Είδε και σχολιάζει η Πίτσα Στασινοπούλου για την Κουλτουρόσουπα
Αρκετοί εξ ημών, έχοντας απολαύσει το συγκεκριμένο έργο σε προηγούμενο ανέβασμα από το ΚΘΒΕ, προσήλθαμε στην παρούσα παράσταση «υποψιασμένοι», με την έννοια της θετικής προκατάληψης… διότι όταν κάτι αφήνει άριστες εντυπώσεις και το συνοδεύει θαυμάσια φήμη, είναι λογικό κάθε νέα προσέγγιση να εξιτάρει τον θεατή, έχοντας ως εγγυημένη βάση ένα εξαιρετικό έργο και περιμένοντας με αδημονία έναν καινούργιο τρόπο σκηνοθετικής και ερμηνευτικής διαχείρισης…
Με παρόμοια συναισθήματα και ανεβασμένες προσδοκίες σπεύσαμε στο θέατρο Αμαλία για την παράσταση «Ορφανά» του Ντένις Κέλλυ και σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μάρκελλου, την παγωμένη νύχτα της πρεμιέρας…
Η υπόθεση διαδραματίζεται σε μια υποβαθμισμένη συνοικία του Λονδίνου, όπου ένα ζευγάρι, η Έλεν και ο Ντάνυ γιορτάζουν με δείπνο τη δεύτερη εγκυμοσύνη της Έλεν και αίφνης εισβάλλει στο διαμέρισμα ο φιλοξενούμενος αδερφός της Λίαμ γεμάτος αίματα… αρχικά ισχυρίζεται ότι πρόκειται για τυχαίο γεγονός, έχοντας βοηθήσει έναν άγνωστο τραυματισμένο στο δρόμο, ωστόσο σταδιακά αποκαλύπτεται η ζοφερή αλήθεια με πλήρη ανατροπή των συνθηκών… Ο Λίαμ φανερώνει απρόσμενα ένα βίαιο, σκοτεινό, ρατσιστικό πρόσωπο χωρίς συνειδητότητα της δυσλειτουργίας του και χωρίς ιδεολογική ταυτότητα, παρά μόνο εκφράζοντας με βάναυσο τρόπο καταπιεσμένα αισθήματα κι απωθημένα, ματαιωμένες προσδοκίες, αντίδραση στην αδικία της ανισότητας, βιώνοντας τραυματικά την απόρριψη και παρακμή στο σκοτεινό περιθώριο μιας καθωσπρέπει κοινωνίας που αντιμετωπίζει αυτόν και την αδερφή του, τα δύο ορφανά, ως ανεπιθύμητους παρίες… Η αποτρόπαιη πράξη του Λίαμ θα εμπλέξει και τους τρεις σε ένα τραγικό αδιέξοδο με αδυσώπητα διλήμματα, αλλοιώνοντας καθοριστικά τις ζωές τους, καθώς τα προσωπεία καταρρέουν…
Υπέροχα αποκαλυπτικό, σχεδόν αριστουργηματικό (+) το έργο του Ντένις Κέλλυ, με σπάνιες θεατρικές αρετές βασισμένες στην έξοχη δραματικότητα, τις ποικίλες ανατροπές, τις ιδανικές κορυφώσεις, τους εξαιρετικά δομημένους σύνθετους χαρακτήρες, τα πολυδιάστατα νοήματα που επιχειρούν βαθιές τομές σε θέματα ρατσισμού, βίας, εξουσίας, πολυπλοκότητας ψυχισμού και σχέσεων, οικογενειακών προτύπων, κοινωνικής αποδοχής και καταξίωσης, ηθικών αξιών κλπ. καθιστώντας το έργο ανατριχιαστικά επίκαιρο σήμερα σε όλη του την έκταση! Διότι ο τρόπος που διαχειρίζεται τη βία ως καταλυτικό στοιχείο, σε επίπεδο καταβολών/ψυχικού υπόβαθρου/αφορμών/συνεπειών/ αλληλεπίδρασης, αναδεικνύοντας τις παθογένειες που συνυπάρχουν ως αναπόσπαστος περίγυρος οικογενειακός ή κοινωνικός, παρέχει εξαιρετική τροφή για σύγχρονο προβληματισμό πολλαπλών αναγνώσεων ως ανεκτίμητη προσφορά σε μια εποχή που μαστίζεται όσο ποτέ από αντίστοιχα φαινόμενα…
