H μαγεία του Θεάτρου ξεκινά απ’ τα καμαρίνια | Κρίτωνας Ζαχαριάδης

Από τη στήλη Η Ιδέα μου είναι; του Κρίτωνα Ζαχαριάδη για την Κουλτουρόσουπα

Χαίρετε χαίρετε χαίρετε!

Πως μου είσαι καλέ μου αναγνώστη; Πως μου τα περνάς; Γράφω μόνο σε εσένα, γιατί τόσο καιρό που έχω να ανεβάσω σε αυτή τη στήλη άρθρο μου, ένας θα έχεις μείνει! Για εμένα μην τα ρωτάς….. πέραν από το άγχος να βοηθήσω να βρεθεί ρινόκερος και από την ανάγκη εύρεσης προστασίας από την Μποτσουανάτη μετάλλαξη… νομίζω πως θα σου πω ότι όλα βαίνουν κατ’ ευχήν….

Και επειδή συνειδητοποίησα πως σου έλειψε το θέατρο και ήρθες και εσύ και οι άλλοι φίλοι να δουν και εμένα αλλά και άλλους ηθοποιούς επάνω στις σκηνές μας, σκέφτηκα να σου περιγράψω το πως είμαστε και πως περνάμε και πριν βγούμε μπροστά σου, όταν είμαστε δηλαδή μόνοι στα καμαρίνια!

Τώρα που σου γράφω, βρίσκομαι στο καμαρίνι μου. Ναι έρχομαι δυο ώρες νωρίτερα γιατί είναι το ησυχαστήριό μου, ο χώρος συγκέντρωσης και περισυλλογής, γι’ αυτό και όποια περίοδο έχω παράσταση νιώθω πιο κοντά με τον εαυτό μου και ίσως λίγο πιο σοφός. Έρχομαι και είμαι μόνος. Λατρεύω αυτόν τον ήχο της θεατρικής μοναξιάς. Με συγκεντρώνει και με βάζει πιο γρήγορα στο κλίμα μιας συνθήκης. Αυτής που χρειάζομαι να υπηρετήσω και υπάρχει εκεί από την προηγούμενη ημέρα προβών ή παραστάσεων να με περιμένει. Η αρχή της ιεροτελεστίας ξεκινάει ανοίγοντας τον γενικό, τα φώτα του καμαρινιού και τελευταία του καθρέφτη μου. Αν είμαστε στην καρδιά του χειμώνα θα ανοίξω και μια μικρή μαύρη σόμπα με τρεις σχάρες που υπάρχει πάντα για να με ζεσταίνει. Έπειτα βγάζω τσάντα, μπουφάν, βάζω το κινητό στο αθόρυβο και προετοιμάζω τα ρούχα που θα βάλω τακτοποιώντας παράλληλα και τα προπς ή αλλιώς τα σκηνικά αντικείμενα. Πολλές φορές δε σου κρύβω ότι διαβάζω και τα λόγια. Όχι ότι δε τα θυμάμαι, αλλά από βίτσιο μου ίσως γιατί έτσι με έμαθα εξ αρχής, με αυτό τον τρόπο και φοβάμαι αν δεν το κάνω μια φορά πως θα μου πάει κάτι στραβά. Επίσης με το πέρασμα των καιρών και όσο τρέχουν οι παραστάσεις, μιας και το κείμενο το κάνεις κτήμα σου, σιγά σιγά βάζεις και μια δυο δικές σου προσθήκες που έπειτα από καιρό ξεφεύγουν λίγο από το αρχικό κείμενο, με αποτέλεσμα όντως να κρίνεται αναγκαία η ανάγνωση του θεατρικού ολόκληρου κάθε φορά ώστε να σε κρατάει στο κλίμα αλλά και να σε προστατεύσει από τους περίεργους σκηνοθέτες που δε σου επιτρέπουν αλλαγές. Κάτι που κάνω σε κάθε παράσταση χωρίς να το γνωρίζει κανείς, είναι ότι πάω και κρύβω ένα δικό μου πολύ αγαπημένο αντικείμενο, το οποίο προσπαθώ και συσχετίζω κάθε φορά και με τη ζωή του ήρωα που υποδύομαι, σε ένα σημείο που μόνο εγώ θα γνωρίζω, ώστε να μου δίνει δύναμη και μόνο που θα είμαι μαζί του επάνω στη σκηνή ή ακόμη πιο πολύ όταν το πλησιάζω.

