Γράφει ο μαέστρος Μιχαήλ Χατζηαναστασίου για την Κουλτουρόσουπα.
Μια χώρα σε σήψη, που έμαθε να χαμογελάει έχοντας στα δόντια κρέας και αίμα στα χείλη.
Όλα πάνε περίφημα. Η χώρα προοδεύει, εκσυγχρονίζεται, αναπτύσσεται — λέξεις κοσμοπολίτικες, γυαλιστερές, σαν βιτρίνες μαγαζιού, που μέσα του είναι άδειο από εμπόρευμα. Οι άριστοι κυβερνούν με σταθερό χέρι, το οποίο τυχαίνει να είναι μονίμως βουτηγμένο μέσα σε κάποιο ταμείο.
Οι πολίτες, πειθαρχημένοι, με βλέμμα σβησμένο, αρκούνται σε ένα καλό delivery, λίγο Netflix και τη νέα σεζόν στο Survivor. Όλα καλά …
Η Δημοκρατία — όπως την αποκαλούν γελώντας πίσω από τα κλειστά γραφεία — φοράει τα καλά της. Δικαιοσύνη με γόβες λουστρίνι και πολιτισμός σε κάδους με ρολά κατεβασμένα. Οι θεσμοί ακμάζουν, αρκεί να είσαι φίλος με τον σωστό εργολάβο ή ανιψιός του σωστού υπουργού.
Ο κόσμος χάνει τα σπίτια του, αλλά τούτο καμία σημασία δεν έχει. Μπορεί να μετακομίσει στο metaverse. Η δημόσια περιουσία εκποιείται με τάξη και νομιμότητα, σε τιμές Black Friday. Οι φάκελοι του ΟΠΕΚΕΠΕ γίνονται μπούμερανγκ και πετάνε από μπαλκόνια σε κάδους και από κάδους σε χωματερές. Κι οι μερίδες φαγητού στους φτωχούς και πεινασμένους όλο και μειώνονται, είς το όνομα του Πατρός, του υιού και της Αγίας λιτότητος. Η πείνα είναι υπερβολή μας είπαν, σχεδόν εθιστική και οσονούπω … lifestyle.
Και σαν να μην ήταν αυτά όλα αρκετά, ο πόνος έγινε στατιστικό.
Οι αυτοκτονίες μεταφράζονται σε ψυχική υγεία, οι άστεγοι σε «ευκαιρίες για κοινωνική πολιτική», και οι φτωχοί σε αριθμούς που “βελτιώνονται”. Στους διαδρόμους των Υπουργείων τρίζει η φτώχεια μας, αλλά μόνο σαν ενόχληση στα high heels των αρίστων.
Η Ελλάδα είναι μια υπέροχη χώρα για να ζεις, αρκεί να μη σε νοιάζει τίποτα. Ένα θέρετρο ευθανασίας της κοινής λογικής, ένα απέραντο στούντιο, όπου τα σκουπίδια παίζουν τους υπουργούς και οι influencer τους διανοούμενους. Ένα Reality η ζωή μας όλη, χορηγούμενο από κρατικά κονδύλια, με τεχνικούς σκηνής μπασκίνες και δημοσιογράφους. Όλα είναι performance με νούμερα τηλεθέασης κι’ εμείς θεατές στο θάνατο της αξιοπρέπειας να τρώμε … πατατάκια.
Το αστείο είναι, πως μερικοί ακόμα ελπίζουν. Πιστεύουν στους θεσμούς, στον νόμο, στις εκλογές, ίσως και στα θαύματα. Λίγη πίστη βέβαια δεν έβλαψε ποτέ, λέει το Ευαγγέλιο και σ’ αυτή τη χώρα, το Ευαγγέλιο είναι πιο ισχυρό από το Σύνταγμα. Τουλάχιστον αυτό, δεν αλλάζει κάθε τέσσερα χρόνια.
Η παιδεία διανύει νέα ύψη, δυσθεώρητα προς τα κάτω. Οι φιλόλογοι γίνονται διανομείς, οι φυσικοί μπαρίστας, κι οι φοιτητές πληρώνουν για στέγη, όσα δεν βγάζουν οι γονείς τους σε έναν χρόνο. Κλάϊν μάϊν όμως ρε, έχουμε Εθνική στρατηγική εμείς για την αριστεία, λέγεται «φύγετε έξω».
Αυτό που ζούμε δεν είναι κρίση. Είναι ένας μεταμοντέρνος Μεσαίωνας, που αντί για ιεροεξεταστές έχουμε δημοσκόπους, αντί για βασανιστήρια έχουμε κληρώσεις και voucher και αντί για κρεμάλες έχουμε Twitter. Κι αν μιλήσεις, σε “καίνε” όχι για τις απόψεις σου, αλλά γιατί έσπασες τη σιωπή κι’ ίσως καμιά βιτρίνα συνείδησης κανενός ξέμπαρκου.
Το βασίλειο του τίποτα βλέπεις, είναι γεμάτο από ανθρώπους που επιβιώνουν φλυαρώντας για τα πάντα, εκτός από το μόνο που μετράει, την σήψη τους.
Η χώρα δεν καταρρέει. Έχει ήδη καταρρεύσει κι’ εμείς βγάζουμε selfie στα ερείπια.
Γιατί αυτό που βλέπουμε, δεν είναι τίποτα άλλο από τα ερείπια τα ίδια, που συνεχίζουν να διαχειρίζονται τον εαυτό τους με θράσος, ύφος και … photoshop.
Και όσο εμείς συνεχίζουμε να κάνουμε scroll και να καταπίνουμε την ξεφτίλα με likes και emoticons, τόσο πιο πολύ γινόμαστε μέρος του προβλήματος.
Αν νιώθεις άβολα με όλα αυτά που διαβάζεις, τότε υπάρχει ελπίδα.
Ίσως δεν είσαι ακόμα αρκετά νεκρός μέσα σου.
Γιατί για να επιβιώσεις σε τούτη τη χώρα, χρειάζεται κάτι παραπάνω από ανοχή. Χρειάζεται να έχεις μάθει να καταπίνεις σκατά με χαμόγελο. Να λες “έεελα μωρέ, δεν βαριέσαι τώρα ” με τον ίδιο τόνο που θα έλεγες “σ’ αγαπάω”.
Να κάνεις το ξεπούλημα ιδεολογία, την αδιαφορία επιλογή και την σιωπή μαγκιά.
Μα όταν θα σε πετάξουν κι εσένα, έξω από το σύστημα που τώρα προσκυνάς, μην γυρέψεις συμπόνια. Όταν η σφαλιάρα έρθει στην πόρτα σου — και θα έρθει, μη γελιέσαι — να θυμηθείς τούτες τις λέξεις:
Δεν ήσουν θύμα.
Ήσουν συνένοχος.