Ωστόσο πέραν της βαθιάς ουσίας του περιεχομένου, ανεπτυγμένης σε δεύτερα, τρίτα και πλέον επίπεδα, εντυπωσιάζουν η δραματουργική εξέλιξη με απρόβλεπτα, σασπένς, εντάσεις, η δυνατή πλοκή που κλιμακώνει το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία ατάκα, οι ζωντανοί «κοφτοί» διάλογοι με ασθμαίνοντα ρυθμό και αφοπλιστική αμεσότητα… Εν ολίγοις ένα σπουδαίο έργο από κάθε άποψη που δεν χορταίνεις να συζητάς, ανακαλύπτοντας διαρκώς κρυμμένες πτυχές άξιες διερεύνησης…
Όσον αφορά στη σκηνοθετική προσέγγιση από τον Κωνσταντίνο Μαρκέλλο, είναι αλήθεια ότι δεν ενθουσιαστήκαμε (παρακάτω εξηγούμε), ωστόσο θα χαρακτηρίσουμε τη δουλειά του ως αξιοπρεπή, αποτελεσματική, ουσιαστική στην απόλυτη λιτότητά της, περιοριζόμενη στα στοιχειώδη, που όμως απέδωσαν με σαφήνεια το πνεύμα και περιεχόμενο του έργου… Εκτιμήσαμε ιδιαίτερα την επιτυχημένη, αληθοφανή απόδοση των ξεσπασμάτων αλλά κυρίως την δομημένη κλιμάκωση που οδηγούσε σε αυτά, την σωστή μουσική υπόκρουση που έδενε με το κλίμα, τον άψογο συντονισμό και ρυθμό στους καταιγιστικούς διαλόγους ή ατάκες με «κομμένες» φράσεις, αποτυπώνοντας με πειστική αμεσότητα όλη την ψυχική ένταση, το άγχος, τη σύγχυση, το νοητικό αδιέξοδο, που αναδείχθηκαν επιπλέον με μελετημένη κινησιολογία του βασικού ήρωα Λίαμ… Επίσης η τελευταία πράξη με ατμοσφαιρική είσοδο από την πλατεία, κορύφωσε εύστοχα την ένταση των στιγμών, συμπυκνώνοντας όλο το νόημα σε ένα δυνατό φινάλε με συμβολική χροιά…
Σε επίπεδο ερμηνειών, παρότι πρόκειται για ένα τρίο θαυμάσια δεμένο και συγχρονισμένο, είναι γεγονός ότι ξεχώρισε ο Χρήστος Παπαδόπουλος ως Λίαμ, σε έναν ρόλο προφανώς αβανταδόρικο και ιδιαίτερων, πολυσύνθετων απαιτήσεων… Εν προκειμένω αποδόθηκε επιτυχώς ο πληθωρικός χαρακτήρας του ήρωα με την νεανική ορμή και ενέργεια, τον τραυματισμένο ψυχισμό, τα αγχώδη ξεσπάσματα, τη νοητική σύγχυση, με επαγγελματισμό, πειστικότητα, άνεση, εκφραστικότητα εκ μέρους του ηθοποιού, χειριζόμενος κατάλληλα τον λόγο και την κίνηση… το μόνο που μας έλειψε ήταν μια δόση εσωτερικότητας στην ερμηνεία που επένδυσε στην εξωτερική, «περιγραφική» φόρμα, στερώντας το βάθος από τις έντονες εσωτερικές συγκρούσεις και την τραγικότητα… Η Ελένη Στεργίου στον ρόλο της Έλεν και ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος στον ρόλο του Ντάνυ, ενώ ανταποκρίθηκαν αξιοπρεπώς με