.
ΝΕΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΛΗ
(2 φορές το μήνα στις σελίδες της “Κ”)
Θεατρική ανάλυση παράστασης από τη ματιά της Ψυχοθεραπεύτριας Νέλης Βυζαντιάδου όπου με λόγια απλά μας δίνει την ευκαιρία να “δούμε” τι συναισθήματα προξενεί, τι σκέψεις δημιουργεί, με ποια ερωτήματα φεύγουμε, ποιες απαντήσεις καταφέρνουμε να δώσουμε μα και τι μνήμες ξυπνά η θεατρική παράσταση «Το Παγκάκι» του Αλεξάντερ Γκέλμαν με τους Γιώργο Κιμούλη και Φωτεινή Μπαξεβάνη, που παρακολούθησε στο θέατρο Αμαλία.
,
.
Το ζέσταμα
Δεν επέλεξα τυχαία αυτήν την παράσταση για να ξεκινήσω τη νέα μου στήλη… ήθελα ένα δυνατό έργο που να περιλαμβάνει ανθρώπινες σχέσεις και να προβληματίζει έτσι ώστε να αρχίσουμε μαζί να βλέπουμε πέρα από αυτό που φαίνεται στη σκηνή… διάλεξα ένα έργο που θα σκιαγραφούσε την επικοινωνία δυο ανθρώπων στο πλαίσιο μιας συντροφικής σχέσης… ήμουν ανοιχτή σε αυτό που θα έβλεπα και προσπαθούσα να φανταστώ όσο λιγότερα μπορούσα για να υποδεχθώ την αλληλεπίδραση δυο ανθρώπων πάνω στη σκηνή… κάπως έτσι λειτουργώ άλλωστε και ως θεραπεύτρια… καλωσορίζω το απρόοπτο και αυτό που θα μου φέρει ο θεραπευόμενος παραμένοντας ευέλικτη και πρόθυμη να ακούσω την ιστορία του και αργότερα να προτείνω τις δικές μου παρεμβάσεις… ήμουν έτοιμη λοιπόν να ακούσω τις ιστορίες των δύο πρωταγωνιστών που θα μοιραζόντουσαν τη σκηνή και ένα παγκάκι…
.
Η δράση
Ένας άντρας, μια γυναίκα και τα ψέματα μεταξύ τους... από την αρχή ως το τέλος – ή σχεδόν ως το τέλος – του διαλόγου τους οι εναλλαγές των ψεμμάτων που έλεγαν και των μυστικών που αποκάλυπταν δεν άφηναν κανένα περιθώριο για θετικά προγνωστικά… πώς μπορούν αλήθεια δυο άνθρωποι να ξεκινήσουν μια σχέση λέγοντας ο ένας στον άλλον τόσα ψέματα; Κι αν τελικά η διατύπωση ενός ψέματος φέρνει το επόμενο ψέμα και εκείνο με τη σειρά του ένα ακόμη ψέμα τότε πού οδηγεί όλο αυτό και τι εξυπηρετεί;
.
Καθώς περνούσε η ώρα σκεφτόμουν πως κάθε ένας από τους δυο τους έκανε μια συνειδητή επιλογή κι αυτή ήταν να παρουσιάσει στον άλλον μια διαφορετική πραγματικότητα… για να εντυπωσιάσει… για να κρυφτεί… για να κερδίσει κάτι… για να αποφύγει κάτι άλλο… Κι αν αναρωτηθούμε για λίγο για ποιο λόγο λέμε ψέματα θα καταλήξουμε σε περισσότερες από μία διαπιστώσεις:
– λέμε ψέματα για να παρουσιάσουμε προς τα έξω μια διαφορετική και συνήθως καλύτερη εικόνα εαυτού με την οποία ελπίζουμε να γίνουμε αρεστοί και επιθυμητοί
– λέμε ψέματα για να παρουσιάσουμε προς τα έξω μια διαφορετική και ενίοτε χειρότερη εικόνα εαυτού με την οποία ελπίζουμε να κερδίσουμε κάτι, όπως τη συμπάθεια ή την προσοχή του άλλου
– λέμε ψέματα για να βγούμε από μια δύσκολη, άβολη ή άχαρη θέση
– λέμε ψέματα για να δικαιολογήσουμε μια συμπεριφορά μας
– λέμε ψέματα για να σερβίρουμε στον άλλον αυτό ακριβώς που θέλει ή που πιστεύουμε ότι θέλει να ακούσει
– λέμε ψέματα για να αποφεύγουμε τις συγκρούσεις και τις εντάσεις
– λέμε ψέματα για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, τον άλλον ή τη σχέση μας
– λέμε ψέματα για να εξαπατήσουμε τον άλλον
.