61af41a94687b4f7d7c1ea2205553c6e-dream-theater-richard-rogers

Μετά από όλα αυτά θα καθίσω στην καρέκλα μου και θα αρχίζω να σκέφτομαι. Ξεκινώντας πάντα από τον έξω κόσμο μου για να καταλήξω όσο περνάει η ώρα στο κείμενο στην εποχή που διαδραματίζεται, στο ρόλο και τα θέλω ή τα εμπόδιά του ήρωά μου. Αν με ρωτάς για τα πολύ γενικά του έξω κόσμου που ανέφερα, μπορεί να είναι απλές ηλίθιες ή και πονηρές σκέψεις. Για παράδειγμα αν πλήρωσα τους λογαριασμούς μου, τι να φάω το βράδυ μετά την παράσταση, τί να μαγειρέψω την επόμενη ημέρα, αναμοχλεύω αποφάσεις που φοβάμαι να πάρω ενώ ξέρω ότι επιβάλλονται, όπως να ξεκινήσω γυμναστήριο, πότε θα δω τους φίλους μου, πότε θα προλάβω την επόμενη ημέρα να διευθετήσω όλες μου τις εκκρεμότητες της πρωινής μου δουλειάς κ.α. Κάπως έτσι περνάει ο χρόνος μου και ενώ ξέρω ότι δεν κάνει καλό στη συγκέντρωση αυτό το χάος των σκέψεων, εντούτοις να προσθέσω ότι εμένα προσωπικά με βοηθάει ώστε να έρθω κοντά με τα προβλήματά μου και τον εαυτό μου ώστε μετέπειτα να καταφέρω να συναντήσω στα μισά της διαδρομής και τον ήρωα που έχω να υποδυθώ. Σπάνια θα ξεκινήσω το ταξίδεμα των σκέψεων αντίστροφα, δηλαδή από τη ζωή του ήρωά μου για να φτάσω έπειτα σε εμένα. Κάπου στη μέση της διαδρομής πάντως όταν συναντιέμαι με το ρόλο βρίσκω μέρα με την μέρα που διαφωνούμε σα χαρακτήρες αλλά και πόσα πολλά κοινά έχουμε. Κάθε φορά και άλλα κοινά που τα συνειδητοποιώ πραγματικά καιρό με τον καιρό. Δεν είναι λίγες οι στιγμές στην προσωπική μου ζωή εκτός θεάτρου, που με ακούω να μιλάω, να σκέφτομαι κα να χρησιμοποιώ λέξεις ή και φράσεις του ρόλου μου ή να με πιάνει μια βλακώδη χαρά όταν ακούω λέξεις και φράσεις από άλλους, οι οποίες κάτω από άλλες συνθήκες θα μου περνούσαν απαρατήρητες, αλλά επειδή τις χρησιμοποιούμε στο έργο λέω δες… με κυνηγάει… ή με συντροφεύει ακόμη και έξω…. Και αυτομάτως οι λέξεις των φίλων ή των υπόλοιπων ανθρώπων που ακούω, αποκτούν άλλη υπόσταση.

Στο καμαρίνι όμως θα υπάρξουν στιγμές που θα μου έρθει αναλαμπή ώστε κάποια συγκεκριμένη φράση του ρόλου να ειπωθεί διαφορετικά γιατί θα μπορούσε να την εκφέρει και με άλλον τρόπο ο ήρωας και αυτομάτως ανοίγεται ένα ακόμη κουτάκι για τις πτυχές του χαρακτήρα του. Κάπως έτσι έχει περάσει το πρώτο μισάωρο αλλά δεν πλήττω. Αντιθέτως, το χαίρομαι. Μπορεί να υπάρξουν στιγμές που θα μου έρθει και θα κλάψω για κάτι που αγάπησα και δεν κυνήγησα στο παρελθόν ή στο παρόν , για κάτι που μετάνιωσα που έπραξα που είπα ή δεν είπα ή και για άλλα που πρέπει να δεχτώ από τη ζωή γιατί μου τα έφερε έτσι ή και γι’ αυτά που δεν εξαρτώνται μόνο από εμένα αλλά και από τις αποφάσεις άλλων. Άλλοτε πάλι μπορεί να ταξιδέψω τόσο πίσω ή τόσο βαθιά σε μια συνθήκη που να ξεκαρδιστώ και μόνος μου με ένα αστείο περιστατικό που έζησα με την παρέα μου ή για κάποια γκάφα που έκανα ή έκαναν άλλοι. Και να κάθομαι εκεί στον καθρέφτη να με τσακώνω καθ’ όλη τη διάρκεια της περισυλλογής, την ώρα που βλέπω τις ρυτίδες μου, να αναπολώ τα μαλλιά μου και παράλληλα να κάνω γκριμάτσες περίεργες και να με κοροϊδεύω. Μέσα σε αυτό το δικό μου δωμάτιο που μου παραχωρείτε μαζί με το ρόλο θα πάρω και ένα δυο δικά μου αντικείμενα από το σπίτι να το διακοσμήσω ώστε να μου φέρνει πιο οικείο και ίσως τοποθετήσω καμιά εικόνα ή φωτογραφία που θα είμαι μόνος ή με αγαπημένα μου πρόσωπα κάπου στο πλάι. Δεν παίρνω πολλά ή ακριβά πράγματα γιατί μέσα στον πανζουρλισμό της παράστασης και το άγχος όσο φτάνει η ώρα να βγούμε στη σκηνή, μπορεί να τα χρησιμοποιήσω χωρίς να το συνειδητοποιήσω και έτσι μπορεί να χαθούν. Δε σου αναφέρω καν ότι το ίδιο καμαρίνι μπορεί να το μοιράζομαι και με άλλο συνάδερφο από πρωινή ή απογεματινή παράσταση και σπάνια αν είναι πολυμελής ο θίασος με κάποιον ακόμη συνάδερφο της παράστασης που γνωρίζω εξ αρχής ότι τα πηγαίνουμε καλά.

