«ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ»: Η τελευταία θεατρική παράσταση του σπουδαίου Νίκου Κούνδουρου [Απρίλιος 2016]. Είδαμε & Σχολιάζουμε…
Σε ηλικία 91 ετών έφυγε σήμερα 22 Φεβρουαρίου από τη ζωή ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες σκηνοθέτες, ο Νίκος Κούνδουρος. Αν και ο κόσμος τον ταύτισε ως κινηματογραφικό σκηνοθέτη, δεν ήταν λίγες οι θεατρικές παραστάσεις που ανέβασε στη μακρά και σπουδαία καριέρα του.
Μένουμε στη τελευταία θεατρική του παράσταση που ανέβασε μαζί με την Γιώτα Κουνδουράκη και ήταν το «Θέατρο και εξουσία», βασισμένο στο γνωστό έργο του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, “Ο μαιτρ και η Μαργαρίτα. Μένουμε σε αυτή διότι είναι νωπή η μνήμη μας καθώς είδαμε πέρσι του 2016, Απρίλιο μήνας, στο θέατρο Παραμυθίας… και την αναδημοσιεύουμε…
————————————————————————————————-
Η παρακάτω κριτική δημοσιεύτηκε στην “Κ” στις 11 Απριλίου 2016 [πρωτ.δημοσ. εδώ]
Βρεθήκαμε στο θέατρο Παραμυθίας για την παράσταση «Θέατρο και εξουσία». Η παράσταση βασίζεται στο γνωστό έργο του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ (1891-1940) “Ο μαιτρ και η Μαργαρίτα”. Η διασκευή είναι του Νίκου Κούνδουρου (Θέατρο και Εξουσία) καθώς και η σκηνοθεσία μαζί με την Γιώτα Κουνδουράκη. Ερμηνεύουν Γεωργουλέα Στέλλα, Δεληκάρης Άγγελος, Καπετανάκος Γιώργος, Καραγάνης Κωνσταντίνος, Μενάγιερ Ηλίας,Παραδείσης Δημήτρης, Συμεωνίδου Χάρις, Χαλδαιάκης Νίκος.
«Ο μαιτρ και η Μαργαρίτα» και ο Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ γράφει μια ιστορία τόσο εξωπραγματική (φανταστικός ρεαλισμός) όσο πραγματική μπορεί να είναι και μια ζωή που παλεύει στην Σταλινική Μόσχα της εποχής του. Το βιβλίο του «Ο Μαιτρ και Μαργαρίτα» ξεκίνησε να γράφεται το 1928 και δουλευόταν από τον ίδιο μέχρι το θάνατό του. Μόνο ένα μέρος του δημοσιεύτηκε κατά τα έτη 1966-1967, αλλά δύσκολα με πολλαπλές προσπάθειες λογοκρισίας και σχεδόν χέρι με χέρι. Από πολλούς χαρακτηρίζετε ως το καλύτερο μυθιστόρημα του 20ου αιώνα τουλάχιστον για τη Ρωσική πρωτοπορία.
«Θέατρο και εξουσία» και ο Νίκος Κούνδουρος ο ανήσυχος διασκευάζει/οικονομεί το έργο του Μιχαήλ Μπουλγκάνοφ και χρησιμοποιεί περίπου δεκατέσσερις (14) αφηγηματικές σκηνές για ένα πλούσιο, οικείο και ρευστό βιβλίο, που περιλαμβάνει στις λέξεις του από το Διάβολο και κομισάριους, μέχρι τον έρωτα και τη ψυχιατρική. Η υπόθεση αναφέρετε στην επίσκεψη του Διαβόλου και της συνοδείας του (Βόλαντ /Βοηθός Καραμπλιώφ), στη Σταλινική Μόσχα και στο πάρκο Πούσκιν. Δυο κουμουνιστές λογοτέχνες, ο Διάβολος και ο βοηθός του και μια χειμαρρώδης ιστορία που βρίθει προσώπων και καταστάσεων. Από το μεταφυσικό στη λογοτεχνία και τη Σωτηρία του έρωτα, μέχρι την πτώση του ποιητή και τη Σταύρωση του Ιησού, μετά τη δειλία του Πόντιου Πιλάτου…
Γιώτα Κουνδουράκη και Νίκος Κούνδουρος σκηνοθετούν με οικονομία μια ιστορία πραγματικά εξωπραγματική,φανταστικά ρεαλιστική όσο και μια ταραγμένη/δύσκολη ζωή και εποχή (Μπουλγκάνοφ και ΕΣΣΔ). Οι σκηνές τους διακατέχονται από σβελτάδα και εύρυθμο ρυθμό, σε ένα λιτό σκηνικό με κύριο μοχλό την ιστορία και τους ερμηνευτές τους. Η ευφυΐα της παραστάσεως βρίσκεται στην αίσθηση του υπνοβατικού (και ευτυχώς όχι του μεταφυσικού) μέσω ενός ρεαλιστικού και επιχειρηματικού λόγου (ρητορεία/δικανικός σχεδόν λόγος/Σοσιαλιστικός ρεαλισμός) που αρθρώνεται από τα χείλη των πρωταγωνιστών, και εξελίσσει τούτη την παράξενη πλοκή/δραματουργία. Παγίδα ωστόσο για τους δυο σκηνοθέτες, αποτελεί η θεατρική ρεαλιστική αποτύπωση (και μέσω κουστουμιών/ένσταση) του έργου, που εν δυνάμει θα μπορούσε να αποδοθεί περισσότερο αφαιρετικά, πολύ περισσότερο αφαιρετικά και όχι τόσο δομημένα νατουραλιστικά.
Ερμηνευτικά, ιδιαίτερη μνεία στην σκηνική συνολική απόδοση του Άγγελου Δεληκάρη και του συνόλου των εκφραστικών του μέσων. Ερμηνεία φυσική που κινήθηκε στα όρια της αισθητικής της παραστάσεως και θα μπορούσε να επεκταθεί και σε ένα πλαίσιο ενός πχ Σαγκαλικού τοπίου (Μαρκ Σαγκάλ). Στο σύνολο οι ερμηνείες ενστερνίστηκαν και απέδωσαν κατά πολύ το συγγραφικό πνεύμα και τη μετάβαση από το όνειρο στο πραγματικό καθώς και την ευφυή οικονομία των σκηνοθετών τους. Θα επιθυμούσαμε τη χρήση μουσικής και μια άλλη σκηνική και ενδυματολογική προσέγγιση.
Εν κατακλείδι [=]
Η παράσταση «Θέατρο και εξουσία» είναι για τη σκηνοθετική προσπάθεια του Νίκο Κούνδουρου και της Γιώτας Κουνδουράκη να βρεθούν και να παίξουν ρωσικά πρωτοποριακά στη καρδία της πόλης, αναδεικνύοντας ένα καλό ηθοποιό, τον Άγγελο Δεληκάρη. Θέατρο εξουσία και ταλέντο !
Φωτογραφικό υλικό