Ο πρωταγωνιστής βέβαια δεν παραδέχθηκε ποτέ ότι εξαπάτησε τη Βέρα λέγοντας της ψέματα. Κάθε φορά έβρισκε ένα νέο επιχείρημα για να την πείσει για το απαραίτητο αυτών που της αράδιαζε και κάθε φορά εκείνη έδειχνε να του δίνει μια ακόμη ευκαιρία. Ή μήπως όχι; Μήπως τελικά αυτή που φαινόταν το θύμα ενός αδίστακτου και χειριστικού άντρα ήταν μια δυνατή γυναίκα που αρεσκόταν σε μια σχέση πλημμυρισμένη από συναισθηματικούς εκβιασμούς; Μήπως πίστευε βαθιά μέσα της ότι θα μπορούσε να γίνει ο διασώστης του και η αφορμή για να αλλάξει;
Εκείνος πάντως παρέπαιε μεταξύ αλήθειας και ψέματος… ή μήπως δεν είχε ξεκαθαρίσει ποτέ μέσα του ποια ήταν η αλήθεια; Ενώ εμφανιζόταν από την αρχή ως ένας κυνικός τύπος που δεν ήθελε να δεσμευθεί ανάλωνε την ώρα του και την ψυχική του ενέργεια για να πείσει μια γυναίκα να περάσει το βράδυ μαζί του. Γιατί τόσος κόπος; Γιατί έπρεπε να μείνει σε αυτό το παγκάκι; Γιατί δεν άλλαξε πάρκο; Γιατί δεν έφυγε όσο ήταν νωρίς; Γιατί δεν έκανε πίσω μόλις συνειδητοποίησε ότι θα βρισκόταν εκτεθειμένος μπροστά στο δράμα μιας απεγνωσμένης γυναίκας;
Εκείνη μίλησε κάποια στιγμή για τη γελοιότητα της απόγνωσης… μόνο που οι δυο τους ήταν απεγνωσμένοι για διαφορετικά πράγματα… εκείνος για να περάσει μια βραδιά γεμίζοντάς την με άρωμα περιπέτειας και ξεφεύγοντας από το γάμο του, που βαριόταν φρικτά αλλά δεν σκόπευε ποτέ να αφήσει… εκείνη πάλι για να κοιμηθεί με έναν άντρα έχοντας την αίσθηση – κι ας ήταν ψευδαίσθηση – του μοιράσματος… του ήταν αδιανόητο να χάσει άλλη μια νύχτα της ζωής του χωρίς σεξ… της ήταν αδιανόητο να χάσει άλλη μια νύχτα της ζωής της χωρίς συντροφικότητα…
.