Με τούτα και με εκείνα περνά νεράκι η πρώτη ώρα και αρχίζουν σιγά σιγά να καταφθάνουν και οι συνάδερφοι, η μακιγιέζ, ο σκηνοθέτης, η βοηθός κλπ. Τότε αρχίζει το πραγματικό πανηγύρι! Φωνές χαράς από την υπερένταση του άγχους αλλά και για το γεγονός ότι ξαναβρεθήκαμε, ασχέτως αν την προηγούμενη μέρα ή ΄το πρωί ήμασταν μαζί για καφέ. Ντυνόμαστε πλέον και με την τελευταία λεπτομέρεια του ρόλου και γινόμαστε πέραν από παιδιά ο ίδιος ο ρόλος, καθότι τον οικοδομούμε με το ψάξιμο, τα ρούχα τα προπς που κρατάμε, βάζοντας με τα ψιμύθια την τελευταία πινελιά. Το τελευταίο κομμάτι της προετοιμασίας συνήθως συνοδεύεται με σχόλια πειράγματα και αστεϊσμούς. Και όσο πιο κοντά είσαι με τον συνάδερφο και τους άλλους συνεργάτες και συγχρονίζεστε, τόσο πιο όμορφα περνά η ώρα. Γι’ αυτό και η έκφραση κάνουμε καλό καμαρίνι ή περνάμε καλά και αυτό βγαίνει προς τα έξω…. Αυτή η υπερδιέγερση, απόρροιας αγάπης για τη δουλειά μας, ντοπάρετε με τις μουσικές που θα βάλει ο τεχνικός λίγο πριν ξαναπεράσει τους ήχους, παρασύροντάς μας πολλές φορές να βγούμε και με τα μποξεράκια να χορεύουμε σε όποιον ανεβαστικό ρυθμό της επιλογής του, πάνω στη σκηνή.

Μέχρι να χτυπήσει το πρώτο καμπανάκι και να αρχίζουν να μας αφήνουν σιγά σιγά όλοι ώστε να μείνουμε μόνοι μας, εμείς και οι ρόλοι μας και πάλι πίσω στα καμαρίνια. Στα τελευταία λεπτά από το πρώτο κουδούνι ξεκινούν και οι πρώτες επισκέψεις στη τουαλέτα από το άγχος και έπειτα οι ακόμη πιο όμορφες στιγμές όταν μένεις από την ίδια κουίντα για να βγεις σε τρία λεπτά και ο/η συνάδερφος σου αποκαλύπτει ότι είναι έγκυος, ότι θα χωρίσει , ότι φασώθηκε τελικά με αυτόν/η που ήθελε καιρό. Και ξέρετε τότε μαθαίνεις τα πιο καυτά κουτσομπολιά ή τις πιο όμορφες αλλά πολλές φορές και σκληρές εξομολογήσεις.

“Η συγκέντρωση και η ιεροτελεστία του θεάτρου δεν είναι μόνο πάνω στη σκηνή, αλλά ξεκινάει από τα καμαρίνια” μου είχε πει κάποτε ένας υπέροχος άνθρωπος και ηθοποιός που με βοήθησε στα πρώτα μου βήματα, ο αξέχαστος Βασίλης Τσιβιλίκας. Έπρεπε όμως να περάσουν 20 χρόνια για να το κατανοήσω πλήρως!

Έτσι εμείς αναγνώστη μου, προετοιμαζόμαστε και περνάμε στη δουλειά μας… Ξεκινώντας από τα καμαρίνια!