται σε παλιμπαιδισμούς, ελπίζοντας στην παρτίδα. Είναι μια ολόκληρη εποχή που αλλάζει βίαια και επιβάλλει τα κοινότυπα που λέμε, τον καινούργιο μας αυτοπροσδιορισμό ως άτομα και πολίτες και όπως εξαίρετα ποιητικά χρόνια τώρα μας έγραφε ο δικός μας Μ. Αναγνωστάκης:
Πως θα φύγουμε τώρα; που θα πάμε και ποιός θα μας δεχτεί;
Αγαπητοί αναγνώστες, ουδείς λαός “αναμάρτητος” και σοφός, ουδείς εκ των προτέρων δε γνωρίζει τα μελλούμενα. Τουλάχιστον ας ζήσουμε όπως μπορούμε στο παρόν ή αλλιώς στο θρυλικό μας «εδώ και τώρα»!
* Hannah Arendt – Η ανθρώπινη κατάσταση [The Human Condition], μτφρ. Στέφανος Ροζάνης, Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, Αθήνα εκδ. Γνώση 1986.
Φωτογραφικό υλικό