Εκείνος δεν ενδιαφερόταν για σχέσεις… ίσως να μη μπορούσε να δεσμευθεί… ίσως να μην ήθελε… ίσως και τα δύο… εκείνη λαχταρούσε μια σχέση κι ας ήταν γεμάτη διπλά μηνύματα και αμφιθυμία… ίσως να είχε μάθει από παιδί να συμβιβάζεται με τα ψίχουλα… ίσως να μην ήθελε κάτι περισσότερο… ίσως και τα δύο… το σίγουρο ήταν ότι και οι δυο έχαναν το χρόνο τους σε ένα παιχνίδι εξουσίας… μια ο ένας κυρίαρχος, μια ο άλλος… πότε ο ένας θύτης, πότε ο άλλος… πότε ο ένας τρομαγμένος από αυτό που αντίκριζε, πότε ο άλλος… μια ο ένας ζητούσε κάτι, μια ο άλλος…
Οι δυο τους τα είπαν όλα ακόμη κι αν πίστεψαν ότι δεν είπαν τίποτε… τουλάχιστον εγώ που έβλεπα πίσω από αυτό που μου έδειχναν μπορούσα να διακρίνω την αγωνία δυο ανθρώπων να χωρέσουν σε μια κοινή ζωή την ίδια στιγμή που είχαν ξεμακρύνει ο ένας από τον άλλον… έβλεπα κάτι ακόμη… πάσχιζαν να μοιραστούν κάτι χωρίς να έχουν συμφωνήσει στα βασικά… έκλειναν τα μάτια τους στα σκοτεινά σημεία του άλλου επιμένοντας να διαμορφώσουν ένα σενάριο κοντά στις ανάγκες τους…
Κι ύστερα θυμήθηκα πολλούς θεραπευόμενούς μου που εξακολουθούν να κρέμονται πάνω από ένα τηλέφωνο περιμένοντας ένα μήνυμα που δεν θα έρθει ποτέ… ξενυχτούν για να σκεφτούν έναν άνθρωπο που δεν δίνει δεκάρα για αυτούς… προσφέρουν ό,τι έχουν και δεν έχουν για να περάσουν άλλη μια άθλια μέρα δίπλα σε έναν άνθρωπο που τους προσβάλλει, τους υποτιμά και τους κοροιδεύει μπροστά στα μάτια τους… κι όμως εκείνοι πιστεύουν πως αυτό είναι αγάπη… μαλώνουν, βγαίνουν εκτός εαυτού, κάνουν σκηνές και ύστερα δέχονται γεμάτοι ευγνωμοσύνη την πρώτη κίνηση που θα κάνει ο άλλος με περισσή επιτηδειότητα και μαεστρία…
.
Γιατί τελικά να ξοδευόμαστε έτσι; Γιατί να πρέπει να παίζουμε παιχνίδια; Γιατί να επιτρέπουμε σε κάποιον να μας φορτώνει ενοχές ενώ ξέρουμε ότι δεν έχουμε καμία ευθύνη για όλο αυτό που συμβαίνει; Γιατί να προσπαθούμε να εκλογικεύσουμε τη συμπεριφορά του βρίσκοντας χίλιες δυο δικαιολογίες και δίνοντας του άλλοθι; Γιατί να ρίχνουμε τον εαυτό μας τόσο χαμηλά; Γιατί να φοβόμαστε τόσο πολύ τη μοναξιά όταν γνωρίζουμε απ’ έξω κι ανακατωτά τι σημαίνει να είσαι μόνος;
Και καθώς το έργο έφτανε προς το τέλος του έβλεπα τους δύο πρωταγωνιστές να παίζουν ένα διαρκές παιχνίδι κυνηγητού και έφερα στο μυαλό μου αυτό που γράφω στο βιβλίο μου “Και τώρα οι τρεις μας” για τη μεταβλητή της διεκδίκησης. Σε αυτό το παιχνίδι υπάρχει ο κυνηγός και ο κυνηγημένος. Σε αυτήν την παράσταση και οι δυο πέρασαν και από τις δυο θέσεις. Τη μια στιγμή τη διεκδικούσε εκείνος, την επόμενη στιγμή τον διεκδικούσε εκείνη. Η αλήθεια είναι όμως ότι δεν συναντήθηκαν ποτέ ουσιαστικά. Δεν έμαθαν ο ένας τον άλλον γιατί δεν ήταν έτοιμοι να γνωριστούν κι όχι γιατί, όπως είπε εκείνος, είχαν περάσει μαζί μόλις 9 ώρες…
Κι όταν του έδωσε τα κλειδιά του σπιτιού της, αναρωτήθηκα αν θα έπρεπε να θυμώσω μαζί της ή να τη θαυμάσω… να θυμώσω με την ελαστικότητα των εσωτερικών της ορίων… να τη θαυμάσω για το ρίσκο που έπαιρνε… μόλις άκουσα να του λέει πως αν θα υπάρξει άλλος άντρας δίπλα της θα φροντίσει να αλλάξει κλειδαριά ανακουφίστηκα… γιατί τότε κατάλαβα πως αυτή η γυναίκα, που είχε επιτρέψει σε έναν άντρα να την εγκαταλείψει χωρίς καμία εξήγηση και να την ξεχάσει, ήταν η ίδια γυναίκα που θα όριζε πια το πότε θα μπορούσε να βγαίνει και να μπαίνει στη ζωή της…
Κι όταν εκείνος πέταξε την ευκαιρία μιας σχέσης ρίχνοντας στον κάδο σκουπιδιών τα κλειδιά, στάθηκε ειλικρινής τουλάχιστον με τον εαυτό του… κι αυτό ήταν μια καλή αρχή αν και στο τέλος του έργου…
.