επάρκεια και αποτελεσματικότητα στην ενσάρκωση των χαρακτήρων τους, εντούτοις θεωρούμε ότι οι ερμηνείες τους απαιτούσαν περισσότερο δούλεμα – κυρίως στο λυμένο σώμα που εδώ έμενε στατικό, μαγκωμένο, με παγωμένη κίνηση- καθώς πρόκειται για ρόλους επίσης σύνθετους στην τραγικότητά τους, με πολλαπλές όψεις, δύσκολες ισορροπίες, διλήμματα και μεταπτώσεις που δεν αναδείχθηκαν με φυσικότητα…
Ωστόσο η βασική παρατήρηση (-) αφορά στην πλήρη απουσία σκηνικής έμπνευσης, τόσο σε επίπεδο σκηνοθεσίας όσο και σκηνογραφίας… Μια εντελώς συμβατική διαχείριση με έλλειψη θεατρικότητας, που αν το κείμενο δεν πρόσφερε τις δυνατές, συγγραφικές αρετές του, θα την αποκαλούσαμε επίπεδη έως ανιαρή, κάτι που μοιραία «κατέβασε» τη δυναμική της παράστασης, στηριγμένης εξ ολοκλήρου στον λόγο με ελάχιστη, στοιχειώδη δραματοποίηση, απουσία θεάματος και κυρίως απουσία σκοτεινής παρακμιακής ατμόσφαιρας ως δομικό στοιχείο του συγκεκριμένου έργου… Σε αυτό βεβαίως συνέβαλε το εντελώς ακατάλληλο και κατ’ ουσίαν ανύπαρκτο σκηνικό, αποτελούμενο από ένα κυριλέ τραπέζι με δυο καρέκλες που βρέθηκαν πρόχειρα, ενώ οι ορθογώνιοι φορητοί καθρέφτες περιμετρικά είναι η… τρίτη παράσταση που τους συναντάμε με το ίδιο στήσιμο χωρίς να παραπέμπουν σε κανένα συμβολισμό παρά μόνο να γεμίσουν άστοχα την άδεια σκηνή…Τέλος,η μεγάλη κοιλιά με το «μουγκό» σκοτάδι πριν την τελευταία πράξη, υπήρξε ενοχλητικό φάουλ και επίσης ένδειξη προχειρότητας, καθώς πχ. με κατάλληλη ψυχεδελική μουσική και παιχνίδια έντονων φωτισμών πάνω στους καθρέφτες (να χρησιμέψουν επιτέλους κάπου), θα μπορούσε να «γεμίσει» το κενό ιδανικά και θεατρικά, αλλά δεν…
Εν κατακλείδι (=) πρόκειται αναμφίβολα για ένα δυνατό, σπουδαίο έργο με πολλαπλές αναφορές στο σήμερα, που αν αξιωνόταν σκηνοθετική – σκηνογραφική έμπνευση και πιο δουλεμένες ερμηνείες, είναι βέβαιο ότι θα απογειωνόταν…
Βαθμολογία: 6,7/10
ΑΜΑΛΙΑ
«Ορφανά» του Ντένις Κέλλυ.
Σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά του Λονδίνου, η Έλεν και ο Ντάννυ ετοιμάζονται να δειπνήσουν γιορτάζοντας την είδηση ότι η Έλεν είναι έγκυος για δεύτερη φορά. Τι θα συμβεί, όμως, όταν ο μονάκριβος αδελφός της Έλεν, Λίαμ, θα εισβάλλει στο διαμέρισμα του ζευγαριού με ρούχα βουτηγμένα στο αίμα;
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος. Ερμηνεύουν: Ελένη Στεργίου, Χρήστος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Μάρκελλος.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη 10, Πέμπτη 11 και Παρασκευή 12 Ιανουαρίου στις 21.15
-Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε εδώ.