Το κλείσιμο
Έχει λίγη ώρα που γύρισα από την πρεμιέρα της παράστασης με τίτλο ‘Το παγκάκι’ του Αλεξάντερ Γκέλμαν σε σκηνοθεσία – διασκευή του Γιώργου Κιμούλη… οι σκέψεις πολλές, τα συναισθήματα ανάμεικτα και η ανάγκη να συμμαζέψω όλα αυτά που είδα και να τα αποτυπώσω στο χαρτί μεγάλη… Την ώρα μάλιστα που ανέβαινα τα σκαλιά και κατευθυνόμουν προς την έξοδο του θεάτρου Αμαλία σκεφτόμουν αν θα μπορούσαν ποτέ οι δυο ήρωες του έργου να είναι θεραπευόμενοι στο γραφείο μου… η απάντησή μου άμεση και αρνητική… πώς να έρθουν σε ένα σύμβουλο ζεύγους δυο άνθρωποι που δεν έχουν συμφωνήσει ποτέ μεταξύ τους ότι είναι σε σχέση; Τι να τους κινητοποιήσει να αναζητήσουν βοήθεια αφού, όπως είπε η πρωταγωνίστρια, το μόνο που τους ενώνει είναι μια απόγνωση;
Ώρα να σας αφήσω… κι αν βρήκατε σε αυτήν την ιστορία του ζευγαριού κάτι από τη δική σας ζωή μην παραξενευτείτε… κάθε ζευγάρι έχει τη δική του ιστορία… και πολλές ιστορίες είναι πανανθρώπινες… η δική μου ευχή είναι να καταφέρετε να μοιραστείτε το παγκάκι της ζωής σας με έναν άνθρωπο που θα είναι εκεί για εσάς και θα μπορεί να σας ακολουθήσει στο δικό σας ταξίδι…
Κι όσο για την παράσταση σας προτρέπω να τη δείτε χωρίς να ξεχάσετε να βλέπετε πέρα από αυτό που βλέπετε…
.
-Βίντεο αποσπάσματα από τη πρεμιέρα της παράστασης στο θέατρο Αμαλία 16/10/2019
.
–Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε εδώ
–Θεατρική Κουλτουροβραδιά τη Τετάρτη 23/10 – Πληροφορίες – Προσκλήσεις εδώ
Μετά την παράσταση συζητάμε με τους συντελεστές.
-k–
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 15/5/2019 έως 14/05/2020 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 10α -επετειακά- Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2020. – Πληροφορίες για τα ΘΒΘ θα βρείτε εδώ – FΒ εδώ
.
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα, κλικ εδώ.
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη, κλικ εδώ.
–Συναυλίες: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Σινεμά: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Βιβλίο: Διαβάσαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
.
–Κερδίστε προσκλήσεις – Βιβλία, κλικ εδώ.
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό